بررسی جدیدترین هارد فورک های اتریوم و تاثیر آن‌ها

اتریوم به‌عنوان ارز دیجیتال بازار پس از بیت‌کوین، همواره در حال توسعه و به‌روزرسانی است تا پاسخگوی نیازهای روزافزون کاربران، توسعه‌دهندگان و پروژه‌های غیرمتمرکز باشد. هارد فورک‌ها یا همان ارتقاهای شبکه‌ای، یکی از مهم‌ترین ابزارهای تکامل اتریوم محسوب می‌شوند. در سال ۲۰۲۵ دو ارتقای کلیدی با نام‌های Pectra و Fusaka معرفی شده‌اند که هرکدام به نحوی مسیر آینده اتریوم را شکل می‌دهند. در ادامه به بررسی جزئیات این دو به‌روزرسانی و پیامدهای احتمالی آن‌ها می‌پردازیم.

هارد فورک Pectra؛ گامی برای بهبود تجربه کاربری و استیکینگ

هارد فورک Pectra که در تاریخ ۷ مه ۲۰۲۵ فعال شد، ترکیبی از دو ارتقا با نام‌های Prague و Electra است. این ارتقا شامل ۱۱ پیشنهاد بهبود (EIP) بود و تمرکز اصلی آن روی افزایش انعطاف‌پذیری شبکه و ارتقای سطح تعامل کاربران قرار داشت. یکی از مهم‌ترین تغییرات، افزایش سقف استیکینگ از ۳۲ ETH به ۲۰۴۸ ETH برای هر ولیدیتور بود که باعث شد سرمایه‌گذاران بزرگ بتوانند راحت‌تر در فرآیند اعتبارسنجی مشارکت کنند.

این موضوع در بحث خرید اتریوم و نگهداری بلندمدت آن اهمیت دارد؛ زیرا سرمایه‌گذاران اکنون گزینه‌های بیشتری برای قفل‌کردن دارایی‌های خود دارند.

حساب‌های هوشمند بر پایه EIP-7702

از دیگر تغییرات کلیدی، معرفی حساب‌های هوشمند (Smart Accounts) بر پایه EIP-7702 بود که امکان تراکنش‌های شرطی و خودکار را به کاربران می‌دهد. این ویژگی گامی مهم در جهت ساده‌سازی کار با کیف‌پول‌ها و نزدیک‌تر شدن به مفهوم Account Abstraction است. علاوه بر آن، بهبود سرعت پردازش تراکنش‌ها و تجربه کاربری از دیگر مزایای Pectra محسوب می‌شود.

بااین‌حال، تحلیل‌ها نشان می‌دهند که تاثیر Pectra بر قیمت اتریوم در کوتاه‌مدت چشمگیر نبوده و بیشتر باید آن را به‌عنوان حرکتی زیرساختی و استراتژیک در نظر گرفت.

هارد فورک Fusaka؛ تمرکز بر مقیاس‌پذیری و کارایی

دومین ارتقای مهم سال ۲۰۲۵ که برای اوایل نوامبر برنامه‌ریزی شده، هارد فورک Fusaka است. این ارتقا نیز مانند Pectra شامل ۱۱ EIP خواهد بود، اما تمرکز اصلی آن بر مقیاس‌پذیری و کارایی شبکه است. یکی از برجسته‌ترین تغییرات، پیاده‌سازی EIP-7594 (PeerDAS) است که نیاز به دانلود کامل داده‌ها برای اعتبارسنجی را کاهش می‌دهد و به اجرای سبک‌تر نودها کمک می‌کند.

همچنین EIP-7825 مقاومت شبکه در برابر حملات اسپم را افزایش می‌دهد تا در صورت ارسال انبوه تراکنش‌های ارزان‌قیمت، کیفیت شبکه افت نکند. افزایش گس لیمیت از ۴۵ میلیون به ۱۵۰ میلیون نیز ظرفیت پردازش تراکنش‌ها در هر بلاک را به‌طور چشمگیری بالا می‌برد. این تغییرات به‌ویژه برای رشد اکوسیستم‌هایی مثل DeFi، NFT و Rollups حیاتی است.

نکته مهم درمورد Fusaka

هرچند Fusaka تغییر مستقیم زیادی در قراردادهای هوشمند ایجاد نمی‌کند، اما با بهبود زیرساختی، زمینه را برای آینده‌ای پایدارتر و پرکاربردتر فراهم می‌سازد. همچنین برخی پیشنهادات آینده مانند کاهش زمان بلاک به ۶ ثانیه احتمالا پس از Fusaka اجرایی خواهند شد که در این صورت، سرعت شبکه مجددا افزایش می‌یابد.

مقایسه Pectra و Fusaka

برای درک بهتر تفاوت‌ها و تاثیرات این دو ارتقا، می‌توان ویژگی‌های کلیدی آن‌ها در جدول زیر مشاهده کرد:

جمع‌بندی

هارد فورک‌های سال ۲۰۲۵ اتریوم نشان‌دهنده حرکت مداوم این شبکه به سمت کارایی و مقیاس‌پذیری بیشتر هستند. Pectra بیشتر بر بهبود تجربه کاربری و استیکینگ تمرکز داشت، درحالی‌که Fusaka بر مقیاس‌پذیری و افزایش ظرفیت شبکه متمرکز خواهد بود. اگرچه این تغییرات در کوتاه‌مدت لزوما جهش قیمتی برای ETH ایجاد نمی‌کنند، اما در بلندمدت می‌توانند موقعیت اتریوم را به‌عنوان بستر اصلی قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز تثبیت کنند. مسیر توسعه منظم با دو ارتقا در سال نیز نشانه‌ای روشن از تعهد جامعه اتریوم به تکامل تدریجی است.