تقویت احتمال کاهش قیمت ارز/ قیمت واقعی ارز چقدر است؟

به گزارش خبر آنلاین جنگ ۱۲ روزه که در اواخر بهار آغاز شد و اندکی از آغاز تیر ماه هم ادامه یافت به روند امیدوارکننده بازار ارز در داخل ایران خاتمه داد. این جنگ گرچه خیلی زود به پایان رسید ولی چشم‌انداز موفقیت مذاکرات میان تهران و واشنگتن و مدیریت تنش‌ها به این شکل را به حداقل رساند. همانطوری که مشاهده شد از زمانی که اسراییل به ایران حمله کرد دیگر میان ایران و ایالات متحده مذاکره‌ای، چه مستقیم و چه غیرمستقیم، صورت نگرفته است.

همزمان کشورهای اروپایی با نزدیک شدن به مهلت اتمام استفاده از مکانیسم ماشه به سختگیری‌های بیشتر دست زدند. این امر تا جایی ادامه یافته که سه کشور اروپایی تهدید کرده‌اند اگر ایران به خواست‌های آنها تن ندهد، مکانیسم ماشه را اجرا خواهند کرد. روندی که البته با توفق اخیر میان ایران و آژانس بین‌المللی اتمی، احتمال خاتمه‌ یافتن یا تعویق آن به مراتب افزایش یافته است.

در داخل کشور در حالی که جناح تندروی اصولگرا سعی کرده در مقام منتقد مذاکرات و «چارچوب همکاری ایران و آزانس» قرار بگیرد اما به نظر می‌رسد نهادهای بالا دستی به این اقدامات کمترین توجه را دارند و فعلا به مسیر وزارت خارجه اعتماد دارند. به این ترتیب صبح یکشنبه شورای عالی امنیت ملی با انتتشار بیانیه‌ای اعلام کرد «شیوه‌نامه همکاری» با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تایید کمیته هسته‌ای این شورا رسیده است. کمیته هسته‌ای شورای عالی امنیت ملی که مقام‌های ارشد نهادهای مرتبط در آن عضو هستند درباره برنامه هسته‌ای ایران تصمیم‌گیری می‌کند. تا نگرانی‌ها از کارشکنی در داخل ایران به حداقل برسد.

در همین رابطه کامران سلطانی، دبیر کانون صرافان ارز با اشاره به کاهش تنش‌ها میان ایران و اروپا و کاهش نرخ ارز به خبرآنلاین گفت: با توجه به توافقی که هفته گذشته میان وزیر امور خارجه و دبیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی حاصل شده بود، انتظار کاهش نرخ ارز می‌رفت. زیرا دلیل افزایش قیمت ارز در طول تابستان یکسره به عوامل سیاسی و تنش‌های نظامی مرتبط بود و نه واقعیات اقتصاد. پس هر گاه تنش‌ها کنترل و مدیریت شوند و روند به سمت عادی‌تر شدن حرکت کند، باید منتظر کاهش قیمت‌ها هم باشیم.

به باور این تحلیل‌گر بازار انتظارات تورمی به دلیل نگرانی از مکانیسم ماشه آن قدر بالا رفته بود که نرخ هر دلار به بیش از ۱۰۰ هزار تومان هم رسید و توافق هفته پیش در بدترین حالت این انتظارات روانی حاکم را تغییر داد.

سلطانی ادامه داد: اگر توافقی صورت بگیرد که موضوع مکانیسم ماشه را رفع و رجوع کند، به نحوی که دیگر اروپایی‌ها از این اهرم برای فشار به کشور استفاده نکنند، به طور حتم آرامشی چشمگیرتر و پایدارتر بر بازارهای داخلی و از جمله بازار ارز حاکم خواهد شد.

وی در پاسخ به اینکه بیانیه اخیر شورای عالی امنیت ملی چه اثری بر بازار ارز می‌گذارد گفت: بدون تردید این بیانیه تاثیر مهمی خواهد داشت زیرا نشان می‌دهد در نظام تصمیم‌گیری کشور، رسیدن به یک توافق همچنان از وزن بالایی برخوردار است و لااقل تا جایی که به حاکمیت ایران مربوط است، مسیر مذاکره باز است. این اظهارات که به معنای تاکید دوباره بر مواضع وزارت خارجه است به سود کاهش التهابات حاکم بر بازار عمل خواهد کرد.

سلطانی درباره اقداماتی که می‌تواند از سوی بانک مرکزی اجرا شود و به سود کاهش قیمت ارز باشد، گفت: برای اینکه روند کاهنده قیمتها در بازار ارز تداوم یابد، سیاستگذار با اقدامات مختلفی می‌تواند این روند را سرعت و شدت بخشد. از جمله اینکه می‌تواند با افزالیش عرضه در سامانه‌های رسمی یا کاهش مدت زمان انتظار برای دریافت ارز و همچنین افزایش عرضه اسکنانس در سطح صرافی‌های سراسر کشور، به کاهش قیمتها کمک چشمگیری کند.

وی قیمت واقعی ارز را همان نرخی دانست که در سامانه‌های رسمی مانند نیما یا مبادله‌ای خرید و فروش می‌شوند و نرخ ارز بازار غیررسمی محصول اقدامات سیاستگذار دانست و تاکید کرد اگر شیطنت در تصمیم‌گیران اقتصادی نبود، نباید میان نرخ‌های رسمی و نرخ غیررسمی فاصله ۳۰ هزار تومانی شکل بگیرد.

وی ادامه داد: بانک مرکزی بارها با مداخله‌هایی که داشته جلوی کاهش نرخ‌ها را گرفته است. اگر فراموش نکرده باشید در میانه دهه ۹۰ قیمت دلار روندی کاهنده به خود گرفت اما رییس وقت بانک مرکزی، آقای سیف به میدان آمد و گفت اجازه نمی‌دهیم دلار از سه هزار تومان ارزان‌تر شود و جلوی روند بازار را گرفت. یکبار هم زمانی که نرخ دلار تا ۱۵ هزار تومان بالا رفته بود و پس از مدتی تا ۸ هزار تومان کاهش قیمت را تجربه کرد. در آن زمان هم آقای همتی گفت چنین اتفاقی به زیان اقتصاد کشور است و روند بازار را تغییر داد.

سلطانی معتقد است همچنان سیاستگذار مانع کاهش قیمتها می‌شود و ترجیح می‌دهد نرخ غیررسمی فاصله زیادی با نرخ‌های رسمی داشته باشد.

سلطانی در مورد روند بازار طلا هم گفت: اگر قیمت طلا مانند ارز کاهش چشمگیر و مورد انتظار را ندارد، مساله به قیمت جهانی اونس طلا مربوط است. در این روزها به دلیل تنش‌های موجود مانند جنگ اوکراین یا حمله اسراییل به قطر قیمت جهانی طلا رو به افزایش گذاشته است. پیش‌بینی‌ها گاه از رکورد شکنی نرخ هر اونس طلا در بازار جهانی خبر می‌دهد و به همین دلیل در بازار داخلی نیز نرخ طلا مانند ارز کاهنده نبوده است.

۲۲۳۲۲۹