احتمال عدم تبعیت از تحریم‌های سازمان ملل
رضا نصری
حقوق‌دان بین‌الملل
اقدامات فصل هفتم شورای امنیت صرفاً باید در برابر «تهدید واقعی علیه صلح» به‌کار گرفته شوند. همه کشورها – به‌جز معدودی که وانمود به خلاف آن می‌کنند یا زیر فشار آمریکا تسلیم شده‌اند – اذعان دارند که برنامه هسته‌ای ایران هیچ تهدیدی از این جنس ایجاد نمی‌کند.همگان می‌دانند که تحریم‌های به‌اصطلاح «بازاعمال‌شده» بر پایه روندی ناقص و معیوب تحمیل شده‌اند؛ روندی که هیچ ارتباطی با واقعیات میدانی ندارد و آشکارا با اصول بنیادین حقوق بین‌الملل در تضاد است. در چنین شرایطی، کشورها حق دارند از اجرای این تصمیمات خودداری کنند. این امتناع نه نشانه‌ی ستیز با سازمان ملل متحد، بلکه اقدامی مشروع و قانونی برای بازگرداندن نظم حقوقی است. در حقیقت، عدم اجرای چنین قطعنامه‌هایی پاسخی قانونی برای واداشتن سازمان ملل متحد به بازگشت به مسیر درست و پاسداری از اعتبار این نهاد در برابر سوءاستفاده است.علاوه بر این، اگر شورای امنیت بتواند تحت اراده‌ی سیاسی برخی قدرت‌ها تحریم‌های منقضی‌شده را دوباره زنده کند، عملاً صلاحیت قضاوت در مورد مشروعیت تصمیماتش را نیز از دست می‌دهد. در این وضعیت، وظیفه‌ی ارزیابی اعتبار و درستی قطعنامه‌ها بر دوش خود دولت‌ها قرار می‌گیرد.بر این مبنا، ترکیه و سایر کشورها توجیه کامل حقوقی برای عدم تبعیت از این تحریم‌ها دارند. چنین موضعی پیامی روشن خواهد بود مبنی بر این‌که آنان تسلیم شورایی نمی‌شوند که در برابر نسل‌کشی سکوت می‌کند اما به ابزاری در دست واشنگتن و تل‌آویو برای فشار بر ایران بدل شده است. کافی است شجاعت ایستادن در کنار قانون وجود داشته باشد.
