آمادگی ایران برای دفاع مجدد در برابر تهاجم
گروه سیاسی: کنفرانس بین‌المللی «حقوق بین‌الملل تحت تهاجم: تجاوز و دفاع» امروز (یکشنبه ۲۵ آبان) با حضور مقام‌های ارشد وزارت امور خارجه، سازمان انرژی هسته‌ای و جمعی از استادان و تحلیلگران برجسته آغاز به کار کرد. این نشست یک‌روزه با حضور نمایندگان و صاحب‌نظران کشورهای مختلف در حوزه حقوق و روابط بین‌الملل برگزار می‌شود و هدف آن بررسی ابعاد حقوقی تجاوز و دفاع در چارچوب حقوق بین‌الملل است. حضور گسترده کارشناسان از کشورهای فرانسه، ایتالیا، یونان، لبنان، عراق، ایرلند، اسلواکی، انگلیس، فنلاند، روسیه و دیگر کشورهای منطقه نشان‌دهنده اهمیت این موضوع در سطح بین‌المللی است.
به گزارش «تجارت»، سخنگوی وزارت خارجه پیش‌تر در توضیح اهداف برگزاری این نشست تأکید کرده بود که تمرکز اصلی بر هجمه نظامی رژیم صهیونیستی و آمریکا علیه ایران خواهد بود، اما موضوعات متنوع دیگری نیز در دستور کار قرار دارد. وی تصریح کرد که این نشست صرفاً برای تبیین ماهیت تجاوزکارانه و غیرقانونی اقدامات علیه ایران نیست، بلکه تلاشی بین‌المللی برای جلب توجه جامعه جهانی به روندی است که می‌تواند تمامی معیارها و هنجارهای حقوق بین‌الملل را نقض کند. به گفته او، اقدام رژیم صهیونیستی و آمریکا نه تنها علیه یک کشور مستقل، بلکه علیه اصول و ضوابطی بود که طی هشت دهه گذشته مبنای زیست مشترک جامعه بین‌المللی بوده است.
از تسلیم تا آتش‌بس؛ ایران قدرتمندتر از ۲۳ خرداد»
«سید عباس عراقچی» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در سخنرانی افتتاحیه کنفرانس بین‌المللی «حقوق بین‌الملل تحت تهاجم: تجاوز و دفاع» با اشاره به عملکرد ایران در «جنگ ۱۲ روزه» گفت: «در این نبرد، پیام تسلیم بی‌قیدوشرط دشمنان به درخواست آتش‌بس بی‌قیدوشرط تبدیل شد و توهمات اولیه درباره ملت و نظام ایران فرو ریخت.» او تأکید کرد که ایران در این جنگ «ضربات سختی به متجاوز زد» و نشان داد توان دفاعی کشور «در همان ساعات نخست بازسازی و هر روز تقویت شد». عراقچی افزود: «آسمان اسرائیل در اختیار موشک‌های ایران بود و هیچ‌یک از اهداف آمریکا و رژیم صهیونیستی محقق نشد.» وزیر خارجه با انتقاد از «نظم زورپایه» حاکم بر روابط بین‌الملل گفت: «دیپلماسی به حاشیه رانده شده و ابزار نظامی به قاعده‌ای برای پیشبرد سیاست خارجی برخی قدرت‌ها تبدیل شده است.» او دکترین ترامپ را «رمزی برای اقدام مبتنی بر زور» توصیف کرد و حملات آمریکا و اسرائیل به تاسیسات هسته‌ای ایران را «حمله‌ای تمام‌عیار به حقوق بین‌الملل و نظام پادمان» دانست.
در ادامه این نشست و در پنلی با ریاست «سید محمدکاظم سجادپور»، عراقچی تأکید کرد که «حمله اخیر به ایران در واقع حمله به دیپلماسی بود» اما همین حمله نشان داد «هیچ راهی جز دیپلماسی باقی نمی‌ماند». او گفت: «تأسیسات ممکن است آسیب ببینند، اما فناوری هرگز با بمباران از بین نخواهد رفت.» عراقچی با اشاره به آغاز دوباره درخواست‌ها برای مذاکره با ایران اظهار کرد: «ایران هیچ‌گاه میز مذاکره را ترک نکرده و برای گفت‌وگو آماده است؛ اما مذاکره چارچوب دارد.» او افزود: «دشمنان در روزهای اول جنگ به‌دنبال تسلیم بی‌قیدوشرط بودند، اما چند روز بعد خواستار آتش‌بس شدند. این تغییر نتیجه توانایی ایران بود.» وزیر خارجه تأکید کرد که کشور «اکنون چند ماه بعد از جنگ ۱۲ روزه، به لحاظ نیروی دفاعی قوی‌تر از قبل از ۲۳ خرداد است» و این آمادگی «مهم‌ترین عامل بازدارنده برای جلوگیری از جنگ جدید» است. به گفته او، «تحریم‌ها هرگز توانایی ایران را محدود نکرده» و آمریکا و دیگران باید بدانند که «هیچ راهی جز دیپلماسی و زبان کرامت و احترام برای حل مسائل با ایران وجود ندارد». عراقچی در پایان خاطرنشان کرد: «دیپلماسی آخرین راهکار است؛ ما به آن خیانت نکرده‌ایم. ایران برای هر دو مسیر—دیپلماسی و پاسخ متقابل—آمادگی دارد.»
مذاکره برای دیکته‌کردن را نمی‌پذیریم
در سطحی دیگر، «سید عباس عراقچی» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در حاشیه کنفرانس «حقوق بین‌الملل تحت تهاجم: تجاوز و دفاع» و در جمع خبرنگاران، درباره وضعیت برنامه هسته‌ای ایران گفت: «در حال حاضر غنی‌سازی انجام نمی‌شود، زیرا تأسیسات غنی‌سازی مورد حمله قرار گرفته‌اند؛ اما تمام تأسیسات ما تحت پادمان و نظارت آژانس است و هیچ سایت اعلام‌نشده‌ای وجود ندارد.» او تصریح کرد که «رویکرد فعلی مقامات آمریکایی نشان‌دهنده مذاکرات برابر و منصفانه نیست» و آنچه که دیده می‌شود «تلاشی برای دیکته کردن خواسته‌های حداکثری» است. عراقچی گفت: «مذاکره‌ای که برای دیکته کردن الزامات یک‌طرفه باشد را قبول نمی‌کنیم.» وزیر خارجه با اشاره به سیاست اصولی تهران اظهار داشت: «سیاست ما نه گفتن به سلطه و آری گفتن به دیپلماسی است. ایران همیشه طرفدار مذاکره شرافتمندانه، منصفانه و مبتنی بر منافع متقابل بوده است.» عراقچی در پاسخ به پرسشی دیگر درباره روابط با آژانس بیان کرد: «گفت‌وگوهای ما با آژانس جریان دارد. دو شب پیش سفرای ایران، روسیه و چین به‌طور مشترک با آقای گروسی دیدار داشتند. قواعد مشخصی برای همکاری وجود دارد که با توجه به شرایط میدانی باید رعایت شود.» او با اشاره به انتقادهای داخلی نسبت به عملکرد وزارت خارجه گفت: «برگزاری همین نشست و حضور شما نشان می‌دهد که انفعالی در کار نیست. وزارت خارجه حتی در شرایط جنگی نیز فعال عمل کرده و در جریان جنگ ۱۲ روزه بیش از ۱۲۰ کشور حملات آمریکا و اسرائیل را محکوم کردند. در موضوع اسنپ‌بک نیز وزارت خارجه اقدامی غیرقابل تصور انجام داد و شکاف موجود در شورای امنیت به ضرر آمریکا رقم خورد.»
سکوت آژانس و شورای امنیت؛ چراغ سبز به تجاوز علیه ایران
علاوه بر اظهارات سید عباس عراقچی در نشست بین‌المللی «حقوق بین‌الملل تحت تهاجم: تجاوز و دفاع»، کاظم غریب‌آبادی، معاون حقوقی و بین‌المللی وزارت خارجه ایران نیز در پنل «منع اشاعه هسته‌ای در خطر: روندها و گفتمان‌های غالب» به بیان دیدگاه‌های خود پرداخت. او با اشاره به حملات آمریکا و رژیم صهیونیستی علیه تأسیسات هسته‌ای ایران تأکید کرد که این اقدامات تهدیدی جدی علیه صلح و امنیت بین‌المللی و نظام عدم اشاعه محسوب می‌شوند. به گفته وی، تمامی تأسیسات هسته‌ای ایران تحت نظارت شدید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار داشتند و آژانس موظف بود گزارش این تجاوز را به شورای امنیت ارائه کند تا از تکرار چنین حملاتی جلوگیری شود، اما سکوت و بی‌عملی این نهادها موجب شد روند خطرناک نقض قواعد بین‌الملل ادامه یابد. غریب‌آبادی در ادامه سخنان خود با انتقاد از اصرار برخی کشورهای غربی برای بازدید از مراکز هسته‌ای بمباران‌شده ایران گفت که هدف اصلی آنان از این درخواست، بررسی میزان آسیب واردشده به این مراکز است. او همچنین تصریح کرد که ایران در شرایط فعلی و با توجه به حملات صورت‌گرفته، غنی‌سازی ندارد و این موضوع را نشانه‌ای از فشارهای مضاعف علیه کشور دانست. وی ادعاهای رژیم صهیونیستی مبنی بر تلاش ایران برای ساخت بمب هسته‌ای را «دروغی تکراری طی سه دهه» خواند و حمله به تمامیت ارضی ایران و تأسیسات هسته‌ای را اقدامی غیرقانونی و خلاف قواعد بین‌الملل معرفی کرد. غریب‌آبادی هشدار داد که اگر قطعنامه‌ای علیه ایران در نشست پیش‌روی شورای حکام تصویب شود، تهران در رویکرد خود بازنگری اساسی خواهد کرد و سیاست‌هایش در تعامل با آژانس و معاهده عدم اشاعه را مورد بررسی مجدد قرار خواهد داد.
نابودی اعتبار آژانس با حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران
درباره حملات آمریکا و رژیم صهیونیستی علیه ایران و پیامدهای آن مطرح کردند. محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی، با اشاره به حمله به تأسیسات هسته‌ای تحت نظارت آژانس گفت این اقدام اعتبار آژانس را از بین برده و تأکید کرد که باید مدالیته‌ای بر اساس شرایط جنگی تدوین شود. او یادآور شد که نخستین مرکز بمباران‌شده، کارخانه تولید سوخت صفحه‌ای برای راکتور تهران بود که رادیودارو تولید می‌کند و سالانه میلیون‌ها نفر از خدمات آن بهره‌مند می‌شوند. اسلامی هشدار داد که اگر آژانس به ابزار سیاسی تبدیل شود، «قانون جنگل» بر جهان حاکم خواهد شد. سعید خطیب‌زاده، معاون وزیر خارجه، در سخنان آغازین خود این دوران را «امنیتی‌ترین دوران پس از جنگ جهانی دوم» خواند و تأکید کرد که حملات اخیر علیه ایران نشانه‌ای از روندی خطرناک است که می‌تواند کل نظام حقوق بین‌الملل را تهدید کند. او گفت جامعه جهانی باید نسبت به پیامدهای این روند هوشیار باشد، زیرا اصولی که پس از جنگ جهانی دوم بنا نهاده شد اکنون در معرض تهاجم قرار گرفته‌اند.
اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت خارجه، نیز حمله به ایران را «خیانتی آشکار به دیپلماسی» دانست و توضیح داد که این اقدام درست در زمانی رخ داد که مذاکرات میان ایران و آمریکا جریان داشت. او گفت این حمله برای جامعه جهانی هزینه‌آور بود، زیرا اعتماد به مذاکره از بین رفت و آمریکا و اسرائیل با استفاده از قدرت به اصول بین‌المللی خیانت کردند. بقائی هشدار داد که اگر روند کنونی مهار نشود، جهان به دوران پیش از پیمان بریان–کلوگ بازخواهد گشت؛ دورانی که جنگ و اشغالگری مشروع تلقی می‌شد.
