آمار چندان دقیقی از تعداد گوشیهای هوشمند، تبلت یا سایر دستگاه‌های مبتنی بر سیستم عامل اندروید در دست نیست با این وجود با توجه به گسترش استفاده از این دستگاه‌ها بحث امنیت به دغدغه‌ای همگانی تبدیل شده است.
چندی پیش وزیر ارتباطات اینگونه اعلام کرده بود که حداقل 25 میلیون گوشی هوشمند در دست مردم است. حال گرچه به طور مشخص نمی‌توان گفت که چه تعداد از این گوشیها با سیستم عامل اندروید کار می‌کنند اما در هر صورت از اندروید به عنوان بهشت بدافزارها یاد شده و با توجه به اینکه در میان سیستم‌های عامل موبایلی اندروید مشتریانی به مراتب بیش از سایر سیستم‌های عامل دارد، توجه هکرها و نویسندگان بدافزار به این سیستم عامل به مراتب بیشتر است.
از سوی دیگر، در سال‌های نه‌چندان دور تمام اطلاعاتی که بر روی گوشی همراه خود ذخیره می‌کردیم به تعدادی شماره و پیامک‌های متنی محدود می‌شد. اما امروزه با پیشرفت تکنولوژی به‌خصوص پیشرفت روزافزون گوشیهای همراه دیگر اطلاعات ما محدود به چند پیامک و شماره‌های تماس نمی‌شوند بلکه اطلاعات شخصی یا تجاری زیادی را در این وسیله ارتباطی ذخیره می‌کنیم که می‌تواند تصاویر و اطلاعات خصوصی تا نامه‌های مهم، حساب‌های بانکی و شبکه‌های اجتماعی را شامل شود.
حال اگر فردی دقت لازم را نداشته باشد تمامی اطلاعات او قابل ردیابی، دانلود و یا حتی به اشتراک‌گذاری در اینترنت خواهدبود و به این ترتیب زمینه برای سرقت توسط افراد سودجو فراهم می‌شود.
در این باره مرکز مدیریت امداد و هماهنگی عملیات رخدادهای رایانه ای (ماهر) در 10 گام روش‌های مهم افزایش امنیت گوشیهای هوشمند مبتنی بر سیستم‌عامل اندروید را بیان کرده است.
1-تمام گذرواژه‌های خود را در گوشی ذخیره نکنید
بسیاری از کاربران گوشیهای هوشمند تمایل دارند گذرواژه‌های خود را برای سرویس‌های برخط و سایت‌های مختلف ازجمله شبکه‌های اجتماعی، رایانامه‌ها و فروم‌ها بر روی گوشی هوشمند خود ذخیره کنند و حتی یک‌لحظه هم به این موضوع فکر نمی‌کنند که ممکن است یک شخص به گوشی آن‌ها دسترسی پیدا کرده و به‌تمامی اطلاعات آن‌ها نفوذ پیدا کند؛ بنابراین از ذخیره‌سازی گذرواژه‌های خود به‌ویژه آن‌هایی که مربوط به حساب‌های بانکی یا برنامه‌های کاربردی پرداخت برخط هستند جدا خودداری کنید.
برای انجام این کار و انتخاب یک گذرواژه مناسب به موارد زیر توجه داشته باشید:
• از گذرواژه‌های ساده که به راحتی قابل حدس زدن باشند استفاده نکنید.
• از حروف تکراری در گذرواژه خود استفاده نکنید.
• از اسم خود، تاریخ تولد، شماره ملی، شماره گواهینامه و در کل هر چیزی که مربوط به مدارک شناسایی شما می‌شود استفاده نکنید.
بهتر است از یک گذرواژه پیچیده و طولانی برای بالا بردن امنیت حساب‌های کاربری خود استفاده کنید. گذرواژه‌ی شما باید حداقل شامل 8 حرف و ترکیب عدد با نمادها به صورت بزرگ و کوچک باشد. هر چند وقت یک بار گذرواژه خود را تغییر دهید.
2- از امکانات امنیتی موجود در سیستم‌عامل اندروید استفاده کنید
شما می‌توانید از قفل صفحه‌نمایش و رمزنگاری که در سیستم‌عامل اندروید وجود دارد برای افزایش امنیت خود استفاده کنید. تنوع زیادی در قفل صفحه‌نمایش وجود دارد که شما می‌توانید یکی از آن‌ها را انتخاب کنید ازجمله گذرواژه، پین کد، الگو (Pattern)، تشخیص چهره، اثرانگشت که در تنظیمات سیستم‌عامل اندروید موجود است. پس‌ازاینکه یکی از این گزینه‌ها (به‌جز اثرانگشت و تشخیص چهره) برای قفل صفحه‌نمایش خود انتخاب کردید سعی کنید کدها و الگوهای شما ساده و قابل حدس زدن برای هکرها نباشند.
3-برنامه‌های کاربردی خود را قفل کنید
خیلی مهم است که برنامه‌های کاربردی خود را قفل کنید. به‌ویژه آن دسته از برنامه‌های کاربردی که اطلاعات مهمی را در آن‌ها ذخیره کرده‌اید و مایل به افشا شدن آن‌ها نیستید. این کار درواقع لایه دوم امنیتی است که در صورتی که دستگاه شما در اختیار شخص دیگری به‌ویژه به هنگام گم‌شدن آن قرار گیرد، مانع از افشای اطلاعات شما حتی پس از عبور از قفل صفحه‌نمایش اندروید می شود.
برای قفل کردن برنامه‌های کاربردی خود می‌توانید از برنامه کاربردی App Lock استفاده کنید.
4- مجوزهای مورد درخواست برنامه‌های کاربردی را هنگام نصب به‌دقت بخوانید
پیش از اینکه برنامه کاربردی که از فروشگاه معتبر گوگل (Google Play) دریافت کردید را بر روی گوشی هوشمند خود نصب کنید، یک لیست از درخواست‌های دریافت مجوز که برنامه کاربردی نیاز دارد برای شما ظاهر خواهد شد. برنامه‌های کاربردی نیازمند یکسری مجوز هستند تا به وظایف خود عمل کنند اما همه مجوزهای درخواستی ضروری نیستند.
همیشه پیش از اتمام مراحل نصب یک برنامه کاربردی تمامی مجوزهای درخواستی را مطالعه کنید تا مطمئن شوید مجوزها مربوط به کارهایی است که واقعاً آن برنامه کاربردی باید انجام دهد. به‌عنوان‌مثال یک برنامه کاربردی چراغ‌قوه نیازمند مجوز دسترسی به پیام‌های متنی شما نیست!
این گام یک گام بسیار مهم و ضروری برای افزایش امنیت گوشی هوشمند شما است زیرا همه برنامه‌های کاربردی موجود در فروشگاه گوگل ایمن نیستند و برخی از آن‌ها شامل بدافزارهای جاسوسی و کدهای مخرب هستند.
هنگامی‌که شما می‌خواهید یک برنامه کاربردی را دریافت کنید حتماً نظرات کاربران را در مورد آن برنامه کاربردی مطالعه کنید و سپس به دریافت آن اقدام کنید. این کار باعث می‌شود تا شما اطلاعات بیشتری در مورد برنامه کاربردی موردنظر خود داشته باشید.
5-ایمن‌سازی شبکه ارتباطی
یکی از مهم‌ترین مواردی که امنیت گوشی اندرویدی شما را تأمین می‌کند ایمن بودن شبکه ارتباطی شماست. از اتصال به ارتباطات بی‌سیم عمومی جدا خودداری کنید. به‌ویژه هنگامی‌که می‌خواهید کارهای بانکی خود را از طریق اینترنت انجام دهید. هنگامی‌که شما به یک شبکه بی‌سیم عمومی متصل می‌شوید آن‌ها می‌توانند به‌راحتی بسته‌های ارسالی شما را شنود کرده و آن‌ها را به داده‌های اصلی ترجمه کنند که این داده‌ها می‌توانند اطلاعات خصوصی و گذرواژه‌های شما باشند.
6-از برنامه‌های کاربردی امنیتی موبایل (ضدویروس‌ها) استفاده کنید
داشتن یک برنامه کاربردی از نوع ضدویروس کار شما را در تأمین امنیت دستگاه راحت‌تر می‌کند. یک برنامه کاربردی امنیتی که استفاده از آن ساده باشد انتخاب و اقدام به نصب آن کنید.
7-با ایجاد چند حساب کاربری از حریم خصوصی خود محافظت کنید
اگر شما دارنده یک تبلت هستید و می‌خواهید آن‌را با خواهر، برادر، همسر و یا فرزند خود به اشتراک بگذارید ایجاد چند حساب کاربری به شما در حفظ حریم خصوصی خود و دیگران کمک خواهد کرد. در نسخه‌های جدید سیستم‌عامل اندروید گزینه ایجاد حساب‌های کاربری وجود دارد و همچنین شما می‌توانید با ایجاد یک حساب کاربری عمومی برای هرکسی که می‌خواهد از دستگاه شما استفاده کند محدودیت دسترسی به اطلاعات ایجاد کنید. شما می‌توانید در قسمت Settings وارد بخش Users شوید تا از این قابلیت سیستم‌عامل اندروید بهره‌مند شوید.
8-یک نسخه پشتیبان از داده‌های خود تهیه کنید
یک نسخه پشتیبان از داده‌های دستگاه شما می‌تواند مربوط به یک بازه زمانی طولانی از داده‌های جمع‌آوری‌شده باشد. تصور اینکه دستگاه شما به سرقت رفته و یا هک شده باشد بسیار بد و دل‌خراش است. تنها کاری که شما می‌خواهید انجام دهید این است که از راه دور اطلاعات خود را از روی دستگاه پاک کنید (توضیح در بخش ۱۰) و اگر از آن اطلاعات پشتیبان گیری نکرده باشید تمام اطلاعات خود را از دست خواهید داد.
درصورتی‌که شما توانسته باشید دستگاه به سرقت رفته خود را دوباره به دست آورید بازهم ممکن است دستگاه در زمان سرقت دستکاری شده باشد و اطلاعات شما توسط هکرها موردحمله قرار گیرد. شما می‌توانید با پشتیبان‌گیری و بازگرداندن دستگاه اندرویدی خود به وضعیت اولیه، با این تهدید نیز مقابله کنید.
9- ردیابی کردن دستگاه گم‌شده
علاوه بر داشتن پشتیبان شما باید قابلیت ردیابی دستگاه به سرقت رفته و یا گم شده خود را داشته باشید. خوشبختانه گوشیهای هوشمند دارای فناوری ردیابی هستند که به‌وسیله GPS این قابلیت برای آن‌ها امکان‌پذیر خواهد بود. برای دریافت آن شما باید سیستم موقعیت‌یاب جهانی موجود در گوشی خود را فعال کرده تا بتوانید آن را ردیابی کنید. برنامه‌های کاربردی زیادی ازجمله AntiDroidTheft برای یافتن دستگاه به سرقت رفته و یا گم‌شده شما وجود دارند که برخی از آن‌ها قابلیت روشن کردن GPS از راه دور را نیز دارند.
10-فعال کردن بخش پاک‌سازی از راه دور
پس از انجام مراحل بالا تقریباً دستگاه شما از امنیت مناسبی برخوردار خواهد بود اما یک گام دیگر باقی خواهد ماند و آن قابلیت حذف اطلاعات دستگاه از راه دور است. این موضوع برای شخصی که دیگر امیدی به بازگشت دستگاه خود ندارد بسیار مهم است که توانایی حذف داده‌های شخصی و محرمانه خود را از راه دور داشته باشد. برای این کار برنامه‌های کاربردی زیادی وجود دارند که 3CX Mobile Device Manager یک برنامه رایگان و با واسط کاربری ساده نیاز شما را برآورده خواهد کرد.
