اپراتور مجازی شبکه تلفن همراه ( Mobile Virtual Network Operator) یک نوع اپراتور تلفنی است، که خود دارای امکانات فیزیکی برای ارسال مکالمه و داده ها نیست. این نوع اپراتور با بستن قرارداد با یک اپراتور دیگر که دارای امکانات فیزیکی برای ارسال مکالمه ها و داده ها است، این خدمات را بصورت عمده خریداری می کند، سپس با نشان تجاری خود اقدام به فروش خدمات تلفن همراه، در بازار خرده فروشی می کند.
اعطای پروانه اپراتورهای مجازی تلفن همراه (MVNO) با مصوبه 210 کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات در واپسین روزهای اسفند 1393 کلید خورد.
پروانه ای که رگولاتوری با هدف افزایش رقابت، کیفیت و پوشش نیاز مشترکان خاص و ترغیب نوآوری و ارائه خدمات ارزش افزوده در بازار تلفن همراه کشور به دنبال اعطای آن بود اکنون و پس از یکسال، در آستانه آخرین ماه سال 6 متقاضی موافقتنامه اصولی پروانه اپراتور مجازی تلفن همراه را دریافت کردند.
به گزارش روابط عمومی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی ایران، صادق عباسی شاهکوه در این باره گفت: پس از انتشار فراخوان، 51 متقاضی برای دریافت پروانه اعلام آمادگی کردند که از این میان، 11 متقاضی شرایط دریافت پروانه را نداشتند که از این فرایند حذف شدند.
وی با بیان اینکه از میان 40 متقاضی باقیمانده به 18 شرکتی که همه شرایط لازم را دارا بودند، اعلام شد که ضمانت نامه های مورد نیاز را ارائه کنند خاطرنشان کرد: اکنون برای 6 متقاضی که ضمانت نامه ارائه کرده اند، موافقت نامه اصولی صادر شده است و برای 12 متقاضی دیگر نیز درصورت ارائه ضمانت نامه، موافقت اصولی صادر خواهد شد.
عباسی شاهکوه تاکید کرد: 22 متقاضی باقیمانده نیز تا پایان بهمن فرصت دارند مدارک خود را تکمیل کنند که در صورت احراز شرایط ، درمورد اعطای موافقت نامه به آنان نیز اقدام خواهد شد.
معاون بررسیهای فنی و صدور پروانه سازمان رگولاتوری ادامه داد: دریافت کنندگان موافقتنامه اصولی مطابق مصوبه کمیسیون 6 ماه فرصت دارند با اپراتورهای میزبان (اپراتورهای تلفن همراه) برای استفاده از شبکه دسترسی آنها به توافق برسند و درصورت توافق، پروانه برای آنها صادر خواهد شد و پس از آن می توانند به ارائه خدمات بپردازند.
وی گفت:پیش بینی می شود در نیمه اول سال آینده شاهد صدور پروانه و در نیمه دوم شاهد آغاز سرویس دهی اپراتورهای مجازی باشیم.
عباسی شاهکوه خاطر نشان کرد: از میان متقاضیان دریافت پروانه، 10 متقاضی دارای شریک خارجی فعال در زمینه مخابرات هستند و 8 متقاضی با مشارکت دارندگان پروانه ایجاد و بهره برداری از شبکه ارتباطات ثابت (FCP) و 13 متقاضی با مشارکت شرکتهای سرمایه گذاری برای دریافت پروانه MVNO اقدام کرده اند و بعضی از متقاضیان هم دارای ترکیبی از مجموعه های فوق هستند که نشان دهنده ظرفیت و توان ورود به بازار آنهاست البته طبیعی است که شرایط آنها یکسان نیست.
وی با بیان اینکه اپراتورهای مجازی تلفن همراه با ریسک به نسبت بالائی وارد بازار آی سی تی(ICT )می شوند و در صورتی که با اپراتورهای با تجربه وارد فضای فعالیت بشوند، شانس موفقیت بالاتری دارند که به همین دلیل چند متقاضی با مشارکت اپراتورهای بین المللی وارد این کسب و کار شدند، عنوان کرد: مشارکت برخی از متقاضیان با دارندگان پروانه اف سی پی در واقع گام اول برای همگرایی شبکه ارتباطات سیار (موبایل) و شبکه ثابت است که آینده خوبی را برای فضای ای سی تی ترسیم می کند.
معاون بررسیهای فنی و صدور پروانه سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیوئی با اشاره به شکل گیری اپراتورهای مجازی تلفن همراه براساس مطالعاتی که با همکاری بخش تحقیقاتی کشور و مشاوران داخلی و خارجی صورت گرفت، گفت: براساس برآوردها در طول 10 سال آینده حدود 15 درصد سهم بازار به اپراتورهای مجازی تلفن همراه خواهد رسید بنابراین انتظار داریم سالانه حدود دو درصد از سهم بازار تلفن همراه برای اپراتورهای مذبور باشد.
وی خاطر نشان کرد: اینکه هر کدام از اپراتورهای مجازی تلفن همراه چه سهمی از بازار را در اختیار بگیرند به توان خودشان بستگی دارد، البته بازارهای جدیدی مثل M2M هم می تواند اندازه کلی بازار و در نتیجه سهم بازار را افزایش دهد.
عباسی شاهکوه گفت: متقاضیانی که با اپراتورهای با تجربه وارد این فضا شده اند، شانس موفقیت بیشتری در بازار دارند و در فضای رقابتی ممکن است برخی از این اپراتورها در آینده حذف یا ادغام شوند.
به گفته وی، در چنین فضای رقابتی شانس اپراتوری که ظرفیت شبکه خالی بیشتری داشته باشد،برای همکاری با اپراتورهای مجازی تلفن همراه بیشتر است.
عباسی شاهکوه با بیان این که اپراتور مجازی تلفن همراه از لحاظ سیم کارت اپراتوری مثل دیگر اپراتورهاست، افزود: مردم می توانند علاوه بر سیم کارتهای معمول، سیم کارت MVNO هم داشته باشندو به هر حال مشترک حق انتخاب دارد که تنها از سیم کارت اپراتورمجازی استفاده کند یا سیم کارت های چند اپراتور را داشته باشد.
پیش از این محمود واعظی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در گفت و گو با خبرنگار ایرنا از موافقت با ایجاد اپراتورهای مجازی تلفن همراه خبر داده بود.