رشد اقتصادی و کاهش تورم با هم محقق نمی شود

رشد اقتصادی از اهدافی است که بسیاری از دولتها دنبال میکنند و رشد اقتصادی از طریق سرمایهگذاری محقق می شود. اگر در بخشهای اقتصادی سرمایهگذاری را افزایش دهیم، منجر به رشد میشود اما اگر رشد از طریق برداشت بیشتر منابع حاصل شود، بدترین شکل رشد است به این معنی که آبهای زیرزمینی را چند برابر استخراج کرده و معادن و کوهها را بیش از اندازه برداشت کنیم. این نوع رشد منجر به فقر میشود و در آینده فقر را به همراه خواهد داشت. افزایش بهرهوری راه دیگر برای رسیدن به رشد است که رشد مطلوبی است. اگر بخواهیم رشد را افزایش دهیم، تورم هم افزایش مییابد و با کاهش تورم، رشد اقتصادی نیز کم میشود. برای رسیدن به رشد بیشتر، تورم بیشتر را باید متحمل شویم. اگر دولت، سیاست انبساطی را دنبال کند و فعالیت اقتصادی بیشتری انجام دهد، در این صورت نیاز به تقاضا برای نیروی انسانی و عوامل تولید بیشتر میشود و این مسئله، قیمتها را افزایش میدهد. اینکه در حال حاضر رشد اقتصادی را به طور ملموس نمیبینیم، شاید به این دلیل باشد که سرمایه گذاری به اندازه کافی انجام نشده و در سالهای گذشته طرحهای زیربنایی که بتواند راه را برای ورود تولیدکنندگان و سرمایه گذاران همواره کند، وجود نداشته است. زیرساخت فراهم نشود، حتی اگر جایی برای سرمایه گذاری مشخص شود، کار عملی نمیشود و موانع زیاد است. رشد اقتصادی از سرمایهگذاری و به ویژه سرمایهگذاری همه مردم به دست میآید که در حال حاضر هم موانع ساختاری و هم موانع قانونی وجود دارد. منابع بانکها در خدمت سرمایه گذاری و تولید نیست و بانکها بیشتر به فعالیت های سودآور پرداختهاند که فعالیت های بازرگانی و خدماتی را شامل میشوند و فعالیتشان منجر به اشتغالزایی، تولیدات بیشتر و صادرات نمیشود. شاید نسبت به دوره قبل که رشد منفی داشتیم، حرکتهایی انجام شده اما از برنامههای چشم انداز 1404 عقب هستیم، زیرا در این برنامه هشت درصد رشد سالانه پیشبینی شده که باید 2.5 تا 3 درصد رشد از محل ارتقای بهره وری حاصل شود. در سال جاری سیاستهای انقباضی پولی از سوی دولت اجرا شده که در پی آن نقدینگی کنترل شده و تورم کاهش یافته اما رشد اقتصادی محقق نشده است. در کنترل تورم تا حد چند درصد کاهش موفق بودهایم. در زمینه رشد اقتصادی نیز باید شاهد تغییراتی در بازار کار و خرید و فروش باشیم. شاید در کوتاه مدت بتوانیم آثار رشد را مشاهده کنیم. برنامهها به خوبی برای مردم تبیین نشده و لازم است به اطلاع مردم برسد. اگر واقعا از رکود خارج شدهایم، اطلاعات آن از طریق رسانهها به مردم داده شود.
* حسین اکبری فرد- عضو هیئت علمی دانشگاه شهید باهنر کرمان