چندیست که شاخص بورس تهران روزهای منفی را تجربه میکند و در کانال 73 هزار واحدی قرار گرفته است. اما چه عواملی در این روند بازار نقش داشتهاند؟در این راستا، مهرداد خالقی در تحلیلی به بررسی علل افت شاخص بورس در روزهای اخیر و مهمترین عوامل تاثیرگذار بر ازگشت شاخص به روند رونق پرداخته است که در ادامه شرح آن را میخوانید.
بعد از یک دوره رکود دوساله در روزهای ابتدایی دیماه سال گذشته با اجرایی شدن توافق هستهای و زمزمههایی از لغو تحریمها، شاهد تحریک طرف تقاضا و تزریق نقدینگی به بازار بودیم. تنها ظرف مدت سه ماه نماگر بازار بورس در حدود 30 درصد رشد را برای سهامداران به ارمغان آورد این در حالی بود که برخی از گروه ها و نمادها در این بازه زمانی رشد چند صد درصدی را تجربه کردند.
با این حال بهرغم پیشبینی اغلب کارشناسان مبنی بر اینکه سال 1395 میتواند یکی از سالهای طلایی بازار بورس باشد، از ابتدای سال تاکنون، بورس تهران حال و روز مناسبی نداشته است و دماسنج بازار سرمایه طی این مدت افتی در حدود هفتدرصدی را تجربه کرده است.
در بررسی علل رشد بازار در زمستان سال گذشته باید گفت که با انتشار اخبار خوش سیاسی و گشایشهای شکل گرفته در زمینه اقتصادی، بازار شروع به رشد کرد. متاسفانه در برخی گروهها مانند گروه خودرویی با تبلیغات بیش از حد، بازار دچار هیجان افراطی شد و رشدهای عجیب و غریبی را شاهد بودیم و این مساله باعث شد اصلاح قیمتها پیش از واقعیتها رشد کنند! البته این مساله یک دلیل دیگر هم دارد. به دلیل یکطرفه بودن بازار معمولا دوران رونق بازار کوتاه است و در این مدت بازار رشدهای تند و تیز و هیجانی را تجربه میکند. اما در دوران رکود شاهد اصلاح های فرسایشی و زمان بر قیمت هستیم.
پس از یک دوره رشد سهماهه (پله اول) خریداران عقب نشستند و منتظر روند سودسازی شرکتها و صنایع در دوران پسا برجام هستند. از طرفی دیگر با شروع ماه رمضان و همچنین نزدیک شدن به روزهای پایانی ماه و موعد تسویه اعتبارهای ماهانه، رکود در بازار سنتی ما تشدید شد. در هفتههای پیش روی مهمترین عوامل تاثیرگذار بر بازار عبارتند از:
1 – روند کاهشی نرخ سود بانکی: ظاهرا قرار است به زودی نرخ سود بانکی تا سطح 15 – 16 درصد کاهش یابد. این در حالی است که گفته میشود احتمالا تا آخر تابستان یک کاهش دودرصدی دیگر داشته باشیم. کاهش نرخ سود بانکی از دو جنبه میتواند بر بازار تاثیر بگذارد. اولی گرایش نقدینگیهای پارک شده در بانک به سمت بازار بورس است و دومی کاهش هزینههای مالی شرکت و افزایش سودآوری از این محل است. همچنین با افزایش p/e سرمایهگذاری بدون ریسک ، p/e بازار سهام نیز میتواند افزایش یابد.
2 – روند قیمتی نفت و فلزات در بازارهای جهانی: کمتر به خاطر داریم که نفت ریزشی باشد و بازار بورس تهران روزهای مثبتی داشته باشد! با توجه به اینکه بخش عمده شرکتهای خام فروش هستند و از قیمتها در بازارهای جهانی تاثیر مستقیم میپذیرند، رشد قیمتی نفت و کامودیتیها میتواند موتور حرکتی بخش عمدهای از بازار ما را روشن کند. از طرفی دیگر با افزایش قیمت نفت بالطبع بودجه عمرانی دولت (در سالهای آینده) افزایش مییابد و این مهم میتواند صنایعی همچون انبوهسازی، سیمان، فولاد و ... را تحت تاثیر قرار دهد.
3 – گزارشات سهماهه و ششماهه شرکتها: همانطور که گفته شد در قبال گشایشهای شکل گرفته بازار یک گام به سمت جلو حرکت کرد و حالا منتظر تاثیر این اخبار بر روند سودآوری شرکتهاست. قطعا اهالی بازار با وسواس بیشتری گزارشات سهماهه و خصوصا ششماهه شرکتها را رصد خواهند کرد و در صورتیکه جهشی در سود آوری شرکت ها مشاهده شود ، رالی بعدی بازار بورس آغاز خواهد شد. البته با توجه به رکود موجود در اقتصاد کشور و همچنین برخی ابهامات در مورد اجرایی شدن کامل برجام، به نظر میرسد حداقل در گزارشات سهماهه همه شرکتها نمیتوانند عملکرد موفقی داشته باشند. به نظر میرسد با توجه به رشد قیمت فلزات در بازارهای جهانی نمادهای وابسته به این گروه به نسبت گزارشات بهتری خواهند داشت.
4 – انتخابات ریاست جمهوری امریکا: هر چند هنوز چند ماهی تا انتخابات ریاست جمهوری امریکا زمان باقی است ، اما با این حال به نظر می رسد اهالی بازار نیم نگاهی به تحولات این رخداد سیاسی دارند. قطعا در صورتیکه کاندیدای مورد نظر بازار (دموکرات ها) در این انتخابات پیروز شود ، بازار واکنش مثبتی به این اتفاق نشان خواهد داد و یک ریسک بزرگ از سر بازار برداشته می شود. با همین این تفاسیر سوابق نموداری نشان می دهد زمانی که جمهوری خواهان روی کار هستند دلار تضعیف می شود و نفت و کامودیتی ها رشد محسوسی را در پیش می گیرند.
اما به لحاظ نموداری پس از ثبت سقف 81700 واحدی، شاهد افزایش عرضهها و عقبنشینی شاخص کل بودیم. در حال حاضر به نظر میرسد آرایش هارمونیک reAB=CD در نمودار شاخص در حال شکلگیری است. بررسی افتوخیزهای اسیلاتور rsi نشان میدهد که شاخص قدرت نسبی به محدوده فروشهای هیجانی وارد شده است. از طرفی دیگر اندیکاتور MACD مستعد تشکیل یک واگرایی مثبت است.