دگرگونی در جهان امروزی؛ از تغییرات بزرگ تا خصوصی‌ترین ویژگی‌های زندگی

 داوود محمدی، نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس شورای اسلامی و عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس، کتاب «جامعه شناسی» اثر آنتونی گیدنز را به عنوان آخرین اثری که به مطالعه نشسته، معرفی کرد و گفت:
 نگرش تاریخی، مطالعه تطبیقی جوامع گوناگون، توجه به نابرابری‌های اجتماعی
 کتاب جامعه‌شناسی نوشته آنتونی گیدنز، یکی از معدود کتب جامعه‌شناسی است که به زبانی ساده، نه تنها علاقمندان به این رشته، بلکه نظر شیفتگان دیگر رشته‌های علوم انسانی را به خود معطوف داشته است. این کتاب مباحث گوناگون جامعه شناختی را با مثال‌هایی روان بیان داشته و ترجمه ساده و سلیس «منوچهر صبوری» بر این زیبایی افزوده است. کتاب مذکور، ویژگی‌های منحصر به فرد دیگری را نیز دارد که مترجم در پیشگفتار، مهمترین این ویژگی‌ها را شیوه‌ نگرش تاریخی، مطالعه تطبیقی جوامع گوناگون، توجه به نابرابری‌های اجتماعی و توجه به پدیده جهانی شدن، نام برده است.
 از تحلیل برخوردهای گذرا بین افراد در خیابان تا بررسی فرایندهای اجتماعی جهانی
 آنتونی گیدنز، جامعه شناسی را مطالعه زندگی اجتماعی گروه‌ها و جوامع انسانی می‌داند، او اشاره می‌کند که «دامنه جامعه‌شناسی بی‌نهایت وسیع است و از تحلیل برخوردهای گذرا بین افراد در خیابان تا بررسی فرایندهای اجتماعی جهانی را در بر می‌گیرد.» گیدنز، با مثال‌هایی همچون عشق و ازدواج، تندرستی و بیماری و جرم و جنایت در پی آن است تا به ما بفهماند که جامعه شناسی درباره چیست .
 
به نظر گیدنز، نه عشق رمانیتک و نه ارتباط آن با ازدواج نمی‌تواند به عنوان ویژگی‌های مسلم زندگی انسان شناخته شوند بلکه از تاثیرات اجتماعی کلی شکل می‌گیرند، نویسنده کتاب از تاثیرپذیری امید زندگی و احتمال ابتلا به بیماری‌های سخت از ویژگی‌های اجتماعی سخن میراند.
 
این جامعه‌شناس با بیان مثال‌هایی از شکنجه مجرمان در دوران قدیم و برخی جوامع فعلی، این گونه شیوه‌های مجازات را کاملا نفرت‌انگیز دانسته و توسعه جوامع سنتی به مدرن و صنعتی را عامل تغییر در نوع مجازات‌ها بر می‌شمرد. او بررسی اینکه چرا این تغییرات به وجود آمدند و چرا محکومین به زندان، جایگزین شکل‌های قدیمی‌تر و خشن‌تر مجازات گردید را وظیفه علم جامعه شناسی میداند.
 
زندان بهترین نوع مجازات و جایگزین روش‌های قدیمی تر مجازات
 
گیدنز در این گفتار به تغییر نوع محکومیت مجرمان از نوع خشن آن به نوع نرمتر که از نظر او زندان است همگام با تغییر نوع جوامع از سنتی به مدرن اشاره کرده است، او زندان را بهترین نوع مجازات و جایگزین روش‌های قدیمی تر مجازات می‌داند، خلاصه‌تر اینکه زندان را شکل مدرن مجازات می‌داند.
 
از دیگر مباحثی که گیدنز بر آن تاکید دارد، دگرگونی در جهان امروزی است، او معتقد است که نه تنها دگرگونی‌های بزرگ روی داده اند بلکه تغییرات مهمی نیز در شخصی‌ترین و خصوصی‌ترین ویژگی‌های زندگی مردم رخ داده است. همانگونه که بیان شد او عشق رمانیتک را به عنوان اساس ازدواج، نمونه ای از این دگرگونی‌ها بر می‌شمرد.
 
گیدنز در مبحثی دیگر، از سوالات جامعه شناسی سخن میراند، سوالاتی که جامعه شناسان مطرح می‌کنند و پاسخ آن‌ها را از طریق پژوهش نظام یافته بررسی می‌نمایند ممکن است واقعی، تطبیقی، تکوینی و یا نظری باشد.
 
کمک به تشخیص محدودیت‌های قضاوت‌های اجتماعی
 
این نویسنده بین نتایج خواسته و ناخواسته کنش انسانی تمایز قایل است. وی می‌گوید؛ جامعه‌شناسان تمایز مهمی بین مقاصد رفتار ما و آنچه قصد انجامش را داریم و نتایج ناخواسته‌ای که رفتارمان به بار می‌آورد قایل می‌شوند. گیدنز باز شناختن نتایج این خواسته‌ها را از یکدیگر در پژوهش‌های جامعه‌شناختی دارای اهمیت می‌داند. کمک به تشخیص محدودیت‌های قضاوت‌های اجتماعی و در عین حال تقویت آگاهی درباره خودمان و  محیط اجتماعی از دیگر وظایف پژوهش‌های جامعه شناختی است.
 
آنتونی گیدنز معتقد است که یادگرفتن اینکه جامعه‌شناسانه بی‌اندیشیم به معنای پرورش نیروهای تخیل است. کار جامعه‌شناسانه بستگی دارد به آنچه «سی رایت میلز» درعبارتی مشهور «تخیل جامعه‌شناسانه» نامید. تخیل جامعه‌شناسانه مستلزم دور ساختن اندیشه‌مان از جریان‌های عادی زندگی روزانه برای از نو نگریستن به آنهاست.
 
پیوستگی میان جامعه‌شناسی، انسان‌شناسی و تاریخ
 
گیدنز در ادامه از ارتباط جامعه شناسی با دیگر علوم سخن میراند. او به پیوستگی میان جامعه‌شناسی، انسان‌شناسی و تاریخ ارزش قایل است. آنتونی گیدنز در اهمیت علم جامعه‌شناسی نیز مطالبی را بیان کرده است. درک وضعیت‌های اجتماعی، آگاهی از تفاوت‌های فرهنگی، ارزیابی نتایج سیاستگزاری‌ها و افزایش خودشناسی را از وظایف علم جامعه شناسی بر می‌شمرد و در نهایت از نقش جامعه شناس در جامعه می‌گوید.
 
او اعتقاد دارد که جامعه‌شناسی رشته‌ای برخوردار از آثار عملی مهم است و جامعه‌شناس به شیوه‌های گوناگون به انتقاد اجتماعی و اصلاحات اجتماعی عملی کمک می‌کند. گیدنز اصرار دارد که اگر جامعه‌شناسان در مورد مسائل عملی بی‌طرف بودند عجیب بود و در صورتی که بخواهیم آن‌ها را از استفاده از تخصص‌شان در این زمینه محروم کنیم  غیرمنطقی و غیرعملی خواهد بود./