بدون شک يکي از اساسيترين ارکان توسعه پايدار در هر کشوري راه است و با توجه به وضعيت کنوني جاده کرج - چالوس (کندوان ) به دليل عدم ظرفيت محور ناشي از تردد بالا و وقوع سوانح مرگبار رانندگي در اين مسير غيرايمن ، ساخت آزاد راه تهران - شمال به عنوان يک شريان حياتي امري اجتناب ناپذير است.اجراي کامل اين طرح ملي بنا به گفته کارشناسان و مسئولان مزيتهاي فراواني بويژه دسترسي اسانتر به کناره شمالي کشور ، رونق اقتصادي شهرها ، توسعه بخش حمل ونقل ، صرفه جويي درمصرف و هزينههاي سوخت ، پويايي صنعت گردشگري ، گسترش مراکز آموزشي ، خدماتي و صنعتي شهرهاي ساحلي غرب مازندران همراه خواهد داشت.با اين وجود درصورتي که مسئولان و متوليان امر پيش بينيهاي لازم براي پيشگيري از پيامدهاي منفي متاثر از بهره برداري از اين طرح ملي را در شهرهاي غرب مازندران نکنند در آينده منطقه با بحران جديد ديگري غير از ترافيک مواجه خواهند شد.برآيند بررسيها نشان ميدهد با بهره برداري از آزاد راه شمال ، اتفاقات زيادي در شهرستانهاي منطقه غرب مازندران بوقوع خواهد پيوست که مهمترين آنها ميتوان به پيوستن شهرهاي اين مناطق به يکديگر ، تغيير در الگوي زندگي ، بهم ريختن فضاها و بافتهاي اکولوژي شهري و در پي آن تضادهاي فرهنگي ، قوميتي و اقتصادي در بافتهاي اجتماعي شهرها ، ظهور کلانشهرها و نيز دشواري مديريتي در ارائه خدمات و معضل ترافيک درون شهري از پيامدهاي آن است.در شرايط کنوني برغم آنکه هنوز اين طرح ملي به بهره برداري نرسيده است شهرستانهاي غرب مازندران به دليل برخورداري از موقعيتهاي ممتاز طبيعي مانند جنگل ، دريا ، کوه و جلگه پذيراي ميليونها مسافر، گردشگر داخلي و خارجي است به نحوي که دراين شرائط ارائه خدمات رساني به سيل جمعيت ناخوانده و پنهان در اين مناطق براي مسئولان و برنامه ريزان را مشکل کرده است. ورود دست کم 2 الي 3 ميليون مسافر در روزهاي عيد سعيد فطر امسال به اين منطقه و درپي آن ترافيک چندين ساعته در جاده کندوان و ديگر راههاي ارتباطي به عنوان مصداق روشني از بروز چنين مشکلاتي در اين منطقه بوده است. کارشناسان اعتقاد دارند درصورتي که زيرساختها و بسترهاي لازم در حوزههاي توسعه شبکههاي حمل و نقل ارتباطي ، بهداشتي ، درماني ، پذيرايي ، فرهنگي ، اقامتي ، رفاهي ، تفريحي ، گردشگري و انتظاميپيش از بهره برداري از اين طرح در اين مناطق فراهم شود ، گشايش اين آزاد راه ميتواند يک فرصت و عامل تحول در منطقه باشد ولي در غير اين صورت عامل تهديد کننده محسوب خواهد شد.هرچند درسفرهاي استاني دولت گذشته ، چالوس به عنوان قطعه 25 آزاد راه تهران - شمال با هدف تامين زيرساختهاي آن همزمان با فرآيند اجراي اين طرح مصوب و تعيين شد و مسئولان وقت از جمله مسئولان استان مازندران و همچنين دولتمردان وعده دادند که براي توزيع ترافيک خروجي از آزاد راه تهران - شمال سياست گذاري مناسبي صورت گرفته است ولي تاکنون همه سياست گذاريهاي وعده داده شده مسئولان درهالهاي از ابهام باقي مانده است.سيدعلي اکبر طاهايي استاندار وقت گفته بود که دولت درصدد است تا با دو طبقه کردن مسير کنارگذر ساحلي از نور تا رامسر مشکلاتي که ممکن است با بهره برداري ازازاد راه تهران شمال متوجه اين مناطق شود رفع کند که متاسفانه براي اجراي ان تاکنون هيچ اقداميصورت نگرفت.
مديرعامل شرکت آزاد راه تهران - شمال نيز گفت : با بهره برداري از اين ازادراه به يقين شاهد يک معضل شديد ترافيکي در شهرهاي ساحلي غرب مازندران بويژه چالوس خواهيم بود.مهران اعتمادي افزود : چنين اتفاقي در واقع اثرات زيادي در ابعاد مختلف از جمله عمراني ، شهرسازي و زيست محيطي دراين شهرها به دنبال دارد.وي اظهارکرد : هم اکنون درصدد هستيم تا با به کارگيري مشاوران زبده نشستهايي با وزارت راه و شهرسازي و ديگر سازمانها و نهادها دراين حوزه داشته باشيم تا بتوانيم اثرات و پيامدهاي سوء ناشي از بهره برداري از آزاد راه به طور دقيق رصد ، شناسايي و براي رفع آن برنامهريزي کنيم . مديرعامل شرکت آزاد راه تهران - شمال در ادامه افزود: براي دستيابي به نتيجه مطلوب بايد هم افزايي دو سويه ميان شرکت آزاد راه تهران - شمال و مسئولان استان مازندران بويژه فرمانداري چالوس انجام گيرد و هم اکنون اين عزم و آمادگي وجود دارد. فرماندار چالوس هم ماه گذشته در نشست شوراي اداري اين شهرستان گفت : البته نبايد تلاشهاي دولت تدبير و اميد را در شتاب بخشي در ساخت آزاد راه تهران - شمال ناديده گرفت و از سويي هم اقداماتي خوبي مانند بهره برداري از پلهاي غير همسطح و تونل شهري چالوس با هدف تسهيل درآمد و شد خودروها دراين منطقه صورت رفته است اما کافي نيست. محمد ناصر زندي افزود : اعتبارات ، امکانات و زيرساختهاي موجود به تناسب جمعيت ثابت منطقه است و اکنون واقعا پاسخگوي حجم انبوه مسافران و گردشگران نيست.
وي اظهارکرد : چنين وضعيتي ارائه خدمات رساني به مردم و حتي مسافران و گردشگراني که براي استفاده از مواهب طبيعي و خدادادي به اين منطقه روي ميآورند ، با مشکل مواجه کرده است. فرماندارچالوس گفت : هم اکنون شرايط در اين منطقه به گونهاي است که اغلب مردم بوميحوزه شهري و روستايي پيرامون جاده چالوس(کندوان ) به علت استقبال چشمگير مسافران و گردشگران از اين مسير و درپي آن معضل ترافيک ناگزيرند در خانههايشان محبوس باشند و اين وضعيت زندگي آنان را در برخي از روزهاي پاياني هر هفته مختل کرده است . زندي افزود : چه بخواهيم و چه نخواهيم اين آزاد راه در آينده نزديک به بهره برداري خواهد رسيد منتهي بايد از هم اکنون مسئولان و برنامه ريزان سطح کلان براي پيشگيري از عوارضي که ميتواند با اجراي کامل اين طرح ملي متوجه مردم بوميو حتي غيربوميشود دراين حوزه تدابيري بينديشند.عضو هيات علميدانشگاه آزاد اسلاميچالوس نيز گفت : به تبع بهره برداري از آزاد راه تهران - شمال منطقه با مخاطرات فراواني همراه خواهد بود که بايد مسئولان ذيربط با مشارکت و همکاري مردم اين منطقه پيش بينيهاي لازم براي پيشگيري از آن را بکنند.مهران اصفهاني زاده دانش آموخته رشته دکتراي مهندسي عمران افزود : با بهره برداري از اين طرح ملي سطح آمد و شد مسافران ، گردشگران و حتي قشر سطوح پايين جامعه به شهرهاي ساحلي غرب مازندران دو چندان ميشود با مشکلاتي مانند ترافيک ونيز آسيبهاي اجتماعي و زيست محيطي در منطقه روبه رو خواهيم بود. وي اظهارکرد: ترکيب شهرها و روستاها به شيوه ناهمگوني تغيير پيدا خواهد کرد و مهم تر از همه اين مسائل در حوزه امداد رساني در مواقع وقوع بلاياي طبيعي و غيرطبيعي مانند سيل ، زلزله ، ريزش و رانش نيز از ديگر مشکلاتي است که درآينده با آن مواجه ميشويم.اين عضو هيات علميدانشگاه آزاد اسلاميچالوس گفت : با توجه به آنکه توسعه شبکههاي حمل و نقل جادهاي به دليل ساخت وسازهاي صورت گرفته در اين مناطق مهيا نيست پيشنهاد ميشود که دولت با همکاري بخش خصوصي با اجراي طرحهايي مانند خط ريلي در حاشيه سواحل برنامهريزي کند. اصفهاني زاده افزود : هر چند يکي از مهمترين طرحهاي مصوب سفرهاي دولت گذشته ساخت کنارگذرساحلي بود و اگر اين طرح به طور کامل اجرا ميشد به يقين ميتوانست به کاهش معضل ترافيک منجر شود که متاسفانه اين طرح نيز به صورت نيمه کاره رها شد. وي تاکيد کرد که بايد مسئولان و برنامه ريزان اين مناطق از هم اکنون در سايه هم افزايي با مسئولان سطوح کلان طرحي جامع با هدف فراهم سازي زيرساختها به تناسب ساخت آزاد راه تهران - شمال در ابعاد مختلف از جمله امداد و نجات ، زيست محيطي ، بهداشتي و درماني ، گردشگري ، راههاي ارتباطي و ساخت و ساز سياست گذاري کنند. عمليات اجرايي آزاد راه تهران - شمال ازسال 1374 آغاز شد و قطعه يک اين آزاد راه از تقاطع بزرگراه آزادگان و شهيد همت در تهران آغاز و با عبور از مناطق کن ، سولقان و امامزاده عقيل و تونل تالون و دره لانيز به سه راهي شهرستانک ميرسد.قطعه دوم اين آزاد راه حدفاصل دو آب شهرستانک - پل زنگوله به طول تقريبي 25 کيلومتر است و تونلهاي طويل البرز هر يک به طول 6 هزار و 450 متر در مسير رفت و برگشت در اين قطعه قرار دارد.با اجراي اين قطعه طول مسير جاده فعلي کرج - چالوس حدود پنج کيلومتر کوتاهتر ميشود.قطعه سوم آزادراه تهران - شمال نيز به طول حدود 46 کيلومتر حد فاصل پل زنگوله و سه راهي دشت نظير را در بر ميگيرد و داراي دو خط رفت و دو خط برگشت است .شرکت آزاد راه تهران - شمال براي ساخت اين قطعه با شرکت دوو کره جنوبي با سرمايه گذاري يک ميليارد و 300 ميليون دلاري به توافق رسيده است.قطعه چهار آزاد راه تهران - شمال که تابستان 1394 زير بار ترافيک رفت از حدفاصل سه راهي مرزن آباد تا چالوس به طول حدود 20 کيلومتر به صورت دو خط رفت و دو خط برگشت است که در قسمتهاي بلند آن يک خط کندرو نيز وجود دارد.
با اجراي قطعات چهار گانه ازاد راه تهران شمال که جمعا 123 کيلومتر ميشود فاصله اين دو منطقه حداقل 60 کيلومتر کمتر ميشود.
منبع:ایرنا