اصغر نعمتی
مدیر مسئول
مرکز پژوهش های مجلس حاصل بررسی خود در مورد اجرای هدفمندی یارانه ها را اعلام کرد. این بررسی نشان می دهد پنج سال اجرای هدفمندی یارانه ها جز تبعات سنگین اجتماعی و اقتصادی حاصلی نداشته و وقت آن رسیده که دولت با تدوین برنامه ششم توسعه، یک بار برای همیشه این مشکل را از پیش روی اقتصاد کشور بر دارد. البته طبق قانون، در پایان سال دوم اجرایی شدن برنامه ششم توسعه، مهلت اجرای این هدفمندی به اتمام می‌رسد. به نظر می رسد دولت و مجلس به سادگی می توانند با عدم تمدید مهلت اجرای هدفمندی، به این مشکل نقطه پایانی بگذارند. ولی مسئله به این سادگی که می توان تصور کرد، نیست و متوقف کردن آن می تواند پیامدهای سیاسی، اقتصادی و امنیتی برجا بگذارد.
شواهد نشان می دهد نزدیک به دوازده میلیون ایرانی حتی با وجود گرفتن یارانه، نیاز به بسته غذایی دارند و حذف یارانه ها می توانند آنها را به خاک سیاه بنشاند. از سوی دیگر با خشکسالی رو به تزاید، بسیاری از کشاورزان و خانواده های روستایی از چرخه تولید حذف می شوند و تا خود را با شرایط جدید وقف دهند، تنها اتکایشان همین یارانه هاست. البته به این فهرست می توان حداقل بگیرها را هم افزود و یادآور شد که آنها از طریق یارانه ها پاسخگوی بخش حیاتی از نیازهایشان هستند و حذف این درآمد، برایشان مشکلات جدی ایجاد می کند. نکته دیگر این است که هدف از طرح هدفمندی یارانه ها که کاهش مصرف سوخت های فسیلی از جمله بنزین بود، با وجود افزایش قیمت تحقق نیافت و مصرف این سوخت ها هر روز ابعاد بیشتری می یابد. به همین دلیل دو روی سکه هدفمندی یارانه ها، جز ضرر و زیان حاصلی نداشت. افزایش مصرف سوخت جدا از اینکه منابع کشور را از بین می برد، آلودگی هوا را به سرعت گسترده می کند و سونامی اقسام بیماری ها از جمله سرطان را بر به وجود می آورد. هدفمندی یارانه راه حلی بر یک بیماری بود که بجای درمان تن رنجور اقتصاد، آنرا ضعیف تر کرد. اما دولت و مجلس باید در وقت باقیمانده با کمک اقتصاددانان، جامعه شناسان، روان شناسان و حتی خود مردم، تصویر کاملی از پنج سال اجرای این طرح به دست دهند و راههای ترکیبی و چند وجهی که حداقل صدمه را به فرودستان وارد کند، طراحی و به اجرا بگذارند. در قدم اول باید با اختصاص منابع کافی، حمل و نقل عمومی را به حدی گسترش دهند که مردم کمتر به خودروی شخصی نیاز داشته باشند. در آن روز می توان قیمت بنزین را تا حدی بالا برد که استفاده از آن برای اکثریت جامعه صرفه نداشته باشد و با این منابع می توان تورهای حمایتی و اجتماعی را برای فرودستان گسترد تا این طرح با کمترین آسیب پایان بگیرد.
مدیر مسئول
مرکز پژوهش های مجلس حاصل بررسی خود در مورد اجرای هدفمندی یارانه ها را اعلام کرد. این بررسی نشان می دهد پنج سال اجرای هدفمندی یارانه ها جز تبعات سنگین اجتماعی و اقتصادی حاصلی نداشته و وقت آن رسیده که دولت با تدوین برنامه ششم توسعه، یک بار برای همیشه این مشکل را از پیش روی اقتصاد کشور بر دارد. البته طبق قانون، در پایان سال دوم اجرایی شدن برنامه ششم توسعه، مهلت اجرای این هدفمندی به اتمام می‌رسد. به نظر می رسد دولت و مجلس به سادگی می توانند با عدم تمدید مهلت اجرای هدفمندی، به این مشکل نقطه پایانی بگذارند. ولی مسئله به این سادگی که می توان تصور کرد، نیست و متوقف کردن آن می تواند پیامدهای سیاسی، اقتصادی و امنیتی برجا بگذارد.
شواهد نشان می دهد نزدیک به دوازده میلیون ایرانی حتی با وجود گرفتن یارانه، نیاز به بسته غذایی دارند و حذف یارانه ها می توانند آنها را به خاک سیاه بنشاند. از سوی دیگر با خشکسالی رو به تزاید، بسیاری از کشاورزان و خانواده های روستایی از چرخه تولید حذف می شوند و تا خود را با شرایط جدید وقف دهند، تنها اتکایشان همین یارانه هاست. البته به این فهرست می توان حداقل بگیرها را هم افزود و یادآور شد که آنها از طریق یارانه ها پاسخگوی بخش حیاتی از نیازهایشان هستند و حذف این درآمد، برایشان مشکلات جدی ایجاد می کند. نکته دیگر این است که هدف از طرح هدفمندی یارانه ها که کاهش مصرف سوخت های فسیلی از جمله بنزین بود، با وجود افزایش قیمت تحقق نیافت و مصرف این سوخت ها هر روز ابعاد بیشتری می یابد. به همین دلیل دو روی سکه هدفمندی یارانه ها، جز ضرر و زیان حاصلی نداشت. افزایش مصرف سوخت جدا از اینکه منابع کشور را از بین می برد، آلودگی هوا را به سرعت گسترده می کند و سونامی اقسام بیماری ها از جمله سرطان را بر به وجود می آورد. هدفمندی یارانه راه حلی بر یک بیماری بود که بجای درمان تن رنجور اقتصاد، آنرا ضعیف تر کرد. اما دولت و مجلس باید در وقت باقیمانده با کمک اقتصاددانان، جامعه شناسان، روان شناسان و حتی خود مردم، تصویر کاملی از پنج سال اجرای این طرح به دست دهند و راههای ترکیبی و چند وجهی که حداقل صدمه را به فرودستان وارد کند، طراحی و به اجرا بگذارند. در قدم اول باید با اختصاص منابع کافی، حمل و نقل عمومی را به حدی گسترش دهند که مردم کمتر به خودروی شخصی نیاز داشته باشند. در آن روز می توان قیمت بنزین را تا حدی بالا برد که استفاده از آن برای اکثریت جامعه صرفه نداشته باشد و با این منابع می توان تورهای حمایتی و اجتماعی را برای فرودستان گسترد تا این طرح با کمترین آسیب پایان بگیرد.
آخرین اخبار