به گزارش خبرنگار مهر، قطر حدود سه دهه قبل با استفاده از فرصت هشت سال جنگی که رژیم بعث عراق به ایران تحمیل کرده بود، اقدام به توسعه میدان مشترک گازی پارس جنوبی کرد و در حالی که ایران سال ۱۳۷۶ اولین قرارداد توسعه فازهای پارس جنوبی را امضا کرد، قطریها تولید گاز از این میدان مشترک را آغاز کرده بودند.
با گذشت حدود ۱۰ سال از آغاز توسعه فازهای مختلف پارس جنوبی، تحمیل تحریم غیر قانونی غربیها علیه ایران، فرصت مجددی را در اختیار شیخ نشینان قطر قرار داد تا با استفاده از فرصت طلایی تحریم نفتی و گازی ایران، با برداشت حداکثری گاز طبیعی از پارس جنوبی و تولید سالانه ۷۷ میلیون تن گازمایع شده به بزرگترین تولید و صادرکننده LNG جهان تبدیل شوند.
با مرور فراز و فرودهای مختلف توسعه پارس جنوبی اما این روزها ایران خود را برای برداشت برابر گاز طبیعی از پارس جنوبی آماده میکند و حتی تا سال آینده ایران با برداشت روزانه بیش از ۷۰۰ میلیون مترمکعب گاز طبیعی از قطر در توسعه و برداشت این میدان مشترک گازی سبقت خواهد گرفت.
با بهره برداری معادل ۱۵ فاز استاندارد پارس جنوبی به طور متوسط روزانه حدود ۴۰۰ تا ۴۲۰ میلیون مترمکعب گاز طبیعی از پارس جنوبی برداشت میکرد که با راه اندازی پنج فاز جدید شامل ۱۷، ۱۸، ۱۹، ۲۰ و ۲۱ پارس جنوبی و ورود تدریجی گاز این فازها، ظرفیت تولید و برداشت گاز ایران از پارس جنوبی تا اسفند ماه امسال از مرز ۵۷۰ میلیون مترمکعب عبور میکند.
به عبارت دیگر هم اکنون برداشت گاز ایران از پارس جنوبی با احتساب تولید تدریجی گاز از پنج فاز جدید به حدود ۵۰۰ میلیون مترمکعب رسیده که در فرصت باقی مانده از سال ۹۵ و بهرهبرداری از دو خط لوله آسیب دیده و تکمیل توسعه فازهای جدید این ظرفیت به حدود ۵۷۰ میلیون مترمکعب در روز افزایش مییابد.
با افزایش ظرفیت تولید گاز ایران به ۵۷۰ میلیون مترمکعب عملا برداشت گاز با شریک قطری به نقطه برابر میرسد و حتی با توجه به محدودیتهای قطر در تولید و تبدیل گاز به LNG، ایران از این کشور عربی حاشیه جنوبی خلیج فارس پیشی می گیرد که با بهره برداری از بخش هایی از پنج فاز دیگر شامل ۱۳، ۱۴، ۲۲، ۲۳ و ۲۴ پارس جنوبی، ایران در برداشت گاز از این میدان مشترک از شریک قطری سبقت خواهد گرفت.
*درآمد ۳۶ میلیارد دلاری ۵ فاز جدید پارسجنوبی
با بهره برداری نهایی از پنج فاز آماده افتتاح ۱۷ تا ۲۰ پارس جنوبی به طور متوسط روزانه ۱۵۰ میلیون مترمکعب به ظرفیت تولید گاز شیرین کشور افزوده میشود، علاوه بر این افزایش تولید حدود ۲۳۰ تا ۲۳۷ هزار بشکه میعانات گازی از دیگر اهداف محقق شده بهره برداری از این پنج فاز جدید گازی خواهد بود.
در کنار گاز شیرین و میعانات گازی، در مجموع با بهره برداری از این فازهای جدید به طور متوسط روزانه یکهزار و ۲۰۰ تن گوگرد، سالانه سه میلیون تن اتان به عنوان خوراک اصلی توسعه صنعت پتروشیمی و سه میلیون و ۱۵۰ هزار تن گاز مایع (پروپان و بوتان) به ظرفیت تولید کشور افزوده میشود.
بر اساس محاسبات انجام گرفته و با احتساب هر مترمکعب گاز غنی تولید شده (شامل اتان، متان، پروپان و بوتان) ۱۳ سنت و هر بشکه میعانات گازی ۵۰ دلار، ارزش محصولات تولیدی هر دو فاز استاندارد پارس جنوبی (فاز ۱۹ معادل دو فاز استاندارد ظرفیت تولید گاز و محصولات گازی دارد) روزانه حدود ۳۰ میلیون دلار و سالانه معادل ۱۰ تا ۱۲ میلیارد دلار برآورد میشود.
از سوی دیگر با احتساب گاز و محصولات گازی تولید شده در پنج فاز جدید، تا پایان امسال ظرفیت تولید گاز شیرین تولید شده از پارس جنوبی به حدود ۵۷۰ تا ۵۷۵ میلیون مترمکعب در روز، ظرفیت تولید میعانات گازی به بیش از ۸۷۰ هزار بشکه، گوگرد به حدود سه هزار و ۷۵۰ تن در روز، اتان به ۶ میلیون تن در سال و گازمایع به هفت هزار و ۹۰۰ تن در سال افزایش مییابد.
علاوه بر این پیش بینی میشود برای نخستین بار برداشت تجمیعی و سالانه گاز ایران از پارس جنوبی به بالغ بر ۲۰۰ میلیارد مترمکعب برسد که یک رکورد جدید در طول ۲۰ سال توسعه این میدان مشترک با قطر به شمار میرود.
*«ماه عسل»قطر درپارس جنوبی تمام شد
همزمان با جهش ایران در برداشت روزانه گاز و میعانات گازی از پارس جنوبی و به پایان رسیدن دوران ماه عسل شیخ نشینان در توسعه و برداشت یک طرفه گاز از این میدان مشترک، ایران به منظور آغاز تولید نفت از لایه نفتی پارس جنوبی هم خیز برداشت است.
قطر در طول دو دهه گذشته تاکنون بالغ بر یک میلیارد بشکه نفت از لایه نفتی پارس جنوبی برداشت کرده که سهم ایران در این مدت به دلیل تاخیر در اجرای طرحهای توسعهای صفر بوده است.
بر این اساس ۲۲ بهمن ماه امسال، اولین کشتی FPSO (شناور تولید، پالایش و ذخیره سازی نفت) ملکی صنعت نفت ایران وارد آبهای حاکمیتی در خلیج فارس شده و عملیات راه اندازی و بهره برداری از این کشتی در موقعیت لایه نفتی پارس جنوبی با هدف تولید روزانه ۳۵ هزار بشکه نفت خام آغاز شده است.
با آغاز برداشت نفت از لایه نفتی پارس جنوبی تا پایان امسال و یا فروردین ماه ۱۳۹۶، ایران به حدود سه دهه برداشت یک طرفه قطر هم از این میدان مشترک نفتی و مرزی پایان میدهد تا عملا یکی از پروژههای بزرگ افزایش ظرفیت تولید نفت خام کشور در دوران پس از لغو تحریمها کلید بخورد.
از سوی دیگر مذاکراتی بین شرکت ملی نفت ایران و مرسک دانمارک برای توسعه فاز دوم لایه نفتی پارس جنوبی با هدف تولید روزانه ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار بشکه نفت سنگین آغاز شده است.
در مجموع اسفند ماه امسال، یک سال رویایی برای صنعت ۱۰۸ ساله نفت ایران بوده تا برای نخستین بار علاوه بر جبران عقب ماندگیها در برداشت گاز از پارس جنوبی، تولید نفت را هم از این میدان مشترک را آغاز کند.