گزارش "تجارت آنلاین" از پدیده مسافرکشی شهرستانی ها در پایتخت
خیابان های تهران چند وقتی است با سیل رانندگان پر شمار شهرستانی مواجه است که در کوچه پس کوچه های پایتخت به مسافرکشی مشغولند. هر کدام از این رانندگان با خود قصه و رازی دارد و البته تهران شهر رازهاست ...
تجارت آنلاین - محمد خادمی: یکی ازدلایل شلوغ شدن شهرتهران از روزهای نخست که به عنوان پایتخت معرفی شد تاکنون موضوع مهاجرت افراد از شهرستان های گوناگون است، یکی ازدلایل مهاجرت به کلانشهرتهران مربوط به اشتغال ودرآمد زایی دراین شهر است.به تازگی حضور تاکسی های شخصی پلاک شهرستانی درتهران بیش ازگذشته افزایش پیدا کرده اند. بیکاری درشهرهای دیگر باعث شده است تا این افراد برای تامین هزینه زندگی خود وخانواده شان رهسپار تهران شوند وبا خودروشان مسافرجابه جا کنند، رانندگان تاکسی های شخصی پلاک شهرستانی به شکل حرفه ای مشغول به کار هستند و این روزها برای خود و دیگر همشهریانشان خط تاکسی برای مسیرمبدا ومقصد مشخصی نیزراه اندازی می کنند.شلوغ بودن تهران کمک بزرگی است تا هیچ نهاد نظارتی نتواند جلو فعالیت آنها رابگیرد وازسوی دیگراین افراد به راحتی می توانند دست به شغلی بزنند که روزانه درآمد مشخصی را برایشان به وجود می آورد.اوج این خودروها را می توان درمیدان آزادی، ترمینال جنوب،بلواربسیج درشرق تهران ومیدان راه آهن مشاهده کرد، دراین گزارش بیشتر به مسافر کشان شهرستانی پرداخته ایم:
*شب ها درخودرومی خوابیم
در ابتدای این گزارش به سراغ تعدادی از رانندگان خودروهای شخصی که ازشهرستان هایشان راهی تهران شده اند، می رویم. « رسول_ احدی» یکی از این افراد است، او که به همراه دیگر دوستانش از یکی از شهرهای غربی کشور برای مسافرکشی به تهران آمده است، می گوید:« بیش از دو سال است که در تهران مشغول به کار هستم و خیلی راضی هستیم، چرا که اگر به شکل اساسی صبح تا شب مشغول به کار باشم و مسافر نیز زیاد باشد و همچنین مسافر دربستی گیرم بیاید، بین 150تا250 هزار تومان در آمد روزانه به دست می آورم.»او که در خط میدان آزادی تهران _ میدان شهریار مشغول به کار است، می افزاید:« به دلیل اینکه در تهران جا و سرپناهی نداریم مجبور هستیم در داخل خودرو بخوابیم.»این راننده تاکسی شهرستانی درپاسخ به سوال خبرنگار«تجارت» درباره اینکه چرا این شغل را در شهرستان خودتان انجام نمی دهید؟ می گوید:« در شهرستان ها این مقدار در آمد برای مسافر کشی به دست نمی آید، از یک سو در شهرستان همه افراد خودرو دارند و به هر نقطه که بخواهند بروند از خودرو خود استفاده می کنند، اما در تهران هرکسی از خودرو شخصی برای تردد در شهر استفاده نمی کند و از سوی دیگر جمعیت مسافر در تهران هزار برابر شهرستان است. همچنین در شهرستان مردم توان پرداخت کرایه تاکسی ندارند، اما شهروندان تهرانی برای رفتن به محل کارشان مجبور می شوند هزینه کرایه تاکسی را جز مخارج شان در نظر بگیرند و ماهیانه که حقوقشان را دریافت می کنند، کرایه تاکسی را کنار بگذارند. البته از دیگر ویژگی های راننده تاکسی در تهران مربوط به بالا بودن کرایه است، به طور مثال 4تا مسافر از میدان آزادی تا میدان صادقیه سوار کنیم 4هزار تومان می شود، مسافت طی شده نیز یک کیلومتر است و هیچ چراغ قرمز و ترافیکی وجود ندارد، در صورتی که برای بدست آوردن این مبلغ در شهرستان باید 8 کیلومتر طی کنیم، همچنین به شکل مداوم در شهرستان مسافر وجود ندارد.»
*خرج مان هم بالا است
هنگام تردد در اطراف میدان بزرگ آزادی اگر به پلاک های خودروها توجه کنید، حتما در بین خودروهایی که در حال عبور هستند به تعداد قابل توجهی از پلاکهای شهرستانی بر می خورید که به لحاظ مشکل بیکاری و برای درآمد زایی سختی های پایتخت را تحمل می کنند و به کار مسافرکشی روی آورده اند.از دیگر مسافر کش های شهرستانی «محمد رضا رحمتی» است که اهل ایلام است، او که 35 سال دارد و زن و 2فرزندش را در شهرستان گذاشته است تا برای تامین مخارج زندگی اش به مسافر کشی در تهران مشغول شود، می گوید:« در آمد مسافرکشی در تهران خوب است، اما مخارج نیز بالا است، به طوری که هزینه سوخت، استهلاک خودرو و فعالیت دائمی درآلودگی هوا مشکلات رانندگان تاکسی در تهران به حساب می آید.»او ادامه می دهد:«از 7صبح تا 10 شب یک سره فعالیت می کنیم، اگر ماشین مان دو گانه سوز باشد شب ها مجبور می شویم برای تامین سوخت به جایگاه سی ان جی مراجعه کنیم، چرا که در شهر تهران در طول روز به دلیل شلوغی جایگاه های سی ان جی باید 2ساعت در صف انتظار بایستیم که بهترین زمان شب هاست، اما باید از خواب و استراحت مان نیز بگذریم. برای آن دسته افرادی که خودروشان تک سوز است، سود مسافر کشی برایشان کمتر است.»
*پاتوق هر شهرستانی فرق می کند
بیشتر که حرف می‌زند، لهجه‌اش واضح‌تر می‌شود، می‌گوید اهل کرمانشاه است، بیشتر رانندگان خط شهریار _آزادی کرمانشاهی هستند. تهران را تقسیم‌بندی کرده‌اند، عده ای از آنها در دوربرگردان خیابان محمد علی جناح می ایستند و مسافر به سمت شهریار سوار می کنند، عده دیگر در خروج جاده مخصوص می ایستند تا مسافران بین شهری به سمت همدان، کرمانشاه و... سوار کنند، عده دیگر که آذری زبان هستند در جنوب میدان آزادی به سمت مهرآباد ایستاده اند و مسیر های جنوب شهر را مسافر جابه جا می کنند.البته در این بین نیز سربازان راهنمایی رانندگی نیز حضور دارند تا جلوی توقف خودرو ها برای سوار کردن مسافران را بگیرند و باعث ترافیک نشوند، اما گویا آنها نیز خسته شده اند و دیگر توان حتی سوت زدن به نشانه اعتراض به رانندگان را ندارند. او نیز صحبت با ما را فرصت خوبی برای استراحت می داند،می گوید:« در اینجا یکی ، دوتا، سه تا و هزار تا خودرو نیست که بگویم با آنها برخورد می شود، تنها پلیس می تواند آنها را هدایت کند تا روند ترافیک کاهش پیدا کند.»این افسر راهنمایی و رانندگی که به روی لباسش«محمد_ح» نامش نوشته شده، می گوید:« روزانه حدود هزار خودرو در میدان آزادی جریمه می شوند، بازهم هر روز شاهد آن هستیم که خودرو ها پلاک شهرستانی برای سوار کردن یک مسافر خودشان را به آب وآتش می زنند، گاهی اوقات بین مسافرکش های خودرو شخصی در گیری های فیزیکی رخ می دهد، که جای تعجب دارد.»او ادامه می دهد:« مقصر اصلی این بی نظمی در شهر مسافران هستند، به طوری که سازمان تاکسی رانی خط تاکسی مشخصی را در پایانه مسافر بری راه اندازی کرده است تا مسافران از تاکسی ها تحت پوشش سازمان تاکسی رانی استفاده کنند، اما متاسفانه شاهد آن هستیم که مسافران برای اینکه چند لحظه زود تر به مقصد شان برسند در خروجی اطراف میدان می ایستند تا سوار خودروهای شخصی شوند، در صورتی که اگر شهروندان سوار این تاکسی های شخصی نشوند بازار مسافرکش های شخصی از بین می رود.»به گفته وی بیشتر پلاک های مسافر کش های شخصی متعلق به شهرهای استان کرمانشاه، ایلام ، آذربایجان غربی و شرقی و لرستان است، به طوری که این افراد مسیرشان را نیز تقسیم کرده اند و هر یک از شهرستانی ها در یک مسیر جداگانه مشغول به کار می شوند.از او می پرسیم، چه گروه سنی را مسافرکش های شهرستانی تشکیل می هند؟ پاسخ می دهد:« بیشتر افراد با سن بین 20تا40ساله هستند، حتی بعضی از آنها به درستی مسیر تردد مقصد و مبدا را نمی شناسند و در طول مسیر از مسافران کمک می گیرند تا به مقصد برسند. البته در گذشته خودرویی از شهرستان به تهران می آمد برای اینکه تک سرنشین به شهر مورد نظر نرود 2تا3 مسافر نیز سوار می کرد، اما این روزها شاهد آن هستیم مسافر کشی با پلاک شهرستانی در مسیرهای داخل شهر صورت می گیرد که این نشان دهنده این است که این افراد به مسافر کشی به عنوان یک شغل پر درآمد نگاه می کنند.»ترافیک سنگین می شود و این افسر وظیفه شناس مجبور می شود به فعالیت خود ادامه دهد.
*هرجا شلوغ هست ما هم حضور داریم
«جعفر_ر» یکی از مسافر کش های شخصی است که در میدان راه آهن مسافر کشی می کند، او می گوید:« هر کجایی که شلوغ باشد و جای پارک خودرو به راحتی پیدا شود مسافرکش های شخصی نیز حضور دارند، به طوری که در مرکز شهر مانند میدان امام، هفت تیر، ولی عصر(عج) و...حضور تاکسی های شخصی بسیار کمتر از میدان آزادی، ترمینال جنوب، راه آهن و...است این موضوع مربوط به این است که در میدان های مرکزی شهر به دلیل اجرای طرح ترافیک خودرو های مسافر کش شخصی نمی توانند وارد شوند و در این مسیر ها حتما تاکسی ها باید خدمات رسانی کنند و در محدوده های غیر طرح ترافیک این خودروهای شخصی هستند که مسافر جابه جا می کنند، یک جوری بین تاکسی ها و خودروهای شخصی قرار داد نا نوشته ای آمده که خدمات رسانی در مرکز شهر برعهده تاکسی های تاکسیرانی و خارج از محدود مرکز شهر با خودروهای شخصی صورت بگیرد.»او که دل پری از نحوه خدمات رسانی تاکسی های سازمان تاکسی رانی دارد، می گوید:« اگر تنها یک ساعت خودروهای شخصی اقدام به جابه جایی مسافر در شهر نکنند آن وقت معابر شهر مملو از مسافر می شود، چرا که تاکسی های سازمان تاکسی رانی نمی توانند جوابگوی مسافران باشند.»این راننده تاکسی که با لهجه شهرستانی صحبت می کند، می گوید:« بخشی از رانندگان تاکسی که زیرنظر سازمان تاکسی رانی مشغول به کار هستند افراد بازنشسته ای هستند که تنها دو تا سه ساعت وقت خود را آن هم برای سرگرمی مشغول به کار می شوند، عده ای دیگر که به شکل دربستی فعالیت دارند و بخش دیگر آنها در آژانس ها و مجموعه های دیگر خدمات رسانی می کنند و حاضر نیستند مسافران را در معابر با کرایه یک هزار تومان جابه جا کنند وبرای یک مسافر پای شان را روی ترمز بگذارند.»
به گفته وی بعضی از افراد سرمایه دار که بالای شهر زندگی می کنند، چند خودرو دارند، یکی از خودروهای آنها تاکسی نو است، این افراد 20میلیون تومان هزینه خرید یک تاکسی می دهند تا بتوانند بدون دغدغه وارد محدود طرح ترافیک شوند و به هر نقطه ای از شهر بخواهند سفر کنند، گاهی این افراد هفته ها از خودرو تاکسی شان استفاده نمی کنند.»
*با متخلفان برخورد می شود
در این میان رییس پلیس راهنمایی و رانندگی تهران بزرگ وظیفه خود و همکارانش می داند تا با مسافرکشان شهرستانی برخورد کند، در این خصوص، می گوید:« دوربین‌های کنترل محدوده زوج و فرد و طرح ترافیک نیز نسبت به اعمال قانون و جریمه تاکسی‌های شهرهای دیگر اقدام می کند و رانندگان تاکسی با پلاک شهرهای دیگر نباید گمان کنند که مجوز ورود به محدود زوج و فرد و طرح ترافیک را دارند، چرا که این مجوز تنها مربوط به پلاکهای شهر تهران یعنی ایران 11، 22، 33، 44، 55، 66، 77، 88 و 99 خواهد بود و اگر پلاکهای بعدی همچون ایران 10 تا ایران 90 هم وارد شود تنها تاکسی‌های دارای این پلاک‌ها اجازه تردد در محدوده زوج و فرد و طرح ترافیک را خواهند داشت.»سردار «سید تیمور حسینی» با اشاره ممنوعیت مسافربری تاکسی‌های دارای پلاک شهرستان در تهران می افزاید:« تاکسی‌های شهرهای دیگر اجازه مسافربری در تهران را ندارند. اما متاسفانه برخی از تاکسی‌های خطی که از داخل تهران به مقاصدی چون کرج، رباط کریم، شهریار، دماوند، ورامین، پردیس و ... حرکت می‌کنند دارای پلاک آن شهر هستند که این دسته از خودروها نیز تنها مجازند در همان مسیر حرکت کرده و اجازه مسافربری در دیگر نقاط پایتخت را ندارند.»وی درباره آن دسته از شهروندانی که ساکن تهران بوده اما پلاک خودرویشان مربوط به شهری دیگر است، می گوید:« این افراد باید با مراجعه به مراکز تعویض پلاک، پلاک وسیله نقلیه خود را تعویض کرده و پلاک تهران دریافت کنند.»رییس پلیس راهنمایی و رانندگی تهران بزرگ درباره اینکه آیا محدودیتی برای تردد خودروهای دارای پلاک شهرستان در تهران وجود دارد یا خیر، می گوید:« محدودیت‌ها تنها برای مسافربری بوده و اگر افرادی با وسیله شخصی خود از شهری دیگر به تهران بیایند محدودیتی برای رفت و امدشان در تهران وجود ندارد و تنها باید توجه کنند که در ساعات غیرمجاز وارد محدوده طرح زوج و فرد و ترافیک نشوند.»به گفته رییس پلیس راهنمایی و رانندگی تهران بزرگ در صورت مسافرکشی خودروها شهرستانی در معابر پایتخت همکارانم مجبور می شوند، خودروی آنها را 400 هزار ریال جریمه کنند، البته در صورتی که ماموران ما با خودروهای پلاک شهرستان مواجه شده و پس از استعلام متوجه شوند که این خودرو پیش‌تر نیز به همین دلیل جریمه شده است، خودرو مذکور را به پارکینگ انتقال می‌دهند و خودرو حداقل تا سه روز در پارکینگ خواهد ماند.او درباره پلاکهای حومه تهران، همچون ایران 21، ایران 68 و ایران 78 نیزمی گوید:« این ممنوعیت برای این دسته از پلاک‌ها نیز وجود دارد و در صورت مسافربری جریمه و اعمال قانون خواهند شد».وی همچنین از ممنوعیت بکارگیری خودروهای شخصی و تاکسی‌های دارای پلاک شهرستان به عنوان آژانس و سرویس مدارس در تهران خبرمی دهد می افزاید:« آژانس های تهرانی و مسئولان مدارس حق ندارند از خودروها و تاکسی‌های دارای پلاک شهرستان استفاده کنند.»
*تاکسی های شخصی ساماندهی شوند
پیش از این نیز « اسماعیل دوستی» عضو کمیسیون عمران شورای شهر تهران نسبت به خودروهایی که از شهرستان به تهران وارد شده اند ابراز نگرانی کرده بود، وی در این خصوص گفته بود متاسفانه شاهد آن هستیم که بسیاری از این خودروها به صورت غیر قانونی و بدون داشتن مشخصه ای در شهر فعالیت می کنند که به نظر می رسد شهرداری تهران باید اقدام جدی تری نسبت به این قضیه انجام دهد. همچنین «مهدی چمران» رییس شورای شهر تهران نیز اعلام کرد که فعالیت هر خودرویی به جز تاکسی ها با پلاک تهران و غیر از تهران در شهر ممنوع است.برای اینکه بدانیم چرا این افراد خودرو تاکسی تهیه نمی کنند و بتوانند به شکل قانونی به فعالیت خود ادامه دهند، به سراغ « محمد سالاری» عضو کمیسیون حمل و نقل ترافیک شورای شهر تهران رفته ایم، او در این باره می گوید:« هر چند وقت یک بار از سوی شهرداری تهران و وزارت کشور فراخوان داده می شود که هرکس متقاضی دریافت تاکسی است ثبت نام کند، که این اقدام در سال های 83و 88 به اجرا در آمد، اما رفته رفته ثبت نام تاکسی از سوی سازمان تاکسی رانی و وزارت کشور در کلانشهر تهران کمتر شد.»او در پاسخ به سوال خبرنگار «تجارت» درباره اینکه اگر از مسافرکش شخصی شهرتهران نباشند حمل و نقل با کمی دشواری صورت می گیرد، به این شکل که تاکسی های شهرتهران جواب گوی این تعداد مسافر نیستند؟ پاسخ می دهد:« آمار دقیقی از تاکسی های فعال شهر تهران ندارم، اما اگر همین تعداد تاکسی به شکل مناسبی خدمات رسانی کنند هیچ مشکلی در خصوص جابه جایی مسافر وجود ندارد که نیاز به مسافرکش های شخصی باشد.»
او ادامه می دهد:« تمامی تاکسی‌ها که زیر نظر سازمان تاکسی رانی شهر تهران فعالیت دارند از بیمه حوادث برخوردار هستند و اگرحادثه ای برای مسافر رخ دهد،بیمه جوابگو است، در صورتی که برخی از مسافربرهای شخصی حتی بیمه شخص ثالث (بیمه خسارت خودرو) ندارند، چه برسد به اینکه مسافرانش تحت پوشش بیمه باشند؛ همچنین بیشتر زورگیرها، سرقت و آزار و اذیت که از سوی متخلفان صورت می گیرد به عنوان مسافر کش شخصی طعمه یشان را به دست می آورند.»این عضو شورای شهر تهران در پاسخ به سوال دیگر خبرنگار«تجارت» درباره اینکه به هر حال این خودروهای شهرستانی در تهران فعالیت می کنند و تعداد آنها نیزبالاست، چه راهکاری پشنهاد می کنید تا این افراد ساماندهی شوند؟ پاسخ می دهد:« به نظر من سازمان تاکسی رانی باید یکسری تسهیلات تشویقی را برای این قشر در نظر بگیرد تا این افراد به نحوی تحت پوشش سازمان تاکسی رانی قرار بگیرند.»بیشترین نرخ بیکاری در ٥ استان گزارش مرکز آمار ایران از نرخ بیکاری استان‌های کشور در سال ٩٣ نشان می‌دهد، استان‌های کرمانشاه، چهارمحال و بختیاری، لرستان، کهکیلویه و بویراحمد و خراسان شمالی، پنج استانی هستند که بالاترین نرخ بیکاری را در کشور دارند. براساس اعلام مرکز آمار ایران، نرخ بیکاری کرمانشاه در سالی که گذشت ٧/١٥درصد بود، که نشان می‌دهد جمعیت این استان بالاترین نرخ بیکاری را در کشور دارند. پس از آنها، ساکنان چهارمحال و بختیاری قرار می‌گیرند، نرخ بیکاری در این استان ١٥درصد است، لرستان با ٩/١٤درصد در جایگاه بعدی است. پس از آن کهگیلویه و بویر احمد با نرخ بیکاری ٨/١٤درصدی قرار دارد، استان خراسان شمالی هم نرخ بیکاری بالایی دارد، به طوری که بررسی‌ها نشان داده نرخ بیکاری جمعیت این استان ٢/١٤درصد است. نگاهی به همین آمارها حکایت از وضع نامناسب اشتغال در این استان‌هاست. استان‌هایی که ساکنان‌اش ماهی یک بار مسیر جاده را طی می‌کنند تا به تهران بیایند، کار کنند، پول درآورند و به شهرشان برگردند.
*شب ها درخودرومی خوابیم
در ابتدای این گزارش به سراغ تعدادی از رانندگان خودروهای شخصی که ازشهرستان هایشان راهی تهران شده اند، می رویم. « رسول_ احدی» یکی از این افراد است، او که به همراه دیگر دوستانش از یکی از شهرهای غربی کشور برای مسافرکشی به تهران آمده است، می گوید:« بیش از دو سال است که در تهران مشغول به کار هستم و خیلی راضی هستیم، چرا که اگر به شکل اساسی صبح تا شب مشغول به کار باشم و مسافر نیز زیاد باشد و همچنین مسافر دربستی گیرم بیاید، بین 150تا250 هزار تومان در آمد روزانه به دست می آورم.»او که در خط میدان آزادی تهران _ میدان شهریار مشغول به کار است، می افزاید:« به دلیل اینکه در تهران جا و سرپناهی نداریم مجبور هستیم در داخل خودرو بخوابیم.»این راننده تاکسی شهرستانی درپاسخ به سوال خبرنگار«تجارت» درباره اینکه چرا این شغل را در شهرستان خودتان انجام نمی دهید؟ می گوید:« در شهرستان ها این مقدار در آمد برای مسافر کشی به دست نمی آید، از یک سو در شهرستان همه افراد خودرو دارند و به هر نقطه که بخواهند بروند از خودرو خود استفاده می کنند، اما در تهران هرکسی از خودرو شخصی برای تردد در شهر استفاده نمی کند و از سوی دیگر جمعیت مسافر در تهران هزار برابر شهرستان است. همچنین در شهرستان مردم توان پرداخت کرایه تاکسی ندارند، اما شهروندان تهرانی برای رفتن به محل کارشان مجبور می شوند هزینه کرایه تاکسی را جز مخارج شان در نظر بگیرند و ماهیانه که حقوقشان را دریافت می کنند، کرایه تاکسی را کنار بگذارند. البته از دیگر ویژگی های راننده تاکسی در تهران مربوط به بالا بودن کرایه است، به طور مثال 4تا مسافر از میدان آزادی تا میدان صادقیه سوار کنیم 4هزار تومان می شود، مسافت طی شده نیز یک کیلومتر است و هیچ چراغ قرمز و ترافیکی وجود ندارد، در صورتی که برای بدست آوردن این مبلغ در شهرستان باید 8 کیلومتر طی کنیم، همچنین به شکل مداوم در شهرستان مسافر وجود ندارد.»
*خرج مان هم بالا است
هنگام تردد در اطراف میدان بزرگ آزادی اگر به پلاک های خودروها توجه کنید، حتما در بین خودروهایی که در حال عبور هستند به تعداد قابل توجهی از پلاکهای شهرستانی بر می خورید که به لحاظ مشکل بیکاری و برای درآمد زایی سختی های پایتخت را تحمل می کنند و به کار مسافرکشی روی آورده اند.از دیگر مسافر کش های شهرستانی «محمد رضا رحمتی» است که اهل ایلام است، او که 35 سال دارد و زن و 2فرزندش را در شهرستان گذاشته است تا برای تامین مخارج زندگی اش به مسافر کشی در تهران مشغول شود، می گوید:« در آمد مسافرکشی در تهران خوب است، اما مخارج نیز بالا است، به طوری که هزینه سوخت، استهلاک خودرو و فعالیت دائمی درآلودگی هوا مشکلات رانندگان تاکسی در تهران به حساب می آید.»او ادامه می دهد:«از 7صبح تا 10 شب یک سره فعالیت می کنیم، اگر ماشین مان دو گانه سوز باشد شب ها مجبور می شویم برای تامین سوخت به جایگاه سی ان جی مراجعه کنیم، چرا که در شهر تهران در طول روز به دلیل شلوغی جایگاه های سی ان جی باید 2ساعت در صف انتظار بایستیم که بهترین زمان شب هاست، اما باید از خواب و استراحت مان نیز بگذریم. برای آن دسته افرادی که خودروشان تک سوز است، سود مسافر کشی برایشان کمتر است.»
*پاتوق هر شهرستانی فرق می کند
بیشتر که حرف می‌زند، لهجه‌اش واضح‌تر می‌شود، می‌گوید اهل کرمانشاه است، بیشتر رانندگان خط شهریار _آزادی کرمانشاهی هستند. تهران را تقسیم‌بندی کرده‌اند، عده ای از آنها در دوربرگردان خیابان محمد علی جناح می ایستند و مسافر به سمت شهریار سوار می کنند، عده دیگر در خروج جاده مخصوص می ایستند تا مسافران بین شهری به سمت همدان، کرمانشاه و... سوار کنند، عده دیگر که آذری زبان هستند در جنوب میدان آزادی به سمت مهرآباد ایستاده اند و مسیر های جنوب شهر را مسافر جابه جا می کنند.البته در این بین نیز سربازان راهنمایی رانندگی نیز حضور دارند تا جلوی توقف خودرو ها برای سوار کردن مسافران را بگیرند و باعث ترافیک نشوند، اما گویا آنها نیز خسته شده اند و دیگر توان حتی سوت زدن به نشانه اعتراض به رانندگان را ندارند. او نیز صحبت با ما را فرصت خوبی برای استراحت می داند،می گوید:« در اینجا یکی ، دوتا، سه تا و هزار تا خودرو نیست که بگویم با آنها برخورد می شود، تنها پلیس می تواند آنها را هدایت کند تا روند ترافیک کاهش پیدا کند.»این افسر راهنمایی و رانندگی که به روی لباسش«محمد_ح» نامش نوشته شده، می گوید:« روزانه حدود هزار خودرو در میدان آزادی جریمه می شوند، بازهم هر روز شاهد آن هستیم که خودرو ها پلاک شهرستانی برای سوار کردن یک مسافر خودشان را به آب وآتش می زنند، گاهی اوقات بین مسافرکش های خودرو شخصی در گیری های فیزیکی رخ می دهد، که جای تعجب دارد.»او ادامه می دهد:« مقصر اصلی این بی نظمی در شهر مسافران هستند، به طوری که سازمان تاکسی رانی خط تاکسی مشخصی را در پایانه مسافر بری راه اندازی کرده است تا مسافران از تاکسی ها تحت پوشش سازمان تاکسی رانی استفاده کنند، اما متاسفانه شاهد آن هستیم که مسافران برای اینکه چند لحظه زود تر به مقصد شان برسند در خروجی اطراف میدان می ایستند تا سوار خودروهای شخصی شوند، در صورتی که اگر شهروندان سوار این تاکسی های شخصی نشوند بازار مسافرکش های شخصی از بین می رود.»به گفته وی بیشتر پلاک های مسافر کش های شخصی متعلق به شهرهای استان کرمانشاه، ایلام ، آذربایجان غربی و شرقی و لرستان است، به طوری که این افراد مسیرشان را نیز تقسیم کرده اند و هر یک از شهرستانی ها در یک مسیر جداگانه مشغول به کار می شوند.از او می پرسیم، چه گروه سنی را مسافرکش های شهرستانی تشکیل می هند؟ پاسخ می دهد:« بیشتر افراد با سن بین 20تا40ساله هستند، حتی بعضی از آنها به درستی مسیر تردد مقصد و مبدا را نمی شناسند و در طول مسیر از مسافران کمک می گیرند تا به مقصد برسند. البته در گذشته خودرویی از شهرستان به تهران می آمد برای اینکه تک سرنشین به شهر مورد نظر نرود 2تا3 مسافر نیز سوار می کرد، اما این روزها شاهد آن هستیم مسافر کشی با پلاک شهرستانی در مسیرهای داخل شهر صورت می گیرد که این نشان دهنده این است که این افراد به مسافر کشی به عنوان یک شغل پر درآمد نگاه می کنند.»ترافیک سنگین می شود و این افسر وظیفه شناس مجبور می شود به فعالیت خود ادامه دهد.
*هرجا شلوغ هست ما هم حضور داریم
«جعفر_ر» یکی از مسافر کش های شخصی است که در میدان راه آهن مسافر کشی می کند، او می گوید:« هر کجایی که شلوغ باشد و جای پارک خودرو به راحتی پیدا شود مسافرکش های شخصی نیز حضور دارند، به طوری که در مرکز شهر مانند میدان امام، هفت تیر، ولی عصر(عج) و...حضور تاکسی های شخصی بسیار کمتر از میدان آزادی، ترمینال جنوب، راه آهن و...است این موضوع مربوط به این است که در میدان های مرکزی شهر به دلیل اجرای طرح ترافیک خودرو های مسافر کش شخصی نمی توانند وارد شوند و در این مسیر ها حتما تاکسی ها باید خدمات رسانی کنند و در محدوده های غیر طرح ترافیک این خودروهای شخصی هستند که مسافر جابه جا می کنند، یک جوری بین تاکسی ها و خودروهای شخصی قرار داد نا نوشته ای آمده که خدمات رسانی در مرکز شهر برعهده تاکسی های تاکسیرانی و خارج از محدود مرکز شهر با خودروهای شخصی صورت بگیرد.»او که دل پری از نحوه خدمات رسانی تاکسی های سازمان تاکسی رانی دارد، می گوید:« اگر تنها یک ساعت خودروهای شخصی اقدام به جابه جایی مسافر در شهر نکنند آن وقت معابر شهر مملو از مسافر می شود، چرا که تاکسی های سازمان تاکسی رانی نمی توانند جوابگوی مسافران باشند.»این راننده تاکسی که با لهجه شهرستانی صحبت می کند، می گوید:« بخشی از رانندگان تاکسی که زیرنظر سازمان تاکسی رانی مشغول به کار هستند افراد بازنشسته ای هستند که تنها دو تا سه ساعت وقت خود را آن هم برای سرگرمی مشغول به کار می شوند، عده ای دیگر که به شکل دربستی فعالیت دارند و بخش دیگر آنها در آژانس ها و مجموعه های دیگر خدمات رسانی می کنند و حاضر نیستند مسافران را در معابر با کرایه یک هزار تومان جابه جا کنند وبرای یک مسافر پای شان را روی ترمز بگذارند.»
به گفته وی بعضی از افراد سرمایه دار که بالای شهر زندگی می کنند، چند خودرو دارند، یکی از خودروهای آنها تاکسی نو است، این افراد 20میلیون تومان هزینه خرید یک تاکسی می دهند تا بتوانند بدون دغدغه وارد محدود طرح ترافیک شوند و به هر نقطه ای از شهر بخواهند سفر کنند، گاهی این افراد هفته ها از خودرو تاکسی شان استفاده نمی کنند.»
*با متخلفان برخورد می شود
در این میان رییس پلیس راهنمایی و رانندگی تهران بزرگ وظیفه خود و همکارانش می داند تا با مسافرکشان شهرستانی برخورد کند، در این خصوص، می گوید:« دوربین‌های کنترل محدوده زوج و فرد و طرح ترافیک نیز نسبت به اعمال قانون و جریمه تاکسی‌های شهرهای دیگر اقدام می کند و رانندگان تاکسی با پلاک شهرهای دیگر نباید گمان کنند که مجوز ورود به محدود زوج و فرد و طرح ترافیک را دارند، چرا که این مجوز تنها مربوط به پلاکهای شهر تهران یعنی ایران 11، 22، 33، 44، 55، 66، 77، 88 و 99 خواهد بود و اگر پلاکهای بعدی همچون ایران 10 تا ایران 90 هم وارد شود تنها تاکسی‌های دارای این پلاک‌ها اجازه تردد در محدوده زوج و فرد و طرح ترافیک را خواهند داشت.»سردار «سید تیمور حسینی» با اشاره ممنوعیت مسافربری تاکسی‌های دارای پلاک شهرستان در تهران می افزاید:« تاکسی‌های شهرهای دیگر اجازه مسافربری در تهران را ندارند. اما متاسفانه برخی از تاکسی‌های خطی که از داخل تهران به مقاصدی چون کرج، رباط کریم، شهریار، دماوند، ورامین، پردیس و ... حرکت می‌کنند دارای پلاک آن شهر هستند که این دسته از خودروها نیز تنها مجازند در همان مسیر حرکت کرده و اجازه مسافربری در دیگر نقاط پایتخت را ندارند.»وی درباره آن دسته از شهروندانی که ساکن تهران بوده اما پلاک خودرویشان مربوط به شهری دیگر است، می گوید:« این افراد باید با مراجعه به مراکز تعویض پلاک، پلاک وسیله نقلیه خود را تعویض کرده و پلاک تهران دریافت کنند.»رییس پلیس راهنمایی و رانندگی تهران بزرگ درباره اینکه آیا محدودیتی برای تردد خودروهای دارای پلاک شهرستان در تهران وجود دارد یا خیر، می گوید:« محدودیت‌ها تنها برای مسافربری بوده و اگر افرادی با وسیله شخصی خود از شهری دیگر به تهران بیایند محدودیتی برای رفت و امدشان در تهران وجود ندارد و تنها باید توجه کنند که در ساعات غیرمجاز وارد محدوده طرح زوج و فرد و ترافیک نشوند.»به گفته رییس پلیس راهنمایی و رانندگی تهران بزرگ در صورت مسافرکشی خودروها شهرستانی در معابر پایتخت همکارانم مجبور می شوند، خودروی آنها را 400 هزار ریال جریمه کنند، البته در صورتی که ماموران ما با خودروهای پلاک شهرستان مواجه شده و پس از استعلام متوجه شوند که این خودرو پیش‌تر نیز به همین دلیل جریمه شده است، خودرو مذکور را به پارکینگ انتقال می‌دهند و خودرو حداقل تا سه روز در پارکینگ خواهد ماند.او درباره پلاکهای حومه تهران، همچون ایران 21، ایران 68 و ایران 78 نیزمی گوید:« این ممنوعیت برای این دسته از پلاک‌ها نیز وجود دارد و در صورت مسافربری جریمه و اعمال قانون خواهند شد».وی همچنین از ممنوعیت بکارگیری خودروهای شخصی و تاکسی‌های دارای پلاک شهرستان به عنوان آژانس و سرویس مدارس در تهران خبرمی دهد می افزاید:« آژانس های تهرانی و مسئولان مدارس حق ندارند از خودروها و تاکسی‌های دارای پلاک شهرستان استفاده کنند.»
*تاکسی های شخصی ساماندهی شوند
پیش از این نیز « اسماعیل دوستی» عضو کمیسیون عمران شورای شهر تهران نسبت به خودروهایی که از شهرستان به تهران وارد شده اند ابراز نگرانی کرده بود، وی در این خصوص گفته بود متاسفانه شاهد آن هستیم که بسیاری از این خودروها به صورت غیر قانونی و بدون داشتن مشخصه ای در شهر فعالیت می کنند که به نظر می رسد شهرداری تهران باید اقدام جدی تری نسبت به این قضیه انجام دهد. همچنین «مهدی چمران» رییس شورای شهر تهران نیز اعلام کرد که فعالیت هر خودرویی به جز تاکسی ها با پلاک تهران و غیر از تهران در شهر ممنوع است.برای اینکه بدانیم چرا این افراد خودرو تاکسی تهیه نمی کنند و بتوانند به شکل قانونی به فعالیت خود ادامه دهند، به سراغ « محمد سالاری» عضو کمیسیون حمل و نقل ترافیک شورای شهر تهران رفته ایم، او در این باره می گوید:« هر چند وقت یک بار از سوی شهرداری تهران و وزارت کشور فراخوان داده می شود که هرکس متقاضی دریافت تاکسی است ثبت نام کند، که این اقدام در سال های 83و 88 به اجرا در آمد، اما رفته رفته ثبت نام تاکسی از سوی سازمان تاکسی رانی و وزارت کشور در کلانشهر تهران کمتر شد.»او در پاسخ به سوال خبرنگار «تجارت» درباره اینکه اگر از مسافرکش شخصی شهرتهران نباشند حمل و نقل با کمی دشواری صورت می گیرد، به این شکل که تاکسی های شهرتهران جواب گوی این تعداد مسافر نیستند؟ پاسخ می دهد:« آمار دقیقی از تاکسی های فعال شهر تهران ندارم، اما اگر همین تعداد تاکسی به شکل مناسبی خدمات رسانی کنند هیچ مشکلی در خصوص جابه جایی مسافر وجود ندارد که نیاز به مسافرکش های شخصی باشد.»
او ادامه می دهد:« تمامی تاکسی‌ها که زیر نظر سازمان تاکسی رانی شهر تهران فعالیت دارند از بیمه حوادث برخوردار هستند و اگرحادثه ای برای مسافر رخ دهد،بیمه جوابگو است، در صورتی که برخی از مسافربرهای شخصی حتی بیمه شخص ثالث (بیمه خسارت خودرو) ندارند، چه برسد به اینکه مسافرانش تحت پوشش بیمه باشند؛ همچنین بیشتر زورگیرها، سرقت و آزار و اذیت که از سوی متخلفان صورت می گیرد به عنوان مسافر کش شخصی طعمه یشان را به دست می آورند.»این عضو شورای شهر تهران در پاسخ به سوال دیگر خبرنگار«تجارت» درباره اینکه به هر حال این خودروهای شهرستانی در تهران فعالیت می کنند و تعداد آنها نیزبالاست، چه راهکاری پشنهاد می کنید تا این افراد ساماندهی شوند؟ پاسخ می دهد:« به نظر من سازمان تاکسی رانی باید یکسری تسهیلات تشویقی را برای این قشر در نظر بگیرد تا این افراد به نحوی تحت پوشش سازمان تاکسی رانی قرار بگیرند.»بیشترین نرخ بیکاری در ٥ استان گزارش مرکز آمار ایران از نرخ بیکاری استان‌های کشور در سال ٩٣ نشان می‌دهد، استان‌های کرمانشاه، چهارمحال و بختیاری، لرستان، کهکیلویه و بویراحمد و خراسان شمالی، پنج استانی هستند که بالاترین نرخ بیکاری را در کشور دارند. براساس اعلام مرکز آمار ایران، نرخ بیکاری کرمانشاه در سالی که گذشت ٧/١٥درصد بود، که نشان می‌دهد جمعیت این استان بالاترین نرخ بیکاری را در کشور دارند. پس از آنها، ساکنان چهارمحال و بختیاری قرار می‌گیرند، نرخ بیکاری در این استان ١٥درصد است، لرستان با ٩/١٤درصد در جایگاه بعدی است. پس از آن کهگیلویه و بویر احمد با نرخ بیکاری ٨/١٤درصدی قرار دارد، استان خراسان شمالی هم نرخ بیکاری بالایی دارد، به طوری که بررسی‌ها نشان داده نرخ بیکاری جمعیت این استان ٢/١٤درصد است. نگاهی به همین آمارها حکایت از وضع نامناسب اشتغال در این استان‌هاست. استان‌هایی که ساکنان‌اش ماهی یک بار مسیر جاده را طی می‌کنند تا به تهران بیایند، کار کنند، پول درآورند و به شهرشان برگردند.
آخرین اخبار