محسن نظری
وزیران نفت عضو اوپک
روز پنجشنبه در حالی نشست 166 خود را با حضور روسيه و مکزيک برگزار کردند، که قیمت
نفت در 6ماه اخیر بیش از 30درصد افت داشته
و از حدود 110 دلار در هر بشکه به حدود 75دلار سقوط کرده است. علت اصلی کاهش قیمت
نفت، افزایش تولید نفت شیل در آمریکا و کاهش تقاضا در مقابل افزایش عرضه شدید نفت
خام است. هم اکنون تولید مازاد اوپک حدود دو میلیون بشکه در روز است در حالی که رشد
اقتصادی جهانی کمتر از انتظارات بوده است. کشورهای اوپکی از جمله عربستان با
حداکثر توان، تولید و سهمیه‌های خود را رعایت نمی‌کنند و اگر تولیدشان براساس سهمیه باشد، بازار
اصلاح می‌شود. وضعیت عربستان فرق می‌کند و این کشور تولید کننده شناور است، یعنی
تولید کننده‌ای که سهمیه ندارد و هر موقع تقاضای نفت افزایش یافت،
تولید خود را افزایش می‌دهد و هر موقع نیاز باشد برای حمایت از قیمت، تولید خود را
کاهش می داد؛ اما عربستان اکنون تولید نفت شناور را رها کرده و حتی بیش از آن
تولید می‌کند. افت قیمت نفت در چند ماه گذشته فشارها بر اوپک را
برای کاهش سقف تولید به‌منظور دفاع از قیمت نفت افزایش داد؛ با این حال اوپک تصمیم
گرفت میزان تولید خود را کاهش ندهد و برای 6 ماه آینده همان 30 میلیون بشکه در روز
را تولید کند. به دنبال این تصمیم قیمت نفت ۶ دلار کاهش یافت و به حدود 70 دلار در هر بشکه
رسید.این تصمیم اعضای اوپک برای رقابت با نفت شیل و تولید غیر اوپکی‌ها است که بتواند از کاهش سهم اوپک در بازار
جلوگیری کند. اوپک در چند سال گذشته 10درصد از سهم خود را به دیگر کشورهای
تولیدکننده واگذار کرده است به طوری که سهم این سازمان از 40درصد به 30درصد کاهش
یافته است. البته پیش بینی می‌شود با این تصمیم روند کاهش قیمت نفت نه تنها متوقف نشود بلکه
باعث سقوط مجدد طلای سیاه شود و کارشناسان پیش بینی می‌کنند با این اقدام قیمت به حدود 60 تا 65 دلار
کاهش یابد؛ با این حال کاهش قیمت نفت کشورهای اوپکی را تحت شعاع قرار داده است.
البته این احتمال وجود دارد که با افت بیش از حد بهای نفت، برای جلوگیری از آن
نشست اضطراری تشکیل دهد.اگر اوپک کاهش تولید می‌داد و قیمت نفت با این اقدام افزایش می‌یافت به دلیل این که برای تولید نفت شیل و حتی
غیر اوپکی‌ها تولید به صرفه می‌شد و این احتمال وجود داشت تا نفت شیل و غیر
اوپکی‌ها
جای آن را بگیرند.البته پیش از این سوالی مطرح می‌شد که تولیدکنندگان نفت شیل با فشار به اوپک و
حتی روسیه در تلاش هستند آنان را ترغیب کنند تا با چشم پوشی از بخشی از سهم خود به
نفع نفت شیل، قیمت‌ها افزایش دهند تا تولید نفت شیل صرفه اقتصادی
پیدا کند. در واقع نفت شیل برای سهم گرفتن از بازار به جنگ نفت خام آمده‌اند و شاید اعضای اوپک با تثبیت میزان تولید،
بهترین گزینه را انتخاب کردند. گزینه‌ای که ایران هم از آن ناراحت نیست. هر چند
درآمدهای آنها کاهش می‌یابد. حال این سوال مطرح می‌شود که آیا با تثبیت تولید اوپک، احتمال کاهش
دوباره بهای طلای سیاه رخ می‌دهد یا نه. البته بازار در همین یکی، دو روز
گذشته تا حدود واکنش نشان داد و قیمت به مرز 70 دلار و حتی زیر 70 سقوط کرد و این
اقدام باعث رشد سهم اوپک در بازار نفت خواهد شد یانه و باید منتظر روزهای آینده
باشیم.
* محسن نظر- روزنامه نگار
آخرین اخبار
پرطرفدارترین عناوین