محمد نیشابوری
m.neyshabory@gmail.com
پيـــروگـزارش روز شنبه روزنامه تجارت درخصوص موضوع خودکفايي گندم واشکالات عديده اين حوزه وعدم تحقق وعدههاي صادراتي، فعالان عرصه بورس وتجارت با اين سوال مواجه شدند که اشکال ازکجاست؟ ازآنجاييکه اين مسئولان شرکت بازرگاني دولتي بودند که آمارصادرات تحقق نيافته را به جاي آمارصادرات قطعي اعلام کردند، لذا مسئوليت ارايهامار غير واقعي نيزبرعهده ايشان است .ليکن براي بررسي علل واقعي عدم وقوع صادرات کالاي کشاورزي، بايد به عملکرد بورس توجه ويژه اي را نشان داد.اگر به عملکرد بورس کالا از زمان صدورمجوز صادرات گندم ومشتقات آن تا زمان حال نگاهي بيفکنيم حقايق به راحتي در برابر ديدگانمان قرار ميگيرند.
بررسيها نشان ميدهد که در۷ ماه گذشته ،۱۲ نوبت کالاي صنعتي- معدني سنگ آهن در بورس کالا عرضه شده و هر۱۲ نوبت عرضه ،به انعقاد قرارداد منجرشده وهمواره تقاضا بيشتراز عرضه بوده است . در حوزه پتروشيميو فرآوردههاي نفتي نيزدرمدت ياد شده ،جمعا ۱۴۳۴ نوبت عرضه صورت گرفته که در۶۱۱ مورد ،عرضه به انعقاد قرارداد و فروش منجرشده است .بيشترين عرضه اين بخش، انواع قيرودررتبههاي بعدي انواع عايقهاي رطوبتي و گوگرد بودهاند که منجربه صادرات بيش ازپنجاه درصد کالاي عرضه شده، گرديده است. و در بخش کشاورزي ۶۹ نوبت گندم وآرد توسط شرکت بازرگاني دولتي ، براي صادرات عرضه شده است که تنها در۴ مورد به انعقاد قرارداد ومعامله منتهي شده است . نگاهي اجمالي بهامار فوق ، نشان ميدهد که عرضه کالاهاي صنعتي وپتروشيميو فرآوردههاي نفتي دربيش از۴۱ درصد موارد ، به معامله انجاميده است ، که براي ارزيابي عملکرد بورس کالا ضريب فعاليت قابل قبولي است، ليکن دربخش کالاي کشاورزي ، تنها ۵/۷ درصد عرضهها به انعقاد قرارداد منجرشده که نشانگر وجود اشکال اساسي درمقوله صادرات گندم و آرد و يا ناتواني فروشنده ( شرکت بازرگاني دولتي ) درتنظيم سازوکاربازارصادراتي ، به شکل منطقي وقابل قبول است .لذا بايد شيوه مديريت و يا ارکان مديريت در اين بخش را مورد بازنگري جدي قرار داد.يا ضعف مديريت و يا سازوکار آن دچار اشکالات اساسي است.هرچه هست فرصتهاي بزرگي در حال نابودي و ضررهاي جبران ناپذيري درحال وارد شدن است.