مهدي سرمست:درآستانه تشکيل دولت دوازدهم قرارداريم ورايزني براي انتخاب وزرا به شدت بالا گرفته است.ازسوي ديگرزمزمه تحميل وزرا به رييس جمهوربه شدت بالا گرفته به نوعي که عده اي معتقدهستند هروزيرسهميه يکي ازجناحها وافرادي است که ازروحاني درانتخابات ٩٦ حمايت کردهاند. دراين رابطه با سيده فاطمه ذوالقدر،نماينده مردم تهران وعضوهيات رييسه کميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلاميگفت وگوکرديم.
خانم ذوالقدراعتقاد دارد که دادن مشورت به رييس جمهوراشکالي ندارد اما نبايد درقالب تحميل عقيده باشد.ذوالقدرکه نائب نخست فراکسيون زنان مجلس شوراي اسلامينيزاست،تاکيد دارد که زنان بايد ازکابينه دوازدهم سهميمهم داشته باشند.درادامه گفتگوي"تجارت آنلاین"با اين عضو فراکسيون اميد مجلس شوراي اسلاميآمده است:
*نظرشما درمورد عملکرد تيم اقتصادي دولت يازدهم چيست وکدام وزيربايد تغييرکند؟مشکل اصلي که کشورما با آن دست به گريبان است، مشکل بيکاري،ضعف اشتغالزايي ومعضلات اقتصادي است.البته تاکيد ما براين نيست که وزراي کار، اقتصاد،صنعت يا کشاورزي مخاطب مستقيم باشند،بلکه عقيده من براين است که اشتغالزايي بايد اولويت تماميوزرايي باشد که درکابينه دولت دوازدهم حضورخواهند داشت. اکنون تمامينمايندگان درملاقاتهايي که با مردم دارند،اولين خواسته مردم،معرفي فرزندان بيکارشان براي به دست آوردن شغل است.اما نکته مهم اين است که بخشي ازدولت بايد به عنوان متولي اشتغال کشورفعاليت کند که وزارتخانههاي اقتصادي درپيشاني قراردارند.اکنون نيزاگرقراراست وزرايي دوباره به کار گرفته شوند، بايد مشخص شود که عملکردشان دردولت يازدهم چگونه بوده است. بايد وزراي اقتصادي گزارش دهند که تا چهاندازه دراشتغالزايي موفق بودهاند واگرموفقيتي نداشتهاند،دليل آن چه بوده است؟ دربخش سياسي نيزشرايط همين طور است.هرچقدر بتوانيم روابط خوبي با ديگرکشورها داشته باشيم وبتوانيم دراعتماد سازي وبرقراري روابط مثبت باديگر كشورها براساس اصل عمل متقابل و با توجه به سياست عزت،حكمت ومصلحت درعرصه سياست خارجي،منطقه و فرامنطقه وبين المللي گام برداريم ميتوانيم كنارجذب منابع وسرمايههاي داخلي درراستاي اقتصاد مقاومتي،درجذب سرمايه گذار خارجي نيزموفق باشيم وسرمايه گذارخارجي را تشويق به سرمايه گذاري دركشورنماييم. ما نميتوانيم اقتصاد وسياست را جدا ازهم ببينيم.وقتي سياست،اقتصاد،فرهنگ ورويکرد اجتماعي ما درست باشد،ازنظراشتغال ودرآمد ميتوانيم موفق باشيم.بسياري ازتصميمات واظهارنظرهايي که ميشود،تاثيرمستقيم روي اشتغال واقتصاد ما ميگذارد. وقتي يک نفراظهار نظري ميکند،برهمه چيزتاثيرميگذارد وحتي گاهي مشاهده ميکنيم که باعث فرارسرمايه و يا گردشگرميشود.دردولت يازدهم اقدامت خوبي درجذب گردشگرشد ولي اين كافي نيست وباتوجه به اقليم،تمدن، تاريخ وفرهنگ وتمدن وجاذبههاي چهار فصل طبيعي وهمچنين جاذبههاي مذهبي وحتي درموضوع جذب توريسم درماني و يا توريست علمي- جذب دانشجويان خارجي علاقمند به تحصيل در مقاطع مختلف دانشگاهي با هزينه شخصي،چه دردورههاي كوتاه مدت و يا ميان وبلند مدت بايد بگويم درمقايسه با برخي ازهمسايگان موفق نبودهايم. درمذاکره اي که با رييس سازمان گردشگري داشتم،به خانم احمدي پورگفتم که بايد براي شهرهاي جنوبي کشورمان جذب گردشگرداشته باشيم که تحليل ايشان گرماي هوا بود ومن دوبي را مثال زدم که درهمين فصل گرما،همچنان گردشگرخودش را حفظ کرده است.
اشکال اينجاست که زيرساختهاي ما اشکال دارد.وزارت امورخارجه بايد ديپلماسي اقتصادي،گردشگري وعلميرا دروزارت خارجه و به طبع آن در سفارتخانهها وسر كنسولگريهاي كشورمان درسراسردنيا فعال كرده وگسترش بدهد، در كنار اين اقدام وزارت امورخارجه ، بايد ديگروزارتخانهها و دستگاههاي مرتبط در داخل كشور، مانند: وزارتين علوم وبهداشت،اطلاعات ،ميراث فرهنگي وگردشگري و ... مسيرريل گذاري شده وزارت خارجه را دركشورتكميل وتسهيلات،امكانات وتجهيزات نرم افزاري و سخت افزاري لازم را براي تحقق اين هدف مهم درداخل كشوررا فراهم نمايند .
* ديدارهايي که رييس جمهوربراي انتخاب وزاري کابينه با فراکسيونهاي مجلس داشته،تا چهاندازه درانتخاب کابينه موثر بوده است؟اين برنامه خوبي بود که رييس جمهوربراي تعامل با مجلس،با فراکسيونهاي گوناگون جلسه داشتند. جلسه خوبي برگزارشد اما بايد مردم را فراموش نکنيم.همين مردم ساعتهاي طولاني درصفوف راي گيري ايستادند تا به آقاي روحاني راي بدهند. رييس جمهور بايد دردرجه اول به خواسته همين مردم که راي دادند توجه کند.مردم براي بهبود اوضاع ورفع مشکلات به آقاي روحاني راي دادند.ايشان بايد ببينند که اين مردم چه ميخواستند وکارآساني نيست. مردم خواهان تغييرواصلاح هستند که مساله مهم اشتغال و كاهش ودرنهايت رفع معضل بيكاري وخروج ازرکود است.اگروزراي ضعيف بيايند ونتوانند مشکل بيکاري را رفع کنند دورازذهن نخواهد بود که مردم اين استقبال گسترده ازانتخابات را دردوره بعد نداشته باشند زيرا خواستههايشان برآورده نشده است.
*ملاک انتخاب وزيربايد نظررييس جمهورباشد يا عملکرد شخص وزيريا نظرنمايندگان مجلس وفعالاني که براي پيروزي آقاي روحاني تلاش کردند؟در وهله اول بايد به توانمندي وزيرپيشنهادي توجه شود.البته وزيربايد همراه دولت وبه برنامههاي رئيس جمهورباورداشته باشد و درپي كارشكني وعهدي كه بامردم بسته شده نباشد.ما جوانگرايي،تعهد،تخصص ، پويايي،سلامت،شادابي،توانمندي وتوجه به طبقه مستضعف و پايين جامعه واعتقاد به اقتصاد مقاومتي همراه با تلاش براي جذب سرمايه و فناوري خارجي وتعامل با مجلس را ميخواهيم و همچنين بايد داراي سابقه خوبي هم باشد.آنهايي که تاکنون بودهاند،عملکردشان نشان ميدهد وآنهايي که به تازگي معرفي ميشوند، بايد برنامه قوي والبته اجرايي داشته باشند. در كنار اينها همه رايزني براي شناخت بيشتر نيزلازم است. درنهايت اين مجلس شوراي اسلامياست که ميخواهد به وزرا راي اعتماد بدهد بنابراين بهتراست درجلساتي با نمايندگان مشورت شود وبه يک فراکسيون هم مختص نشود ونظرهرسه فراکسيون مجلس درنظر گرفته شود.اکنون براي هروزارتخانه چندين نفرمعرفي ميشوند که هر کدام ازسوي يک فراکسيون معرفي شدهاند.اما درنهايت رييس جمهوربايد با اين وزرا کارکند که بهتراست عملکرد وتوانمندي اين وزرا ازسوي آقاي روحاني بررسي شود وببيند کداميک ازاين نامزدها بهترازديگري است. البته نکته مهم درانتخاب وزرا اين است که قانون و دولت ومجلس را بشناسد وتعامل خوبي درآينده با مجلس داشته باشد.
*نظر شما در مورد راي دادن نمايندگان مجلس به وزرا چيست؟ما دونوع معرفي وزيرداريم.اول آنهايي که يک دوره وزيربودهاند وقراراست بارديگرمعرفي شوند و دوم آنهايي که براي باراول معرفي ميشوند. رييس جمهورليستي به فراکسيون اميد داد وازنمايندگان خواست به اين وزرا راي بدهند. اما برخي ازوزرايي که اکنون دروزارت هستند، راي خوبي نياوردند.اگرقرارباشد بارديگرمعرفي بشوند،قطعا با مشکل روبه رو خواهند شد. ازيک سو راي عدم اعتماد به يک وزيربراي رييس جمهورخوب نيست وازسوي ديگربراي چندين ماه اين وزارتخانه با سرپرست اداره ميشود که بازهم مشکل آفرين خواهد بود. همچنين وقت مجلس هم گرفته ميشود وبارديگرنيزوقت مجلس براي وزير بعدي گرفته خواهد شد ودرفضاي سياسي نيزحاشيه سازي بوجود ميآيد. امااگروزيردرجلسه اول راي بياورد،ميتواند کارش را دروزارتخانه به سرعت آغاز کند.
*وزراي دولت يازدهم در بخش سياسي موفق ترعمل کردهاند يا دربخش اقتصادي؟اگرمساله برجام را درنظر بگيريم،کار خوبي بوده است. من نميخواهم تکرارکنم که با تصويب برجام، تحريمها برداشته شد و امروزه مساله رفت وآمد کشتيها،خريد هواپيماها،آزادشدن واردات دارو،راديوداروها دربخش هسته اي وموارد بسياري ديگر که جزو مشکلات ما بود،حل شده استو در اين خصوص بايد به يك كلمه بسنده كرد كه برجام چه زشت يا زيبا هرچه كه بود ، تصميم نظام بود . اما اگربخواهيم تيم اقتصادي را بررسي کنيم،ضعيف تربوده است. البته اگرهم بخشي از تيم اقتصادي دولت با مشکل روبه روشده بود، به دليل تحريمها موفق نبود.بارها با تيم اقتصادي دولت مذاکره کرديم،ميديديم که مشکل انتقال ارزداريم و تحريمها دست دولت را درمعاملات بسته بود درفروش نفت نيزمشکل داشتيم که درعملکرد تيم اقتصادي بي تاثيرنبوده است.اما در حوزه سياست خارجي باتوجه فضاي سنگين و ايران هراسي كه در دنيا برعليه جمهوري اسلاميايران شمل گرفته بود عملکرد قابل قبول بوده است.
*تيم اقتصادي گسترده است. نظرشما درمورد وزيراقتصاد وکارچيست؟وزيراقتصاد خوب عمل کرده واگرآقاي طيب نيا مشکلي داشته،به دليل همان تحريمها بوده است.اما درمورد ربيعي بايد بپذيريم که مشکلات گسترده است. دربخشي ازوزارت تعاون، کارورفاه اجتماعي عملکرد بدنبودهاما دربخشي منفي بوده است. با توجه به گستردگي وزارتخانه مشکل داريم واگرتفکيک دراين وزارتخانه صورت بگيرد،بهترخواهد بود.اما نمره اي که آقاي ربيعي در فراکسيون اميدآورد، نمره پاييني بود.دربحث اشتغال همه ازوزارت کارتوقع دارند.بنابراين وضعيت موجود بيانگرعدم مقبوليت ومحبوبيت آقاي ربيعي است.وضعيتي که ازنظراشتغال داريم،شرکتهاي شستا وصندوقهاي بازنشستگي وبسياري موارد ديگر،بهترين دليل براي راي پايين نمايندگان به آقاي ربيعي است.
* گمان ميکنيد که ربيعي معرفي بشود واگرمعرفي بشود،آيا راي خواهدآورد؟اگرمعرفي بشود،راي گرفتن ايشان ازمجلس کارآساني نخواهد بود.گمان نميکنم که اقبال نمايندگان را به دست بياورد.امروزه نمايندگان عملکرد وزيرکاررا در حوزه انتخابيه خودشان ميبينند ورضايت نسبي وجود ندارد.اين درمورد سايروزرا نيزصادق است ونمايندگان به عملکرد راي خواهند داد. برخي ازوزرا شانس بهتري خواهند داشت وبرخي ازوزرا با اقبال کمتري روبه روهستند وهمه اينها به عملکرد وزيردرآن وزارتخانه بازميگردد.
* اکنون دو مساله در مورد راي به وزرا مطرح ميشود.يکي عملکرد وديگري اقبال سياسي است. گمان ميکنيد ربيعي به دليل عملکرد مشکل داشته باشد،بتواند دربازيهاي سياسي راي بياورد؟البته آراي سياسي و جناحي تاثيردارد، اما عملکرد را نميتواند ناديده گرفت.آقاي ربيعي ازفراکسيون اميد که فراکسيون همسوبا ايشان است، نتوانسته راي بياوردزيرا عملکرد قابل دفاعي نداشته است.فراکسيون هم نميتواند سابقه سياسي اش را براي فردي هزينه کند که کارنامه قابل دفاعي ندارد واگرقرارباشد ازفردي حمايت کنيم،بهتراست ازکسي حمايت کنيم که کارنامه اش قوي بوده است.
* اکنون زمزمه اينکه علي ربيعي به مجلس معرفي شود،زياد است.وقتي رييس جمهوروزيري که راي ندارد به مجلس معرفي ميکند،چه زيانهايي را به بار خواهدآورد؟اول اينکه ممکن است راي نياورد که ازهمه بدتراست.زيرا ازرييس جمهورانتظارنميرود فردي را به مجلس معرفي کند که راي ندارد. درجلسه اي که با فراکسيونها برگزارکرده،اين امربه او ثابت شده است.نکته ديگرآن است که کابينه لنگ ميشود زيرا يک وزارتخانه بدون مسوول مستقيم اداره ميشود و حرف شنوي مديران ازسرپرست بالا نيست وسرپرست نيزبه عنوان ماشين امضا کارميکند زيرا براي سه ماه کسي نميتواند برنامه بدهد. بنابراين گويا که دولت يک وزارتخانه را ندارد. نکته ديگر اين است که در شرايط بحراني بيکاري قرارداريم واگروزارتخانه اي بدون وزيربماند تهيه لوايح واجراي برنامههاي پيش برنده، به تاخيرخواهد افتاد که دروضعيت بيکاري فعلي به هيچ وجه درست نيست. بدتراينکه يک وزارتخانه بدون برنامه، بر ديگروزارتخانهها اثرمنفي ميگذارد. ما اميدواريم که رييس جمهورتمامياين مسايل را درنظربگيرد وافرادي را معرفي کند که شانس راي آوري آنها بالاتراست که هم براي مجلس وهم براي دولت آينده چالش ايجاد نکند.البته تصميم گيرنده رييس جمهور است که چه کسي را معرفي کند.همچنين وزرا درمدت دوهفته اي که تا برگزاري جلسات راي اعتماد باقي مانده،به فراکسيونها خواهند آمد و توضيحات لازم را خواهند داد.
*شما دربين چهرههاي شاخصي که بتوانند بجاي ربيعي سکان مديريت اين وزارتخانه را به دست بگيرند و موفق هم باشند کسي را سراغ داريد؟البته چهرههاي متعددي وجود دارند کهامکان اداره موفق اين وزارتخانه عريض وطويل راخواهند داشت.مانندآقاي دكتر حسين کمالي که هم مطلوب جامعه کارگري است وهم داراي مدرک تحصيلي اقتصاد سياسي ونيزسابقه سه دوره نمايندگي مجلس،رياست کميسيون اجتماعي مجلس،سه دوره وزارت کارواموراجتماعي،يک دوره قائم مقاميوزارت بازرگاني وحدود ١٢ سال مشاورت عالي مرحوم آيت اللههاشميرفسنجاني. اين کارنامه داراي نتايج وعملکرد موفقي بوده است.همچنين جناب آقاي شريعتمداري ايشان هم سوابقي ازجمله وزارت بازرگاني دردولت اصلاحات ومعاونت رياست جمهوري دردولت جناب آقاي روحاني را در کارنامه خود دارند.بدون شک معرفي اين قبيل چهرهها ميتواند تمام کاستيهاي موجود وزارت تعاون،کارورفاه اجتماعي را مرتفع کند.قدرت مديريت و تعامل گسترده ازمولفههاي مهم اين بزرگواران است.البته تعاملي که اهل باج دادن وبده بستان کردن درعرصه اجرايي و سياسي نيست.
*نظرشما در مورد وزيرزن چيست وآيا ازاين بابت فشاري متوجه رييس جمهور است؟باتوجه به حمايتهايي که زنان درانتخابات از رييس جمهور کردند وبا توجه به تلاشهايي که کردهاند وسابقه اجرايي خوبي که بسياري از زنان اکنون در تماميعرصهها دارند، ميتوان از وزيرزن در کابينه استفاده کرد. ازسوي ديگردر دورههاي گذشته نيزوزير زن دردولت داشتيم که هيچ مشکلي به وجود نيامد و ازصحن هم راي آورد.اکنون ١٧ زن درفراکسيون زنان مجلس شوراي اسلاميهستيم واگررييس جمهوروزيرزن معرفي نکند، دلسرد ميشويم. البته اکنون خانمهايي در کابينه داريم که توانمندي خودشان را به اثبات رساندهاند و رييس جمهورميتواند ازاين زنان توانمند دررتبههاي بالاتراستفاده کند. البته بايد به زنان فرصت داد تا خودشان را به اثبات برسانند. اين کم لطفي است که نخواهند اززنان درکابينه استفاده کنند.
*نگران اين نيستيد که خانميمعرفي شود وموفق نشود؟اين استدلال خوبي نيست. چگونه به آقايان فرصت ميدهيم وهنگاميکه وزيرميشوند ودرست هم کارنميکنند،ايرادي وارد نيست. ما وزراي مرد ناکارآمد بسياري داشتهايم که عملکردشان به هيچ وجه جاي دفاع نداشتهاما هرگز نگفتهايم که چون اين افراد ناکارآمد بودند، ديگروزيرمرد براي کابينه معرفي نکنيم.
اکنون زمان آن رسيده که اجازه بدهيم زنان خودشان را درپستهاي مديريتي بالا اثبات کنند. مهمتراينکه درخارج ازکشور وعرصه بين المللي ميتواند بازتاب خوبي داشته باشد وتبليغات منفي نسبت به زنان در جمهوري اسلاميمطرح ميشود را خنثي نمايد.ازسوي ديگر١٧ زن درمجلس دهم نماينده هستند که ازطيفهاي مختلف هستيم،اما بدون هيچگونه چالش با يکديگرهمکاري ميکنيم.ازسوي ديگرتعداد زنان عضو فراکسيون اميد بيشتراست وزنان اصولگراي مجلس ازما انتظاردارند که دولت را مجاب کنيم تا وزيرزن معرفي کند. دربين ديگر نمايندگان نيزحساسيتي براي انتخاب وزير زن وجود ندارد و مردان مجلس نيز با انتخاب وزير زن موافق هستند.
* يکي ازوزارتخانههاي که با چالش روبه روشده، وزارت کشوراست ومطرح ميشود که رحماني فضلي ازسوي علي لاريجاني رييس مجلس حمايت ميشود.اين مطالب تا چهاندازه درست است؟اين طورنيست.اکنون گزينههاي بسياري ازجمله آقاي شريعتمداري درکناررحماني فضلي براي وزارت کشورمطرح است وهنوزرييس جمهور به قطعيت نرسيدهاند که چه کسي به عنوان وزيرکشورمعرفي شود.عملکرد وزيرکشورنيزمانند سايروزراست واگرعملکردايشان ازنظرنمايندگان خوب ديده شده باشد ومعرفي شود،راي ميآورد ودرغيراين صورت راي اعتماد نخواهد گرفت.همه ما برگزاري انتخابات را ديديم و فرمانداران و استانداراني که منصوب شدهاند نيزميشناسيم. به عقيده من نبايد روي وزارتخانه خاصي حساس بشويم و تنها حساسيت ما بايد برعملکرد وزرا باشد وآن چيزي که ميتواند موثرباشد، سابقه،صلاحيت وتوانمندي فردي وبرنامه اي است که وزرا ارايه خواهند داد.
*دیدگاه های فاطمه ذوالقدر در یک نگاه بيکاري ورکود مشکل اصلي کشوراست
وزرايي معرفي شوند؛که راي بياورند
فراکسیون امید خود را برای وزرای ضعیف خرج نمیکند
حضوروزيرزن درکابينه روحاني ضروري است
بهترين گزينه وزارت کشورشريعتمداري است
صنعت گردشگري فرصتي خوب براي سرمايه گذاري است
مشورت رييس جمهوربا مجلس براي تعيين کابينه
مردم خواهان تغييرواصلاح هستند
وزراي ضعيف نميتوانندمشکل بيکاري را حل کنند
معرفي مجدد برخي وزرابه ضرردولت و مردم است
وضعيت موجود بيانگرعدم مقبوليت ربيعي است
عملکرد طيب نيا قابل قبول است
زمان اثبات توانمندي زنان دروزارت فرا رسيده است
کمالي وشريعتمداري بهترين گزينههاي وزارت کارهستند