معمولا این طور است که تا اتفاقی نیفتاده و حادثه ناگواری رخ نداده کسی به فکر نیست و اگر معدود افرادی هم به فکر باشند توصیه ها و حتی فریادشان در هیاهوی زندگی روزمره گم خواهد شد. بیمه ساختمان از آن دست موضوعاتی است که اقدام در مورد آن از ضروریات بدیهی زندگی امروزی است اما بنا به دلایل متعدد که عمده ترین آن ها جا نیفتادن فرهنگ بیمه است در میان مردم ما جای چندانی ندارد. کامران بیات ماکو کارشناس ارشد مسکن در گفتگو با تجارت دلایل عدم اقبال مردم را به امر بیمه ساختمان تشریح کرده است.
*مردم حادثه را دور می بینند
وی در باره چرایی عدم استقبال مردم از بیمه ساختمان می گوید: این موضوع قبل از هر چیز به طبع مردم ما بر می گردد. بیات ماکو می افزاید: طبع عمومی جامعه معمولا با اموری از قبیل بیمه دیر ارتباط برقرار می کند؛ به عنوان مثال مدت زیادی طول کشید که مردم به دنبال بیمه درمان بروند و تحت پوشش این نوع از بیمه قرار بگیرند.با این حساب بیمه ساختمان در مرحله دورتری قرار دارد و مردم پیوند دیرتری با آن برقرار می کنند. این کارشناس ارشد مسکن ادامه می دهد: مردم از ساختمان به عنوان یک عنصری یاد می کنند که مقاوم و پابرجا است و خیلی نزدیک نمی بینند که اتفاقی در مورد یک ساختمان به وقوع بپیوندد و تازه زمانی که یک واقعه و حادثه ناگوار و ناگهانی رخ داد آن موقع به فکر چاره خواهند افتاد که دیگر دیر شده است. بیات ماکو در باره راه کار جا افتادن فرهنگ بیمه در بین مردم بیان می کند: متاسفانه استفاده از بیمه ساختمان و به اصطلاح بیمه کردن ساختمان ها به این زودی ها در بین مردم ما جا نخواهد افتاد مگر اینکه رسانه ها، مطبوعات و مسئولان برای فرهنگ سازی در این خصوص جدیت و تلاش کنند، البته آن هم نه در حد توصیه و سفارش بلکه به طور جدی و حتی با استفاده از تسهیلات و تشویقاتی که برای این موضوع در نظر می گیرند و حتی در برخی موارد با استفاده از اهرم اجبار در کنار معاملات، خانواده ها را به انجام بیمه ملزم نمایند تا آنجا که به یک درک عمومی و لازم از مقوله بیمه ساختمان برسند.
مقاوم سازی ساختمان ها به منظور پیشگیری از حوادث احتمالی موضوع بعدی است که با کامران بیات ماکو در میان گذاشته می شود. او در این باره می گوید: مقاوم سازی ساختمان های از پیش ساخته با مقاوم ساختن ساختمان های امروزی دو مقوله متفاوت از هم است به این معنا که ساختمان هایی که خیلی پیش تر ساخته شده اند و نحوه ساخت آن ها بد و نامطلوب بوده است نیاز به مقاوم سازی داشته باشند با آن دسته از ساختمان هایی که امروزه بر اساس روش ها و متدهای پیشرفته تر به صورت مقاوم ساخته می شوند دو موضوع جداگانه است. وی توضیح می دهد: اتفاقی که در سال های اخیر افتاده این است که ساخت مسکن مهر با آن شیوه غیر اصولی که از همان ابتدا مستعد فرسودگی بودد متوقف شده است و متاسفانه این متوقف شدن در نوع خود یک پیشرفت محسوب می شود. نتیجه ای که از این کار گرفته شد این است که سازنده فهمید ساختن یک ساختمان یک یا دو یا چند واحدی با توجه به بالا بودن مخارج، هزینه بر است و برای اینکه بخواهیم این هزینه ها را پایین بیاوریم نیاز داریم که برنامه ریزی کنیم و برای برنامه ریزی هم باید به دنبال نقشه های درست و اصولی باشیم. در نتیجه ساخت و ساز فنی تر شده است و ساختمان ها مقاوم تر ساخته می شوند. بیات ماکو اضافه می کند: از سوی دیگر شناخت سازنده ها از موضوع زلزله خیز بودن ایران بیشتر شده و همین امر در ارتقای ساخت و ساز بی تاثیر نیست. با این وجود در حالی که آیین نامه 2800 طراحی ساختمان ها به ویرایش چهارم رسیده ولی بسیاری از ساختمان هایی که در دوره پیش از تدوین این آیین نامه ساخته شده اند کماکان نیاز به مقاوم سازی دارند لذا بایستی در این باره جدیت بیشتری لحاظ شود و نقائص این ساختمان ها و اماکن برطرف شود. امیدواریم مسئولان راه و شهرسازی، ادارات، نهادهای عمومی و متولیان امر مسکن و ساختمان کشور اهتمام لازم و کافی در مورد مقاوم سازی و مقاوم ساختن ساختمان ها داشته باشند.
*آشنایی با بیمه ساختمانی طبق ماده 14 قانون تملک آپارتمان ها
واژه بیمه، به مفهوم نبودن بیم و ترس است که با رشد زندگی اجتماعی و به تبع آن با افزایش خطرات، به عنوان یکی از ضرورت های جامعه بشری مورد تاکید قرار دارد و در زندگی های شهری و مخصوصا در آپارتمان ها که نوعا تراکم جمعیت وجود دارد، همواره این نگرانی مشاهده می شود که مبادا از سوی همسایگان اتفاقات یا حوادثی رخ دهد که دامنه آن همه ساکنان یک مجموعه ساختمای را در برگیرد. از این رو نهادی بنام بیمه برای زدودن نگرانی آسیب ها و خسارات احتمالی تاسیس شده است تا در درجه اول موجبات آرامش خاطر برای ساکنان را فراهم کند و در گام بعدی، خسارات احتمالی و آسیب های مالی یا جانی که در اثر این حوادث رخ می دهد را جبران کند.
طبق ماده 14 قانون تملک آپارتمان ها، مدیر ساختمان که از سوی مالکان برای اداره امور مجموعه ساختمان انتخاب می شود و کتبا یا عملا این مسئولیت را می پذیرد، مسئولیت دارد کل ساختمان را در مقابل حادثه آتش سوزی نزد یکی از شرکت های بیمه گر، بیمه کند.
ماده 14 قانون تملک آپارتمان ها ( مصوب ۱۶/۱۲/۱۳۴۳ ) - « مدیر یا مدیران مکلفند تمام بنا را به عنوان یک واحد در مقابل آتش سوزی بیمه نمایند. سهم هر یکاز مالکان به تناسب سطح زیر بنای اختصاصی آنها وسیله مدیر یا مدیران تعیین و از شرکاء اخذ و به بیمه گر پرداخت خواهد شد. در صورت عدم اقدام و بروز آتش سوزی مدیر یا مدیران مسؤول جبران خسارات وارده می باشند».