محمدخادمی: با تغییرفصل در کشورمان عرضه محصولات کشاورزی و باغی نیز تغییر می کند و میوه های به بار نشسته فصل جدید معروف به میوه های «نوبرانه عرضه می شود ، همه ساله به دلیل ورود محصولات کشاورزی فصل جدید به بازار قیمت های این محصولات نوبرانه با افزایش مواجه است، به طوری که درابتدای فصل بهار میوه هایي مانند گوجه سبز، زرد آلو، چغاله بادام، گیلاس و آلبالو با قیمت چند ده هزار تومان به فروش می رسد، این موضوع در دیگر فصل ها نیز به همین شکل است ، به دلیل ورود محصولات باغی و کشاورزی متنوع در دو فصل پاییز و زمستان و تغییر شش ماه گرم سال به شش ماه سرد سال کمی بازار محصولات باغی متفاوت تر می شود.از سوی دیگر به دلیل میزان مصرف بالای صیفی جات برای تهیه ترشی به عنوان چاشنی غذای ایرانیان و بازگشایی مدارس و تهیه میوه به عنوان خوراکی برای 13میلیون دانش آموز برای میان وعده در مدرسه و همچنین محصولاتي شامل شلغم، لبو، کدو و...به عنوان مواد غذایی شب نشینی ایرانیان افزایش قیمت را در این فصل به بار می آورد، در گزارش پیش رو نگاهي به وضعیت میوه فصل سرما و صیفی جات به شکل میدانی انداخته ایم که در ادامه می خوانید:
*آمارها چه می گویندبراساس آمارها سرانه تولید میوه در کشورمان نزدیک به 200 کیلوگرم است که در نقاط دیگر دنیا تولید سرانه جهانی نزدیک به 97 کیلوگرم است.میزان سطح باغ های کشور نزدیک به دو میلیون و 600 هزار هکتار است که از مجموع این میزان 390 هزار هکتار دیم و دو میلیون و 21 هکتار نیز به صورت آبی محصولات باغی تهیه می شود.تولید میوه در ایران رتبه یازدهم دنیا را به خود اختصاص داده است، به طوری که مجموع تولیدات محصولات باغی کشورمان به بیش از 16 میلیون تن رسیده است.کشورمان به دلیل موقعیت جغرافیایی مناسب و داشتن چهار فصل متنوع محصولات کشاورزی بسیاري تولید می کند، میزان صادرات میوه یک میلیون و 100 هزار تن که ارزش این میزان نیز 2.8 میلیارد دلار است.بیشترین سهم صادرات محصولات باغی کشور مان پسته به میزان 180 هزار تن به ارزش 6/1 میلیارد دلار است.از سوی دیگر سالانه 470 هزار تن انواع میوه گرمسیری به ارزش 700 میلیون دلار وارد می شود، این در حالی است که نیاز کشور تنها 250 هزار تن است، این میوه ها شامل موز، آناناس و انبه است.
* قیمت هاي معمولی در میادین تره باریکی از بزرگترین میادین میوه و تره بار پایتخت در خیابان ستارخان واقع شده است، این مرکز بزرگ عرضه محصولات باغی و کشاورزی، روزانه میزبان هزار نفر از شهروندان تهرانی است، برای بررسی وضعیت قیمت های پاییزي این محصولات به این مکان مراجعه كرده ايم، قیمت هریک از محصولات با درجه بندی مختلف روی تابلو قفسه ها نصب شده است.به گفته برخی فروشندگان این بازار بزرگ میوه، لیمو شرین، انگور، نارنگی، سیب و انار در حال حاضر از تقاضای بیشتری برخوردار هستند،ميوه هاي هندوانه، خربزه، طالبی، هلو و شلیل کم استقبال ترین محصولات در حال حاضر هستند، خیار و گوجه نیز متعادل بازار هستند. در اين ميان چشم مان به قفسه پیاز و سیب زمینی به عنوان مهم ترین محصول کشاورزی که نیاز تهیه غذاي ایرانیان است مي افتد که در ماه های اخیر به دلیل افزایش قیمت حساسیت هایي را در بین مردم به وجود آورده است، در حال حاضر قیمت این محصولات بسیار پایین آمده است و در میادین میوه و تره بار قیمت هر کیلو پیاز 2هزار تومان و سیب زمینی یک هزار و 500 تومان درج شده است.محصولات دیگر شامل فلفل دلمهای رنگی کیلویی4هزار و 200 تومان ، کدو و بادمجان به ترتیب کیلویی یک هزار و 800 تومان و یک هزار 900 تومان قیمت گذاری شده است.همچنین هویج و کاهو کیلویی 1600 تومان و گوجه فرنگی کیلویی 1800 تومان فروخته می شود. هندوانه این روزها کم استقبال ترین محصول است که قیمت آن 650 تومان در هر کیلو به فروش می رود.در چند سال اخیر طرح دست چین میوه که به شکل جداکردنی است در میادین میوه و تره بار شهر تهران به اجرا در آمده است که سیب زرد درشت به قیمت 3هزار و 300 تومان، شلیل 3هزار تومان، گلابی 6هزار 500 تومان ، موز حدود 4 هزار تومان و هلو 3هزار و 200 تومان به فروش می رسد.کلم قرمز و سفید در بازار میوه و تره بار یک هزار و 900 تومان به فروش می رود.
*قیمت ها در بازار آزادخرده فروشی های سطح شهر نیز با کمی تفاوت قیمت ، اقدام به فروش نوبرانه هاي فصل سرما می کنند، طبق تحقیقات خبرنگار «تجارت» هر کیلوگرم نارنگی بین 3هزار و 300 تومان تا 4هزار و500 تومان و انار بین5هزارتومان تا 8هزار و 500تومان فروخته میشود. در میان سایر اقلام میوه، سیب درشت زرد رنگ کیلویی بین 4هزار تومان تا 5هزار و 500 تومان، هر کیلو انگور نیز بین 3هزار 200 تومان تا 5هزار و 500 تومان به فروش می رود، موز و آناناس به عنوان دو محصول وارداتی با قیمت بالادر خرده فروشی ها عرضه می شود آناناس به شکل کیلویی به مرز 15 هزار تومان نیز می رسد، اما برخی از خرده فروشی ها این محصول را به شکل دانه ای 13 هزار تومان می فروشند و موز هر کیلو بین 4هزار تومان تا 5 هزار تومان در خرده فروشی عرضه می شود.گلابی در بازار خرده فروشی سطح تهران بین 9 هزار تومان تا 12 هزار تومان به فروش می رود، گوجه کیلویی یک هزار و 900 تومان تا 3هزار تومان به فروش می رود، خیار بوته ای بین 2هزار و 600 تومان تا 3هزار و 200 تومان به فروش می رود.کاهو و کلم در بازار آزاد بین 2هزار 300 تومان تا 3هزار تومان به فروش می رود.
*تجارت میوه کم رونق استبرای بررسی بیشتر از وضعیت میوه به سراغ «مجتبی شادلو» عضو هیئت مدیره اتحادیه باغداران کشور رفته ایم، او در این باره می گوید:« تاکنون وضعیت محصولات باغی کشور مساعد گزارش شده است و بیش از نیاز مصرف داخلی محصولات باغی در کشور تولید می شود و در خصوص تولید هیچ مشکلی وجود ندارد.»وی می افزاید:« فراوانی محصولات شامل نارنگی، لیمو شیرین، سیب و انار در باغات بسیار زیاد است، به طوری که دربازار این محصولات بسیار زیاد موجود است و تولید محصولات مانند پرتقال و کیوی که هنوز در بازار عرضه نشده است وضعیت مطلوبی دارد، طبق آخرین گزارشات که از باغات شمالی کشور گرفته شده شرایط تولید پرتقال و کیوی مطلوب اعلام شده است.»او درپاسخ به سوال خبرنگار «تجارت» درباره اینکه سرمای هوا که در شمال کشور در هفته گذشته حاکم شد خسارتی به محصولات باغی وارد نكرده است؟ می گوید:« سرما و بارش برف در مناطق شمال غربی کشور رخ داده است که بیشتر باغات این منطقه محصول سیب را تولید می کنند ، سرما برای این محصول نه تنها ضرر ندارد بلکه مفید است، البته طبق گزارشات سازمان هواشناسی این سرما از کشور خارج می شود و تا پایان پاییز سرماي شدیدی در پیش نخواهد بود.»آن طور که «شادلو» می گوید:« از ابتدای سال جاری تا پایان شهریور ماه کمبود پياز و افزایش قیمت آن مشکلاتی را به وجود آورد که انتظار می رود مسئولان وزارت جهاد کشاورزی با مدیریت دقیق بر کمبود محصول در کشور نظارت داشته باشند تا اين با مشكلات مواجه نشويم.»او در ادامه صحبت هایش می افزاید:« در حال حاضر قیمت فروش محصولات باغی برای هموطنان بسیار مناسب است، اما همچنان کشاورزان به عنوان تولید کننده این محصولات ضرر می دهند و انتظار داریم قیمت ها به شکلی تنظیم شود که در ابتدا برای تولید کننده و مصرف کننده مناسب باشد و از سوی دیگر تاجران نیز به سودی برسند، چرا که تاجران نیز هزینه نگهداری در سردخانه و انبار و حمل و نقل را پرداخت می کنند. در حال حاضر به قدری محصول سیب در کشور وجود دارد که باغداران نه تنها سود نمی کنند بلکه در شرایط ضرر هستند و قیمت این محصول بسیار پایین از سوی تاجران خریداری می شود و این محصول با قیمت پایین دربازار وجود دارد.»عضو هیئت مدیره اتحادیه باغداران کشور در پاسخ به سوال دیگر خبرنگار«تجارت» درباره اینکه راهکاري وجود دارد تا باغداران با ضرر مواجه نشوند و هم اینکه مصرف کنندگان با قیمت مناسبی محصولات باغی را تهیه کنند؟ مي گويد:« خوشبختانه روابط دیپلماسی کشورمان با بسیاری از کشورها مناسب است و حتی می توان گفت با کشور های همسایه شامل عراق، افغانستان، سوریه و... همانند یک کشور به حساب می آیيم، اما در زمینه صادرات محصولات باغی به کشور های دیگر بسیار کم کاری داشته ایم و این روابط دوستانه تاثیری در صادرات محصولات باغی نداشته است، مسئولان مربوط بايد تلاش کنند تا بازار محصولات باغی در کشورهایي مانند سوریه، عراق، افغانستان، پاکستان، هند و... را به وجود آوریم تا هم بازار صادراتی را برای باغداران به وجود آورد، هم اینکه برای کشور ارز آوری داشته باشد و از سوی دیگر برای کشورهاي همسایه بازار متعادل محصولات باغی به وجود آید.»