فرا «مال» ایران را بشناسید

محمد خادمی: چندسالی است که مراکزتجاری گوناگونی درشهرهای بزرگ کشوربه خصوص درتهران معروف به «مال» و «هایپر» ساخته شده اند،این مراکز تجاری به قدری وسیع و پهناورهستند که تمامی خدمات تفریحی و تجاری را دردل خود جای داده اند، این مراکز تجاری - تفریحی بیشتر از کشورهایی نظیر امارات عربی و ترکیه  درکشورمان الگوبرداری شده است.
به قدری ساخت وسازمراکز تجاری در پایتخت این روزها زیاد شده است که  درمنطقه22 تهران به عنوان یکی ازمناطق نوپای پایتخت مراکز تجاری گوناگون متمرکز شده اند، یکی ازاین مراکز تجاری به عنوان بزرگترین مجتمع تجاری خاورمیانه درغربی ترین نقطه تهران درست درضلع جنوبی ادامه بزرگراه شهید همت درمنطقه 22 در حال ساخت است و پایه های صدها چرثقیل به فرازدرآمده وچشم هررهگذری را به خود جذب می کند.طرحی که به شکل 24 ساعته در3 شیفت با هزاران کارگر در مساحتی به متراژ53 میلیون مترمربع درحال ساخت است ودردل خود مجموعه های تفریحی و اقامتی را جا داده است، دراین گزارش خبرنگارما به شکل حضوری به کارگاه این طرح تجاری عظیم الجثه رفته است تا از روند ساخت و سازاین مجموعه بزرگ آگاه شوید:

*فعالیت کارگران در 3شیفت
برای رفتن به این طرح بزرگ کافی است مسیر بزرگراه شهید همت را به سمت شهر کرج طی کنید ، بعد از عبور از شهرک مسکونی شهید باقری در ضلع جنوبی بزرگراه انبوهی ازجرثقیل های سر به فلک کشیده  چشمان همگان را به خود جلب می کند، از خروجی دریاچه شهدای خلیج فارس در بزرگراه شهید همت به این مجتمع تجاری درحال ساخت نزدیک می شویم، انبوه خودرو در روبه روی در ورودی این مجموعه پارک شده اند و آن طور که رهگذران می گویند خودروها متعلق به هزاران کارگری است که در این مجموعه مشغول به کارهستند.در این مجموعه ساختمان های گوناگون درحال ساخت است،یکی ازاین ساختمان ها بلند مرتبه تر از دیگر ساختمان ها است  و از تعداد زیاد کارگر درروی ساختمان درحال ساخت پیداست و سرعت ساخت آن بیشترازدیگرساختمان هاست.طبق مقررات اجازه ورود به این مجموعه را نداریم و تعداد قابل توجهی نیروی انتظامات در ورودی کارگاه مستقرهستند و هر کدام از آنها بیسیم به دست دارند، از یکی از ماموران انتظامات این مجموعه در حال ساخت می خواهیم که ازمجموعه دیدن کنیم، که در جواب این خواسته ما می گوید: به قدری حجم کار دراین کارگاه زیاد است و مجموعه بزرگ است که ورود به این مجموعه برای افراد متفرقه ممنوع است چه برسد به خبرنگاران از سوی دیگرتنها این ورودی نیست که دراین مجموعه است بلکه ورودی های دیگر نیز در مسیر طرح عمرانی وجود دارد، همچنین تمامی کارگرانی که در مجموعه فعالیت می کنند اجازه ورود گوشی دوربین دار را ندارند.»کارگران زیادی مدام درحال رفت وآمد به داخل مجموعه هستند و تمایلی به گفت وگو با ما را ندارند،بیشتر کارگران این مجموعه از چهره شان پیداست که کارگران ایرانی هستند، تنها یکی ازاین کارگران که نمی خواهد نامش در روزنامه درج شود، به خبرنگار ما می گوید:« این طرح ساختمانی به قدری بزرگ است که درمدت 5 سالی که درقسمت حمل نخاله فعالیت دارم همه نقاط  این مجموعه را نرفته ام.»او درپاسخ به سوال خبرنگار ما درباره اینکه دراین مجموعه کارگران به چه شکل فعالیت دارند؟ پاسخ می دهد:« خوشبختانه مالک این طرح یکی ازسرمایه داران بزرگ کشوراست و از سوی دیگربه دلیل حجم بالای کاروانبوهی ازکارگر توانسته است مجوز فعالیت در3 شیفت را ازشهرداری واداره کار دریافت کند، کارهای سبک درشیفت شب انجام می شود.»او می افزاید:« تعداد قابل توجهی موتورخانه برای تامین برق  دراین مجموعه وجود دارد و برق شهری جوابگوی انرژی برای جوشکاری این ساختمان های غول پیکرنیست.»یکی دیگرازکارگران این مجموعه که درحال خروج از کارگاه است درپاسخ به سوال خبرنگارما درباره اینکه دراین مجموعه تجاری چه مجموعه هایی قرار است ساخته شود؟ پاسخ می دهد:«مراکز گوناگون تجاری دراین مجموعه با ابعاد مختلف درحال ساخت است،اما مراکز تفریحی واقامتی گوناگون مانند اولین پیست یخ ایران،هتل 5 ستاره،مجموعه سینمایی،آمفی تئاتر، دریاچه و... ساخته می شود و برخی از این طرح ها 80 درصد فعالیت عمرانی شان به اتمام رسیده است.»او درپاسخ به سوال دیگر خبرنگار ما درباره اینکه در دل این مجموعه عظیم پارکینگ خودرو نیز ساخته شده است؟ پاسخ می دهد:« یک پارکینگ طبقاتی در این مجموعه ساخته شده و در حال حاضر فعالیت عمرانی آن نیز رو به اتمام است.»

*مدیریت شهری باید برنامه ریزی کند
برای اینکه بیشتر از وضعیت این مجموعه تجاری بزرگ مطلع شویم به سراغ «اصغر قدیمی» دبیرشورایاری محلات منطقه 22 رفته ایم، اودراین باره به خبرنگارما می گوید:« ساخت منطقه 22 با هدف اجرای اصولی زیرساخت ها و ساختمان ها براساس طرح تفصیلی مشخص بود که متاسفانه ازسوی مدیریت گذشته شهرداری تهران  تبدیل به انبوهی ساختمان بلند مرتبه شده است و تعداد قابل توجهی نیز ساختمان مراکز تجاری ساخته شده است که آینده این منطقه نو که قرار بود تنفس شهر تهران باشد با مشکلاتی شامل آلودگی هوا، آلودگی صوتی و ترافیکی مواجه خواهد شد.»او ادامه می دهد:« انتظار می رود مدیریت فعلی شهرداری تهران برنامه ریزی انجام دهند تا قبل از بهره برداری از طرح های تجاری در این منطقه مشکلات ترافیکی آن را برطرف کنند، به طور نمونه معابر دریاچه شهدای خلیج فارس در روزهای آخر هفته با ترافیک سنگین و کمبود جای پارک خودرو برای گردشگران روبه رو است و انشاا... در زمان بهره برداری از مجتمع تجاری ایران مال به عنوان بزرگترین مجمع تجاری ایران و خاورمیانه  پارکینگ خودرو آن نیز راه اندازی شود.همچنین این مرکز درمنطقه ای قرار دارد که تردد خودروها به 11 استان شمالی وغربی کشوربه پایتخت را میسرمی کند و باید برای تردد آسان ترخودروها در زمان بازگشایی برنامه هایی به اجرا برسد.»دبیرشورایاری محلات منطقه 22 درخصوص جزئیات بزرگترین مرکزتجاری کشورمان می گوید:« این مجموعه بین دو بزرگراه شهید همت و شهید حکیم در ضلع غربی دریاچه شهدای خلیج فارس قراردارد که درمساحت حدود53 میلیون مترمربع است که فعالیت عمرانی آن ازابتدای دهه 90 با حضور بیش ازهزاران کارگرآغازشده است.»آن طورکه وی می گوید:« ساختمان 27 طبقه این مجموعه برای هتل درنظر گرفته شده و سازه های آن به شکل ازپیش طراحی شده است و هرسازه آن با کامیون های غول پیکربه این مکان انتقال داده می شود.»«قدیمی» ادامه می دهد:« برخی از مراکز تجاری این مجموعه پیش فروش شده است و خریداران آن نیز برند های معرف لوازم گوناگون دنیا هستند و آن طور که ما با خبر شده ایم کارخانه خودرو سازی بنز آلمان نیز به عنوان یکی از سرمایه گذاران این طرح است. درمجموعه سرمایه گذار این طرح توانسته است سرمایه های خارجی زیادی را جذب کشور مان کند.»او درپاسخ به سوال خبرنگار«تجارت» درباره اینکه عده ای معتقدند که با راه اندازی این مجموعه تجاری مدت زمان بازدید هر فرد به شکل پیاده از پاساژها بین 3 تا 7 روز زمان می برد؟می گوید:« این موضوع را نیزما هم شنیده ایم، طبیعتا این مجموعه بسیار وسیع است و در دل خود مراکز گوناگون تجاری، تفریحی و اقامتی دارد و بازدید ازاین بنا زمان براست.»
به عنوان بزرگترین مجموعه تجاری دنیا!
طبق گزارشات منتشر شده این بنا غول پیکرتجاری درزیربنای حدود یک میلیون و۷۰۰ هزارمترمربع است،البته این عدد مساحت کل پروژه است و بخش تجاری آن حدود ۱۸۶ هزارمتر مربع خواهد بود.یعنی۱۰ برابربزرگترازمراکز تجاری سام سنتراست .برای بازدید از کل بخش تجاری این پروژه باید حدود ۱۴٫۷ کیلومتر پیاده روی کنید. یعنی به‌اندازه مسافت خیابان ولیعصرازمیدان منیریه تا تجریش است.اگر بخواهیم مساحت کل پروژه را معیار قرار دهیم، باید آن را بزرگترین مجتمع تجاری، اداری وتفریحی جهان نام گذاری کرد. چون «دوبی مال» در کل یک میلیون و ۱۲۴ هزار متر مربع مساحت دارد و مرکز بزرگ تجاری چین و درکل ۸۹۴ هزارمتر مربع مساحت دارد. فقط تفاوت این مراکز با بازار بزرگ تجاری ایران، نسبت مساحت تجاری به کل مساحت آنان است. به طور دقیق ۱۷ درصد ازکل مساحت پروژه ایران مال به بخش تجاری اختصاص یافته اما درنمونه‌های خارجی این نسبت به ۰٫۸ و ۰٫۹ می‌رسد.با این حال عظمت بخش تجاری بازاربزرگ ایران هم قابل انکار نیست. اگربخواهید پیاده روی کنید و از هرمغازه پنج دقیقه دیدن کنید ۳ روز طول می‌کشد به کل واحدهای تجاری سرکشی کنید.به گفته مهندسین حاضر دراین پروژه در طراحی آن از«دوبی مال» الگو برداری شده و نقشه‌های آن در ۸ هزار صفحه توسط یک شرکت کانادایی تهیه شده است.