گروه راه ومسکن: چند ماه پيش بود كه فرودگاه نجف با افزايش چهار برابري نرخ خدمات فرودگاهي مشكلاتي براي ايرلاينهاي ايراني ايجاد كرد و کار را تا جايي ادامه داد که پروازهاي ايران به اين مقصد متوقف شدند، اما مجدد فرودگاه نجف در طول هفتههاي گذشته و با توجه به نزديک شدن به ايام اربعين حسيني نرخ سوخت هواپيماها را افزايش داده است و اين موضوع براي ايرلاينهاي ايراني مشکلات جديدي به وجود آورده است.
ماجرا از اين قرار است كه در تيرماه 96 شرکتهاي هواپيمايي كشور در اعتراض به گران بودن هزينه هندلينگ هواپيماها و خدمات فرودگاهي فرودگاه نجف نسبت به قطع پروازهاي خود به اين فرودگاه چندصباحي اقدام کردند، اما در نهايت با مذاکراتي که بين سازمان هواپيمايي کشوري، شرکتهاي هواپيمايي ايراني و مسئولان فرودگاه نجف صورت گرفت تعديل مختصري در نرخ برخي از تجهيزات خدمات فرودگاهي فرودگاه نجف صورت گرفت و مجدد پرواز شرکتهاي هواپيمايي ايراني به فرودگاه نجف برقرار شد. بهعبارت ساده تر از مهمترين موارد اعتراض شرکتهاي هواپيمايي ايراني به مسئولان فرودگاه نجف در تيرماه سال جاري دريافت 20 دلار بهعنوان بهره مالکانه از هر صندلي پروازهاي ايراني به مقصد نجف، اخذ 10 دلار عوارض فرودگاهي از مسافران ايراني در فرودگاه نجف و تعيين 85 دلار عوارض گمرکي به ازاي هر پرواز و عطف به ماسبق کردن آن از سال 2010 و بيش از چهار برابر بودن هزينه هندلينگ پروازها در فرودگاه نجف نسبت به فرودگاههاي ايران بود كه طي مذاکرات صورت گرفته نرخ برخي از اقلام خدمات هندلينگ کاهش يافت، اما در همان زمان مسئولان فرودگاه نجف درخصوص عوارض بهره مالکانه و عوارض گمرکي قول مساعدت و پيگيري در مراجع دولتي عراق به ايرلاينهاي ايراني دادند که تاکنون اين وعده وعيدها به نتيجهاي نرسيده است.
متاسفانه كارشكني و سودجويي فرودگاه نجف از پروازهاي ايراني تماميندارد و در آستانه ايام اربعين حسيني مسئولان فرودگاه نجف در يک اقدام غير منطقي نسبت به افزايش نرخ سوخت هواپيما در فرودگاه نجف اقدام کردهاند به طوري كه هر ليتر سوخت هواپيما در فرودگاه نجف از 98 سنت به يک دلار و 24 سنت افزايش يافته است، بدون شك افزايش نرخ سوخت هواپيما در فرودگاه نجف باعث افزايش هزينه شرکتهاي هواپيمايي و در نتيجه افزايش قيمت بليت پروازهاي نجف در ايام اربعين خواهد شد. در حالي هزينه هر ليتر سوخت هواپيما در فرودگاه نجف يک دلار و 24 سنت است كه نرخ هر ليتر سوخت هواپيما در فرودگاه بغداد 71 سنت، در فرودگاه عمان 52 سنت و در فرودگاههاي عربستان سعودي 42 سنت است.
هزينه گزافي به ايرلاينهاي ايراني تحميل ميشود
به گفته دبير انجمن شرکتهاي هواپيمايي افزايش بيدليل نرخ سوخت در فرودگاه نجف باعث ميشود که هواپيماهاي ايراني با مازاد سوخت، پروازهاي خود به اين مقصد را انجام دهند که حمل مازاد سوخت به معناي جابهجايي بار و مسافر کمتر در هر پرواز است تا پرواز با وزن استاندارد انجام شود، اين گران فروشيها در فرودگاه نجف، هزينه گزافي را به ايرلاينهاي ايراني تحميل ميکند، بنابراين اگر کارشکنيهاي مسئولان فرودگاه نجف ادامه پيدا کند و مذاکرات با فرودگاه نجف نتيجه بخش نشود امکان آن وجود دارد که ايران بار ديگر پروازهاي خود را متوقف کرده و از مقاصدجايگزين مانند بغداد و حتي بصره استفاده کند.
انتقال پروازهاي اربعين به بغداد
براساس اين گزارش، هشدار دبير انجمن شرکتهاي هواپيمايي درباره ادامه کارشکنيهاي مسئولان فرودگاه خصوصي نجف و احتمال انتقال پروازهاي شرکتهاي هواپيمايي ايراني به فرودگاه بغداد، بالاخره صورت عملي به خود گرفت و در اولين اقدام ديروز يكشنبه ( 7 آبان 96) پرواز نجف ـ تهران به فروگاه بغداد منتقل شد.
ناسازگاري فرودگاه نجف با پروازهاي ايراني
در خصوص كارشكني فروردگاه نجف، عليرضا بحيرايي يک کارشناس صنعت هواپيمايي، معتقد است در شرايطي که تقاضاي قابل توجهي از سوي ايران براي سفر عتبات عاليات وجود دارد نميتوان انتظار داشت که تهديد به توقف پروازها به نجف طرحي عملياتي باشد. ارزيابيهايي که مسئولان فني و هوايي ايران از فرودگاه نجف داشتند تماما نشان دهنده برخورد خاص مسئولان اين فرودگاه با ايرلاينهاي ايراني است. براي مثال آنها از بسياري از پروازهاي ايراني براي سوختگيري تنها وجه نقدي دريافت ميکنند که اين موضوع در بسياري از فرودگاههاي جهان مرسوم نيست. به گفته وي، مسائلي مانند افزايش نرخ خدمات هندلينگ هواپيما و افزايش نرخ سوخت در فرودگاه نجف نشاندهنده آن است که مسئولان اين فرودگاه سر ناسازگاري با پروازهاي ايراني دارند و نميتوان انتظار داشت در حالت عادي شکل برخوردهاي آنها اصلاح شود.
لزوم مذاکره يكپارچه ايرلاينها با فرودگاه نجف
اين کارشناس صنعت هواپيمايي با بيان اينکه بهترين راهحل براي عبور از اين شرايط مذاکره طرفهاي ايراني با فرودگاه نجف است، تصريح کرد: تمام شرکتهاي هواپيمايي ايران بايد به شکل واحد و از طريق يک نهاد رسميمذاکرات خود را با مقامات عراقي انجام دهند تا شرايط اين فرودگاه به حالت عادي بازگردد، زيرا نميتوان انتظار داشت که مذاکرات و فعاليتهاي فردي ايرلاينهاي ايراني تاثيري در اين فرآيند پيچيده بگذارد. درخصوص امکان توقف پروازهاي ايران به فرودگاه نجف لازم به ذكر است كه اين موضوع با توجه به دو عامل امکان پذير نيست؛ از يک سو تقاضا براي سفر به فرودگاه نجف در ايران بسيار بالاست و از سوي ديگر ايرلاينهاي ايراني براي توقف فعاليت خود در يک خط پروازي بايد هزينه جديد بدهند. از اين رو حتي در کوتاه مدت نيز اين تهديدات ثمربخش شود، در بلندمدت نميتوان انتظار داشت تفاوتي در وضعيت پروازها در اين فرودگاه به وجود بيايد.
ايران فرودگاه بغداد را جايگزين كرد
همچنين محمد شکرآبي مديرعامل شرکت هواپيمايي قشماير در بيست و سومين نمايشگاه مطبوعات و خبرگزاريها با اشاره به گران شدن سوخت در فرودگاه نجف، گفت: چنانچه اين مشکل در فرودگاه نجف برطرف نشود فرودگاه را عوض کرده و به فرودگاه بغداد مراجعه خواهيم کرد. فرودگاه نجف در حق شرکتهاي ايراني اجحاف ميکند، اين فرودگاه هم قيمت سوخت و هم خدمات فرودگاهي را گران کرده است. وي دليل گران شدن قيمت سوخت توسط فرودگاه نجف را بالابودن تردد شرکتهاي هواپيمايي ايراني در اين فرودگاه دانست و اظهار کرد: در اين زمينه با مديرعامل شرکتهاي هواپيمايي به اجماع رسيديم و چنانچه فرودگاه نجف به اين روند ادامه دهد فرودگاه را تغيير داده و به فرودگاه بغداد خواهيم رفت، زيرا هم خدمات فرودگاهي، هم خدمات زميني و هم خدمات قيمت سوخت فرودگاه بغداد کمتر است و روي قيمت تمام شده ايرلاينها تاثير بسياري ميگذارد.
راهكارهاي مقابله با كارشكنيهاي فرودگاه نجف
همچنين آرمان بيات كارشناس صنعت هوايي درگفت و گو با روزنامه « تجارت» ميگويد: فرودگاه نجف هزينه خدمات هندلينگ هواپيما و سوخت را افزايش داده است و طبيعتا هزينه صندلي هواپيما افزايش پيدا خواهد كرد، لذا دو راهكار وجود دارد. اول اينكه اختلاف هزينه فعلي با سابق را ايرلاين به هزينه پرواز اضافه كند و نرخي كه سازمان هواپيمايي كشور درخصوص قيمت بليت پرواز تهران_ نجف حدود يك ميليون و 200 هزار تومان را تغيير دهد و با توجه به افزايش هزينه خدمات فرودگاهي در فرودگاه نجف افزايش دهد. راه دوم اين است كه اگر از نظر ديپلماتيك و روابط بينالملل نشود با فرودگاه نجف مذاكره كرد به دليل اينكه ايرلاينها با نرخ مصوب سازمان هواپيمايي كشور متضرر ميشوند، لذا بايد پروازها به فرودگاه بغداد انتقال پيدا كند.
اين كارشناس صنعت هوايي تصريح ميكند: فرودگاههاي كشور عراق خصوصي است و فرودگاه نجف يك شركت تجاري است و براساس سياستهاي اقتصادي، تجاري و بازرگاني خود نرخها را اعلام ميكند. بهعبارتي فرودگاههاي كشور عراق همانند شركت فرودگاهها و ناوبري هوايي ايران نيست كه تمام فرودگاهها تابع نظر دولت باشند و يكپارچه مديريت شوند.
بيات ميافزايد: شركت فرودگاههاي كشور مالك و متولي 90 درصد فرودگاههاي كشور است و تصميماتي كه شركت فرودگاهها اتخاذ ميكند تمام فرودگاهها بايد اجرايي كنند، اما فرودگاههاي شركت عراق در دست بخش خصوصي است و دولت عراق نميتواند در اين موضوع ورود پيدا كند اما دولت عراق ميتواند درخصوص عدم افزايش قيمت در ايام اربعين با مسئولان فرودگاه نجف مذاكره كند.
اين كارشناس صنعت هوايي تصريح ميكند: ترافيك پروازي در ايام اربعين بسيار بالا است، لذا فرودگاه نجف خواهان كسب درآمد بيشتر از اين ترافيك شديد پروازي است، لذا با توجه به اينكه فرودگاه نجف خصوصي است و سياستهاي خاص به خود را دارد، اينكه بگوييم اين فرودگاه كارشكني كرده است صحيح نيست. ايران در وهله اول بايد با فرودگاه نجف مذاكره كند و اگر مذاكره نتيجه نداد يا بايد نرخ بليت پرواز تهران_ نجف را افزايش دهد يا مقصد پروازي ديگري از جمله فرودگاه بغداد را انتخاب كند.