در
تنگنای ترافیک شهر، چند ثانیه پشت چراغ قرمز و یا با سرعتی بالای صد
کیلومتر در بزرگراه؛ اینها موقعیت هایی هستند که یکی از ثمربخشترین
رسانههای جهان از آن استفاده میکنند تا سودی بیشتر را نصیب صاحبان صنایع و
خدمات کنند.
به گزارش تجارت آنلاین از فرادید؛ بیلبورد، رسانهای پرقدرت و تأثیرگذار است. این تابلوی تبلیغاتی،
باید از ثانیههای گذر مردم در خیابانها استفاده کند و پیام خود را با
تصویری ماندگار در ذهنها ثبت کند. در این نوع تبلیغات، وقت ارزشی حیاتی
دارد. طرح بیلبورد باید به اندازهای رضایتبخش و گیرا باشد که پیام را در
زمان اندکی به بیننده منتقل کند. حضور سلبریتیها و چهرههای سرشناس در تبلیغات از دیگر پدیدههای قرن ما است که در این گزارش به بررسی آن پرداختیم.
برای بررسی این مسئله باید ابتدا نگاهی به تاریخچه تبلیغات و بیلبورد در جهان و ایران داشته باشیم.
الیکا عبدالرزاقی و امین زندگانی
تاریخچهانسان
از دوران سنگی به بعد نیاز به برقراری ارتباط با دیگران را در خود حس کرد و
برای این کار به راههای گوناگونی دست زد. در آخرین سالهای ۱۴۰۰ پس از
میلاد مسیح نصب کردن اعلانات در اروپا مرسوم بود و آنها در میادین شهرها،
کنار کلیساها و ساختمانهای عمومی دیده میشدند.
در سال ۱۸۰۰ اولین مکتب پوستر پایه گذاری شد و علاوه بر پوستر کوششهای زیادی برای تبلیغات شهری
انجام شد. فرانسویها به وسیله پروژکتور نور را به داخل کلمات نصب شده در
خیابان میانداختند و به این وسیله در هوای ابری و یا تاریک، کلمات نورانی
چشم مردم را به خود جلب میکرد.
طی سالهای اولیه
۱۹۰۰ روشهای مدرن کردن ارتباطات توسعه یافت و در نیمه دوم قرن نوزدهم
دوربین اختراع شد و ورود عکاسی به تبلیغات راههای جدیدی را در این مسیر
گشود و تحولی قابل توجه در امر تبلیغات به وجود آورد. در سال ۱۹۱۴ بحران
جنگ جهانی اول اروپا را گرفت. تبلیغات در
دوران جنگ لحنی جدی داشت. در این زمان عکاسی مورد توجه نبود و به جای آن
از تصویرسازی استفاده میشد و مبلغین به نشان دادن تبلیغات خود به صورت
ایده آل و خیالی عادت کرده بودند.
در اواخر دهه
۱۹۲۰ شرکتهای تبلیغاتی به نبض بازار بیلبورد دست یافتند. آنها روشهای
متفاوتی به کار میبردند، سعی میکردند که با یک پیام یا نوشته کوتاه جذبه
آگهی خود را بیشتر کنند. تبلیغات
جنگ جهانی دوم خیلی خشن و ناملایم بود و روی بیلبوردها تصاویری از
سربازهایی در حال مرگ یا اشاره به این مفهوم که «ما منتظر شما هستیم» دیده
میشد.
حمید گودرزی
بیلبورد در ایران
سالهای
حدود ۱۳۳۵ زمان رشد سریع روابط بازرگانی و تجاری ایران محسوب میشد، هر
چند که هنوز صنعت چاپ تکامل نیافته بود و دست اندرکاران از عهده این گونه
کارها برنمی آمدند، ولی در کنار جادهها و در نزدیکی شهرهای بزرگ،
تابلوهای تبلیغاتی مشاهده میشدند.
این روند در
سالهای ۱۳۵۵ و ۱۳۵۶ به نقطه اوج خود رسید و در واقع این سالها نقطه اوج
تبلیغات ایران محسوب میشود. بیلبوردهای این دوره بیشتر تبلیغاتی، چون
نوشابه، پودر رختشویی و روغن نباتی داشتند و تبلیغات روی اتوبوسها و داخل
آنها نیز از تبلیغات موثر شهری محسوب میشد که ورقههای چاپ سیلک را روی
بدنه اتوبوسها پرچ میکردند.
بعد
از انقلاب سال ۱۳۵۷ با شروع جنگ و تغییر سیستم عرضه کالا، روند تبلیغات
شهری متوقف شد. این وضعیت تا سال ۶۷ و پایان جنگ ادامه داشت. در سال ۶۷ با
تغییر الگوی اقتصادی و شروع صادرات غیرنفتی به تدریج تبلیغات رونق گرفت و
فعال شد. اولین نمونههای آن در روزنامه کیهان دیده شد که بیشتر شامل تبلیغ
کالاهای خارجی بود و در تلویزیون نیز تبلیغاتی، چون بانک سپه و بیمه به
صورت محدود انجام گرفت. تا اینکه در شهریور ماه ۱۳۶۹ اولین تبلیغات شهری به وسیله آگهی روی بدنه اتوبوسها دیده شد.
نخستین بیلبوردهای تهران
شرکت
گسترش تبلیغات در ایران نخستین بیلبوردها را در منطقه مهرآباد تهران نصب
کرد. فضاهای فرودگاه مهرآباد را به دو بخش فضای بیرونی و فضای داخلی و مسقف
تقسیم کردند. طراحیها و اجرای آن شامل فضاهای داخلی و بیرونی همگی در سال
۱۳۷۰ انجام گرفت و خود بیلبوردها نیز از لحاظ ساختار داخلی، فرم، بدنه و سازنده نگهدارنده به تمامی طراحی شدند.
عوامل موثر در طراحی بیلبورد
بیلبوردها
حالا مبدل به یکی از محبوبترین وسایل خبررسانی شده اند. آنچه برای یک
تبلیغ شهری میتواند موثر باشد تا بتواند به گونهای بر ناخودآگاه او اثر
بگذارد، اول از همه خلاقیت طراح است. یکی از مهمترین اصول بیلبورد، ایده
کلی طرح است که تا به حال ناشناخته بوده است، این ایده باید واضح و دارای
پیام قابل درک باشد و بیننده را به خود جلب کند.
سلبریتیها روی بیلبورد
اما
پدیده جدیدی که چندی است با آن آشنا شدیم حضور چهرههای سرشناس هنری و
ورزشی روی بیلبوردها برای تبلیغات است. از آنجا که تولیدکننده اگر فروش
نداشته باشد از تولیدش کاسته میشود، برای فروش هر چه بیشتر خود هر روز به
دنبال راه جدید تبلیغاتی است و حالا مدتی است از سلبریتیها، برای بالا بردن فروش استفاده میکنند.
مهران مدیری
نمونه
تبلیغات برندهای خارجی با حضور ستارههای دنیای سینما و ورزش را به یاد
دارید: مثلا تبلیغ «روغن موتور کاسترول» با حضور دیوید بکهام، یا تبلیغ
«نایک» با حضور کریس رونالدو، یا تبلیغات «پپسی» و «آدیداس» با حضور لیونل
مسی و حتی تبلیغ «ژیلت» با حضور راجر فدرر تنیسور مشهور جهان.
با این حال در کشور ما هرگز قوانین و ضوابط مشخصی در زمینه حضور چهرههای
هنری و ورزشی در تبلیغات وجود نداشته است؛ در دو دهه گذشته این راهکار در
ایران هم داشت تبدیل به روندی رایج میشد، اما مدتی بعد به دلایلی این کار
برای سلبریتیها ممنوع شد. استفاده از چهرههای تبلیغاتی محبوب آن چنان هم
تضمین کننده کیفیت بالای آنها نیست و فقط شیوهای در جهت فروش بیشتر است،
با این حال این شیوه تبلیغاتی همچنان بسیار پرطرفدار است.
کدام سلبریتیها؟
جمشید مشایخی
سال
۸۲ اولین تصاویر از چهره هنرمندان روی بیلبوردها رفت. در آن سال تصویری
از جمشید مشایخی را در پوسترها و بیلبوردهای تبلغیاتی میدیدیم که یک برند
کولر گازی را تبلیغ میکرد. کاری که شاید از نگاه خیلی از هم نسلهای او
وجهه هنریاش را زیر سوال میبرد، اما همین اقدام او، راه را برای هنرمندان
دیگر در این کار باز کرد.
جمشید مشایخی
محمدرضا گلزار
نام
محمدرضا گلزار برای تضمین فروش هر فیلمی کفایت می کند. گلزار همیشه یک
چهره ایدهآل برای تبلیغات کمپانیها بوده است که سالها قبل برای چند
کمپانی ایرانی تبلیغ کرد، اما حالا دیگر او تنها سفیر برندهای خارجی است.
«گام باتلر» بیشترین همکاری تبلیغاتی را با او انجام میدهد.
یک
شرکت دارویی که تصویر بازیگر شناخته شده ایرانی را به شعارهای تبلیغاتی
انگلیسیاش میچسباند. او جزو اولین سلبریتیهایی بود که وارد این عرصه
شدند. پیش از این محمدرضا گلزار را در تبلیغات برند «ایکات» میدیدیم.
همچنین چهره تبلیغاتی نوشابه انرژی زای «هایپ» نیز محسوب میشد.
محمدرضا گلزار
بهرام رادان
رادان
قراردادی را با نوین چرم به امضا رسانده و تابلوهای تبلیغاتی این تولیدی
لباس چرم با حضور رادان چه در فروشگاههای این برند و چه در بیلبوردهای سطح
شهر به وضوح دیده میشوند. رادان در حال حاضر مرد اول تبلیغاتی سلبریتیها
است. چهرهای جذاب روی بنرهایی که از مردم میخواهد ست بپوشند و جایزه
بگیرند. همکاری آقای بازیگر با نوین چرم به همین جا خلاصه نمیشود. او یکی
از مدلهای عکس در ژورنال این تولیدی نیز هست و در چند تیزر نوین چرم نیز
بازی کرده است.
بهرام رادان
مهران مدیری
چای
عرفان به سراغ مهران مدیری رفت و با او قرارداد امضا کرد. گمانهزنیهای
زیادی در مورد این قرارداد وجود داشت و پاپاراتزیها (عکاسان مدلینگ) مبلغ
آن را ۱۰۰ میلیون تومان عنوان میکردند که در آن مقطع زمانی، مبلغی
باورنکردنی محسوب میشد و به مراتب بیش از دستمزد بازی و کارگردانی مدیری
در سریالهای ۹۰ قسمتیاش بود
حمید گودرزی
تبلیغات گروه مبلمان «آیسا» حمید گودرزی را برای تبلیغ این برند از مبلمان انتخاب کرده بود.
پژمان بازغی
تا کنون در تبلیغات چند برند تجاری از محصولات سلولزی تا مواد خوراکی و
پوشاک، به عنوان سفیر حضور پیدا کرده است و خودش نیز از جمله افرادی است که
با قانون ممنوعیت حضور بازیگران در
تبلیغات مخالف است.
پژمان بازغی
ایرج نوذری
همزمان با پخش مسابقهای در تلویزیون که اجرایش بر عهده ایرج نوذری بود، تصاویر این بازیگر و مجری در بیلبوردهای شهری یک برند فرش ایرانی نیز دیده شد که اولین و آخرین حضور او در همکاری با یک برند تجاری برای تبلیغات بود.
رضا یزدانی
شاید
باورکردنی نباشد، اما رضا یزدانی هیچ وقت بدون لباس، مچ بند، کفش و به طور
کلی تولیدات چرم، هیچ کنسرتی برگزار نکرده است. یزدانی از چند سال قبل با
نوین چرم قرارداد امضا کرده و تبدیل به مدل تبلیغاتی این برند شده است.
رضا یزدانی
پوریا پورسرخ
«مون
بلان»؛ این کمپانی لوکس در تولید نوشت افزارهای خاص، جواهرات، عینکهای
آفتابی و محصولات چرمی در دنیا کم نظیر است. این برند در همه کشورهای دنیا،
تبلیغات خاص خودش را دارد و در ایران نیز پوریا پورسرخ اصلیترین سفیر آنها به شمار میرود.
پوریا پورسرخ
امیرعلی دانایی
چند
سال پیش عکس تعداد چشمگیری از بیلبوردهای شهری به پسر جوانی با دندانهای
سفید و لبخندی ملیح اختصاص داشت که بینندگان را به استفاده از مسواک
«رویال» دعوت میکرد. آن جوان که بعدها با سریال «کلاه پهلوی» به همگان
معرفی شد امیرعلی دانایی بود که به عنوان یک مدل ایرانی فعالیت میکرد.
دانایی پیش از حضور در تبلیغ رویال، زمانی که ۱۸ ساله بود، به عنوان مدل با
برند «کاسیو» همکاری میکرده و بعدها هم بعد از چند سال دوری از وطن سر
از بیلبوردهای «ایکات» درآورد.
امیرعلی دانایی
رضا کیانیانبرای نخستین بار پای به عرصه
تبلیغات
گذاشت و همکاری خود را با یکی از برندهای مطرح در حوزه تولید دمنوشهای
گیاهی با عنوان «نیوشا» آغاز کرد. رضا کیانیان، از حامیان جدی محیط زیست در
کشور، با پیشینهای قابل توجه در عرصههای هنری، اجتماعی و فرهنگی، در
میان مردم به عنوان چهرهای خاص شناخته میشود و در سالیان اخیر نیز با
راهاندازی کمپین نجات دریاچه ارومیه، توجه افکار عمومی و بینالمللی را به
بحران حال حاضر این دریاچه جلب کرده است.
کیانیان
از حامیان سرسخت تولید ملی است و همواره بر اهمیت حمایت از تولیدکنندگان
بخش خصوصی داخلی تاکید کرده است و از این جهت به نظر میرسد با قبول مشارکت
با این شرکت، سعی در تشویق و تقویت تولید ملی نیز داشته است.
بنیامین بهادری
بعد
از معروف شدن آلبوم «بنیامین ۸۵»، این خواننده پیشنهادهای زیادی برای
انجام کارهای تصویری داشت، اما همیشه در مقابل آنها مقاومت کرد و علاوه بر
ویدئو نساختن، کنسرت نیز برگزار نکرد شاید به همین خاطر بود که تبلیغات شهری بنیامین، برای برند لوازم خانگی «بیم»، با استقبال گستردهای رو به رو شد.
بنیامین بهادری
بهاره رهنمابهاره
رهنما که چندی قبل به عنوان مدل یک برند مانتو در فضای مجازی مطرح شده
بود، همکاریاش با برند «این لی» را آغاز کرد. البته این بازیگر با چند
برند دیگر در زمینه لباس، طلا هم همکاری میکند.
سیروان خسروی
سیروان
خسروی از مدتی قبل با کمپانی تولید اسپری «اکس» همکاری تجاری دارد. آنها
از این خواننده پرمخاطب ایرانی در پسزمینه پوسترهای سیاه تبلیغاتیشان
استفاده میکنند.
الیکا عبدالرزاقی و امین زندگانی
امین
زندگانی و الیکا عبدالرزاقی، روی پوستر تبلیغاتی افتتاحیه «ریباک»
پالادیوم حضور داشتند تا جمعیت بیشتری را به افتتاحیه این فروشگاه بکشانند.
آنها روز افتتاح نیز با لباسهای تولیدی کمپانی مشهور ریباک در کنار مردم
حاضر شدند و با بسیاری از آنها عکس گرفتند.
بهنوش بختیاری
کیف و کفش «پاندورا»، برندی است که بختیاری در عکسهای تبلیغاتی آن حضور دارد.
بهنوش بختیاری
مهناز افشار
مهناز
افشار را که پیش از این در بسیاری از بیلبوردهای ساعت «شانزلیزه» سوئیسی
دیدهایم، این بار با حضور دخترش در تبلیغ پوشک بچه «پمپرز» بازی کرده است.
مهناز افشار
از
میان ورزشکاران نیز جواد نکونام مدتی برای یک برند روغن موتور ماشین تبلیغ
کرد و تصاویر علی دایی نیز بر بیلبوردهای یک مرکز تجاری دیده شد. عکسهای
کریم باقری نیز این روزها در بسیاری از اتوبانهای شهر در حالیکه یک
خمیردندان را در دست گرفته به چشم میخورد. مهدی مهدوی کیا هم در حالیکه یک
کاسه ماست در درستش دارد این روزها در سطح شهر دیده میشود. حسین رضازاده
قهرمان وزنهبرداری نیز سالها پیش در تبلیغات یک شرکت آب معدنی حاضر شد.