کارشناسان بازار خودرو معتقدند که اگر دولت بهدنبال حمایت از تولید خودروهای داخلی با روش تعرفهای دارند، میتواند راهکاری جایگزین را پیدا کند و آن، حذف تعرفه واردات خودرو و در مقابل، اعمال مالیات سالانه سنگین بر خودروهای وارداتی است.
به دنبال توقف ثبتسفارش خودرو از تیر امسال، در این مدت قیمت خودروهای وارداتی دستخوش تغییرات شدیدی شده است؛ به طوری که افزایش حتی 100 میلیون تومانی برخی خودروهای خارجی را شاهد بودیم.
این موضوع، موج نگرانی را میان طرفداران و خریداران خودروهای خارجی ایجاد کرد. در این شرایط، خبری به گوش رسید که دولت در فهرست تغییرات تعرفهای در کتاب مقررات صادرات و واردات سال 1396 پیشنهاد کرده تعرفه واردات انواع خودرو از 1000 سیسی تا بیش از 3000 سیسی به 55 تا 150 درصد افزایش یابد.
بر این اساس، تعرفه واردات خودروهای بیشتر از ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ سیسی به ۵۵ درصد و خودروهای ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ سیسی به ۹۵ درصد افزایش خواهد یافت. همچنین تعرفه واردات خودروهای ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ سیسی از ۵۵ درصد به ۱۳۰ درصد و تعرفه واردات خودروهای بالاتر از ۲۵۰۰ و ۳۰۰۰ سیسی به ۱۵۰ درصد افزایش مییابد.
این تعرفه های پیشنهادی برای تصویب نهایی و اجرا به هیات دولت رفته تا بزودی در دولت تصویب شود.
پس از انتشار این خبر، تحلیلهای گوناگونی مطرخ شد؛ اعم از اینکه دارندگان فعلی خودروهای خارجی از این تصمیم منتفع خواهند شد؛ چراکه با این اقدام، بر ثروت آنها افزوده میشود. همچنین آن دسته از افراد که صاحبان اخبار، امتیازات و روابط خاص برای واردات خودرو هستند، بیشک برندگان اصلی چنین تصمیماتی هستند.
بر همین اساس، کارشناسان پیشنهاد میدهند اگر دولت قصد دارد از خودروی داخلی با این روش حمایت کند و همزمان تقاضای ارز برای واردات را مدیریت کند، میتواند راهکار جایگزین را در پیش بگیرد و آن حذف تعرفه واردات خودرو و در عوض اعمال مالیات سالانه سنگین بر خودروهای خارجی است.
رضا علیزاده، نایب رییس کمیسیون صنایع و معادن مجلس در این خصوص میگوید: تعرفه ابرازی در اختیار دولتهاست که گاها برای کنترل بازار داخل و حمایت از محصولات داخلی تعیین میشود، اما باید کارشناسی شده و با در نظر گرفتن زوایای آن صورت گیرد تا اختلالی در بازار ایجاد نشود و قطعا باید منافع مصرف کنندگان نیز در کنار حمایت از تولید داخل در نظر گرفته شود.
گزارشها از وضعیت بازار خودروهای خارجی حاکی از آن است که هماکنون سوناتا (هیبرید) در بازار 195 میلیون تومان، سورنتو 330 میلیون تومان، النترا 165 میلیون تومان، اسپورتیج 190 میلیون توان و سراتو 170 میلیون تومان است.
همچنین در بازار اپتیما 220 میلیون تومان، تویوتا RAV4 (فول) 285 میلیون تومان، یاریس هاچبک 135 میلیون تومان، بیامو X4 حدود 630 میلیون تومان، لکسوس NX (فول) 470 میلیون تومان، سانتافه 300 میلیون تومان و بنز E250 حدود 580 میلیون تومان است.
*خودروهای وارداتی چقدر گران می شوند؟
تعرفه خودروهای وارداتی که تا بحال بر اساس حجم موتور متغیر بودهاند، و از حقوق گمرک و سود بازرگانی که در حدود 40 تا 55 درصد بودند، حال با تصویب جدید کماکان برپایه حجم موتور پیادهسازی شدهاند و باز هم خبری از دستهبندی قیمتی خودروها نیست. نکته بعدی باید گفت که حقوق گمرک و سود بازرگانی به صورت ریزتری دستهبندی شده و تعرفهها نیز بصورت چشمگیری افزایش یافته اند.محسن طه یکی از کارشناسان بازار خودرو در این رابطه می گوید: اجازه دهید یک مثال ساده بزنیم. تعرفه خودروهایی که حجم موتور آنها بین 2000 تا 2500 سیسی است تابحال 55 درصد بوده ولی حال تعرفه آن 130 درصد شدهاند. اما معنای این تعرفه جدید چقدر است و چه مقدار از قیمت یک خودروی وارداتی این تعرفه بوده و با این افزایش در عمل قیمت این خودروها چه مقداری افزایش پیدا میکند.
قبل از آن باید یک موضوع را شفافسازی کنیم که یک خودروی وارداتی بعد از خرید در خارج از کشور، تعرفهها و هزینههای مختلفی از آن گرفته میشود که شاید لیست کردن ریز آنها از حوصله خارج باشد اما تعرفه واردات واقعی یک خودرو بیش از 90 درصد است و تنها 55 درصد از آن تعرفه واردات گمرک بوده است. حال این 55 درصد به 130 درصد افزایش یافته است. یعنی یک خودرویی که تا دیروز با 90 درصد هزینههای مختلف اجازه ترخیص و دریافت پلاک ملی را پیدا میکرده، حال باید 165 درصد عوارض و حقوق و هزینههای مختلفی را پرداخت کند تا پلاک ملی دریافت کند.
با یک مثال ساده، یک خودروی شاسیبلند که قیمت جهانی آن حدود 30 هزار دلار است همانند مدل پایه تویوتا راو4 و یا هیوندای سانتافه (مدلهای وارد شده به کشور کاملتر از مدل پایه هستند)، تا به امروز در حدود 250 میلیون تومان قیمت داشتهاند، اما حال با این افزایش تعرفهای، قیمت نهایی آنها حداقل به بیش از 320 میلیون تومان خواهد رسید! و یا خودرویی مثل بیامو سری ۷ که این روزها با قیمتی در حدود ۷۰۰ میلیون تومان خرید و فروش میشود، قیمت آن با تعرفه جدید خودروهای بین ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ سیسی، به مرز یک میلیارد تومان خواهد رسید. قیمتهایی باورنکردنی که فاکتورهای بازار را به کلی به هم خواهد ریخت! و اینجاست دلیلی که ما از کلمه "موج" برای افزایش قیمت وارداتیها استفاده کردیم!
تنها نکته مثبت در مورد این تعرفهها، بازشدن واردات خودروهای بالای 2500 سیسی است که تعرفه آنها 150 درصد اعلام شده است. با این تصویب پای خودروهایی چون تویوتا لندکروز، پورشه پانامرا و نیسان ماکسیما مجددا به کشور باز میشود ولی میتوان قیمتهایی نجومی را برای آنها پیش بینی کرد!
در پایان باید گفت که این مقاله تنها یک حساب سرانگشتی خودروبانک از اتفاق پیش رو برای بازار وارداتیها است و هنوز راه تا ابلاغ این تعرفهها، اجرایی نهایی و حتی امکان بندهای تکمیلی برای این تعرفهها نیز وجود دارد! لذا تا ابلاغ نهایی این مصوبه و بازشدن ثبت سفارش هنوز باید صبور باشیم!