گروه انرژی – مجتبی آزادیان: علی ابراهیمی عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی و نماینده مردم شازند در خانه ملت در گفتگو با خبرنگار روزنامه تجارت در خصوص راهکارها و برنامه‌های کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی برای جلوگیری از تشدید بحران آب و نیز اقدامات خانه ملت در این زمینه اظهار داشت: می‌توان اقرار کرد که چند سالی هست که وارد بحران آب شده‌ایم و همه مسئولین از نمایندگان مجلس در حوزه قانونگذاری گرفته تا کارشناسان و ... همه تاکیدشان بر استفاده بهینه از منابع آب و کنترل و مدیریت آبهای سطحی است اما واقعیت این است که هنوز علیرغم اینکه مسئولین بر وقوع بحران آب واقف هستند، اقدامات در این خصوص به صورت خیلی جدی و برنامه‌محور نیست و متاسفانه اقداماتی که در حوزه مهار آبهای سطحی و مدیریت منابع آب داریم بر اساس بودجه سنواتی یا حتی برنامه ششم توسعه، به یک شکلی آن را به محل اعتبارات دولتی وصل می‌کنیم که آن هم خودش با توجه به اینکه هم از نظر تخصیص و هم از نظر میزان مناسب نیست، نمی‌تواند ما را به هدف مورد نظر برساند.
ابراهیمی ادامه داد: ما یک مطالعه دقیق و عمیق می‌خواهیم که بر اساس آمایش سرزمین بتوانیم مصرفی که در حال حاضر داریم را هم در حوزه کشاورزی و هم در حوزه صنعت و آب شرب و ... درست مدیریت کنیم. در حقیقت متاسفانه به شکلی داریم رفتار می‌کنیم که انگار یک کشور کاملا پرآب هستیم در صورتی که در جاهای دیگر دنیا که میزان بارندگی‌شان چندین برابر ماست، هم شبکه‌های آب شهری آنها و هم بحث کشاورزی و صنعت‌شان به این شکل و به این حالت افراطی‌گری و سخاوتمندانه نیست و هنوز در کشورمان صنایع خیلی بزرگی مانند پتروشیمی‌ها، پالایشگاه‌ها و نیروگاه‌ها که مصرف آب زیادی دارند را داریم که همچنان تکیه‌شان بر منابع آب از سفره های آب زیرزمینی است و بدون اینکه یک ذره به فکر استفاده از پساب‌ها و ... باشند. اینها نقاط ضعفی است که تنها به اینکه نمایندگان یا دولت و ... کاری را انجام دهند، مرتبط نیست و به طور کلی باید اقدام شاخصی در این زمینه مشاهده کنیم و فقط داشتن نیت و گفتن آن کافی نیست.
* قانون تنها روی کاغذ است و توان اجرای آن وجود ندارد
عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی به قانونگذاری خانه ملت اشاره کرد و با ذکر این نکته که بخش زیادی از موارد الزام برای اجرای برنامه‌ها به خانه ملت بازمی‌گردد، گفت: نقطه شروع اساسی و بنیانی این امر به مجلس بازمی‌گردد منتها ما همین اسناد بالادستی هم که در حال حاضر داریم اشاره بر استفاده از روش های نوین آبیاری، نه حتی مثلا در بحث آب، بلکه در سایر جاها مانند انرژی‌های تجدیدپذیر، را امکانپذیر کرده است و بستر قانونی آن تقریبا فراهم است اما قانون به صِرف نوشتن آن نیست، باید قابلیت اجرا هم داشته باشد، وقتی مجبوری آن را به منابع درآمدی کشور وصل کنی، این محدودیت همچنان وجود خواهد داشت، یعنی عملا قانون تنها روی کاغذ است. در اجرا، توان اجرای آن وجود ندارد.
*در بخش صنایع؛ بحران مصرف آب بسیار عمیق است
وی افزود: همین الان پایتخت نزدیک به 10 میلیون ساکن دارد اما واقعیت این است که هنوز آب بهداشتی، شستشو، نظافت و شرب همگی طی یک شبکه در اختیار و دسترس مردم قرار می گیرد، در صورتی که ما جزو کشورهایی هستیم که در دسته بندی خشک و نیمه خشک قرار گرفته ایم، ما باید مصرف آب شرب مان با سایر مصارف جدا می شد ولی وقتی که یکی دو سال بارندگی پشت سر هم میبینیم، به صورت افراطی شروع به مصرف می کنیم. وقتی رفتار کشورمان به عنوان یک کشور نیمه خشک از رفتار یک کشور پرباران افراطی‌تر است، چنین اتفاقی رخ میدهد و بحران به وجود می آید، مثلا در بخش صنایع، پتروشیمی ها را جایی تاسیس کرده ایم که هیچ دسترسی به آبهای آزاد ندارند و فقط دسترسی به منابع آب زیرزمینی دارند، و نه فکری روی کنترل آبهای سطحی کرده اند و نه از فاضلاب شهرهای اطراف استفاده می کنند. اینها جزو مواردی است که دیگر به خود قانون برنمی گرد؛ اجرایش باید کلید بخورد، ضمن اینکه آنقدر مشکلات این موضوع وسیع است که باید از یک نقطه در حد محدود هم که شده، دریغ نکنیم و شروع کنیم.
* نگاه اردکانیان به مسائل؛ نگاهی علمی است
نماینده مردم شازند در مجلس شورای اسلامی در ادامه این گفتگو در خصوص اقدامات اردکانیان وزیر نیرو در زمینه پیگیری بحران آب اظهار داشت: اردکانیان در این مقطع هنوز در حال شروع کار است و خیلی ارزیابی دقیقی نمی‌توان از ایشان داشت ولی آنچه که سابقه ایشان نشان می دهد، نگاه وی به مسائل نگاهی علمی است و این نکته مثبتی است چراکه ما واقعا نباید به صورت انفعالی عمل کنیم. بنده هم چندین بار به ایشان گفته ام که حتما یک بررسی و سرکشی به نحوه مصرف آب در صنایع کشورمان داشته باشند. با توجه به اینکه آنها درآمدزا هستند، باید حتما تغییر رویه دهند و اینکه می گویند مثلا بیش از 90 درصد مصرف آب در حوزه کشاورزی است و 10 درصدصنعت خیلی مهم و تاثیرگذار نیست، تفکر غلطی است و اتفاقا این صنایع در نقاط حساسی قرار گرفته که می‌توانند برای ما فاجعه ایجاد کنند و چون درآمدزا هستند باید حتما سریعا دستورالعملی توسط وزارت نیرو تهیه شود که طی یک پروسه مثلا 5 تا 10 ساله دیگر دسترسی به سفره های آب زیرزمینی نداشته باشند. در مورد آبهای کشاورزی این مورد به راحتی قابل کنترل است. سال های سال صحبت از کنتورهای حجمی و موارد اینچنین کرده اند. ما اگر میگوییم آب و منابط طبیعی و هوا و دریا و ... جزو انفال است، دلیل نمی شود که مثلا یک کشاورز بی حد و حصر از آنها استفاده کند. ما نباید از اعمال یکسری مقررات به سادگی بگذریم، چراکه هم به حفظ منابع ملی‌مان در حال حاضر را شامل می شود و هم برای آیندگان است و باید جزو برخوردهای کاملا جدی باشد.
*قوانین و مقررات مجلس باید کارشناسی شده و عادلانه باشد
وی ادامه داد: در مورد مجلس هم باید یکسری قوانین و مقررات کارشناسی و اجرایی مناسب مصوب شود. در سال 89 مصوبه ای که مجلس داده بود که چاه های قبل از سال 85 را مجوز بدهید و بقیه غیرقانونی است، عملا مردم را به سمت بی انضباطی کشاند. ما نباید به این شکل بگوییم که تاکنون هر اتفاقی افتاده قبول و از این به بعد برای آن قانون بگذاریم. مسلما وقتی قانون توزیع عادلانه آب هست، آب اساسی ترین مایه حیات است و باید برای آحاد ملت به صورت عادلانه مدیریت شود و نمی توان برای یک عده قانون جداگانه و تبعیض آمیز گذاشت.
*مجلس به صورت جدی مطالبه‌ای از دولت برای ارائه یک برنامه بلندمدت مدیریت منابع آب نداشته است
این عضو کمیسیون کشاورزی؛ آب و منابع طبیعی در پایان در خصوص پیشبینی اش از آینده معضل آب در کشورمان گفت: پیشبینی های درازمدت از نهادها و موسسه های بین المللی داریم که اینها اخبار خیلی خوبی را نشان نمی دهند، مثلا در برخی پیش بینی ها عنوان شده بحران آب ایران تا 25 سال آینده بسیار جدی تر خواهد شد و این نشان میدهد که آب اگر نباشد، زندگی تهدید میشود و جایی که زندگی تهدید میشود، امنیت و آرامش از بین خواهد رفت به همین خاطر وظیفه همه ماست که نسبت به این موضوع از خود جدیت به خرج دهیم. واقعیت این است که در حوزه مجلس هم خیلی به صورت جدی مطالبه ای نبوده که مثلا برنامه دولت برای مدیریت منابع آب حداقل برای یک مدت زمان 20 ساله چیست؟ و اشکال دیگری هم که وجود دارد اینکه همانطور که میدانید، نظام روی کار آمدن مجلس شورای اسلامی به عنوان قانونگذار و دولت به عنوان مجری قوانین مقداری نامنظم است و زمانی که مجلس شکل میگیرد از دولت چیزی باقی نمانده و زمانی که دولت شکل میگیرد مجلس رو به پایان است و این ناهماهنگی و اشکال ایجاد می‌کند.
*سال آینده آب شرب جیره‌بندی میشود؟
لازم به یادآوری است که وزیر نیرو با اشاره به شرایط بارندگی در کشور گفت: در برخی نقاط کشور مانند فلات مرکزی کشور کمترین میزان بارندگی در ۵۰ سال اخیر را تجربه کرده ایم.
رضا اردکانیان در گفت‌وگو با خانه ملت، با اشاره به کاهش بارندگی در سال 96 در خصوص وضعیت آب شرب در سال آینده بیان داشت: با کمک مردم در سال آینده به گونه ای عمل می کنیم تا آب شرب جیره بندی نشود.
وی با اشاره به میزان بارندگی در سال جاری، گفت: هر سال میزان بارندگی را با دوره های مختلف مقایسه می کنیم، بر همین اساس میزان بارندگی در سال جاری و به ویژه در سه ماه و نیم گذشته کمترین میزان بارندگی در 47 سال گذشته بود.
اردکانیان در ادامه گفت‌وگو در خصوص میزان بارندگی در فلات مرکزی ایران، اظهارداشت: در برخی نقاط کشور مانند فلات مرکزی کشور کمترین میزان بارندگی در 50 سال اخیر را تجربه کرده ایم.
وزیر با اشاره به تلاش وزارت نیرو تاکید کرد: در نظر داریم با برنامه ریزی کمبود آب و بارش را مدیریت کنیم.
