بازار ارز در محدوده خیابان فردوسی با حضور نیروهای انتظامی به دور از معاملات صوری و فعالیت دلالان به معاملات خود ادامه میدهد که در این شرایط صرافیها به دلخواه خود ارز به میزان محدود به مشتریان عرضه میکنند و در بازار سبزهمیدان تهران نیز هر دلار آمریکا حدود ۳۰۰ تومان بالاتر از نرخ صرافیها به فروش میرسد.
به گزارش تجارت آنلاین از ایسنا، خیابان فردوسی که یکی از مراکز اصلی داد و ستد ارز در تهران به شمار میآید، امروز یکی از شلوغترین روزهای خود را سپری میکند؛ اما این شلوغی به واسطه خرید محصولات چرم و رفع مایحتاج شب عید نیست بلکه تمام شلوغی این خیابان به داد و ستد ارز به ویژه دلار اختصاص دارد؛ دلاری که تنها از سوی صرافیها به متقاضیان به میزان محدود ارائه میشود.
دور میدان فردوسی که همیشه با حضور دلالان همراه بوده به محلی برای استراحت آنان تبدیل شده است و فقط یک صرافی آن هم به شرط بلیت و پاسپورت، ۱۰۰۰ دلار در اختیار متقاضیان قرار میدهد که آن هم با صف طولانی متقاضیان همراه است. در کنار دلالان ارز که تنها بیننده فروش ارز توسط صرافیها هستند، نکته قابل توجه آن است که رهگذرانی که هیچ نیازی به خرید ارز به ویژه دلار ندارند، قیمت لحظهای دلار را جویا میشوند.
رفته رفته که از میدان فردوسی به سمت میدان سکه در تقاطع خیابان منوچهری حرکت میکنیم، صفهای طولانی بیشتری قابل مشاهده است که در این میان تنها دو صرافی بانکها به فروش ارز به سه دسته فروش ارز عمده، فروش خرد و حواله میپردازند.
در کنار صرافی بانکها در صرافیهای شخصی که تحت نظر بانک مرکزی روزگار میگذرانند، تعداد محدودی به فروش ارز روی آوردهاند و مابقی با اعلام اینکه دلاری برای فروش ندارند، کرکرههای خود را تا نیمه پایین کشیدهاند.
صرافیهای فعال برای فروش ارز نامنویسی کرده و از ۱۰۰۰ تا ۳۰۰۰ دلار به هر نفر حتی بدون داشتن بلیت و پاسپورت ارز ارائه میکنند. نکته قابل توجه در این میان آن است که تعداد قابل توجهی از مشتریان بازار ارز، مسافرتی در پیش نداشته و به گفته چند نفر از این افراد روزانه با ماندن در صفهای طولانی ۲ تا ۳ هزار دلار خرید میکنند.
در سوی دیگر این بازار، یکی از صرافیهای بانکها فروش ارز خود را تنها محدود به فروش غیرشخصی کرده است و ارز به اشخاص حقیقی ارائه نمیکند. در میدان سکه در تقاطع خیابان فردوسی و منوچهری نیز که از آن به پاتوق دلالان ارز یاد میشود، امروز تعداد بسیار کمی دلال آن هم با فاصله قابل توجه از این میدان در حال استراحت بودند که دلیل آن حضور نیروهای انتظامی در محل بود. تجربه گذشته این بازار حکایت از آن دارد که دلالان همیشه در این ساعات به معاملات صوری و به اصطلاح کاغذی میپرداختند اما امروز خبری از این معاملات نبود.
بررسیها حکایت از آن دارد که در بازار آزاد ارز در منطقه سبزهمیدان تهران نیز خرید و فروش ارز به صورت محدود صورت میگیرد و اگر فردی خواهان خرید دلار به میزان بیش از ۵۰۰۰ دلار باشد، باید هر دلار آمریکا را ۴۷۲۰ تا ۴۷۵۰ تومان خریداری کند.
در زمان تهیه این گزارش (ساعت ۱۲:۴۰ امروز)، ارزش هر دلار آمریکا بر اساس آنچه که روی تابلوی صرافیها نقش بسته بود، ۴۴۶۷ تومان، یورو ۵۴۴۶ تومان و پوند انگلیس ۶۸۵۰ تومان بود. همچنین هر قطعه سکه طرح امامی یک میلیون و ۵۳۰ تومان، نیم سکه ۷۴۰ تومان، ربع سکه ۴۶۰ تومان و سکه یک گرمی ۳۲۰ تومان نرخگذاری شده بود.
با وجود کاهش قیمت دلار در روزهای اخیر بسیاری معتقدند این نرخ ها ظاهری است و هرچند بانک مرکزی مدعی کاهش قیمت دلار در بازار آزاد است ولی با حاکم شدن وضعیت امنیتی در بازار و تشدید معاملات پنهانی و بعضاً درگوشی، قیمت دلار بازهم بالاست.
شاهد مثال انان هم گران بودن دلار مبادله ای و اختلاف قیمت آن با نرخ دلار در بازار است که همچنان در مدار افزایش قیمت گام برمی دارد.
از تابستان امسال قیمت دلار بانکی یا همان دلار مبادلهای سیر صعودی خود را آغاز کرد و کماکان ادامه دارد که قرار بود برای تک نرخی کردن ارز در بازار ایران، دلار آزاد به دلار بانکی برسد.
اختلاف دلار مبادلهای و آزاد درحالی این روزها بالا گرفته که چندی قبل و زمانی که بازار ارز روزهای نسبتاً آرامی را طی میکرد، بانک مرکزی با افزایش تدریجی قیمت دلار بانکی درصدد نزدیک کردن این دو نرخ با هم بود. هرچند محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت و معاون رئیس جمهور گفته بود: قرار است نرخ دلار در بازار آزاد به نرخ دولتی نزدیک شود.
نوبخت اعلام کرده بود: دولت در تلاش است تا حاشیه قیمت دلار در بازار آزاد و نرخ رسمی آن را کاهش دهد، این درحالی است که براساس برنامهریزیهای صورتگرفته، نرخ بازار آزاد باید خود را به نرخ رسمی دلار برساند که به این نحو قیمت دلار تکنرخی خواهد شد.
مقامات بانک مرکزی قبلاً گفته بودند که در نیمه دوم امسال نظام تکنرخی ارز در بازار ارز کشور حاکم خواهد شد و باید با نظام ارز چندنرخی خداحافظی کرد.
ولی با توجه به افزایش اختلاف دلار دولتی و آزاد و همچنین نزدیک شدن به روزهای پایانی سال باید گفت که امسال هم وعده دولت مبنی بر یکسانسازی ارز عملی نخواهد شد و فعلاً باید با تکنرخی کردن ارز خداحافظی کرد.
مروری به نمودار گرانی قیمت دلار مبادله ای نشان میدهد که مبنای اصلی این ارز افزایش قیمت است و اگر در برخی از روز ها بانک مرکزی تصمیم به کاهش قیمت ارزهای مبادله ای بگیرد سهم دلار مبادله ای ارزانی چند ریالی (عمدتاً یک تا دو ریالی) است. که البته این ارزانی چند ریالی هم در روزهای بعد با افزایش قیمت جبران می شود.
نرخ دلار مبادله ای امروز با 35 ریال افزایش به مرز 3730 تومان رسید. اما با این وجود بازهم دلار مبادله ای با دلار آزاد اختلاف بیش از 1000 تومان را دارد.
این روزها هرچند بانک مرکزی مدعی کاهش قیمت دلار در بازار آزاد است ولی با حاکم شدن وضعیت امنیتی در بازار و تشدید معاملات پنهانی و بعضاً درگوشی، قیمت دلار بازهم بالاست و بین 4730 تا 4750 تومان در خیابان فردوسی خرید و فروش می شود.
بنابراین قیاس بین دلار مبادله ای و دلار آزاد نشان می دهد که همین الان دلار مبادله ای و آزاد اختلاف 1020 تومانی دارند و این یعنی رانت ویژه برای معدود افرادی که می توانند ارز مبادله ای دریافت کنند.
اما شاید دولت از قبل سیگنال افزایش قیمت دلار و بالا رفتن اختلاف دلار دولتی و آزاد را دریافت کرده بوده و به همین خاطر با بخشنامهای که جهانگیری آن را در روزهای اخیر ابلاغ کرد خواست تا مشمولان دریافت ارز مبادلهای برای ثبت سفارششان مستندات بیاورند.
اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهوری در بخشنامهای به بانک مرکزی و وزارتخانههای جهاد کشاورزی و صنعت، معدن و تجارت، ثبت سفارش بدون انتقال ارز برای واردات از چین، هند، کره و ترکیه را ممنوع اعلام کرد.
بهنظر میرسد یکی از دلایل اصلی ابلاغ این بخشنامه جلوگیری از سوداگری عدهای سودجو است چراکه قبل از این بخشنامه افرادی بودند که ثبت سفارش انجام داده و با استفاده از آن ارز مبادلهای میگرفتند ولی کالایی را وارد کشور نمیکردند، بلکه ارزهای مبادلهای را با قیمت بالاتر در بازار آزاد میفروختند. اما در شرایط جدید و با ابلاغ بخشنامه جهانگیری تمام افرادی که ثبت سفارش میکنند باید ثابت کنند که ارز دریافتی را به کشور مورد نظر منتقل کرده و در معاملات بهکار گرفتهاند.
یکی از صرافها که در بازار ارز فعالیت میکند در خصوص تأثیر بخشنامه جدید جهانگیری درباره ثبت سفارشها بر بازار ارز گفت: برداشت بازار از خبر ثبت سفارش باعث افزایش تقاضا بود.
وی میگوید: ولی نکتهای که در این زمان وجود دارد این است که قطعاً هدف دولت از چنین بخشنامهای داشتن کنترل و اشراف کامل به واردات و جلوگیری از رانت میباشد و تقاضای ارز را از بازار آزاد کمتر خواهد کرد و باید مبدأ ارز خریداری و مقصد آن مشخص شود.
حالا با اتخاذ این تصمیم ها و برخورد با دلالان ارزی باید منتظر بمانیم تا ببینیم در روزهای آینده دلار دوباره در مدار گرانی اوج می گیرد یا نه.
