محسن جلال پور تاجر 40 ساله پسته در یادداشتی با عنوان "بدترین وضعیت پسته در 50سال گذشته" نوشت: "شنیده بودم که امسال برای باغداران کرمانی سال خوبی نیست تا اینکه دیروز بدتر از آن را به چشم دیدم. آنچه امسال اتفاق افتاده در نیم قرن اخیر بیسابقه بوده است. چهل سال است که با درخت و باران و خاک آشنا هستم و به جرأت میگویم که تاکنون چنین سال کم محصولی را به یاد ندارم.در بسیاری از باغهای پسته آنقدر محصول کم است که کفاف مصرف خانگی را هم نمیدهد.
آنچه امسال درباغ های پسته رخ داده، میتواند نشانهای از صدمه جدی به باغهای این خطه باشد که در اثر خشکسالی، تغییرات آب و هوایی و افت کیفیت آب به وجود آمده است. به این دلایل،کیفیت پایین چاههای منطقه، تغذیه نامناسب، آفات متعدد و کیفیت نازل سموم را هم اضافه کنید.
باغداران قدیمی معتقدند کاهش دوره سرما در زمستان در این وضعیت بی تأثیر نبوده. به طور مشخص در دو هفته اول آغاز فروردین امسال که هوا زودتر از همیشه به گرمی گرایید، رویش جوانهها مختل شد و فرآیند باردهی بسیاری از درختان به درستی شکل نگرفت طوری که جوانههای زایشی درختان به طورکلی منعقد نشد. دراین میان به دلیل گرمای نامتعارف شبهای ابتدای سال، جوانههای رویشی، پتکی که حامل محصول سال آتی درختان است را با خود نداشت.
با بهبود هوای نیمه دوم فروردین، در برخی مناطق فرآیند شکلگیری جوانه بهتر پیش رفت و این امید را در دل باغداران زنده کرد که اندک محصولی برداشت کنند.
درسالهای اخیر به طور متوسط سالانه 120 هزار تن پسته در استان کرمان تولید شده اما به نظر میرسد تولید امسال چیزی درحدود 20 تا 30 هزار تن باشد. هرسال به طور متوسط بین 150 تا 220 هزار تن پسته در کل کشور تولید میشود اما به نظر میرسد همین وضعیت در دیگر مناطق کشور هم وجود دارد. براساس برآوردها احتمالا امسال حدود 50 هزار تن پسته در کل کشور تولید میشود که این میزان تولید بدون شک گرفتاری زیادی برای باغداران و صادرکنندگان ایجاد خواهد کرد.
معمولا به طور متوسط هر سال حدود 120 هزار تن پسته به خارج از کشور صادر میشود که به نظر میرسد امسال این میزان صادرات به کمتر از 50 هزار تن تقلیل پیدا کند.به این ترتیب قابل پیشبینی است که در ماههای آینده بخش مهمی از بازارهای خود را به رقیب همیشگی یعنی آمریکا واگذار میکنیم.
با یک حساب سرانگشتی میتوان گفت امسال پستهکاران و تجار این محصول تنها در کرمان سه هزار میلیارد تومان خسارت خواهند دید. چنین زیانی،کمتر از وقوع یک زلزله شدید یا سیلی ویرانگر نیست و چنانچه تمهیدات درستی اندیشیده نشود، در آینده نزدیک تبعات اجتماعی و اقتصادی زیادی به خصوص برای باغداران و اقشار آسیبپذیر مرتبط به دنبال خواهد داشت.