مجتبی آزادیان: در حالی که چند روز از سخنرانی ترامپ و خروج آمریکا از برجام گذشته است، همچنان گمانهزنیها در خصوص مهمترین قرارداد نفتی ایران در پسابرجام و سرنوشت آن ادامه دارد.
در همین زمینه هدایتالله خادمی عضو کمیسیون انرژی مجلس و نماینده مردم ایذه و باغملک در خانه ملت در گفتگو با «تجارت» با اشاره به خروج آمریکا از برجام و سرنوشت قراردادهای نفتی پسابرجامی اظهار داشت: وقتی آمریکا از برجام خارج شد، بسیار سادهانگارانه است اگر فکر کنیم برجامی وجود خواهد داشت، ما تاسیسات خودمان را مطابق برجام تعطیل کردیم و در کل اقداماتی انجام دادیم که نمیبایستی میکردیم. آن زمان خیلی با دستپاچگی و خوشحالی این کار را انجام دادیم و توجهی به تضامین نداشتیم و بدون تضمین همه کار کردیم.
وی افزود: اروپا بدون اجازه آمریکا نفس هم نمیکشد، هر جا که آمریکا به آنها اجازه دهد، میتوانند با ما همکاری کنند و در جاهایی که به آنها اجازه داده نمیشود، بدون هیچ بحثی، کنار میکشند. بنابراین وقتی آمریکا از برجام بیرون رفت، یعنی برجام رسما پایان یافت و لغو شد و ما به روال پیش از برجام برگشتیم.
عضو کمیسیون انرژی مجلس ادامه داد: اینکه اروپاییها گفتهاند که ما در برجام میمانیم به نظرم تنها راهکاری است که از قبل بین آنها و آمریکا پیشبینی شده تا تقسیم کار داشته باشند و ما را در یک حالت تعلیق نگاه دارند و ما را به این امر عادت دهند که در همه مواردی که انها میخواهند از جمله موشکهای بالستیک با آنها بعدا پای میز مذاکره بنشینیم.
خادمی در مورد بحث خروج احتمالی توتال از قرارداد با ایران در پی لغو برجام از سوی آمریکا نیز گفت: 5 سال است که خودمان را علاف توتال کردهایم و کاری برای توسعه بخش نفت در این زمینه انجام ندادیم. منتظر توافق بودیم که آنها تکنولوژی و سرمایههایشان را به کشورمان بیاورند. IPC، توتال و شل و ... آمدند و وقتمان را تلف کردند. قرار بود که تا پایان سال 1396 حداقل 10 قرارداد بزرگ در حوزه نفت و گاز و پتروشیمی داشته باشیم و این قولی بود که وزیر نفت داده بود. توتال سالهای زیادی است که ما را سر کار کذاشته است. فاز 11 را معلوم نیست برای چه توسعه ندادیم؟ در حالی که میتوانیستیم مانند بسیاری از فازهای دیگر، خودمان آن را تمام میکردیم. فاز 11 مهمترین فاز پارس جنوبی و مرزیترین آن است و احیانا مهاجرت گاز در آن وجود دارد، توتال اطلاعات را از ما گرفت و رفت با قطر شریک شد. دوباره توتال بعد از یک دوره بدعهدی آمد و این بار قرار بود که کار خود را در پسابرجام کاملا انجام دهد اما از خمان زمان مشخص بود که شرکتی نیست که به تعهداتش پایبند باشد، همانطور که چندین مرتبه مشاهده کردیم مسئولان بلندپایه این شرکت، از گره خوردن ادامه همکاری با تصمیم آمریکا صحبت به میان آورده بودند. بنده چندین بار در خصوص توتال از وزیر نفت سوال کردم، حتی آخرین بار نامهای به ایشان نوشتم و از ایشان درخواست کردم در خصوص میزان پیشرفت پروژه توتال در پارس جنوبی توضیح دهد و ما هم بازدیدی از آن داشته باشیم. این امکان محقق نشد و از همان اول مشخص بود که توتال به تعهداتش پایبند نیست.
*باید منافع ملی خودمان را در نظر بگیریم و روی پای خود بایستیم
این عضو کمیسیون انرژی مجلس ادامه داد: به همین دلیل مطمئنا «امکان ندارد توتال با ایران ادامه دهد»، ما هنوز تنها کشوری هستیم که هفت تا هشت درصد منابع دنیا را داریم و تنها یک درصد جمعیت دنیا را داریم و هنوز هم پس از سالها منتظریم که چه کسی در آمریکا روی کار میآید و وزیر خارجهاش کیست و کدام حزب است و منافع خود را به آنها گره میزنیم. ما باید منافع ملی خودمان را در نظر بگیریم و روی پای خود بایستیم. در 28 سال گذشته خیلی بد عمل کردیم، در دنیایی و زمانهای که که لحظه به لحظه آن با پیشرفت تکنولوژی همراه است، ما از ثانیه ها که هیچ، از روزها و سالهایمان هم استفاده نکردیم و فقط وقت تلف کردیم. کشور آلمان هیچ یک از منابع خدادادی و زمینی ما را ندارد، اما از مغزشان استفاده کردند و غول صنعتی اروپا شدند، ما هم میتوانستیم روی پای خودممان بایستیم و با منابعی که داریم، غول صنعتی باشیم اما متاسفانه کشوری هستیم که یک درصد هم از مغزمان استفاده نمیکنیم.
وی افزود: نه مجلس نظارت درست و حسابی بر این قضیه دارد، دولتیها هم که بد عمل میکنند و سیستم اقتصادی نیز به دلیل فساد بسیار زیادی که دارد نمیتواند درست عمل کند، ما نتوانستیم از خودمان شناخت پیدا کنیم، مطمئن باشید اگر روی پای خودمان بایستیم، آمریکا هیچ غلطی نمیتواند بکند.
خادمی گفت: به کشور چین نگاه کنید، در اصل شعار «مرگ بر آمریکا» را آنها گفتند، در کشوری که نزدیک به 1.5 میلیارد نفر جمعیت دارد، و در گذشته دچار فقر شدید و سیستم اقتصادی فاسدی بود، آنچنان تحول ایجاد کردند و اکنون سالی 22 میلیون شغل ایجاد میکنند. بنابراین تا زمانی که تصمیم نگیریم روی پای خودمان بایستیم، هیچ چیز حل نخواهد شد. ما هنوز در فضای عشایری و محلی هستیم آن هم در قرنی که هر لحظه در حال توسعه است. در پایان باید گفت مردمی که کتاب نمیخوانند، پیشرفتی نخواهند داشت.
*زنگنه: توتال درباره ترک احتمالی پارس جنوبی اعلام نظر نکرد
همچنین وزیر نفت درباره تصمیم توتال برای ترک احتمالی فاز 11 پارس جنوبی به علت خروج آمریکا از برجام گفت: توتال هنوز چیزی در این باره اعلام نکرده است.
زنگنه در حاشیه دیدار با رشید مردوف وزیر امورخارجه ترکمنستان در پاسخ به سوالی درباره شکایت از ترکمنستان به دیوان داوری به علت قطع صادرات گاز اظهار داشت: قرار است از طریق مذاکرات این مسائل اختلافی را حل کنیم.
وی در جمع خبرنگاران درباره جزییات مذاکرات با وزیر امورخارجه ترکمنستان گفت: مذاکرات مثبتی درباره همکاری های نفتی و گازی انجام شد.
* ادامه مذاکرات گازی با ترکمنستان
وزیر نفت کشورمان ادامه داد: قرار است همکاری های خود را با توجه به نظر مثبتی که رئیسان جمهوری 2 کشور دارند، ادامه دهیم.
وی گفت: از ابتدای امسال اجازه دادیم که ترکمنستان گاز خود را از طریق ایران به جمهوری آذربایجان سواپ کند.
وزیر نفت کشورمان اضافه کرد: درباره سایر مسائل و توسعه روابط نیز اعلام آمادگی کرده ایم.
لازم به یادآوری است که شامگاه هجدهم اردیبهشت ماه دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا با وجود مخالفت های جهانی با هرگونه تصمیم یکجانبه، از توافق هسته ای ایران و گروه 1+5 خارج شد که این کار تنها برای سران رژیم صهیونیستی و سعودی خوشایند بود.