اولین خبرها که میآمد، تصور میشد موضوع چندان جدی نباشد، تصور میشد مسمومیتی در حد چند نفر باشد که با مصرف چند قارچ، دچار مسمومیت شدهاند و حالشان رو به بهبود میرود. اما اینطور نبود، خبرهای بیشتری از مسمومیتهای بیشتر در شهرهای مختلف و آن هم به صورت حاد منتشر شد که مرگ بعضی از افراد مسمومشده، بحران را جدیتر کرد. تا این که امروز خبر رسید آمار جانباختگان مسمومیت با قارچهای طبیعت افزایش یافته است.
*آخرین آمار قربانیان فرشته مرگ
در همین رابطه خالدی با اشاره به افزایش شمار مسمومان با قارچ سمی، تعداد فوتیها را ۱۸ نفر اعلام کرد.
مجتبی خالدی سخنگوی اورژانس کشور درباره آمار قربانیان مسمومیت با قارچ سمی اظهار کرد: تاکنون آمار فوتی های قارچ سمی به 18 نفر رسیده است.
وی گفت: تا ساعت 11 صبح امروز 1151 نفر به بیمارستانها مراجعه کردهاند که از این تعداد 96 نفر در بیمارستان بستری شده اند.
وی تاکید کرد: استان کرمانشاه بیشترین آمار مسمومیتها را به خود اختصاص داده است و هفت نفر بر اثر مصرف قارچ سمی در این استان جان خود را از دست دادهاند.
خالدی با اشاره به توزیع منطقه ای فوتی های قارچ سمی گفت: از تعداد 18 فوتی 7 نفر مربوط به کرمانشاه،4 نفر لرستان، 3 نفر کردستان و 2 نفر مربوط به آذربایجان غربی، 1 نفر مرکزی و همدان 1 نفر هستند.
*در جستجوی پاسخ یک سوال مهم
سوالی که در بین این خبرها مطرح میشود این است که چرا و چطور مصرف قارچها به یک بحران تبدیل شده است؟ جوابی که به این سوال داده میشود این است که تشخیص این قارچها حتی از سوی مردم بومی و محلی نیز کار آسانی نیست. از روی ظاهر یا مزه قارچ نمیتوان گفت که قارچ سمی است و تنها راهحل برای تشخیص مسمومنبودن قارچها، نمونهگیری در آزمایشگاه است. قارچهای سمی از لحاظ ظاهری شباهت زیادی به قارچهای خوراکی دارند و تشخیص آنها، توسط افراد عادی میسر نیست. با این اوصاف، تنها راهی که باقی میماند، اعتماد نکردن به دستفروشها و نخریدن قارچهای فلهای است.
*چه نشانهها و عوارضی دارد؟علایم مسمومیت در اثر مصرف قارچهای سمی متنوع هستند؛ درواقع مسمومیت ناشی از این قارچها سه مرحله دارد. در مرحله اول علائم بیماری طی ۶ ساعت تا سه روز پس از مصرف ظاهر میشود که معمولا یکسری علائم گوارشی شامل تهوع، استفراغ و گاهی اسهالهای حجیم است. این موارد با درمان ساده علامتی برطرف میشوند اما ممکن است بعد از ۲۴ ساعت تا حداکثر چهار روز مرحله دوم بیماری شروع شود. البته اغلب کسانی که به این بیماری مبتلا میشوند، در همان مرحله اول درمان میشوند.
در مرحله دوم مسمومیت با قارچ علائم تهوع ادامه داشته و به تدریج زردی ظاهر شده و فعالیت کبد تا حدودی مختل میشود. افرادی که به این مرحله از بیماری میرسند باید بستری شده و تحت نظر قرار گیرند. معمولا این مرحله سه تا چهار روز به طول میانجامد. معدودی از این افراد نیز وارد مرحله سوم بیماری که شامل نارسایی شدید کبد و در برخی موارد بیماریهای کلیوی است، میشوند به طوری که ممکن است حتی نیاز به پیوند داشته باشند یا جانشان را از دست بدهند.
نکته مهم در این میان آن است که درمان مسمومیتهای گوارشی ناشی از مصرف قارچهای سمی، به زمان مراجعه فرد مسموم شده به مراکز درمانی بستگی دارد و در صورتی که مراجعه به موقع باشد، بیماری به سرعت کنترل و درمان میشود، اما در صورتی که فرد دیر مراجعه کند خطرناک است.
*سه نوع قارچ سمی مردم را به کشتن داد رئیس کمیته شناسایی قارچ های سمی که از یک ماه پیش تمام نمونه قارچهای مصرفی مربوط به بیماران مسموم شده را بررسی کرده می گوید: سه نوع قارچ سمی که مردم از دل طبیعت جمع آوری و مصرف کردهاند عامل مرگ و میر افراد بوده است.
دکتر محمد رضا آصف دکترای قارچ شناسی و مسئول کمیته شناسایی قارچ های عامل مسمویت و مرگ میر هموطنانمان میگوید که از ۲۵ روز گذشته تمام نمونههای ارسالی از استانهای غربی که مواردی از مسمومیت با قارچ و یا مرگ و میر در آنها گزارش را یک به یک در محیط آزمایشگاهی بررسی کرده و در نهایت به این نتیجه رسیده که سه نوع قارچ سمی عامل این مسمومیتها بوده است.
او بر این نکته تاکید میکند که باید در مکانهای رشد اینگونه قارچ ها تابلوی هشدار نصب شود و مردم مطلقا از محیط طبیعی قارچ جمع آوری و مصرف نکنند.
این سه نوع قارچ با نامهای علمی lepiota brunneoincarnata ، hypholoma fascicualre و coprinopsis atramentaria شناخته میشوند.
او بر این نکته تاکید دارد که زمان طلایی درمان مسمومیت با قارچ سمی تنها ۶ تا ۸ ساعت است، اما متاسفانه علایم اولیه شبیه مسمومیت عادی است که برخی کادرهای درمانی به دلیل عدم آگاهی تنها به تجویز او آر اس و سرم بسنده میکنند. غافل از اینکه در این زمان کبد منهدم شده و نیاز به پیوند کبدی و به کما رفتن و در نهایت مرگ بیمار میشود.
این دکترای قارچ شناسی بر این نکته تاکید کرد که مردم نگرانی بابت سلامت قارچ های دکمه ای پرورشی و بسته بندی نداشته باشند.