کورش شرفشاهي: کشور ما هر گاه که به سوي خودکفايي حرکت کرده، با معضلي به نام واردات از مبادي قانوني و غير قانوني رو به رو شده است. واردات غير قانوني به صورت قاچاق شکل ميگيرد و آمارها بيانگر آن است که همه ساله حدود 25 ميليارد دلار کالا به کشورمان قاچاق ميشود که بنابر ادعاي مسوولان اين آمار کاهش يافته و اکنون در مرز 15 ميليارد دلار قرار دارد. بي شک کنترل قاچاق مقدور نيست و اگر چه روند آن کاهشي بوده اما همچنان ادامه دارد. اما نکته تاسف آور اينجاست که کالاهايي از مبادي رسميوارد کشورمان ميشود که امکان توليد آن در داخل وجود دارد و عدهاي فرصت طلب با واردات اين کالاها، توليد ملي را زمين گير ميکنند و اقتصاد و آينده کشور را قرباني منافع شخصي خودشان ميکنند. يکي از اين محصولات، برنج است. اينکه برنج ايراني در طعم و پخت حرف اول را در جهان ميزند، شکي نيست. اما اينکه نسبت به همين برنج کم لطفي ميشود و در نتيجه واردات برنج خارجي، برنج ايراني را به چالش کشيده اند، واقعيتي تاسف آور است. اگرچه استانهاي گيلان، مازندران و گلستان در توليد برنج حرف اول را در کشور ميزنند، اما نگاهي به وضعيت جغرافيايي کشور نشان ميدهد که شاليزارهاي کشور مان با معضل ويلا سازي رو به رو شدهاند و برنجکار ايراني به جاي آنکه به فکر استفاده از علم و ماشين آلات کشاورزي باشد تا توليد برنج را افزايش دهد، ترجيح داده شاليزار خودش را به سرمايه داران شهري بفروشد و چون توان وتخصص ديگري ندارد، پس از مدتي به وضعيت فلاکت باري ميافتد و ناچار ميشود روي شاليزارهاي باقيمانده کارگري کند. با نگاهي واقع بينانه متوجه ميشويم که سياست گذاري دولتمردان باعث شده برنجکار ايراني نسبت به کشاورزي مايوس شود و با فروش شاليزارش، دست به اقداميانتحاري بزند. امروزه واردات بي رويه برنج به معضلي جدي تبديل شده و اميد برنجکار را به ياس تبديل کرده است. در اين رابطه با محمد صادق حسني، نماينده رشت در مجلس شوراي اسلاميگفتگو کرديم .
عضو کميسيون کشاورزي مجلس واردات بي رويه برنج را که منجر به بحران برنجکاران گيلان شده بود يادآور شد و گفت: مجوز اين واردات را وزارت جهاد کشاورزي صادر کرده بود و دليلي نداشت که بخواهيم گمرک را بازخواست کنيم زيرا گمرک تنها کار نظارت را انجام ميدهد و مراقب اين است که کالا بر اساس ثبت سفارش وارد کشور شود.
محمد صادق حسني صدور مجوز واردات را در حيطه اختيارات وزارت خانههاي جهاد کشاورزي و صنعت، معدن و تجارت دانست و گفت: بر اساس قانون مصوب مجلس، اين دو وزارتخانه را مکلف کردهايم که مجوز واردات را صادر کنند و کساني هم که تمايل به واردات دارند، در سامانه مربوطه ثبت سفارش کنند. بنابر اين اگر واردات بي رويه شکل ميگيرد بايد وزارت خانههايي که مجوز واردات را صادر کردهاند مورد بازخواست قرار گيرند.
نماينده رشت ماجراي استيضاح وزير جهاد کشاورزي را که در مجلس شوراي اسلاميصورت گرفت، يادآور شد و گفت: هنگاميکه فرياد نمايندگان به دليل واردات بي رويه برنج به آسمان رفته بود و حجتي را بازخواست ميکرديم، آيا وزير اقتصاد و دارايي را به مجلس احضار کرديم و عملکرد گمرک را زير سوال برديم.
وي واردات بي رويه برنج را ناشي از عملکرد وزارت جهاد کشاورزي دانست و گفت: مجلس محل قانون گذاري است ونمايندگان از قانون خبردارند به همين دليل سراغ وزير جهاد کشاورزي رفتيم و حتي به عنوان مقصر دست دوم نيز به سراغ گمرک يا وزارت اقتصاد و دارايي نرفتيم.
حسني از صدور فرمان واردات برنج در سال گذشته خبر داد و گفت: آقاي حجتي در سال گذشته مجوز واردات برنج را صادر کرد و برنج به قيمت کيلويي 3 هزار تومان وارد کشور شد و به قيمت 3500 در بازار عرضه ميشد.
وي اين واردات را بي رويه توصيف کرد و گفت: برنجي که سال گذشته وارد کشور شد، براي مصرف سه سال کشور کافي بود البته به شرط آنکه تصور کنيم برنج ايراني وجود نداشته باشد. اگر اين آمارها را به دقت بررسي کنيم ميبينيم که آقايان با اين کار برنجکار ايراني را به زمين زدند.
عضو کميسيون کشاورزي مجلس شوراي اسلاميبا طرح اين سوال که آيا درست است به دليل مجوزي که وزارت کشاورزي صادر کرده، وزير اقتصاد و دارايي را به مجلس بخوانيم و استيضاح کنيم گفت: همه مبادي ورودي را کنترل کرديم و متوجه شديم که هر مقدار برنجي که وارد کشور شده، با مجوز وزارت جهاد کشاورزي بوده و گمرک نيز روند واردات را به درستي کنترل کرده تا يک کيلو برنج به صورت غير قانوني وارد نشود. بنابر اين بايد به سراغ متخلفان برويم که در بحث واردات، گمرک هيچ تقصيري ندارد. وي با يادآوري اينکه براي جلوگيري از واردات بي رويه برنج، به وزارت جهاد کشاورزي فشار آورديم گفت: وقتي ميدانيم مجوز را کدام دستگاه صادر ميکند چه دليل دارد براي دستگاه ديگري حاشيه درست کنيم و گمرک رامقصر معرفي کنيم؟ حسني استانهاي گيلان، مازندران و گلستان را سه استان برنج خيز کشور توصيف کرد و گفت: واردات بي رويه، برنجکاران اين سه استان را با مشکل رو به رو کرده بود به همين دليل نمايندگان اين سه استان استيضاح وزير جهادکشاورزي را کليد زدند. وي جلوگيري از واردات بي رويه و غير منطقي را خواست نمايندگان واقعي مردم دانست و گفت: هدف ما روشن است و ميخواهيم از برنجکاران حمايت کنيم. بنابر اين به سراغ مقصر اصلي رفتيم و او را استيضاح کرديم. حتي يک بار هم نامياز گمرک نياورديم زيرا ميدانستيم ريشه اين واردات در کجاست و حتي کساني که با داشتن رانت اين واردات گسترده را رقم زده بودند، ميشناختيم.
نماينده رشت با طرح اين سوال که چه دليلي دارد مجوز واردات برنج صادر شود در حالي که برنجکاران اين کشور بيچاره ميشوند گفت: به غير از اينکه عدهاي در وزارت جهاد کشاورزي نفع مادي ميبرند که چنين بي محابا مجوز واردات ميدهند، چه دليل ديگري وجود دارد.
وي نامگذاري سال 97 به حمايت از خريد کالاي ايراني را بسيار هوشمندانه دانست و گفت: مقام معظم رهبري پي برده بود که اقتصاد کشور ميتواند تحريمها را بي اثر کند. ايشان خروج آمريکا از برجام را پيش بيني کرده بودند که به همين دليل بر اقتصاد مقاومتي، حمايت از کالاي ايراني و خريد کالاي ايراني تاکيد کردند که متاسفانه توجه لازم به اين مهم صورت نگرفته و شاهد صدور مجوزهاي کلان براي واردات کالاي خارجي آن هم از نوعي هستيم که امکان توليد مرغوب آن در داخل کشور وجود دارد.
حسني مسوولان و هيات دولت را مخاطب قرار داد و گفت: آيا نامگذاري سال 97 در حمايت از خريد کالاي ايراني براي کشاورزان و کارگران است و تنها اين افراد بايد خريد کالاي ايراني را رعايت کنند و دستگاههاي ديگر هرطور که دلشان ميخواهد مجوز واردات بدهند تا توليدکننده ايراني را بيچاره کنند.
وي از صدور مجوز واردات بي حساب و کتاب برنج انتقاد کرد و گفت: اين که وزارت جهاد کشاورزي به عدهاي اختيار ميدهد که هر چقدر ميخواهيد برنج وارد کنيد، به غير از اينکه ايستادن در مقابل سياست گذاري کلان کشور است چه معناي ديگري ميتواند داشته باشد.
عضو کميسيون کشاورزي مجلس فصل کنوني را فصل برداشت برنج اعلام کرد و گفت: اکنون کشاورز بخت برگشته چه انگيزهاي دارد که برنجش را برداشت کند؟ هنگاميکه ميبيند وزارت کشاورزي مجوز واردات بي رويه ميدهد تا دسترنج برنج کار روي دستش باقي بماند.
وي با اعلام اينکه اکنون برنج خارجي در بازار کيلويي 8 هزار تومان فروش ميرود گفت: چه دليلي دارد که در اين شرايط برنجهاشميايراني به قيمت کيلويي 9 هزار تومان فروش ندارد. آيا اين ناشي از سياست گذاري ضد توليد ملي نيست که وزارت جهاد کشاورزي و دولت در پيش گرفته است.
حسني با تاکيد بر اينکه پشت پرده واردات بي رويه برنج که اقتصاد کشور را به زمين ميزند رانت و سودجويي است گفت: چگونه است که اجازه واردات ميدهند در حالي که ميبينند کشاورز، به دليل نداشتن بازار فروش ناشي از ورود برنج خارجي بيچاره ميشود.
وي با اعلام اينکه ريشه واردات برنج در مافياي پشت پرده است گفت: من نماينده مجلس نميتوانم اجازه واردات يک کيلو برنج را از وزارت جهادکشاورزي بگيرم. تنها افراد خاصي هستند که خودشان مجوز ميگيرند و خودشان هم وارد ميکنند که دستشان با برخيها در يک کاسه است. اين افراد با يک واسطه به يکي از آقايان وابسته هستند که براي ما شناخته شده هستند.
نماينده رشت در پاسخ به اينکه گمان نميکنيد اگر جلوي واردات برنج گرفته شود، قيمت برنج ايراني سر به آسمان نميزند گفت: اين جملهاي است که آقايان براي توجيه واردات بي روبه برنج ميگويند.
وي اقتصاد را تابعي از عرضه و تقاضا تعريف کرد و گفت: بارها گفتهايم که کشور ما نياز به واردات 400 هزار کيلو برنج در سال دارد و بقيه مصرف را برنجکار ايراني ميتواند تامين کند. ما نيز نميگوييم برنج وارد نکنند و حتي تاکيد ما بر اين است که به جاي 400 هزار تن،500 هزار تن وارد کنند نه اينکه درهاي کشور را باز بگذارند و کار به جايي برسد که سال گذشته سه ميليون تن برنج وارد کشور کرده اند. امسال نيز مجوز واردات را صادر کردهاند و نگران هستيم که 10 ميليون تن برنج وارد کشور کنند.
حسني در پاسخ به اينکه اين برنج قانوني وارد ميشود يا به صورت قاچاق وارد ميکنند گفت: وقتي وزارت جهاد کشاورزي مجوز واردات قانوني ميدهد، چه دليلي بر قاچاق وجود دارد. قاچاق زماني ميشود که اجازه ورود کالا داده نشود.
وي با اشاره به اينکه نياز کشور به برنج بر اساس آمارهاي دولتي ساليانه دو ميليون و 800 هزار تن است در حالي که توليد داخلي دو ميليون و 400 هزار تن است گفت:بر مبناي کدام منطق سال گذشته سه ميليون تن برنج وارد کشور کرده اند؟ آيا آقايان نميدانند که اين عدد نياز دو سال کشور را تامين کند البته به شرط آنکه برنجکار ايراني را ناديده بگيريم؟
عضو کميسيون کشاورزي با ابراز تاسف از اينکه وزارت جهاد کشاورزي براي توجيه واردات برنج، ناتواني مالي مردم و گراني برنج ايراني را اعلام ميکند گفت: کدام ارزاني را دم ميزنند. اکنون برنج هندي کيلويي 8 هزار تومان است کجاي اين برنج ارزان است؟
وي با اشاره به بحث تحريمهاي جديدي که آمريکا اعمال کرده است گفت: اگر اين تحريمها جدي تر شود، وزارت جهاد کشاورزي که مجوز واردات برنج را داده و باعث شده تا برنج کار ايراني ورشکست و برنجکاري نابود شود، براي آن روزها چه پاسخي دارد که به اقتصاد کشور بدهد؟ آن موقع برنج خارجي از کجا ميآورد، برنج ايراني هم که ندارد . آن وقت آقايان ميخواهند چه کار کنند؟
حسني با ابراز تاسف از اينکه امروز جيب عده خاصي از واردات برنج خارجي پر ميشود تا کشاورزي ايران نابود و برنجکار ايراني بدبخت شود گفت: اشکال کشور ما اين است که هرگز مديران را محاکمه نميکنيم. اگر امروز مديراني که باعث شدهاند اقتصاد، صنعت و کشاورزي نابود شود را محاکمه کنيم، ديگر هيچ کس جرات نميکند براي گرفتن پست مديريتي سينه چاک کند و همين محمود حجتي وزير جهاد کشاورزي با خيال راحت مجوزواردات برنج را نميدهد.
وي در پاسخ به اينکه اگر نياز کشور دو ميليون و 800 هزار تن است و بخش عمده آن را در داخل کشور توليد کرده ايم، اکنون سه ميليون تن برنج کجاست گفت: برنجهاي خارجي را وارد ميکنند واکنون در انبارها مانده است. براي انبار برنج هم هيچ مشکلي وجود ندارد. اکنون برنجي را سراغ داريم که شش سال قبل وارد کشور شده و به قيمت کمتر از هزار تومان وارد شده و اکنون به قيمت 8 هزار تومان فروش ميرود. آقايان تنها کاري که ميکنند، گونيهاي برنج را عوض ميکنند. اين سود کلان را چه کساني به جيب ميزنند.
نماينده رشت در پاسخ به اينکه برنج ايراني راس يک سال جانور ميگذارد و از بين ميرود، مگر برنج را ميتوان در انبار نگهداري کرد؟ گفت: برنج ايراني را نميتوان نگه داشت، اما برنج خارجي را هر چقدر بخواهيد، ميتوانيد در انبارها نگهداري کنيد زيرا جنس برنج خارجي معلوم نيست از چه تهيه شده که جانور نميگذارد و از بين نميرود.
وي با اشاره به اينکه برنج ايراني به دليل آنکه سالم است، در انبار نميماند و از خودش جانور توليد ميکند گفت: برنج خارجي به ويژه از نوع برنج هندي را حتي موشها نميخورند. ما اين مطلب را آزمايش کرديم. در يک انبار چند گوني برنج خارجي گذاشتيم و چندين موش را رها کرديم و در آن را بستيم. جالب اينجا بود که موشها حتي يک دانه برنج خارجي را هم نخورده بودند. معلوم نيست اين چه برنجي است که آقايان وارد ميکنند و به خورد مردم ايران ميدهند در حالي که حتي موشها هم لب به اين برنج نميزنند. حسني برنج وارداتي را براي سلامتي مضر دانست و گفت: موش که هر آشغالي را ميخورد، سراغ برنج خارجي نميرود، اما آقايان اين برنجها را وارد ميکنند و به خورد مردم بيچاره ميدهند. وي ريشه بسياري از بيماريها را برنجهاي وارداتي دانست و گفت: متاسفانه سالها نسبت به اين نوع برنجها اطلاع رساني شد اما مردم بي توجه به سلامتي خودشان، اين برنجها را استفاده ميکنند زيرا گمان ميکنند دولتمردان به سلامتي شان توجه دارند و برنجي وارد ميکنند که سالم است در صورتي که هرگزاين گونه نبوده است.
عضو کميسيون کشاورزي مجلس شوراي اسلاميدر پاسخ به اينکه چرا نمايندگان مجلس با واردکنندگان اين برنجهاي خارجي برخورد نميکنند گفت: ما که در کميسيون تخصصي کشاورزي هستيم و به اين مسايل آگاهي داريم، بارها به وزارت جهاد کشاورزي تذکر داديم اما گوش شنوايي در اين وزارتخانه نبود و ناچار شديم که استيضاح محمود حجتي وزير جهاد کشاورزي را مطرح کنيم. اما با کمال تاسف در نتيجه قولهايي که به برخي از نمايندگان دادند، استيضاح را برگرداندند و باز هم بر سر منافع مردم معامله شد.
وي با اشاره به آمار بالايي که براي استيضاح حجتي تهيه شده بود گفت: به تمامينمايندگان مجلس اطلاعات لازم را داديم و بيش از 180 امضا جمع کرديم و به گمان خودمان برکناري حجتي قطعي بود، اما براي اولين بار در تاريخ مجلس شوراي اسلامي، شاهد اين داستان غم انگيز بوديم که 91 نماينده امضاهايشان را پس گرفتند.
حسني با ابراز تاسف از اينکه در مملکت ما سود و منافع شخصي حرف اول را ميزند گفت: تاوان نفع شخصي براي عدهاي خاص را مردم بايد بدهند که متاسفانه هيچ راهي هم براي مقابله با اين منفعت طلبيها وجود ندارد.