"تجارت آنلاین" راه اندازی کانال مالی میان ایران با 3 کشور اروپایی را بررسی کرد؛
تجارت آنلاین: اگر برجام در بدبينانه‌ترين حالت هيچ دستاوردي نداشته؛ اما يک پيام بسيار مهم بر جاي گذاشته است؛ پيامي‌که اجماع جامعه بين‌المللي عليه ايران شکسته شده است. به عبارتي مسئله‌اي که نشان مي‌دهد موضوع هسته‌اي ايران هيچ تهديد جهاني در برندارد.
گروه اقتصاد کلان: اگر زماني آمريکا توانست با اجماع جهاني، ايران را تحريم کند؛ حالا ايران توانسته با ارائه سيگنال‌هاي مثبت آمريکا منزوي کرده و جامعه جهاني را با خود همراه کند.
اگر برجام در بدبينانه‌ترين حالت هيچ دستاوردي نداشته؛ اما يک پيام بسيار مهم بر جاي گذاشته است؛ پيامي‌که اجماع جامعه بين‌المللي عليه ايران شکسته شده است. به عبارتي مسئله‌اي که نشان مي‌دهد موضوع هسته‌اي ايران هيچ تهديد جهاني در برندارد. به همين دليل است صاحب‌نظران و تحليلگران مسائل بين‌المللي به اين نتيجه رسيده‌اند که ايالات‌متحده آمريکا نمي‌تواند کشورهاي جهان را با خود براي تحريم ايران همراه کند.
*اروپا و اصرار بر همکاري با ايران
بعد از خروج آمريکا از برجام در اواخر ارديبهشت‌ماه امسال، آمريکا هر چه تلاش کرد تا اروپايي‌ها و کشورهاي ديگر جهان را با خود براي تحريم ايران متحد کند؛ نه‌تنها نتوانست بلکه حالا اين کشورهاي اروپايي هستند که بر ادامه همکاري‌هاي پولي- مالي و اقتصادي خود با ايران پافشاري مي‌کنند. نکته جالب اينکه اين اولين باري است که اروپايي‌ها رفاقت ديرينه خود را با آمريکا در اين مورد کنار گذاشته و منافع خود را در ادامه همکاري‌ها با ايران مي‌دانند. بعدازآنکه سه کشور اروپايي آلمان، بريتانيا و فرانسه بانک سرمايه‌گذاري اروپا را ملزم کردند که با بانک‌هاي ايراني مراودات مالي و پولي داشته باشد؛ حالا آن‌ها دنبال تحکيم اين نوع روابط و تسهيل امور در اين زمينه هستند، آن‌طور که روزنامه وال‌استريت ژورنال نوشته است: اروپايي‌ها به دنبال ايجاد کانال مالي ميان بانک مرکزي ايران و بانک‌هاي مرکزي کشورهايشان هستند. اين روزنامه آمريکايي گزارش داده است: دولت‌هاي انگليس، فرانسه و آلمان براي حفظ توافق هسته‌اي در حال ايجاد کانال‌هاي مالي ميان بانک مرکزي ايران و بانک‌هاي خودشان هستند.
چند مقام اروپايي گفته‌اند که دولت‌هاي انگليس، فرانسه و آلمان به ايران اعلام کردند که از طريق فعال کردن حساب‌هاي بانک مرکزي ايران در بانک‌هاي ملي اين سه کشور اروپايي در حال ايجاد يک کانال مالي به‌منظور حفظ توافق هسته‌اي هستند.
همچنين مقامات درگير در اين رايزني‌ها به وال‌استريت ژورنال گفته‌اند: گزينه فعال کردن حساب‌هاي جديد يا قديمي‌بانک مرکزي ايران در بانک‌هاي اروپا يکي از چندگزينه‌اي است که دولت‌هاي انگليس، فرانسه و آلمان به‌طورجدي در حال بررسي آن هستند، با اين هدف که با فعال شدن اين حساب‌هاي غير دلاري، ايران راحت‌تر بتواند درآمدهاي نفتي خود را (پس از وضع مجدد تحريم‌هاي آمريکا) به کشور بازگرداند.
جايگزيني ارزهاي ديگر ازجمله يورو به‌جاي دلار و ادامه مراودات مالي اروپايي‌ها با ايران نشان مي‌دهد که اين کشورها راه تعاملات را به روي ايران گشوده‌اند و اين بانک مرکزي و بانک‌هاي عامل ايراني هستند که بايد با ايجاد ضوابط خاص تسهيل گري بر گسترش اين روابط بيفزايند.
*موانع
بااين‌حال موانع پيش روي تداوم همکاري‌ها همچنان برجاست؛ از مشکلات موجود سياسي بين ايران و اروپايي‌ها بر سر مسائل خاص گرفته تا وجود شرکت‌هاي بزرگ چندمليتي که به‌طور طبيعي با شرکت‌هاي آمريکايي در ارتباط هستند. اين عوامل در کنار عوامل ديگر مثل مشکلات بين‌بانکي و سياست‌گذاري‌هاي پولي نامناسب و همچنين نابساماني نظام بانکي کشور باعث شده که تداوم همکاري‌هاي اروپا با ايران در حوزه اقتصادي با چالش‌هايي مواجه شود.
شکاف بين خواسته‌هاي آمريکا و برنامه‌هاي موشکي و سياست‌هاي منطقه‌اي ايران هنوز بسيار زياد است. حالا اگر ايران همچنان بر خواسته‌هايش پافشاري مي‌کند، اروپا در تلاش است با وضع تحريم‌هاي جديد عليه برنامه موشکي ايران شکاف موجود را حداقل از سمت آمريکا پر کند. از طرفي ايران نيز حاضر نيست که به هر قيمتي از مواضع ديگر خود عقب‌نشيني کند و معتقد است که توافق هسته‌اي جاي بحثي را باقي نمي‌گذارد. اين موانع باعث شده تا تلاش‌هاي اروپايي‌ها براي ادامه همگتاري با هنوز به نتيجه نرسد.
*بازار مناسب براي اروپا
بر اساس گزارش يورونيوز، پيش‌ازاين کشورهاي اروپايي به‌ويژه فرانسه و ايتاليا از برقراري روابط تجارتي با ايران بهره‌مند شده‌اند، کشوري که تقريباً به‌اندازه روسيه داراي ذخاير گازي است و منابع نفتي قابل اتکائي دارد و بزرگ‌ترين بازار مصرف منطقه خاورميانه محسوب مي‌شود.
اطلاعات منتشرشده از سوي اداره آمار گروه اروپا (يورواستات) نشان مي‌دهد که مبادلات تجاري ايران با ۲۸ عضو اتحاديه اروپا در سال ۲۰۱۷ ميلادي که با دومين سال اجرايي شدن توافق هسته‌اي مصادف بوده، به روند صعودي خود ادامه داده است. به‌طوري‌که کل مبادلات تجاري ايران با منطقه يورو در سال ۲۰۱۷ با رشد ۵۳درصدي نسبت به سال قبل از آن به ۲۱ميليارد يورو رسيد.
*تناقض اروپا
ازاين‌روست که اروپا به‌هيچ‌وجه تمايل ندارد چنين بازاري را از دست بدهد؛ از طرفي روي کار آمدن ترامپ باعث به وجود آمدن اختلافاتي ميان اروپا و آمريکا شده است؛ لذا اروپايي‌ها براي امتياز گيري هم شده سعي کرده‌اند که مناسبات اقتصادي را با ايران حفظ کنند.
اما وابستگي اقتصادي به آمريکا و موانع موجود ميان ايران و اروپا در مسائل ديگر؛ کشورهاي اروپايي‌ها را براي عملي کردن تعهداتشان با ترديد مواجه کرده است.
آن‌طور که عزت‌ا... يوسفيان ملا به روزنامه تجارت گفته است: اروپايي‌ها تاکنون روي کاغذ بيشترين همکاري را با ايران داشته اندو ارائه اين‌گونه پيشنهاد مبني بر راه‌اندازي کانال مالي نيز در همين چارچوب است؛ اما هنوز براي اجرا اقدامي‌نکرده‌اند. چراکه آن‌ها منافعشان با آمريکا تقريباً مشترک بوده و از طرفي نيز نمي‌خواهند به‌طور کامل در اين جريان خود را به آمريکا نزديک کرده و بازار بزرگ ايران را از دست بدهند. اروپايي‌ها در وسط کارزار قرارگرفته و به‌نوعي دنبال منافع خود هستند؛ لذا نبايد به آن‌ها اطمينان کرد مگر آنکه تضمين عمل‌گراي لازم را بدهند.
از طرفي اتحاديه اروپا به اين امر واقف است که با خروج آمريکا از برجام، بهره‌مندي يک‌جانبه اروپا از آن بسيار دشوار مي‌شود. چراکه با برقراري دوباره تحريم‌هاي ايالات‌متحده آمريکا عليه ايران، ادامه همکاري اقتصادي و تجاري با اين کشور بسيار دشوار خواهد شد و براي بار دوم در پنج سال گذشته آن‌ها ناچار خواهند شد سهم خود در اقتصاد ايران را کاهش دهند.
اتحاديه اروپا تمام تلاش خود را براي حفظ توافق هسته‌اي با ايران به کار خواهد بست. اما اينکه آيا اتحاديه اروپا موفق خواهد شد يا ناگزير تسليم فشارهاي آمريکا يا برآورده کردن انتظارات ايران مي‌شود، پيش‌بيني دشواري است.
اگر برجام در بدبينانه‌ترين حالت هيچ دستاوردي نداشته؛ اما يک پيام بسيار مهم بر جاي گذاشته است؛ پيامي‌که اجماع جامعه بين‌المللي عليه ايران شکسته شده است. به عبارتي مسئله‌اي که نشان مي‌دهد موضوع هسته‌اي ايران هيچ تهديد جهاني در برندارد. به همين دليل است صاحب‌نظران و تحليلگران مسائل بين‌المللي به اين نتيجه رسيده‌اند که ايالات‌متحده آمريکا نمي‌تواند کشورهاي جهان را با خود براي تحريم ايران همراه کند.
*اروپا و اصرار بر همکاري با ايران
بعد از خروج آمريکا از برجام در اواخر ارديبهشت‌ماه امسال، آمريکا هر چه تلاش کرد تا اروپايي‌ها و کشورهاي ديگر جهان را با خود براي تحريم ايران متحد کند؛ نه‌تنها نتوانست بلکه حالا اين کشورهاي اروپايي هستند که بر ادامه همکاري‌هاي پولي- مالي و اقتصادي خود با ايران پافشاري مي‌کنند. نکته جالب اينکه اين اولين باري است که اروپايي‌ها رفاقت ديرينه خود را با آمريکا در اين مورد کنار گذاشته و منافع خود را در ادامه همکاري‌ها با ايران مي‌دانند. بعدازآنکه سه کشور اروپايي آلمان، بريتانيا و فرانسه بانک سرمايه‌گذاري اروپا را ملزم کردند که با بانک‌هاي ايراني مراودات مالي و پولي داشته باشد؛ حالا آن‌ها دنبال تحکيم اين نوع روابط و تسهيل امور در اين زمينه هستند، آن‌طور که روزنامه وال‌استريت ژورنال نوشته است: اروپايي‌ها به دنبال ايجاد کانال مالي ميان بانک مرکزي ايران و بانک‌هاي مرکزي کشورهايشان هستند. اين روزنامه آمريکايي گزارش داده است: دولت‌هاي انگليس، فرانسه و آلمان براي حفظ توافق هسته‌اي در حال ايجاد کانال‌هاي مالي ميان بانک مرکزي ايران و بانک‌هاي خودشان هستند.
چند مقام اروپايي گفته‌اند که دولت‌هاي انگليس، فرانسه و آلمان به ايران اعلام کردند که از طريق فعال کردن حساب‌هاي بانک مرکزي ايران در بانک‌هاي ملي اين سه کشور اروپايي در حال ايجاد يک کانال مالي به‌منظور حفظ توافق هسته‌اي هستند.
همچنين مقامات درگير در اين رايزني‌ها به وال‌استريت ژورنال گفته‌اند: گزينه فعال کردن حساب‌هاي جديد يا قديمي‌بانک مرکزي ايران در بانک‌هاي اروپا يکي از چندگزينه‌اي است که دولت‌هاي انگليس، فرانسه و آلمان به‌طورجدي در حال بررسي آن هستند، با اين هدف که با فعال شدن اين حساب‌هاي غير دلاري، ايران راحت‌تر بتواند درآمدهاي نفتي خود را (پس از وضع مجدد تحريم‌هاي آمريکا) به کشور بازگرداند.
جايگزيني ارزهاي ديگر ازجمله يورو به‌جاي دلار و ادامه مراودات مالي اروپايي‌ها با ايران نشان مي‌دهد که اين کشورها راه تعاملات را به روي ايران گشوده‌اند و اين بانک مرکزي و بانک‌هاي عامل ايراني هستند که بايد با ايجاد ضوابط خاص تسهيل گري بر گسترش اين روابط بيفزايند.
*موانع
بااين‌حال موانع پيش روي تداوم همکاري‌ها همچنان برجاست؛ از مشکلات موجود سياسي بين ايران و اروپايي‌ها بر سر مسائل خاص گرفته تا وجود شرکت‌هاي بزرگ چندمليتي که به‌طور طبيعي با شرکت‌هاي آمريکايي در ارتباط هستند. اين عوامل در کنار عوامل ديگر مثل مشکلات بين‌بانکي و سياست‌گذاري‌هاي پولي نامناسب و همچنين نابساماني نظام بانکي کشور باعث شده که تداوم همکاري‌هاي اروپا با ايران در حوزه اقتصادي با چالش‌هايي مواجه شود.
شکاف بين خواسته‌هاي آمريکا و برنامه‌هاي موشکي و سياست‌هاي منطقه‌اي ايران هنوز بسيار زياد است. حالا اگر ايران همچنان بر خواسته‌هايش پافشاري مي‌کند، اروپا در تلاش است با وضع تحريم‌هاي جديد عليه برنامه موشکي ايران شکاف موجود را حداقل از سمت آمريکا پر کند. از طرفي ايران نيز حاضر نيست که به هر قيمتي از مواضع ديگر خود عقب‌نشيني کند و معتقد است که توافق هسته‌اي جاي بحثي را باقي نمي‌گذارد. اين موانع باعث شده تا تلاش‌هاي اروپايي‌ها براي ادامه همگتاري با هنوز به نتيجه نرسد.
*بازار مناسب براي اروپا
بر اساس گزارش يورونيوز، پيش‌ازاين کشورهاي اروپايي به‌ويژه فرانسه و ايتاليا از برقراري روابط تجارتي با ايران بهره‌مند شده‌اند، کشوري که تقريباً به‌اندازه روسيه داراي ذخاير گازي است و منابع نفتي قابل اتکائي دارد و بزرگ‌ترين بازار مصرف منطقه خاورميانه محسوب مي‌شود.
اطلاعات منتشرشده از سوي اداره آمار گروه اروپا (يورواستات) نشان مي‌دهد که مبادلات تجاري ايران با ۲۸ عضو اتحاديه اروپا در سال ۲۰۱۷ ميلادي که با دومين سال اجرايي شدن توافق هسته‌اي مصادف بوده، به روند صعودي خود ادامه داده است. به‌طوري‌که کل مبادلات تجاري ايران با منطقه يورو در سال ۲۰۱۷ با رشد ۵۳درصدي نسبت به سال قبل از آن به ۲۱ميليارد يورو رسيد.
*تناقض اروپا
ازاين‌روست که اروپا به‌هيچ‌وجه تمايل ندارد چنين بازاري را از دست بدهد؛ از طرفي روي کار آمدن ترامپ باعث به وجود آمدن اختلافاتي ميان اروپا و آمريکا شده است؛ لذا اروپايي‌ها براي امتياز گيري هم شده سعي کرده‌اند که مناسبات اقتصادي را با ايران حفظ کنند.
اما وابستگي اقتصادي به آمريکا و موانع موجود ميان ايران و اروپا در مسائل ديگر؛ کشورهاي اروپايي‌ها را براي عملي کردن تعهداتشان با ترديد مواجه کرده است.
آن‌طور که عزت‌ا... يوسفيان ملا به روزنامه تجارت گفته است: اروپايي‌ها تاکنون روي کاغذ بيشترين همکاري را با ايران داشته اندو ارائه اين‌گونه پيشنهاد مبني بر راه‌اندازي کانال مالي نيز در همين چارچوب است؛ اما هنوز براي اجرا اقدامي‌نکرده‌اند. چراکه آن‌ها منافعشان با آمريکا تقريباً مشترک بوده و از طرفي نيز نمي‌خواهند به‌طور کامل در اين جريان خود را به آمريکا نزديک کرده و بازار بزرگ ايران را از دست بدهند. اروپايي‌ها در وسط کارزار قرارگرفته و به‌نوعي دنبال منافع خود هستند؛ لذا نبايد به آن‌ها اطمينان کرد مگر آنکه تضمين عمل‌گراي لازم را بدهند.
از طرفي اتحاديه اروپا به اين امر واقف است که با خروج آمريکا از برجام، بهره‌مندي يک‌جانبه اروپا از آن بسيار دشوار مي‌شود. چراکه با برقراري دوباره تحريم‌هاي ايالات‌متحده آمريکا عليه ايران، ادامه همکاري اقتصادي و تجاري با اين کشور بسيار دشوار خواهد شد و براي بار دوم در پنج سال گذشته آن‌ها ناچار خواهند شد سهم خود در اقتصاد ايران را کاهش دهند.
اتحاديه اروپا تمام تلاش خود را براي حفظ توافق هسته‌اي با ايران به کار خواهد بست. اما اينکه آيا اتحاديه اروپا موفق خواهد شد يا ناگزير تسليم فشارهاي آمريکا يا برآورده کردن انتظارات ايران مي‌شود، پيش‌بيني دشواري است.
آخرین اخبار