ضرورت بازنگری در قیمت گذاری خودرو

گروه صنعت و معدن: خودروسازان از قیمت‌های موجود در بازار رضایت ندارند. ماه‌هاست که آنها می‌خواهند محصولات خود را با قیمت حاشیه بازار بفروشند، اما چنین اجازه‌ای به آنها داده نمی‌شود. خودروسازان و قطعه‌سازان حالا مدتی است که هدفی یکسان را دنبال می‌کنند؛ آنها معتقدند که میزان افزایش قیمتی که دولت و شورای رقابت مجوز آن را صادر کرده، برای جبران افزایش هزینه‌های تولید این بخش از اقتصاد جوابگو نیست. در چنین شرایطی اعمال تحریم‌های آمریکا در حوزه صنعت خودرو نیز به نگرانی‌ها اضافه کرده است. تاکنون شورای رقابت نقش ضربه‌گیر در مقابل افزایش قیمت و انحصاری شدن بازار خودرو را به عهده داشت، اما حالا خبرهای دیگری شنیده می‌شود. در آخرین اظهار نظرها، رضا شیوا، رئیس شورای رقابت اعلام کرده است که در هفته جاری جلسه‌ای برای بررسی قیمت خودرو برگزار خواهد شد. او همچنین از احتمال افزایش قیمت‌ها براساس فرمول‌های علمی و منطقی و با کمک بانک مرکزی خبر داده است.
حالا مدتی  است که زمزمه‌های  احتمال افزایش قیمت خودرو در بازار بیشتر از گذشته شنیده می‌شود. قطعه‌سازان از افزایش میزان بدهی خودروسازان گلایه می‌کنند و می‌گویند که افزایش قیمت مواد اولیه به اندازه ای بوده که به زودی شاهد سونامی بیکاری کارگران قطعه سازی و آغاز موج تعطیلی این واحدهای صنعتی خواهیم بود. تحریم‌های آمریکا در دور جدید صنعت قطعه سازی را هدف گرفته و همین مساله مشکلات فعالان این حوزه را بیشتر کرده است. هرچند گزارش‌های رسمی منتشر شده از سوی گمرک نشان دهنده افزایش بیش از 100 درصدی واردات قطعات خودرو به کشور طی ماه‌های گذشته است، اما آنطور که احمد نعمت‌بخش، دبیر انجمن خودروسازان اعلام کرده در حال حاضر تعداد بسیار زیادی از خودروهای تولید شده توسط خودروسازان به علت ناقص بودن در انبارها باقی مانده‌اند.

*احتمال تغییر فرمول قیمت گذاری
آنطور که خبرگزاری‌ها گزارش داده اند، رضا شیوا، رئیس شورای رقابت با بیان اینکه قیمت‌ها را نباید بی‌ضابطه افزایش داد، گفت: قرار است در شورای رقابت درباره قیمت خودرو بحث و بررسی شود. همچنین احتمال دارد از بانک مرکزی بخواهیم سبد خودروهایی را که برای آن دستورالعمل قیمت ارائه می‌کنیم، میزان تغییر قیمت هایش را در چندماه اخیر ارزیابی کند؛ شورای رقابت براساس درصد تغییرات و فرمول‌های خود این تغییرات را به قیمت خودروها اضافه می‌کند.
شیوا با بیان اینکه در شرایط کنونی باید نظارت کامل را بر روی همه موارد داشته باشیم، افزود: میزان افزایش تورم بر هر نوع خودروی تولید داخل را به طور جداگانه از بانک مرکزی استعلام می‌گیریم و متناسب با آن به قیمت خودروها اضافه می‌کنیم. وی با اشاره به اینکه وقتی اقتصاد از حالت تعادل خارج می‌شود فرمول‌ها هم با حالت عادی متفاوت است، گفت: در فرمول مد نظر ما، تورم بخشی را در نظر می‌گیریم و بهره وری دو درصد به نفع مصرف کننده را از آن کسر می‌کنیم و بهبود کیفیت خودروها را هم در قیمت گذاری در نظر می‌گیریم؛ اگر کیفیت، بهتر شده باشد سه درصد اضافه و اگر بهتر نشده باشد سه درصد کم می‌کنیم. رئیس شورای رقابت اضافه کرد: خودروسازان تولید خود را کم نکردند اما تقاضا افزایش یافته و برخی از افراد نه برای مصرف بلکه برای سرمایه گذاری خودرو خریداری می‌کنند.

*تبعیت از فرمول قیمت‌گذاری
در این ارتباط آلبرت بغزیان، کارشناس اقتصادی در گفتگو با خبرنگار روزنامه «تجارت» می‌گوید که شورای رقابت در قیمت گذاری دخالت ندارد و این شورا فقط فرمولی برای تعیین قیمت خودرو ارائه داده، حال آنکه این فرمول براساس دستورالعمل‌های بین المللی و همچنین شاخص هایی که بانک مرکزی تعیین کرده به قیمت گذاری خودرو می‌پردازد. این کارشناس اقتصادی ولی با اعتراض به عملکرد تولیدکنندگان خودرو در کشور عقیده دارد که خودروسازان در وضعیت عادی از فرمول ارائه شده تبعیت می‌کنند، ولی در وضعیت بحرانی این فرمول را قبول ندارند.
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: دست اندرکاران صنعت خودرو تلاش می‌کنند تا در افکار عمومی شورای رقابت را عامل افزایش قیمت خودرو جلوه دهند، این در حالی است که این شورا هیچ دخالتی در قیمت گذاری ندارد و فقط فرمول قیمت گذاری را ارائه می‌دهد. این کارشناس اقتصادی اما به اعتراضاتی که در حال حاضر از طرف زنجیره خودروسازی کشور به شیوه قیمت گذاری خودرو می‌شود، جواب داده و عنوان می‌کند که چنانچه خودروسازان به قیمت‌های اعلامی اعتراض دارند، باید با مسوولان بانک مرکزی صحبت کنند چون فرمول شورای رقابت براساس شاخص‌های ارائه شده توسط بانک مرکزی است و این شاخص‌ها قیمت خودرو را تعیین می‌کنند.
 بغزیان ادامه می‌دهد که اگر شاخص‌های ارائه شده به دست بانک مرکزی در ارتباط با تورم، تورم بخشی و دیگر متغیرها دارای اشکال است، شورای رقابت نمی‌تواند آنها را اصلاح کند و این کار باید توسط مسوولان بانک مرکزی انجام شود. این کارشناس اقتصادی در پایان گفت: شورای رقابت تا زمانی که شاخص‌های بانک مرکزی تغییر نکند، نظرش همان میزان افزایشی است که قبلا اعلام کرده؛ با این حال این شورا آمادگی دارد تا چنانچه تغییری در شاخص‌های بانک مرکزی انجام گرفت، براساس آن، درصد جدید افزایشی را اعلام کند.
بغزیان در پایان و در درباره این موضوع که اگر خودروسازان موظف باشند ارز موردنیاز را در بازار ثانویه تامین کنند متناسب با اثرگذاری سهم آن در خودروهای تولید داخل، بازنگری در قیمت‌های تمام شده انجام خواهد گرفت، خاطرنشان کرد: فعلا به دلیل قطعی نشدن و تعیین تکلیف نشدن نرخ ارز خودروسازان داخلی، در شورای رقابت طرح موضوع انجام نگرفته است.