مينا ابراهيمي‌بسابي
جامعه شناس
جامعه شناس
امروزه سرکشي به فضاهاي مجازي و شبکه‌هاي اجتماعي نظير وايبر، اينستاگرام،، واتس اپ، تانگو، فيس بوک، توئيتر، تلگرام و ......بخش مهمي‌از زندگي افراد در تمامي‌جوامع است. محيطي فرامرزي و جهاني که تعطيلي دران معنا نداشته و ارتباطات انساني زنده، پويا، فعال، مستقيم و بدون واسطه صورت مي‌گيرد. اينجا همانند چاقوي دو لبه‌اي است که لبه تيزان سرعت بخشي و آسان سازي تعاملات و ارتباطات انساني و انتقال آزاد
اطلاعات و مفاهيم و اشترک گذاري علايق، نيازمندي‌ها، افکار و فعاليت‌هاست و در عين حال اولين بي اخلاقي يعني دروغگويي را در آن شاهد هستيم.
به گونه‌اي که توانايي دروغ گفتن و دروغ پردازي در اين محيط آنلاين چندين برابر است. هر چه دروغ بزرگ‌تر تأثيرش عميق‌تر، و باور آن آسان‌تر و سريع‌تر بوده و به‌راحتي تبديل به واقعيت و حقيقت مي‌شود وبه اين ترتيب منافع افراد و کاربراني که آن را کنترل مي‌نمايند تأمين خواهد شد.
بنابراين از ابزارهاي گوناگون نظير فيلم، عکس، متن، ذکر خاطره، بزرگ نمايي، و موضوعات تازه، جديد که مرتبط با زندگي و مورد علاقه مردم است در توليد محتواي بسته فکري آماده، جذاب، متنوع، شگفت انگيز و تأثيرگذار استفاده مي‌شود تا بتوان به‌سادگي باورها، اعتقادات و ارزش‌ها را تغيير داد.
البته اخبار و اطلاعات کذب و دروغ در دنياي واقعي فراوان است اما در دنياي مجازي آن را روزانه، هميشگي، دائمي، راحت‌تر، سريع تر و ساده‌تر مي‌بينيم و از آن جايي که در بيشتر اوقات حافظهٔ بصري انسان‌ها قوي‌تر از حافظهٔ سمعي و نوشتاري است بنابراين افراد هنگاميکه تحت محاصرهٔ مطالب و موضوعات مختلف با حجم گسترده‌اي از شايعات دروغ در فضاي مجازي قرار مي‌گيرند و برمبناي عادت بدون هيچ گونه تلاش و کوششي براي بررسي و واکاري درستي و نادرستي لخبار و رويدادها بينش و آگاهي خود را در دست امواج رسانه‌ها قرار مي‌دهند.
متاسفانه در اين ميان بسياري از افراد و کاربران عادي فضاي مجازي تحت تأثير اين عوام فريبي خود نيز به انتشار نوشته‌ها و محتواي آن مي‌پردازند و بدين ترتيب ناخواسته و نا آگاهانه مهر تائيدي از طرف آنان به اطلاعات دروغين زده خواهد شد.
بر اين اساس مقابله با اين چالش امري ضروري است و نيازمند نهادينه کردن ارزشهاي اخلاق فردي و اجتماعي از طريق نظام اموزشي و فرهنگ سازي و افزايش سواد رسانه‌اي و شيوه صحيح استفاده از فناوري مي‌باشد تا بتوان از انواع لطمات روحي و رواني خصوصاً بي اعتمادي وعدم امنيت فکري گسترده و آسيب‌هاي اجتماعي، اقتصادي، فرهنگي در جامعه پيشگيري نمود.
اطلاعات و مفاهيم و اشترک گذاري علايق، نيازمندي‌ها، افکار و فعاليت‌هاست و در عين حال اولين بي اخلاقي يعني دروغگويي را در آن شاهد هستيم.
به گونه‌اي که توانايي دروغ گفتن و دروغ پردازي در اين محيط آنلاين چندين برابر است. هر چه دروغ بزرگ‌تر تأثيرش عميق‌تر، و باور آن آسان‌تر و سريع‌تر بوده و به‌راحتي تبديل به واقعيت و حقيقت مي‌شود وبه اين ترتيب منافع افراد و کاربراني که آن را کنترل مي‌نمايند تأمين خواهد شد.
بنابراين از ابزارهاي گوناگون نظير فيلم، عکس، متن، ذکر خاطره، بزرگ نمايي، و موضوعات تازه، جديد که مرتبط با زندگي و مورد علاقه مردم است در توليد محتواي بسته فکري آماده، جذاب، متنوع، شگفت انگيز و تأثيرگذار استفاده مي‌شود تا بتوان به‌سادگي باورها، اعتقادات و ارزش‌ها را تغيير داد.
البته اخبار و اطلاعات کذب و دروغ در دنياي واقعي فراوان است اما در دنياي مجازي آن را روزانه، هميشگي، دائمي، راحت‌تر، سريع تر و ساده‌تر مي‌بينيم و از آن جايي که در بيشتر اوقات حافظهٔ بصري انسان‌ها قوي‌تر از حافظهٔ سمعي و نوشتاري است بنابراين افراد هنگاميکه تحت محاصرهٔ مطالب و موضوعات مختلف با حجم گسترده‌اي از شايعات دروغ در فضاي مجازي قرار مي‌گيرند و برمبناي عادت بدون هيچ گونه تلاش و کوششي براي بررسي و واکاري درستي و نادرستي لخبار و رويدادها بينش و آگاهي خود را در دست امواج رسانه‌ها قرار مي‌دهند.
متاسفانه در اين ميان بسياري از افراد و کاربران عادي فضاي مجازي تحت تأثير اين عوام فريبي خود نيز به انتشار نوشته‌ها و محتواي آن مي‌پردازند و بدين ترتيب ناخواسته و نا آگاهانه مهر تائيدي از طرف آنان به اطلاعات دروغين زده خواهد شد.
بر اين اساس مقابله با اين چالش امري ضروري است و نيازمند نهادينه کردن ارزشهاي اخلاق فردي و اجتماعي از طريق نظام اموزشي و فرهنگ سازي و افزايش سواد رسانه‌اي و شيوه صحيح استفاده از فناوري مي‌باشد تا بتوان از انواع لطمات روحي و رواني خصوصاً بي اعتمادي وعدم امنيت فکري گسترده و آسيب‌هاي اجتماعي، اقتصادي، فرهنگي در جامعه پيشگيري نمود.
آخرین اخبار