شوک هسته ای دونالد ترامپ به جهان!

دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا قصد دارد این کشور را پس از بیش از سه دهه، از پیمان منع تولید و آزمایش موشک‌های هسته‌ای میان‌برد و کوتاه‌برد با روسیه خارج کند.

رئیس جمهور آمریکا در حالی این تصمیم را می گیرد که در شرف بستن یک پیمان هسته ای و موشکی با کره شمالی است. چندی پیش ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه نسبت به حمله اتمی هشدار داده بود .

ترامپ معتقد است، روسیه به این پیمان متعهد نبوده و بارها با آزمایش موشک‌های جدید آن را نقض کرده است. بر این اساس او اعلام کرده که آمریکا از این پیمان خارج می‌شود.

پیشتر باراک اوباما، رئیس‌جمهوری پیشین آمریکا نیز ادعای  ترامپ را مطرح کرده بود ولی اعلام کرده بود که با هدف جلوگیری از رخداد یک جنگ تسلیحاتی از آن پیمان خارج نخواهد شد. خروج ترامپ از این پیمان در زمان صورت می گیرد که روسیه در بدترین حالت ارتباطی با ناتو بر سر مساله اوکراین قرار دارد. 

روسیه همواره نقض پیمان موشکی با آمریکا را رد کرده است.

با این حال، دولت آمریکا گذشته از این که نگران افزایش توان نظامی روسیه برای برخورد با کشورهای عضو ناتوست، معتقد است که ادامه اجرای این پیمان میان روسیه و آمریکا بدل به فرصتی برای چین شده تا توان موشکی خود را با هدف افزایش سلطه نظامی بر شرق آسیا افزایش دهد.

بر این اساس رئیس جمهور آمریکا اعلام کرده که با وجود تلاش روسیه و چین برای تولید و توسعه موشک‌های هسته‌ای کوتاه برد و میان برد، ادامه تعهد یک جانبه آمریکا به پیمان قدیمی این کشور با روسیه، منطقی نیست.

لاوروف وزیر خارجه روسیه چندی پیش در گفتگو با شبکه راشاتودی درباره وقوع جنگ جهانی سوم هشدار داد.

این در حالی است که نزدیکی چین و روسیه مراتب نگرانی غرب را بیشتر کرده است و تحلیلگران معتقدند که اگر ترامپ رسما از این پیمان خارج شود، جنگ جهانی سوم با وجود اوضاع منطقه خاورمیانه خصوصا سوریه، محتمل است.

به این سبب جان بولتون، مشاور امنیت ملی آقای ترامپ قصد دارد در جریان سفر هفته آینده خود به مسکو، ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، را در جریان این تصمیم آمریکا قرار دهد.

آمریکا سال‌هاست که روسیه را به نقض این معاهده متهم می‌کند. اتهامی که مسکو آن را رد می‌کند. این معاهده دو کشور را از تولید و آزمایش موشک‌های میان‌برد منع می‌کرد.

ترامپ می‌گوید روسیه این پیمان را با آزمایش نسل جدید موشک‌های خود نقض کرده است.

ترامپ گفت آمریکا به روسیه اجازه نمی دهد که فعالیت تسلیحاتی خودش را بکند، در حالی که ما خودمان را منع می کنیم.

این پیمان تولید و آزمایش موشک‌های کوتاه برد ۵۰۰ کیلومتر تا میان بردهایی ۵۵۰۰ کیلومتری را منع می‌کرد.

به گزارش بی بی سی، در همین حال یک مقام وزارت خارجه روسیه به ریانووستی، خبرگزاری بین‌المللی روسیه، گفته آمریکا این تصمیم را با انگیزه محقق کردن رویای "جهان تک قطبی" انجام می‌دهد. جهانی که در آن آمریکا تنها ابرقدرت است.

واشنگتن می‌گوید موشک‌های نسل جدید کوتاه‌برد و میان‌برد مسکو به این کشور قدرت حملات هسته‌ای سریع به کشورهای ناتو را فراهم می‌کند.

روسیه درباره نسل جدید موشک‌هایش اطلاعات اندکی فاش کرده اما اصرار دارد که پیمانش با آمریکا را زیرپا نگذاشته است.

با وجود این، تحلیل‌گران می‌گویند این موشک‌های جدید گزینه ارزان‌تری برای تسلیحات متعارف فعلی است.

روزنامه نیویورک‌تایمز، روز گذشته (جمعه ۱۹ اکتبر) گزارش کرده بود که آمریکا بنا دارد این پیمان را ترک کند چرا که التزام به آن را مانعی بر سر مقابله با گسترش حضور نظامی چین در شرق آسیا می‌داند.

چین متعهد به پیمانی نظیر آنچه مسکو و واشنگتن در سال ۱۹۸۷ امضا کردند نیست و می‌تواند بدون قید و شرط در زمینه تولید و گسترش موشک‌های میان برد خود فعالیت کند.

آن طور که گفته شده قرار است جان بولتون، مشاور امنیت ملی آقای ترامپ تصمیم کشورش برای خروج از این پیمان را در خلال دیدارش با مقام‌های روسیه در مسکو به آنها اعلام کند.

آخرین باری که آمریکا یک پیمان نظامی را ترک کرد به سال ۲۰۰۲ و دوران ریاست جمهوری جورج دبلیو بوش باز می‌گردد.

در آن سال آقای بوش آمریکا را از معاهده منع تولید تجهیزات ضدبالستیک خارج کرد چرا که بنا داشت سیستم سپر ضدموشک بالستیک در اروپا و در تقابل با روسیه احداث کند.

طرحی که در سال ۲۰۰۹ از سوی باراک اوباما متوقف شد و چند سال بعد (۲۰۱۶) دولت آقای اوباما آن را با یک سیستم دفاعی جدیدتر جایگزین کرد.

واشنگتن بر این باور است که روسیه بر خلاف تعهداتش در پیمان "ان‌ای‌اف" در حال ساخت و توسعه یک سیستم موشکی زمینی است که به این کشور امکان می‌دهد تا در کوتاه‌ترین زمان، اروپا را هدف حمله اتمی قرار دهد. مسکو بارها این اتهام را تکذیب کرده است.

در همین حال خبرگزاری فرانسه نیز به نقل از سه آژانس خبری روسیه گزارش داده یک مقام وزارت خارجه روسیه در مورد این اقدام آمریکا گفته: «واشنگتن در عرض چندین سال تعمدا و قدم به قدم برای تخریب پایه‌های این توافق گام برداشته است.»

الکسی پوشکوف، نماینده پارلمان روسیه (دوما) نیز با انتشار پیامی در توییتر نوشت این حرکت آمریکا "دومین ضربه محکم [آمریکا] علیه کل سیستم ثبات استراتژیک جهان است."

او نخستین ضربه را خروج واشنگتن از پیمان موشک‌های ضد بالستیک در سال ۲۰۰۱ برشمرد. پیمان یاد شده نیز میان آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی با هدف محدودسازی سیستم‌های موشک‌های ضدبالستیک امضا شده بود. پس از خروج آمریکا، اجرای این پیمان متوقف شد.

دولت آمریکا به اقدام مسکو برای استقرار سامانه موشکی 9 ام729 انتقاد دارد که به ادعای واشنگتن برد آن از 500 کیلومتر بیشتر است و این یکی از موارد نقض معاهده سلاح های هسته ای میان برد است. این معاهده با لغو استفاده از یک مجموعه موشک های دارای برد متفاوت از 500 کیلومتر تا 5500 کیلومتر، به بحرانی که در سال های 1980 با استقرار موشک های اس اس 20 دارای کلاهک هسته ای اتحاد جماهیر شوروی به وجود آمده بود، پایان داد. در زمان این بحران، این موشک ها به طرف پایتخت های کشورهای غربی نشانه رفته بودند.

دونالد ترامپ در حالی این خبر را اعلام کرد که جان بولتون، مشاور امنیت ملی وی روز شنبه برای "پیگیری" گفتگوهای جنجالی که در ماه ژوئیه میان رئیس جمهور آمریکا و ولادیمیر پوتین، همتای روس وی آغاز شده بود، در مسکو حضور داشت. جان بولتون قرار بود در مسکو با سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه و نیکلای پاتروشف، دبیر شورای امنیت ملی روسیه دیدار کند.

به نوشته روزنامه گاردین، این خود جان بولتون بوده است که رئیس جمهور آمریکا را برای خروج از معاهده سلاح های هسته ای میان برد تحت فشار قرار داده است. بولتون همچنین هر گونه مذاکره برای تمدید معاهده نیواستارت را درباره موشک های راهبردی مسدود کرده است. معاهده نیواستارت در سال 2021 به پایان می رسد اما مسکو تلاش می کند آن را تمدید کند.

روابط میان واشنگتن و مسکو به علت اتهامات ادعایی مداخله روسیه در انتخابات آمریکا متشنج شده است. ترامپ پیش از انتخاب به عنوان رییس جمهور، وعده داده بود روابط بهتری با روسیه برقرار کند. در ماه ژوئیه ترامپ بعد از دیدار با رئیس جمهور روسیه، در کنفرانسی مطبوعاتی در هلسینکی، پایتخت فنلاند، خود را در برابر ولادیمیر پوتین فوق العاده آشتی جویانه نشان داد.

واکنش روسیه

یک منبع وزارت امور خارجه روسیه اعلام کرد خروج آمریکا از توافقنامه سلاح های هسته ای میانبرد با روسیه که در زمان جنگ سرد به نتیجه رسیده است، با انگیزه "رویای" آنها برای تسلط به جهان به تنهایی صورت می گیرد.
این منبع در گفتگو با خبرگزاری دولتی ریانووستی روسیه اعلام کرد "انگیزه اصلی (آنها) رویای جهانی تک قطبی است. آیا این رویا واقعیت پیدا خواهد کرد؟ خیر".

شبکه تلویزیونی المیادین نيز به نقل از یک منبع در وزارت امور خارجه روسیه گفت: انگیزه اصلی ترامپ از خروج از توافقی که میان آمریکا و روسیه درباره موشک های هسته ای کوتاه برد و میان برد صورت گرفته، رویایی است که وی درباره جهان تک قطبی در سر می پروراند.

وی افزود: رئیس جمهور آمریکا در مسیر خروج از توافق های بین المللی گام بر می دارد. ترامپ از توافق هایی که بر اساس آن ها واشنگتن تعهداتی همسنگ با تعهدات طرف های مقابل خود پذیرفته است خارج می شود.
این مساله حاکی از آن است که آمریکا خود را تافته جدا بافته می داند.

میراث جنگ سرد

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، به نقل از منابع تاریخی، یکی از دست آورد های پایان جنگ سرد را شاید بتوان توافق یا پیمان موشکی شوروی و آمریکا قلمداد کرد. پیمان منع تولید و آزمایش موشک‌های هسته‌ای کوتاه‌برد و میان‌برد، در سال ۱۹۸۷، توسط رونالد ریگان، رئیس‌جمهوری وقت آمریکا و میخائیل گورباچف، دبیر کل حزب کمونیست اتحاد جماهیر شوروی، امضا شد.

پس از بحران موشکی کوبا که سبب شد یکی از عوامل پایان جنگ سرد باشد ، پیمان موشکی بین شوروی سابق و ایالات متحده خیال جوامع بین الملل را از خطر جنگ هسته ای دور کرد.

با آنکه آمریکا و شوروی به مرز یکدیگر تجاوز نکرده بودند، تنش برآمده از جنگ سرد در نقاط مختلف دنیا بطور جدی خود را نمایان ساخت: دیوار برلین ساخته شد، در کره و ویتنام جنگ درگرفت، بحران موشکی کوبا رخ داد و ارتش شوروی وارد افغانستان شد. اما سرانجام به‌دلیل برخورداری دو کشور از جنگ‌افزار هسته‌ای بسیار نیرومند، از جنگ مستقیم اجتناب شد.

به موجب این قدرت طلبی، جنگ سرد  تلفات جانی و مالی بسیاری برجای گذاشت رفته‌رفته با انتقادهای جدی در سراسر جهان روبه‌رو می‌شد. در سال‌های ۱۹۸۰ پس از بحران موشکی کوبا، رونالد ریگان – رئیس‌جمهور آمریکا – و میخائیل گورباچف – سردمدار شوروی، در اوج دوران دوستی دو کشور، پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد را در ۱۹۸۷ امضا کردند. دوره نامطلوب جنگ سرد به پایان رسیده بود. دوره‌ای که شاهد افزایش هزینه‌های نظامی و مرگ عده زیادی در ویتنام و کره بود.

پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد که نام کوتاه‌شده پیمان بین ایالات متحده آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی برای حذف موشک‌های میان‌بُرد و کوتاه‌بُرد است پیمانی است که در سال ۱۹۸۷ (میلادی) بین ایالات متحده آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی (و پس از فروپاشی شوروی با روسیه) امضا شد. این پیمان در واشینگتن، دی.سی. بین رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا رونالد ریگان و دبیر کل حزب کمونیست اتحاد جماهیر شوروی میخائیل گورباچف در ۸ دسامبر ۱۹۸۷ امضا شد. مجلس سنای ایالات متحده آمریکا این پیمان را در ۲۷ مه ۱۹۸۸ (میلادی) تصویب کرد. این پیمان در ۱ ژوئن ۱۹۸۸ اجرایی شد.

پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد همه موشک‌های هسته‌ای و متعارف و سکوهای پرتاب آنها را تا فاصله ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ کیلومتر (کوتاه‌برد) و ۱۰۰۰ تا ۵۵۰۰ کیلومتر (میان‌برد) از میان برد. این پیمان، موشک‌های دریایی را پوشش نمی‌داد..در مه ۱۹۹۱ (میلادی)، ۲,۶۹۲ موشک نابود شدند. به دنبال آن ۱۰ سال از سایت‌های هسته‌ای بازرسی شد.

اکنون در سال 2018 میلادی ترامپ این میراث تاریخی بازمانده از جنگ سرد را در فضا و بحرانی فعلی جامعه جهانی می خواهد فسخ کند. رئیس جمهوری آمریکا در حالی این مساله مهم را مطرح کرده است که رسانه های خبری همچنان درگیر پرونده یک قتل هستند و ظاهرا ترامپ در بهترین زمان ممکن این خروج از یک توافقنامه دیگر آنهم از نوع هسته ای را اعلام کرده است.

حال باید با گذر زمان دید که آیا هشدار ولادیمیر پوتین نسبت به جنگ اتمی به تهدید تبدیل خواهد شد یا خیر چرا که قطب غرب تهدید را آغاز کرده است.