محکومیت تحریم‌های یکجانبه‌ در بیانیه نشست ترکیه

محمد جواد ظریف از برگزاری نشست سه جانبه بعدی وزیران امور خارجه ایران، ترکیه و آذربایجان در ایران خبر داد و گفت ممکن است این نشست نه در تهران بلکه در یکی دیگر از شهرهای ایران برگزار شود.
وزیر امور خارجه کشورمان روز سه‌شنبه در کنفرانس خبری مشترک با وزیران خارجه ترکیه و آذربایجان ضمن تبریک روز ملی ترکیه به مردم و دولت ترکیه و افتتاح غرورآمیز فرودگاه استانبول اظهار کرد: حتما این فرودگاه نقش بسیار خوبی را در نزدیک کردن کشورهای منطقه و جهان ایفا خواهد کرد.
وی هم‌چنین به دوستان ترک و آذربایجانی خود افتتاح پالایشگاه "استار" را تبریک گفت و ابراز امیدواری کرد که این اقدام، حرکت جدیدی در همکاری‌های منطقه‌ای باشد.
ظریف در ادامه ضمن قدردانی از میزبانی ترکیه برای برگزاری ششمین جلسه همکاری‌های سه جانبه ایران، ترکیه و آذربایجان و تلاش دیپلمات‌ها و همکاران سه کشور برای تهیه بیانیه پایانی گفت که این بیانیه بسیار خوب تهیه و صادر شد.
رییس دستگاه دیپلماسی کشورمان اضافه کرد: بیانیه پایانی سه کشور، نشان‌دهنده تاریخ، فرهنگ، دین و روابط دراز مدت مشترک طولانی است که نشان می‌دهند این کشورها برای همکاری در جهت توسعه منطقه و بهبود زندگی مردم‌شان و تامین صلح و امنیت منطقه که متاسفانه با چالش‌های متعدد رو به رو است اراده مشترک دارند. کشورهای ما درباره مسایل منطقه‌ای مواضع مشابهی دارند و امیدواریم مشکلات منطقه از جمله مشکلات مردم فلسطین، سوریه، یمن و سایر مسایل از طریق صلح‌آمیز حل و فصل شود.
وی اظهار کرد: ما همواره تاکید کردیم مشکل قره‌باغ باید با روش صلح‌آمیز و مقررات حقوق بین‌الملل حل و فصل شود و این مساله در بیانیه پایانی نیز مورد اشاره قرار گرفته است.
ظریف از همتایان ترک و آذربایجانی خود برای حمایت‌شان از برجام و تاکیدشان بر ضرورت ادامه همکاری‌ها در چارچوب این توافق و محکومیت اقدامات یک‌جانبه که نه تنها علیه یک کشور که علیه صلح و امنیت بین‌الملل و روابط معقول و قانونمند بین کشورهاست و جایگاهی در جامعه متمدن ندارد، قدردانی کرد.
وزیر امور خارجه کشورمان در ادامه سخنان خود در این کنفرانس خبری،‌ گفت: سه کشور امکانات خوبی برای همکاری در بخش انرژی، ترانزیت، علوم و فن‌آوری و فرهنگی و انسانی داشته و داریم و می‌توانیم آن‌ها را تسهیل و گسترش دهیم. امروز با اقتصاد دانش بنیان می‌توانیم حرکت جدی در مسیر توسعه همکاری‌ها داشته باشیم و سه کشور این توان را دارند در این حوزه همکاری خوبی داشته باشند.
ظریف هم‌چنین از همکاری سه کشور در بخش خصوصی حمایت و بر ضرورت آن تاکید کرد و گفت: ما از ایجاد یک چارچوب (فروم) مشترک سه جانبه بین بخش خصوصی سه کشور استقبال می‌کنیم و این را گام جدی در همکاری منطقه‌ای می‌دانیم. هم‌چنین همکاری در حوزه پولی و بانکی، سرمایه‌گذاری و استفاده از ارزهای ملی برای مصون نگه‌داشتن همکاری‌ها و روابط منطقه‌ای خود از دخالت‌های خارجی و همکاری‌های گمرکی مهم هستند.
وی ادامه داد: امروز تصمیم گرفتیم که نیاز است کارشناسان سه کشور علاوه بر بخش خصوصی با یکدیگر جلسه داشته باشند و برنامه سه ساله آینده را با این نگاه اصلاح کنند و برای جلسه بعدی که در ایران برگزار می‌شود برنامه خوبی داشته باشیم.

*محکومیت تحریم های یکجانبه در بیانیه پایانی نشست استانبول
وزرای امور خارجه ایران ترکیه آذربایجان پس از پایان نشست سه‌جانبه خود در استانبول، بیانیه مشترکی را به امضا رساندند.
در بیانیه استانبول که پس از ششمین نشست سه‌جانبه وزرای امور خارجه جمهوری آذربایجان، جمهوری اسلامی ایران و جمهوری ترکیه در هشتم آبانماه 1397 (30 اکتبر 2018)  منتشر شد، آمده است:
در فراخوان، مولود چاووش‌اوغلو، وزیر امور خارجه جمهوری ترکیه و با شرکت ائلمار ممدیاروف، وزیر امور خارجه جمهوری آذربایجان و محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، ششمین نشست سه‌جانبه وزاری امور خارجه در سی‌ام اکتبر سال 2018 در استانبول جمهوری ترکیه برگزار شد.
وزرا؛
بر تعهدات‌شان بر بیانیه‌های اختیار شده در نشست‌های سه‌جانبه وزرای امور خارجه پیشین در ارومیه، نخجوان، وان، رامسر و باکو تاکید کردند.
عزم راسخ‌شان را برای اتحاد و همکاری بیشتر مردم سه کشور بر اساس تاریخ، فرهنگ، مذهب و رسومات مشترک‌شان بیان کردند.
توافق کردند که به رایزنی نزدیک‌شان درباره مسائل مشترک در سطوح مختلف و در چهارچوب سازماندهی‌های منطقه‌ای و بین‌المللی، با چشم‌انداز برای ارتقای صلح، امنیت و ثبات منطقه‌ای و بین‌المللی ادامه دهند.
بر تعهدات‌شان بر مبادی و اصول قوانین بین‌المللی، اللخصوص احترام و حمایت از استقلال، تمامیت ارضی، واجب الحرمه بودن مرزهای رسمی بین‌المللی، تعدیل صلح‌آمیز تمامی مناقشات و همچنین عدم دخالت در امور داخلی تاکید کردند.
اهمیت رفع سریع اختلافات ارمنستان-آذربایجان-ناگورنو قره‌باغ را بر اساس اصول فوق‌الذکر تکرار کردند.
بر اهمیت برنامه جامع اقدام مشترک که منعکس‌کننده موفقیت دیپلماسی و مذاکرات چندجانبه است، تاکید کردند؛ تصدیق کردند که اجرای موفق برجام نیازمند اجرای کامل وظایف توسط تمامی طرفین است تا بتوانند کاملا از مزایای برجام بهره‌مند شوند.
با در نظر گرفتن پیروی جمهوری اسلامی ایران از برجام که توسط سازمان بین‌المللی انرژی اتمی به عنوان بخشی از قطعنامه 2231 (2015) شورای امنیت تایید شده است، تعهدات تمامی اعضای سازمان ملل برای همکاری و کمک‌رسانی بر اجرای برجام را یادآور شدند و از همین بابت، تحریم‌های یکجانبه که بر روی پیشرفت تجارت و بازرگانی میان کشورها تاثیر منفی می‌گذارد را محکوم کردند.
با در نظر گرفتن پیروی جمهوری اسلامی ایران از برجام که توسط سازمان بین‌المللی انرژی اتمی به عنوان بخشی از قطعنامه 2231 (2015) شورای امنیت تایید شده است، تعهدات تمامی اعضای سازمان ملل برای همکاری و کمک‌رسانی بر اجرای برجام را یادآور شدند و از همین بابت، تحریم‌های یکجانبه که بر روی پیشرفت تجارت و بازرگانی میان کشورها تاثیر منفی می‌گذارد را محکوم کردند؛
تعهدات راسخ‌شان مبنی بر مستحکم‌تر کردن روابط‌شان مطابق با اسباب بین‌المللی در زمینه مقابله با تروریسم، افراط‌گرایی و جدایی‌طلبی خشونت‌آمیز در هر شکل و نمودی، جرایم سازمان‌یافته فراملی، قاچاق نامشروع دخانیات و پیش‌ماده‌ها، بازگو کردند.
توافق کردند که نامزدهای هر سه کشور در سازمان‌های منطقه‌ای و بین‌المللی ارزیابی شوند.
به موقعیت جغرافیایی مساعد سه کشور که بر کریدورهای ترزنزیتی مهم بین‌المللی واقع هستند، اشاره کردند و بر تلاش بیشتر برای افزایش همکاری‌ها در جهت ارتقای زیرساخت‌های حمل و نقل که باعث بهره‌مندی تمام و کمال از پتانسیل‌های تزرانزیتی و یکپارچه‌سازی بهتر سیستم تزرانزیتی بین‌المللی می‌شود، تاکید کردند.
بر اهمیت پروژه‌هایی در مقیاس بزرگ که باعث افزایش تعامل میان سه کشور می‌شود، تاکید؛ بر به‌کارگیری کامل پتانسیلی که به وسیله راه‌آهن باکو-تفلیس-قارص ایجاد شده است، تاکید و بر اهمیت اتخاذ اقدامات لازم برای تکمیل هر چه سریع‌تر راه‌آهن رشت-آستارا تاکید کردند. همچنین به استفاده از تمام ظریفت‌های بنادر برای منفعت هر سه کشور تاکید کردند.
حمل و نقل بین‌المللی را به عنوان یکی از راه‌های اصلی برای تسهیل توسعه سامان‌مند تجارت به رسمیت شناختند و بر لزوم تشدید پیشرفت هموار سیستم‌های حمل و نقل موثر چندوجهی و اقتصادی به منظور احیای شرایط برای ارتقای تجارت سه‌جانبه اشاره کردند.
تمایل‌شان برای افزایش همکاری‌ها در حوزه انرژی را ابراز کردند
توافق کردند که همکاری‌های اقتصادی را با استفاده از پتانسیل موجود برای ارتقای سرمایه‌گذاری و تجارت تقویت کنند و همکاری‌شان را با اجرای برنامه‌ها و پروژه‌های مشترک  در زمینه‌های همانند انرژی‌های تجدیدپذیر، حمل و نقل، مرز و گمرگ، بانک‌داری، ارتباط از راه دور، صنعت، کشاورزی، گردش‌گری و محیط زیست بهبود ببخشند.
بر احداث یک فروم (چهارچوب) تجاری سه‌جانبه برای مستحکم‌تر کردن روابط اقتصادی و تجاری و ایجاد موقعیت‌های جدید در حلقه تجاری سه کشور تاکید؛ از پیشرفت‌ همکاری‌های اقتصادی و تجاری میان شرکت‌های کوچک و متوسط حمایت؛ و بر اهمیت همکاری میان بخش خصوصی و دولتی و آکادمیک سه کشور در زمینه حمل و نقل دیجیتالی سفارش کردند.
اهمیت انجام پروژه‌های تحقیقاتی، توسعه، خلاقانه و دانش‌محور تکنولوژی در موسسات مربوطه آذربایجان، ایران و ترکیه را ابراز کردند.
بر اهمیت همکاری در زمینه‌ فعالیت‌های انسان‌دوستانه، از جمله فرهنگ، تحصیلات، علوم، مراقبت‌های پزشکی، تبادل جوانان، گردش‌گری و ورزش اشاره و بر آمادگی‌شان برای پا پیش نهادن و ترویج پروژه‌ها و رویدادهای مشترک در این زمینه تاکید کردند.
توافق کردند که وزارت‌خانه‌ها و سازمان‌های مربوطه برای گسترش همکاری‌ها سه‌جانبه به منظور اجرای عملی عهدنامه‌های پیشین و تلاش برای تکمیل آن‌ها تشویق کنند.
با توجه به این‌که برای اجرای "برنامه جامع همکاری سه‌جانبه بخشی" تنها تا اتمام سال 2018 وقت باقی بود، توافق کردند که این مدت زمان را برای سه سال دیگر یعنی تا پایان سال 2021 تمدید کنند.
با در نظر گرفتن پیشنهاداتی که سه کشور در زمینه‌های مرتبط با "برنامه جامع همکاری سه‌جانبه بخشی" رد و بدل شد، توافق کردند که نمایندگان‌شان را بلافاصله پس از ششمین نشست با این هدف که اولین جلسه زیرکمیته‌ها را در ایران برگزار کنند، انتخاب کنند.
بر اهمیت داشتن نشست‌های معمول به صورت سه‌جانبه برای ادامه تناسب و همکاری‌ها بر سر مسائل منطقه‌ای و جهانی متذکر شدند.
توافق کردند که نشست بعدی در ایران برگزار شود.