نرده‌های سکوت برداشته می‌شود؟
اتفاقات جدیدی در مصلاهای نماز جمعه سراسر کشور در حال رخ دادن است و امیدها به کنار رفتن لایه های محافظه‌کاری در این تریبون مهم نظام اسلامی افزایش یافته است.
اتفاقات جدیدی در مصلاهای نماز جمعه سراسر کشور در حال رخ دادن است و امیدها به کنار رفتن لایه های محافظه‌کاری در این تریبون مهم نظام اسلامی افزایش یافته است.
به گزارش مهر، شاید ائمه جمعه جوان و میانسالی که سیر مطالبه‌گری جدیدی در نماز جمعه‌های برخی از شهرستان‌ها را شروع کرده‌اند متوجه اهمیت حیاتی فرامتنی اقداماتی که انجام می‌دهند نباشند. آنها آغازگر راهی جدید در نظام اداری ایران هستند که امیدواری به اتمام سیر دائمی محافظه‌کاری در یکی از سرزنده‌ترین و پرماجراترین تریبون‌های رسمی نظام جمهوری اسلامی را کلید زده اند.
در هفته‌های اخیر اخبار روشن و امیدوارکننده‌ای از اقدامات چند امام جمعه برای ورود غیراداری به معضلات اجتماعی مردم و تبدیل شدن به تریبونی برای مطالبات مردمی شنیده می‌شود. هنوز چند سالی نگذشته است از اقدام امام جمعه‌ای که کارگران حقوق نگرفته یک کارخانه به او پناه بردند و او اعلام کرد که نمازجمعه جای این کارها نیست و بهتر است که اگر دنبال این حرفها هستند به جای دیگری بروند. اما امروز نمازجمعه‌های چند شهرستان تبدیل به تریبون صریح اعتراضی اقشار مختلف مردم برای اعتراض به وضعیت نابسامان زندگی‌شان شده است و این معنای مشخص و واضحی دارد: مناسبات شکل گرفته در بین مدیران رسمی کشور برای نادیده گرفتن مردم در تریبون‌های رسمی نظام ترک برداشته است.
یک سال و نیم پیش حجت‌الاسلام آل هاشم به امامت جمعه تبریز و نمایندگی ولی فقیه در استان آذربایجان شرقی انتخاب شد و نوید تغییرات امیدبخش از همان ابتدا آغاز شد. آل هاشم از همان ابتدا راه خود را از مدیران دست شسته از مردم جدا کرد. به میان مردم آمد و حرف‌های آنها را شنید و درد دل‌های آنها را در خطبه‌هایش انعکاس داد.او سرزده به بچه‌های بهزیستی سر زد، چندساعت از محلات و کوچه‌های پایین‌شهر بازدید کرد و خطبه‌های کوتاه نمازجمعه‌اش محلی برای انعکاس دردهای مردم شد. آل هاشم فرهنگ و هنر را در کنار مردم دید و نماز جمعه را به محلی برای ستایش نخبگان محلی تبدیل کرد. خودش شخصا به عکاس جوان مقام آورده کشوری زنگ می‌زد و موفقیت او را تبریک می‌گفت. از درب معمول مصلی وارد می‌شد و در کنار مردم و همراه با مردم زندگی می‌کرد.
این اتفاق اما در همین جا متوقف نماند. در هفته‌های اخیر اتفاقات روشنی از نمازجمعه‌های چند شهرستان به گوش رسید. امام جمعه لواسان تمام قد وارد میدان شد و از فساد و نابسامانی در شهرستان کوچک اما پرماجرایش سخن گفت. شهری که در چند روز اخیر با افشاگری‌های یک خبرنگار غیررسمی در محل توجهات عدالتخواهان اجتماعی قرار گرفته بود. امام جمعه لواسان در یک گفتگوی تلویزیونی و همین طور خطبه‌های نماز جمعه به شدت علیه باندهای قدرت و ثروت و ساخت و سازهای غیرمجاز آقازاده‌ها در لواسان تاخت. او از ویلای ۶ هزار متری یک آقازاده سخن گفت و از تلاشی که آنها برای قانونی جلوه دادن اعمال خود می‌کنند. چند روز بعد امام جمعه لواسان در توئیتر اعلام کرد که قصد کوتاه آمدن در برابر فشارها را ندارد و تا قبل از این هر چه گفته است با توجیه و قهر و مسخره کردن و نهایتا بی‌اعتنایی روبرو شده است و حالا او تصمیم گرفته است به دل میدان بزند و صدای مردم باشد. هر چند که این صحبت‌های امام جمعه لواسان مثل همیشه با واکنش‌های محافظه‌کارانه‌ای از قبیل تضعیف نظام و سیاه‌نمایی روبرو شد اما او این بار در مقابل این محافظه‌کاری‌ها ایستاد و گفت: فساد سرطان است و باید با آن مقابله کرد. برخی گفتند صحبتهایم در تلویزیون سیاه‌نمایی است و به نظام ضربه خواهد خورد؛ خیر اصلا چنین چیزی نیست. با علم می‌گویم که نظام ما به بلوغی رسیده که الان می‌تواند با فساد مقابله کند.به قوه قضاییه گفتم بیایید مقابله با ساخت‌وسازهای غیرقانونی را در لواسان پایلوت کنید و اگر اینجا موفق شوید در جاهای دیگر هم موفق می‌شوید. اگر سکوت کنم و عافیت طلب باشم ظلم کرده‌ام.
در نزدیکی پایتخت اما اتفاقات دیگری نیز در جریان است. امام جمعه ساوجبلاغ پس از بازدید از فعالیت دستفروشان سطح شهر هشتگرد در فصل سرما و بارندگی در خطبه‌های نماز جمعه اعلام کرد دستفروشان می‌توانند به مصلای نماز جمعه بیایند و وسایل خود را در این مجموعه بفروشند.
حجت الاسلام مختاری امام جمعه ساوجبلاغ در حرکتی بی‌سابقه گفت با توجه به اینکه مصلی فقط در روزهای جمعه برای اقامه نماز جمعه مورد استفاده قرار می‌گیرد و از طرفی نیز بدلیل سردی هوا و بارندگی دست فروشان با سختی مواجه می‌شوند، این کاسبان زحمتکش می‌توانند از شنبه تا پنجشنبه هر هفته بساط خود را در مصلی پهن و کاسبی کنند.
این حرکت بی‌سابقه‌ای در سطح نمازجمعه‌های شهرستان‌های کشور بود. اینکه مصلای نماز جمعه که در تمام طول هفته در سکوت و خلوتی به سر می‌برد حالا مامن بی‌پناهانی شود که از شرایط اقتصادی نامساعد به دستفروشی روی آورده‌اند.
اما در خود پایتخت نیز اتفاقات جالبی در راه بود. حجت‌الاسلام علی اکبری با سابقه قابل‌توجهی که در سازمان ملی جوانان و انجمن اسلامی دانش آموزان در ارتباط با قشر جوان پیدا کرده بود به امام جمعه تهران منصوب شد و در اولین عمل اقدام بر برداشتن برخی از نرده‌های جداکننده مسئولین و مردم در صف‌های نمازجمعه کرد. اقدامی که با واکنش بسیار مثبت رسانه‌ها مواجه شد. هر چند علی اکبری در همان خطبه‌های اول با زیرکی گفته بود که درخواستش برداشتن همه نرده‌هاست اما او فعلا موفق به برداشتن چند نرده شده است. نرده‌های محافظه‌کاری و سکوت نیز این چنین هستند. در شرایط بغرنج و پیچیده اجتماعی در ایران محافظه‌کاری به سرعت از بین نخواهد رفت. راه طولانی است و تلاش‌های آغاز شده از سوی برخی از نمایندگان ولی فقیه شاید تلاشی برای نزدیکی به آنچه ولی فقیه سالها پیش فرمود: «محافظه‌کاری قتلگاه انقلاب اسلامی است».
این حرکات اگر در کنار بی‌اهمیتی سالیان سال تریبون‌های نماز جمعه به مسائل عینی و اجتماعی روز گذاشته شود و اگر به عملکرد به شدت محافظه کار و خنثی امامان جمعه در تنظیم خطبه‌های نمازجمعه در سالهای اخیر توجه شود؛ بزرگی آن بیشتر درک خواهد شد.
حرکات جالب توجه ائمه جمعه در شهرهای دیگر هم با شدت و حدت کم و زیاد ادامه دارد. سال پیش در جریان ناآرامی‌ها آیت الله عابدینی امام جمعه قزوین به میان کسبه خیابان رفت و بابت ناآرامی هایی که به کسب و کارشان لطمه زد عذر خواهی کرد. امام جمعه لوشان به تمامی مسئولین شهر فراخوان داد و آنها را به نظافت و پاکسازی حاشیه جاده قزوین به رشت برد.آیت الله فلاحتی نماینده ولی فقیه در گیلان و امام جمعه رشت با حضوردر روستای بیالوا دهستان جیرده در برداشت برنج به کشاورزان کمک نموده و به درد دلها و دغدغه های شالیکاران منطقه گوش داد.در پی بارش برف اخیر در شهرستان گلپایگان، امام جمعه و برخی از مسئولان این شهر در حرکتی جهادی خودشان اقدام به برف روبی معابر کردند.امام جمعه شهر بهاباد یزد از نیروی انتظامی به دلیل جریمه شدن خودرو خود توسط افسر راهنمایی و رانندگی قدردانی کرد. امام جمعه زابل در چند ماه اخیر تبدیل به صدایی برای مردم رنج‌کشیده این استان شده است و بدون کوچکترین ملاحظه‌ای در خطبه‌های کوتاه خود فریاد رسایی بر سر مسئولین منطقه‌ای می‌شود. هنوز عکس های امام جمعه خرمشهر در حال جوشکاری لوله آب و تلاش برای حل مشکل آب خرمشهر را بسیاری به یاد دارند.
با همه این افتاق های مثبت به نظر می رسد کم کم نرده‌های میان مردم و مسئولین در چندین شهر از جمله کرمان، رشت، اهواز و... برداشته می‌شود و حالا باید دید این سیر جدید تا کجا ادامه خواهد داشت ؟
به گزارش مهر، شاید ائمه جمعه جوان و میانسالی که سیر مطالبه‌گری جدیدی در نماز جمعه‌های برخی از شهرستان‌ها را شروع کرده‌اند متوجه اهمیت حیاتی فرامتنی اقداماتی که انجام می‌دهند نباشند. آنها آغازگر راهی جدید در نظام اداری ایران هستند که امیدواری به اتمام سیر دائمی محافظه‌کاری در یکی از سرزنده‌ترین و پرماجراترین تریبون‌های رسمی نظام جمهوری اسلامی را کلید زده اند.
در هفته‌های اخیر اخبار روشن و امیدوارکننده‌ای از اقدامات چند امام جمعه برای ورود غیراداری به معضلات اجتماعی مردم و تبدیل شدن به تریبونی برای مطالبات مردمی شنیده می‌شود. هنوز چند سالی نگذشته است از اقدام امام جمعه‌ای که کارگران حقوق نگرفته یک کارخانه به او پناه بردند و او اعلام کرد که نمازجمعه جای این کارها نیست و بهتر است که اگر دنبال این حرفها هستند به جای دیگری بروند. اما امروز نمازجمعه‌های چند شهرستان تبدیل به تریبون صریح اعتراضی اقشار مختلف مردم برای اعتراض به وضعیت نابسامان زندگی‌شان شده است و این معنای مشخص و واضحی دارد: مناسبات شکل گرفته در بین مدیران رسمی کشور برای نادیده گرفتن مردم در تریبون‌های رسمی نظام ترک برداشته است.
یک سال و نیم پیش حجت‌الاسلام آل هاشم به امامت جمعه تبریز و نمایندگی ولی فقیه در استان آذربایجان شرقی انتخاب شد و نوید تغییرات امیدبخش از همان ابتدا آغاز شد. آل هاشم از همان ابتدا راه خود را از مدیران دست شسته از مردم جدا کرد. به میان مردم آمد و حرف‌های آنها را شنید و درد دل‌های آنها را در خطبه‌هایش انعکاس داد.او سرزده به بچه‌های بهزیستی سر زد، چندساعت از محلات و کوچه‌های پایین‌شهر بازدید کرد و خطبه‌های کوتاه نمازجمعه‌اش محلی برای انعکاس دردهای مردم شد. آل هاشم فرهنگ و هنر را در کنار مردم دید و نماز جمعه را به محلی برای ستایش نخبگان محلی تبدیل کرد. خودش شخصا به عکاس جوان مقام آورده کشوری زنگ می‌زد و موفقیت او را تبریک می‌گفت. از درب معمول مصلی وارد می‌شد و در کنار مردم و همراه با مردم زندگی می‌کرد.
این اتفاق اما در همین جا متوقف نماند. در هفته‌های اخیر اتفاقات روشنی از نمازجمعه‌های چند شهرستان به گوش رسید. امام جمعه لواسان تمام قد وارد میدان شد و از فساد و نابسامانی در شهرستان کوچک اما پرماجرایش سخن گفت. شهری که در چند روز اخیر با افشاگری‌های یک خبرنگار غیررسمی در محل توجهات عدالتخواهان اجتماعی قرار گرفته بود. امام جمعه لواسان در یک گفتگوی تلویزیونی و همین طور خطبه‌های نماز جمعه به شدت علیه باندهای قدرت و ثروت و ساخت و سازهای غیرمجاز آقازاده‌ها در لواسان تاخت. او از ویلای ۶ هزار متری یک آقازاده سخن گفت و از تلاشی که آنها برای قانونی جلوه دادن اعمال خود می‌کنند. چند روز بعد امام جمعه لواسان در توئیتر اعلام کرد که قصد کوتاه آمدن در برابر فشارها را ندارد و تا قبل از این هر چه گفته است با توجیه و قهر و مسخره کردن و نهایتا بی‌اعتنایی روبرو شده است و حالا او تصمیم گرفته است به دل میدان بزند و صدای مردم باشد. هر چند که این صحبت‌های امام جمعه لواسان مثل همیشه با واکنش‌های محافظه‌کارانه‌ای از قبیل تضعیف نظام و سیاه‌نمایی روبرو شد اما او این بار در مقابل این محافظه‌کاری‌ها ایستاد و گفت: فساد سرطان است و باید با آن مقابله کرد. برخی گفتند صحبتهایم در تلویزیون سیاه‌نمایی است و به نظام ضربه خواهد خورد؛ خیر اصلا چنین چیزی نیست. با علم می‌گویم که نظام ما به بلوغی رسیده که الان می‌تواند با فساد مقابله کند.به قوه قضاییه گفتم بیایید مقابله با ساخت‌وسازهای غیرقانونی را در لواسان پایلوت کنید و اگر اینجا موفق شوید در جاهای دیگر هم موفق می‌شوید. اگر سکوت کنم و عافیت طلب باشم ظلم کرده‌ام.
در نزدیکی پایتخت اما اتفاقات دیگری نیز در جریان است. امام جمعه ساوجبلاغ پس از بازدید از فعالیت دستفروشان سطح شهر هشتگرد در فصل سرما و بارندگی در خطبه‌های نماز جمعه اعلام کرد دستفروشان می‌توانند به مصلای نماز جمعه بیایند و وسایل خود را در این مجموعه بفروشند.
حجت الاسلام مختاری امام جمعه ساوجبلاغ در حرکتی بی‌سابقه گفت با توجه به اینکه مصلی فقط در روزهای جمعه برای اقامه نماز جمعه مورد استفاده قرار می‌گیرد و از طرفی نیز بدلیل سردی هوا و بارندگی دست فروشان با سختی مواجه می‌شوند، این کاسبان زحمتکش می‌توانند از شنبه تا پنجشنبه هر هفته بساط خود را در مصلی پهن و کاسبی کنند.
این حرکت بی‌سابقه‌ای در سطح نمازجمعه‌های شهرستان‌های کشور بود. اینکه مصلای نماز جمعه که در تمام طول هفته در سکوت و خلوتی به سر می‌برد حالا مامن بی‌پناهانی شود که از شرایط اقتصادی نامساعد به دستفروشی روی آورده‌اند.
اما در خود پایتخت نیز اتفاقات جالبی در راه بود. حجت‌الاسلام علی اکبری با سابقه قابل‌توجهی که در سازمان ملی جوانان و انجمن اسلامی دانش آموزان در ارتباط با قشر جوان پیدا کرده بود به امام جمعه تهران منصوب شد و در اولین عمل اقدام بر برداشتن برخی از نرده‌های جداکننده مسئولین و مردم در صف‌های نمازجمعه کرد. اقدامی که با واکنش بسیار مثبت رسانه‌ها مواجه شد. هر چند علی اکبری در همان خطبه‌های اول با زیرکی گفته بود که درخواستش برداشتن همه نرده‌هاست اما او فعلا موفق به برداشتن چند نرده شده است. نرده‌های محافظه‌کاری و سکوت نیز این چنین هستند. در شرایط بغرنج و پیچیده اجتماعی در ایران محافظه‌کاری به سرعت از بین نخواهد رفت. راه طولانی است و تلاش‌های آغاز شده از سوی برخی از نمایندگان ولی فقیه شاید تلاشی برای نزدیکی به آنچه ولی فقیه سالها پیش فرمود: «محافظه‌کاری قتلگاه انقلاب اسلامی است».
این حرکات اگر در کنار بی‌اهمیتی سالیان سال تریبون‌های نماز جمعه به مسائل عینی و اجتماعی روز گذاشته شود و اگر به عملکرد به شدت محافظه کار و خنثی امامان جمعه در تنظیم خطبه‌های نمازجمعه در سالهای اخیر توجه شود؛ بزرگی آن بیشتر درک خواهد شد.
حرکات جالب توجه ائمه جمعه در شهرهای دیگر هم با شدت و حدت کم و زیاد ادامه دارد. سال پیش در جریان ناآرامی‌ها آیت الله عابدینی امام جمعه قزوین به میان کسبه خیابان رفت و بابت ناآرامی هایی که به کسب و کارشان لطمه زد عذر خواهی کرد. امام جمعه لوشان به تمامی مسئولین شهر فراخوان داد و آنها را به نظافت و پاکسازی حاشیه جاده قزوین به رشت برد.آیت الله فلاحتی نماینده ولی فقیه در گیلان و امام جمعه رشت با حضوردر روستای بیالوا دهستان جیرده در برداشت برنج به کشاورزان کمک نموده و به درد دلها و دغدغه های شالیکاران منطقه گوش داد.در پی بارش برف اخیر در شهرستان گلپایگان، امام جمعه و برخی از مسئولان این شهر در حرکتی جهادی خودشان اقدام به برف روبی معابر کردند.امام جمعه شهر بهاباد یزد از نیروی انتظامی به دلیل جریمه شدن خودرو خود توسط افسر راهنمایی و رانندگی قدردانی کرد. امام جمعه زابل در چند ماه اخیر تبدیل به صدایی برای مردم رنج‌کشیده این استان شده است و بدون کوچکترین ملاحظه‌ای در خطبه‌های کوتاه خود فریاد رسایی بر سر مسئولین منطقه‌ای می‌شود. هنوز عکس های امام جمعه خرمشهر در حال جوشکاری لوله آب و تلاش برای حل مشکل آب خرمشهر را بسیاری به یاد دارند.
با همه این افتاق های مثبت به نظر می رسد کم کم نرده‌های میان مردم و مسئولین در چندین شهر از جمله کرمان، رشت، اهواز و... برداشته می‌شود و حالا باید دید این سیر جدید تا کجا ادامه خواهد داشت ؟
آخرین اخبار