فاطمه ذوالقدر
نماينده تهران در مجلس
به طور كلي در دنيا به منظور جلب توجه مردم به موضوعات مربوط به حفظ محيط زيست و تامين زندگي سالم در راستاي نيل به اهداف توسعه پايدار، روزهاي نمادين خاصي مرتبط با حفظ محيط زيست تعيين ميگردد كه از جمله آنها روز جهاني محيط زيست، روز زمين پاك، روز هواي پاك و غيره ميباشد. روز هواي پاك در دنيا تحت عناوين مختلف از جمله روز بدون خودرو، روز بدون دود و ... در كشورهاي مختلف نامگذاري شده و اقدامات خاصي در اين روز جهت تنوير افكار عموميصورت گرفته است. هدف از اين حرکتهاي نمادين، ايجاد حساسيت در بين اقشار مختلف جامعه است تا با مشارکت و آگاهي و هماهنگي بين بخشي ،سبب کاهش آلودگي هوا گردند.
داشتنِ هواي پاک و سالم، به ويژه در کلانشهرها، براي مردم و دولتمردان به يکي از مشکلات بزرگ تبديل شده است.کشور ما به لحاظ اقليمي، زيستي و اکوسيستميداراي تنوع بسيار و در عين حال بسيار شکننده و آسيب پذير است. معضل آلودگي هوا علاوه بر تاثير مخرب بر روي محيط زيست از جمله حيوانات و گياهان، به سلامت فيزيکي افراد خدشه وارد ميکند و افسردگي و اختلالهاي رواني شهروندان را افزايش ميدهد.
بنابراين بايد گفت، آلودگي هوا يکي از معضلاتي است که به افزايش هدررفت سرمايه ملي در کشور منجر ميشود و هزينههاي اقتصادي و انساني فراواني بر کشور تحميل ميکند.لذا بهبود وضعيت محيط زيست نه تنها مانعي براي توسعه نيست که عاملي براي توسعه پايدار و هدايتگر آن ميباشد.خوشبختانه در جهت تحقق بهبود وضعيت محيط زيست در تاريخ ۲۵/۴/۱۳۹۶ در مجلس شوراي اسلامي، قانون هواي پاک،اگرچه ديرهنگام، تصويب گرديد.
اين قانون نقاط قوت فراواني دارد و راهگشاست اما داراي ابهاماتي نيز ميباشد که اميد است در اجرا و يا آيين نامههاي اجرايي که بخشي از آن تدوين و بخشي ديگر در حال انجام است، برطرف گردد. از جمله اينکه؛ آلايندههاي هوا که در ايران موجب معضلات زيادي شده، دو گروه کلي هستند: آلايندههاي شيميايي بخصوص در کلانشهرها و شهرهاي صنعتي و آلايندههاي ناشي از ريزگردها که در غرب کشور فراواني دارد.
اين قانون بر آلايندههاي شيميايي متمرکز شده و مواد قانوني دقيق و مشخصي را براي اين موضوع مشخص کرده است، اما به موضوع ريزگردها توجه کافي نداشته و عبارات کلي را بيان کرده است و يا اينکه توليد و واردات وسايل نقليه موتوري در اين قانون مشروط به رعايت حدودي از انتشار آلايندهها شده است و از طرفي تکليف شده که حدود مجاز انتشار آلايندهها بايد به استاندارد روز دنيا ارتقا يابد. بايد مدنظر داشت در هر موضوعي چندين استاندارد در دنيا وجود دارد؛ استاندارد اروپا، استاندارد آمريکا و امثال آن. منظور اين قانون از استاندارد روز دنيا چيست؟ نامشخص بودن اين موضوع ميتواند موجب انتخاب سليقهاي استاندارد گردد.
در نهايت بايد گفت تصويب اين قانون، اقداميمثبت در راستاي کاهش آلودگي هوا به عنوان يکي از چالشهاي کشور است و البته تمکين و اجراي آن توسط تماميدستگاهها ، به مراتب مهم تر است.چنانچه مطابق اصل 50 قانون اساسي«درجمهوري اسلامي،حفاظت از محيط زيست که نسل امروز و نسلهاي بعد بايددرآن حيات اجتماعي روبه رشدي داشته باشند، وظيفه عموميتلقي ميگردد.
ازاين روفعاليتهاي اقتصادي وغيرآنکه با آلودگي محيطزيست ياتخريب غيرقابل جبران آن ملازمه پيداکند،ممنوع است.» با توجه به افزايش اعتبارات سازمان محيط زيست در بودجه 98 ، اميدواريم حداکثر تلاش ممکن براي اعمال راهکارهاي محيط زيستي و بهبود شرايط آب و هوايي و منابع طبيعي صورت پذيرد.