پیشرانههای طرح V در حال حاضر از پرکاربرترین موتورهای درونسوز مورد استفاده در خودروهای مختلف هستند که سیلندرهای آن به جای چینش خطی، در دو ردیف به شکل حرف V انگلیسی یا عدد ۷ فارسی با زاویه معمولا ۶۰ درجه روبهروی هم قرار میگیرند، این نوع پیشرانهها از نظر فضا، کوچکتر از پیشرانههای خطی هستند و مرکز ثقل پایینتری نیز دارند.پیشرانههای درونسوز V۱۲، یعنی موتورهایی که با چینش V شکل دارای ۱۲ سیلندر (دو ردیف ۶ تایی) هستند، این نوع پیشرانهها از ابتدای سال ۱۹۰۰ میلادی مورد استفاده قرار میگرفتند و با گذشت زمان، محبوبیت آنها افزایش پیدا کرد. پیشرانههای V۱۲ بهنوعی یکی از قدرتمندترین موتورهای موجود در بازار هستند که تنها در اتومبیلهای خاص، ابرخودروهای پرسرعت و برخی سوپراسپرتها مورد استفاده قرار میگیرد. البته این نوع پیشرانهها در قایقهای موتوری و کشتیهای هوایی نیز، قابل استفاده هستند. (شکل زیر)
پیشرانههای V۱۲ بیش از هر شرکت دیگری در مدلهای خاص استون مارتین، فراری، لامبورگینی، رولزرویس، بیامو و مرسدس بنز دیده میشود، البته با تغییرات بهوجود آمده در صنعت خودروسازی، تا چند سال دیگر، استفاده از پیشرانههای درونسوز کاملا متوقف میشود، اما در حال حاضر میتوان نگاهی به برترین خودروهای ۱۲ سیلندر V شکل تاریخ داشت، خودروهایی در زمانهای مختلف، از برندهای مختلف و با قدرتهای مختلف، با ما همراه باشید:
فراری ۲۵۰ حدود ۱۰ سال در نسخههای جادهای و مسابقهای تولید شد و نام بزرگی برای برند فراری در ده ۱۹۵۰ میلادی ساخت، این مدل با پیشرانه کم حجم ۱.۵ لیتری آغاز و نسخههای نهایی آن با پیشرانه ۳.۰ لیتری تولید شدند، نسخههای فراری ۲۵۰ شامل GTO، Monza، LM، Mille Miglia، California Spyder و GT میشود، اکثر نسخههای فراری ۲۵۰ از قدرت مابین ۲۲۰ تا ۲۵۰ اسببخار بهره میبردند.
در زمانی سری E31، ۸ بیامو به تعطیلی خود نزدیک شده بود، مدل ۸۵۰ با ۱۲ سیلندر، توانست دوباره خط تولید این سری را فعال کند، بیامو ۸۵۰ یک خودرو اسپرت متفاوت با طراحی جذاب، قدرت بالا و پرطرفدار بود که بهبهترین شکل جواب سرمایهگذاری مدیران بیامو را داد. البته مدل پایه بیامو ۸۵۰ از پیشرانه ۴.۴ لیتری ۸ سیلندر بهره میبرد، اما نسخه ۵.۰ لیتری V۱۲ با قدرت نزدیک به ۳۰۰ اسببخار و گیربکس ۴ دنده خودکار، توانست نقطه عطف این سری باشد.
مرسدسبنز S۶۰۰ در واقع جزو نسل سوم مرسدس کلاس S قرار میگیرد که مدلهای آن را سدانهای لوکس با امکانات رده بالا تشکیل میدهند، نکته جالب آن است که این خودرو اولین مدل ۱۲ سیلندر تاریخ شرکت مرسدس است، یعنی شرکت بزرگی مانند مرسدس تا سال ۱۹۹۱ هیچ خودرویی با پیشرانه ۱۲ سیلندر تولید نکرد و اولین مدل V۱۲ این شرکت یک سدان لاکچری بالارده بود که بخشی از شهرت خود را بهدلیل همین پیشرانه V۱۲ بهدست آورد، این مدل دراصل برای رقابت با بیامو ۷۵۰i تولید شد.
مکلارن که در سال ۱۹۹۲ شرکتی نوپا محسوب میشد توانست با تولید مدل F۱ سریعا خود را به یکی از رقبای جدی فراری تبدیل کند، مدل F۱ تنها در ۱۰۶ نسخه تولید شده که هرکدام با قیمت بسیار بالا ۱۲.۹ میلیون پوند بهفروش رفت. خودرو محبوب مکلارن، ۳۸۶ کیلومتر در ساعت سرعت داشت که این خود یک رکورد محسوب میشود و مکلارن F۱ را به یکی از منحصربهفردترین خودروهای تاریخ تبدیل میکند.
سری فانتوم یکی از مشهورترین تولیدات شرکت رولزرویس محسوب میشود، تولید این سری از سال ۱۹۲۵ آغاز شده و تاکنون طی ۸ نسل ادامه پیدا کرده است، اما بهترین مدل ۱۲ سیلندر این سری مربوط به نسل هفتم آن میشود که از سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۲ ساخته و به بازار عرضه شد. فانتوم ۱۲ سیلندر با پیشرانه حجیم ۶.۱۲ لیتری، یک مدل لاکچری پرقدرت بود که نظر هر بینندهای را به خود جلب میکرد، با این وجود اولین مدل فانتوم ۱۲ سیلندر به نسل سوم این خودرو که طی سالهای ۱۹۳۶ تا ۱۹۳۹ تولید شد باز میگردد.
در طول تاریخ مدلهای شاسیبلند متعددی با پیشرانه ۱۲ سیلندر ساخته شدهاند، اما آئودی Q۷ TDi خودرویی متفاوت است. این مدل بهجای پیشرانه بنزینی، از پیشرانه دیزلی استفاده میکند، درواقع مدل Q۷ TDi اولین مدل دیزلی V۱۲ تاریخ شرکت آئودی محسوب میشود. این خودرو با ۴۹۳ اسببخار قدرت و هزار نیوتنمتر گشتاور یک هیولای به تمام معنا است که صفر تا ۱۰۰ کیلومتر در ساعت را تنها در ۵.۵ ثانیه طی میکند.
تنها ۷۷ نفر شانس این را داشتند که این مدل جذاب را خریداری و از رانندگی با آن لذت ببرند، این خودرو تولید محدود استون مارتین دارای پیشرانه فوق حجیم ۷.۳ لیتری ۱۲ سیلندر با نزدیک به ۷۵۰ اسببخار قدرت و ۷۵۰ نیوتنمتر گشتاور بود، ابرخودرو استون مارتین وان ۷۷ علیرغم وزن هزار و ۶۳۰ کیلوگرمی، با سرعت کمنظیر ۳۵۴ کیلومتر در ساعت، صفر تا صد را در تنها ۳.۵ ثانیه طی میکند.
سال ۲۰۱۱، زمانی برای معرفی ابرخودروهای قدرتمند بود، پس از استون مارتین وان ۷۷، لامبورگینی نیز با معرفی نسل جدید ابرخودروهای خود با نام اونتادور که نزدیک به ۷۰۰ اسببخار قدرت داشت، یک خودرو V۱۲ دیگر را وارد بازار کرد. لامبورگینی تاکنون هزار نسخه از اونتادور را تولید و عرضه کرده که برای شرکتی مانند لامبورگینی با تولیدات محدود، در نوع خود یک رکورد محسوب میشود. اونتادور از پیشرانه نسل جدید لامبورگینی بهره میبرد که نیرو را با سیستم انتقال ۷ سرعته نیمه خودکار به تمام چرخها هدایت میکند.
ابرخودرو پاگانی زوندا آنقدر جذاب بود که در زمان معرفی جانشین آن، پاگانی هوایرا، هیچکس از موفقیت این مدل مطمئن نبود، اما هوایرا توانست سطح خودروهای پاگانی را یک پله به جلو ببرد و جانشین خلفی برای مدل بهیادماندنی زوندا باشد. پاگانی در هوایرا از پیشرانه ۶.۰ لیتری ۷۲۰ اسببخاری مرسدس AMG استفاده کرد که نهایت سرعت آن به ۳۷۰ کیلومتر در ساعت میرسید. هر نسخه هوایرا با قیمت یک میلیون و ۳۱۴ هزار دلار به فروش میرود.
فراری متخصص ساخت خودروهای سوپراسپرت و قدرتمند در اروپا محسوب میشود، مدل لافراری دارای پیشرانه بنزینی ۶.۳ لیتری V۱۲ بههمراه یک موتور الکتریکی است که نزدیک به هزار اسببخار قدرت دارد. نمایشگاه بینالمللی خودرو ژنو در سال ۲۰۱۳، مکانی بود که فراری ابرخودرو خود را معرفی کرد، تا کنون ۲۱۲ نسخه از این خودرو تولید شده که هرکدام ۱ میلیون و ۳۰۰ هزار دلار قیمت دارد.