اما و اگرهای اشتغالزائی دانش بنیان ها

بخشی از دیدگاه مسئولان دولتی درباره ظرفیت های شرکت های دانش بنیان درست است. اقتصادایران چاره ای جز سرمایه گذاری بر شرکت های دانش بنیان ندارد چراکه راه دیگری برای ایجاد اشتغال و توسعه فعالیت های اقتصادی مولد نداریم. بازار کسب وکارهای مرتبط با انرژی و دیگر حوزه های موثر در اقتصاد ایران پر شده است و وضعیت بازار سنتی هم به دلیل تحولات سریع فناوری به منظور ایجاد فرصت های شغلی بیشتر قابل اتکا نیست. به طور قطع شرکت های دانش بنیان نقش موثری در ایجاد اشتغال دارند. این شرکت ها حوزه های تازه خدمات و صنعت را ایجاد کرده و شیوه های گذشته را بهبود بخشیده و متحول می کنند. همین تحولات عامل ایجاد مشاغل جدید است با این حال نباید فراموش کرد که توسعه همین مشاغل جدید زمینه ساز از بین رفتن بعضی مشاغل سنتی است. شاید بتوان بخش حمل و نقل را معروف ترین بخش در این زمینه دانست که توسعه کسب وکارهای نوین در آن، کسب وکارهای سنتی را از بین برده است. در واقع در بخش حمل و نقل شهری پیش از ورود کسب وکارهای نوین رقیبی برای فعالان سنتی وجود نداشت اما اکنون این شرکت های نو اشتغال سنتی در این حوزه را تهدید می کنند. بنابراین نمی توان گفت که کل مسائل اشتغال با اتکا به شرکت های دانش بنیان حل خواهد شد. یک مشکل بزرگ درباره شرکت های دانش بنیان محدود شدن فعالیت آن ها به بازار داخل است. دیدگاهی که دولت درباره اثرگذاری شرکت های دانش بنیان بر بیکاری دارد، در ارتباط با بازارهای جهانی و ارائه خدمات و محصولات در فضای بین المللی ممکن است محقق شود اما با توجه به تحریم کنونی، کسب وکارهای نوین بیشتر باتوجه به بازار داخلی اهداف خود را تعریف می کنند. این درحالی است بازار داخل محدود است و رقابتی نیست. بازار داخل بیشتر انحصاری است و عرصه حضور خصولتی هاست و جایی برای بخش خصوصی نیست. بنابراین، با توجه به محدودیت و انحصار در بازار داخل و عدم دسترسی به بازار خارجی، هرچند نمی توان اثرگذاری شرکت های دانش بنیان بر رشد اشتغال را نفی کرد اما استفاده حداکثری از ظرفیت های آنان مورد تردید است.

منبع: اتاق تهران