تعامل موثر استارت آپ ها و روابط عمومی استراتژیک

پر واضح است که ایجاد یک استارتاپ کار ساده ای نیست. وقتی به دقت به استارت آپ های داخلی و بین المللی نگاه کنیم، شرکتهای موفقی را می بینیم که در سایه ابتکار، خلاقیت، جسارت و دوراندیشی کارآفرینانشان، پله های ترقی را با سرعتی باورنکردنی طی کرده اند.
سرعت رشد شرکت ها در دنیا، با ظهور استارت آپ ها دستخوش تحولی شگرف شده و بسیاری از شرکت های ناشناخته، در مدتی کوتاه رشد سریعی را پیموده و به شهرت کشوری، منطقه ای و جهانی دست یافته اند.
در فضای اقتصادی کنونی، راه اندازی یک کسب و کار جدید می تواند یک ریسک بسیار بزرگ باشد و نیاز به برنامه ریزی، آینده نگری، تامین منابع و جسارتی در خور دارد. توجه کنیم که استفاده از هریک از این ابزاها به تنهایی، ضامن مطمئنی برای موفقیت در کسب و کار نیست.
هر قدر هم فضای عمومی جامعه، کالا یا خدمات قابل ارائه، در دسترس بودن منابع و مواد اولیه و سایر چالش های اساسی یک کسب و کار نوپا تامین باشند، تنها تا مرحله راه اندازی ارائه خدمات یا فروش کارساز بوده و از این مرحله به بعد، نیاز به همکاری تیم های متخصص موازی و جدید وجود دارد.
یکی از مولفه های اصلی شناخت و وفاداری مشتری از محصول یا خدمات، استفاده از تیم روابط عمومی و تبلیغات است. روابط عمومی و تبلیغات در کسب و کارهای دارای پیشینه و سابقه طولانی، تعریفی مشخص دارد. شرح وظایفی که طی سالها تلاش و ممارست، به قدر کافی صیقل خورده و تمام ابعاد آن مشخص و شفاف است.
طراحی، ساخت، حفاظت و ارتقاء برند نیز یکی از اصلی ترین پایه های فروش و وفاداری مشتری است؛ و شناخت و انتخاب رسانه، سریعترین راه برای ایجاد شهرت مثبت برای برند شرکت ها است.
دو سوال مهمی که قصد داریم پاسخی برای آن بیابیم این است که آیا شرکت های استارت آپی نیاز به خدمات روابط عمومی و تبلیغات دارند یا خیر؟ و چه نوع از خدمات روابط عمومی و تبلیغات، مناسب یک شرکت استارت آپی است؟
شرکت های استارت آپ نیز "لزوما" به نوعی از روابط عمومی نیاز دارند که در اینجا از آن به عنوان روابط عمومی استراتژیک یاد می کنیم.
وقتی سخن از آغاز یک کسب و کار جدید در میان باشد، با نگاهی به ماتریس کاربردی SWOT ( ضعف ها، قوت ها، فرصت ها و تهدید ها ) در می یابیم که چابکی، تصمیم سازی و تصمیم گیری سریع و بهره گیری از توان و تخصص و نوآوری نیروهای جوان، از نقاط قوت و فرصت های اینگونه شرکت هاست. در مقابل آن نیز محدودیت در بودجه، کم تجربه گی، محدودیت زمان و سهولت ایجاد و رشد شرکت های همکار با خدمات یا محصولات موازی را می توان به عنوان نقاط ضعف و تهدیدهای این گروه در نظر گرفت.
بر همین اساس در می یابیم روابط عمومی و تبلیغات در شرکت های استارت آپ نیاز به دقت و توجه خاصی در زمان بندی، بودجه بندی و منابع و سرعت دارد. به طور کلی بحث مدیریت منابع و بهره گیری بهینه و حداکثری از مزیت های رقابتی، رمز بزرگ موفقیت استارت آپ هاست.
در اینجا به یک جمله کلیدی بر می خوریم: "شرکت های استارت آپ بودجه و زمان محدودی دارند"
شرکت های استارت آپ رقبای بالقوه و بالفعل زیادی دارند یا می توانند داشته باشند که پیشی گرفتن یا خلق رقبای جدید در آن بسیار محتمل است. اتاق فکر این شرکت ها که یک مدیر یا متخصص روابط عمومی و تبلیغات استراتژیک یکی از اعضای اصلی آن هاست، باید به صورت بی وقفه و مستمر در حال فعالیت و بررسی اوضاع داخلی، برنامه ریزی آینده و تحلیل بازار و رقبا باشد.
شناسایی مشتری و رفتارهای آن در روابط عمومی شرکت های استارت آپی بسیار حائز اهمیت است. پس از شناسایی دقیق رفتارهای مشتری، دو رکن اصلی تبلیغات خلق می شود. رکن اول محتوا و رکن دوم انتخاب رسانه است.
روابط عمومی استراتژیک با استفاده از عناصر خلاقیت و جذابیت، پرهیز از زیاده گویی و اطلاع کافی از محصولات یا خدمات، محتوا را بر اساس نیاز مشتری تهیه و آماده می کند. در اینجا بار دیگر نقش روابط عمومی و تبلیغات بیش از پیش جلوه می کند. انتخاب بهینه ترین روش انتقال محتوا از بین طیف وسیع رسانه ها از وظایف مهم و تاثیرگزار روابط عمومی استراتژیک است. می دانیم که در دنیای امروز رسانه های بی شماری وجود داشته و هر یک از صاحبان آن، مدعی برتر بودن رسانه خود و بیشترین تاثیر بر مخاطب نهایی هستند. اما انتخاب این که محتوای فاخر آماده شده، از چه روشی با بهینه ترین هزینه ممکن به مخاطب نهایی می رسد، تصمیمی مهم و موثر است. دریافت بازخورد از مشتریان نیز که روش های شناخته شده مناسبی نیز برای آن وجود دارد، از وظایف تیم روابط عمومی و تبلیغات است.
از یاد نبریم تولید محتوای کاربردی و انتقال آن از کارآمدترین رسانه ممکن با توجه به نوع و رفتارهای شناسایی شده از مشتریان، باعث می شود بودجه و زمان به عنوان بخش مهمی از سرمایه های اصلی شرکت های استارت آپی، به بهترین شکل و در بهترین زمان ممکن اجرایی شده و از اتلاف آن جلوگیری شود.
بهتر است هرگز ارتباطات رسانه ای را فراموش نکنیم. روابط عمومی استراتژیک ارتباطات رسانه ای را با رسانه ها ایجاد کرده و گسترش می دهد. با دقت به نفوذ و میزان اعتماد مردم به رسانه هنوز هم می توان از آن به عنوان یکی از قدرتمندترین روش های انتقال پیام استفاده کرد.
ساخت داستان های موفق در قالب تجربه مشتری، یکی از روش هایی است که اگرچه بازه زمان تاثیر آن کمی از سایر روش های تبلیغات مستقیم بیشتر به طول می انجامد، ولی در دراز مدت بدون هیچ هزینه جدیدی دهان به دهان منتشر شده و کارایی خود را خواهد داشت. طراحی، تولید و هدایت انتشار این تجربیات مشتری از وظایف روابط عمومی است.
با این که روابط عمومی و تبلیغات، فرزند خردسال کسب و کار بشری است، اما در همین زمان کوتاه نیز توانسته تاثیرات مهمی بر آن بگذارد. به نحوی که بازی گردانان اصلی اقتصاد دنیا آن را به عنوان بازوی قدرتمند و حیاتی کسب و کار خود می شناسند.
کامران طالبی
دکترای برند و بازاریابی