گروه اقتصاد کلان: پس از حمله حوثی ها به تاسیسات نفتی آرامکو که مهمترین شرکت نفتی عربستان است، تولید و توزیع نفت عربستان با اختلال جدی مواجه شده است.
در این رابطه گاردین در گزارشی نوشت: حمله به تاسیسات نفتی عربستان بزرگترین جهش قیمت نفت را در ۳۰ سال گذشته رقم زده است.
بر اساس این گزارش این حمله منجر به افزایش ۱۲ دلاری قیمت نفت در یک جهش شده است. این حمله ۵.۷ میلیون بشکه نفت در روز را از چرخه توزیع حذف کرده و این یعنی ۵ درصد کل توزیع نفت جهانی در حال حاضر کسر شده است.
به گفته منایع آگاه در حملات اخیر به تاسیسات آرامکو عربستان، ۱۸ درصد از تولید گاز طبیعی و ۵۰ درصد از تولید اتان و میعانات گازی این کشور متوقف شده است. برخی تحلیل گران معتقدند در صورتی که عربستان سعودی نتواند سریعا صادرات نفت خود را احیا کند، قیمت هر بشکه نفت میتواند به ۱۰۰ دلار افزایش یابد.
نوسانات شدید در بازار جهانی نفت
در این ارتباط عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی در مورد بمباران تاسیسات نفتی بقیق و میدان نفتی خریص در عربستان سعودی و تاثیر آن بر قیمت نفت در بازارهای جهانی گفت: این موضوع باعث کاهش تولید نفت عربستان میشود و با انفجار تاسیسات نفتی عربستان از سوی یمنیها، بازار نفت دنیا دچار نوسانات شدید خواهد شد. به نقل از رویداد 24 قاسم ساعدی با بیان اینکه عربستان روزانه ۵ میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه نفت تولید میکند گفت: این حمله غافلگیرانه میزان تولید این کشور را کاهش داده و باعث رشد قیمتها خواهد شد. این نماینده مجلس با بیان اینکه احتمال افزایش بهای نفت حتی بیش از ۱۰۰ دلار نیز وجود دارد گفت: با این خسارتی که به عربستان وارد شده بعید به نظر میرسد تولید این کشور به سرعت از سر گرفته شود. طبق نظر کارشناسان تعمیر و بازسازی این تاسیسات نیاز به زمان زیادی دارد؛ ضمن اینکه مخازن نفتی همجوار تاسیسات مادر عربستان که دچار اختلال شده نیز قابل بهره برداری نیستند. ساعدی در ادامه به تبعات اختلال در تولید و توزیع نفت عربستان بر بازارهای جهانی گفت: نفت عربستان شریان حیاتی صنایع دنیاست، به گونهای که خلاء نفت این کشور کلیه صنایع اروپا و امریکا و حتی آسیا را نیز دچار بحران میکند؛ همین موضوع باعث شده آمریکا بخواهد از ذخایر استراتژیک خود استفاده کند تا کاهش تولید عربستان را به سرعت جبران کرده باشد. او نسبت به احتمال بیرون کشیدن نفت استراتژیک آمریکا در شرایط کنونی ابراز تردید کرد و گفت: به نظر میرسد امریکا نیز این ریسک را نکند. عضو کمیسیون انرژی مجلس در مورد تاثیر حادثه تخریب تاسیسات نفتی عربستان بر فروش نفت ایران گفت: با توجه به فشارهای موجود بر صنایع دنیا، ممکن است در این ماجرا سهمی برای فروش نفت ایران در نظر گرفته شود. او با اشاره به تحریمهای آمریکا علیه ایران و کاهش تولید عربستان و تاثیر آن بر بازار های جهانی گفت: ممکن است با اتفاقی که رخ داده، نظر رئیس جمهور آمریکا هم در این خصوص (تحریمهای نفتی علیه ایران) تغییر کند.
پیامدهای حمله پهپادهای یمنیها به تاسیسات نفتی آرامکو
از سوی دیگر یک کارشناس نفت گفت: عربستان بزرگترین صادرکننده نفت جهان است و مشکل در صادرات نفت این کشور بازار نفت دنیا را تحتالشعاع قرار میدهد. به گزارش رکنا، محمدعلی خطیبی در این باره میگوید: عربستان بزرگترین صادرکننده نفت جهان است و مشکل در صادرات نفت این کشور بازار نفت دنیا را تحتالشعاع قرار میدهد. وی با بیان اینکه احیای خسارتهایی که به صنعت نفت عربستان وارد شده زمان میبرد تصریح کرد: صدماتی که به میدان نفتی عربستان وارد شده بعید است طی چند روز دوباره به ساختار قبلی برگردد و این موضوع نشاندهنده این است که بازار نفت در جهان ممکن است با تغییراتی همراه باشد. خطیبی افزود: تلفاتی که به صنعت نفت وارد میشود اگر کمتر از دو تا سه ماه جبران شود کوتاهمدت تلقی میشود، اما اگر خسارتها بنیادی باشد و بیش از شش ماه و یک سال زمان نیاز داشته باشد بلندمدت نامیده خواهد شد که در این صورت بازار با التهاب بیشتری روبهرو میشود. مسئول فروش نفت ایران در دولت دهم ادامه داد: آنچه اکنون اتفاق افتاده، بیاعتمادی مشتریان عربستان با وجود وعدههای ترمیم زیرساختهای شرکت آرامکو است. به این دلیل که ریسک صادرات نفت عربستان را افزایش میدهد و متقاضیان زمانی که سفارش خود را اعلام میکنند معلوم نیست که در تاریخ مقرر نفت خود را تحویل میگیرند یا خیر. از این رو مشکلاتی در تأمین نفت عربستان به وجود میآید.
این کارشناس نفت با تاکید بر اینکه اگر یمنیها یکبار دیگر به تاسیسات نفتی عربستان حمله کنند قیمت نفت افزایش زیادی خواهد داشت گفت: اکنون امنیت نفت عربستان با مشکل مواجه شده و معلوم نیست که حملات یمنیها ادامه داشته باشد یا خیر. اگر حتی یکبار دیگر یمن به تاسیسات نفتی عربستان آسیب برساند و این موضوع تداوم داشته باشد مشتریان نفت شرکت آرامکو از دست میروند و قیمت نفت افزایش خواهد داشت.
وی افزود: اگر این شرایط پیش برود و حمله حوثیهای یمن ادامه داشته باشد ممکن است مشتریان عربستان نسبت به دریافت نفت از این کشور بیاعتماد شوند و حکومت نفتی عربستان در جهان نفسهای آخر خود را بکشد.
به گفته این کارشناس نفت، آسیب به بخش پالایش و انتقال در زمان کوتاهی قابل جبران است، اما جبران خسارت در بخش چاهی و ترمینال و بارگیری زمانبر خواهد بود.
احتمال کاهش درآمدهای نفتی عربستان
همچنین یک کارشناس نفت درباره آینده بازار نفت پس از نصف شدن تولید عربستان توضیح داد: با توجه به اینکه عرضه و تقاضا برای هر کالایی اهمیت دارد و امنیت تأمین آن را به خطر میاندازد حمله یمن به عربستان باعث برهم خوردن قیمت نفت در بازار جهانی میشود و احتمال بروز مشکلات اقتصادی به دلیل کاهش درآمدهای خارجی سعودیها وجود دارد.
وی با بیان اینکه حمله یمن به عربستان باعث کاهش تولید نفت این کشور شده است تصریح کرد: آنطور که در اخبار شنیده میشود به طور متوسط تولید روزانه ۷ میلیون بشکه نفت به خطر افتاده است.
علیخانی به حساسیت بازار نفت اشاره کرد و افزود: هنوز اطلاعات دقیقی مبنی بر اینکه این حملات چقدر در لایههای تاسیسات نفتی عربستان خسارت وارد کرده منتشر نشده و مقامات سعودی نیز ترجیح میدهند در این زمینه سکوت کنند.
وی به انتخابات ریاست جمهوری پیش رو ایالات متحده آمریکا اشاره کرد و ادامه داد: ایالات متحده آمریکا اجازه نمیدهد حتی یک روز قیمت نفت در بازار جهانی افزایش یابد به این دلیل که احتمال دارد با افزایش قیمت بنزین رأی مردم این کشور با تغییراتی همراه باشد که به نفع رئیسجمهور فعلی نیست. از این رو حتی اگر عربستان نتواند این کار را جبران کند آمریکا زحمت این کشور را کم خواهد کرد تا از این موضوع به نفع خودش استفاده کند.این کارشناس نفت با بیان اینکه آمریکا ذخایر استراتژیک نفت در اختیار دارد تصریح کرد: هرچند یمن و عربستان با هم در جنگ هستند، اما پشت پرده این موضوع به آمریکا برمیگردد که این اقدام آنها با برهم زدن تعادل در بازار نفت امنیت تأمین انرژی جهان را به خطر انداخته است. آمریکا به جای فرافکنی بهتر است مانع بروز تنش در منطقه شود.علیخانی با اشاره به تحریمهای فروش نفت ایران توسط آمریکا گفت: کشورهای زیادی نیازمند نفت ایران هستند، اما به دلیل تحریمهای سختگیرانه آمریکا علیه ایران حاضر نیستند از ایران نفت بخرند. ضمن اینکه این احتمال وجود دارد که آمریکا به منظور از دست نرفتن ذخایر استراتژیک کشورش به ایران در قالب یک امتیاز اجازه فروش نفت را به مدت کوتاهی بدهد تا عربستان بتواند تاسیسات نفتی خود را بازسازی کند که در این صورت هم قصد دارد تعهدات ایران را نسبت به برجام افزایش دهد و هم تاسیسات نفتی عربستان بازسازی شده و دوباره تحریم فروش نفت ایران اجرایی خواهد شد.
آزادسازی ذخایر نفت کمکی به بازار نمیکند
رییس دفتر مطالعات انرژی وین گفت: شاید آمریکا ناچار شود تحریم های نفتی ایران را کاهش دهد تا ایران سریعا از ذخایر موجود خود به کمک بازار بیاید.
فریدون برکشلی، رییس دفتر مطالعات انرژی وین در گفتگو با خبرنگار مهر در پاسخ به اینکه «اقدام ترامپ در آزاد سازی ذخایر نفت این کشور جهت کنترل افزایش قیمت ناشی از حمله پهبادی به تاسیسات نفتی عربستان، تا چه اندازه در مهار قیمت ها موثر خواهد بود»، گفت: امریکا ذخایر استراتژیک یا SPR برای مصرف ۱۲۰ روز خود در اختیار دارد. ایجاد این ذخایر استراتژیک به سال ۱۹۷۳ میلادی بر می گردد که کشورهای عربی، عرضه نفت به امریکا، انگلیس و هلند را تحریم کردند.
