مظفر محمدی کارشناس بازار کشاورزی در گفت وگو با باشگاه خبرنگاران جوان، با اشاره به اینکه معاملات گواهی سپرده پسته به زودی در بورس کالا راه اندازی میشود، اظهار کرد: پیش از آغاز معاملات زعفران و زیره سبز در بورس کالا نیز برخی فعالان بازار این محصولات به دلیل نداشتن آشنایی کامل با سازوکار بورس شاید خیلی راغب نبودند، اما امروز بسیاری از کشاورزان زعفرانکار محصولشان را به انبارهای بورسی میسپارند و حجم معاملات این دو محصول در گواهی سپرده و قراردادهای آتی نشان دهنده آغاز یک تحول در بخش کشاورزی است.
این کارشناس بازار محصولات کشاورزی ادامه داد: در همین راستا پسته در نوبت ورود به معاملات گواهی سپرده بورس کالا قرار دارد، اتفاقی که در مرحله نخست به سود کشاورزان است چراکه وقتی معاملات گواهی سپرده پسته در بورس آغاز شود، خیلی زود قیمتهای شفاف پسته بر تابلوی بورس نمایان شده و کشاورزان از نرخهای واقعی محصولشان مطلع میشوند؛ اتفاقی که در خصوص زعفران و زیره نیز رقم خورد.
محمدی افزود: اما برخی افراد به دلیل آشنا نبودن به کارکردهای بورس احساس میکنند که بورس کالا رقیب آنها خواهد شد در شرایطی که پس از کشاورزان، این صادرکنندگان هستند که با معاملات گواهی سپرده پسته به منبعی از محصول استاندارد و باکیفیت دسترسی پیدا میکنند و دیگر دغدغهای در قبال کیفیت متفاوت پسته نخواهند داشت.
وی تاکید کرد: برخی فعالان بازار پسته گمان میکنند اگر پسته وارد بورس شود، درآمد آنها کمتر میشود، اما این موضوع کاملا اشتباه است؛ بورس در کنار فعالیت آنها در شفاف سازی قیمت، ایجاد انبارهای استاندارد و ارائه چشم انداز قیمتی عمل میکند و حتی همه فعالان بازار نیز میتوانند با ورود به ابزارهای مالی بورس از جمله گواهی سپرده کالایی به کسب سود بیشتر بپردازند که این موضوع افزایش نقد شوندگی و عمق بازار را در پی خواهد داشت.
این تولیدکننده پسته با اعلام خوش بینی نسبت به رونق معاملات پسته در بورس کالا گفت: اینکه بازار محصولات کشاورزی شفاف و با حساب و کتاب شود، مزیت بزرگی برای کشور است به طوریکه مسیر عبور از مبادلات سنتی و بعضا با مشکل کالاهای کشاورزی به خرید و فروشی الکترونیکی، قانونی و کارا با عرضه در بورس میگذرد و فعالان بازار انواع محصولات به مرور نسبت به این اتفاق تشویق خواهند شد.
محمدی در خصوص استانداردسازی پسته برای عرضه در بورس با وجود تنوع بالای تولید این محصول گفت: پسته فندقی در دو سایز ۳۰-۲۸ و ۳۲-۳۰ به عنوان دارایی پایه در معاملات گواهی سپرده بورس کالا تعریف شده و مشکلی در این زمینه وجود ندارد.
کشاورزان قدرتمند میشوند
این کارشناس بازار محصولات کشاورزی با بیان اینکه ورود این کالاها به بورس، کشاورز را طی سالهای آینده قدرتمند میکند، گفت: بخشی از اصلاح امور و ساماندهی بازارها که وظیفه دولت است، امروز میتواند به واسطه بورس کالا محقق شود به طوریکه کشف قیمت عادلانه محصولات و رشد کیفی تولید از مزیتهای ابتدایی ورود محصولات به بورس است که در صورت حمایت مسوولان این اتفاق به رشد انگیزه کشاورزان و افزایش تولید کشور منجر میشود.
وی با بیان اینکه هر ساله برخی افراد درآمدهای هنگفتی از بازار پسته به دست میآورند که این منابع برای کشاورزان است و باید به آنها برسد، گفت: عرضه مستقیم پسته از سوی کشاورز در بورس و خرید مصرف کنندگان داخلی و صادرکنندگان، یک روال منطقی و اقتصادی است که سود واقعی این بازار را به جای واسطهها به کشاورز و صادرکننده میرساند.
به گفته محمدی، سیاست کار این دست افراد که نقدینگی زیادی در اختیار دارند این است که سعی میکنند قیمتها را در بازار پسته پایین نگه دارند تا زمانی که کل نقدینگیشان را صرف خرید پسته با قیمت پایین کنند. در این شرایط کشاورزانی که چارهای ندارند و به علت مشکلاتشان مجبور به فروش پستههایشان هستند، محصول خود را با قیمت پایین میفروشند و اینجاست که قیمتها شروع به افزایش میکند و سود اصلی به جیب این افراد میرود.
این فعال بازار پسته ادامه داد: با آغاز معاملات گواهی سپرده پسته در بورس کالا و امکان ورود پسته کشاورزان به انبارهای استاندارد، این کشاورزان هستند که نبض بازار را در اختیار میگیرند و در هر زمان که بخواهند با قیمت واقعی بازار اقدام به فروش محصولاتشان کرده و در کوتاهترین زمان وجه حاصل از معامله را دریافت میکنند.
گسترش بازاریابی
محمدی با اشاره به تاثیر انجام معاملات پسته در بورس بر بازاریابی گفت: کافیست یک مشتری خارجی یک دفعه از بورس کالا پسته خریداری کند که بی شک در نوبتهای بعد نیز برای خرید پسته ایران به بورس مراجعه خواهد کرد؛ علت آن این است که انباردار بورس ضمانت نامههای بانکی گذاشته است و کیفیت محصول را تضمین کرده، پس امکانی ندارد مشکلی برای پسته آن شخص ایجاد شود؛ بنابراین پسته سالم و باکیفیت به فروش میرسد.
الگوبرداری از رقبا
این فعال بازار پسته در پاسخ به این پرسش که آیا رقیبان ما که آمریکا سرآمد آنان است، از مکانیزم بورس استفاده میکنند؟ پاسخ داد: بله؛ رقیبانی مثل آمریکا شرکتهای محدود و مشخصی دارند مثلا شرکتی هست تحت عنوان پارامونت که ۶۰.۷۰ درصد پسته آمریکا را در اختیار دارد. شرکت پارامونت که اکنون نام خود را به واندرفول تغییر داده است خرید و فروش پسته را به شکل متشکل انجام میدهد؛ این عملا یک نوع از بورس است و همان کاری را که ما میخواهیم برای پسته انجام دهیم، به شکل دیگری انجام میدهند. می توان گفت کار ما یک نوع الگوبرداری از رقبای ماست. فقط آنان به طور شخصی قرارداد نمیبندند قراردادها را به صورت شرکتی میبندند که خیلی هم کارآمد است.
محمدی در توضیح وضعیت رقابت در بازار جهانی پسته اظهار کرد: متاسفانه صادرکنندگان ما گاه مجبورند پسته بیکیفیت هم صادر کنند؛ اما بورس این اجازه را نمیدهد. اگر مشتریان خارجی از بورس خریداری کنند پسته صددرصد باکیفیت از کشور خارج میشود و این اتفاق موفقیت ایران در بازار جهانی را به همراه خواهد داشت؛ با همه این تفاسیر ورود پر حجم پسته و حمایت مسوولان از این اتفاق به طور حتم در افزایش توان رقابتی ایران در بازار جهانی پسته اثرگذار خواهد بود.
محمدی که انبارش را به منظور آغاز معاملات گواهی سپرده زیر کلید و استاندارد بورس کالا قرار داده است عنوان می کند که با بورسی شدن پسته، همه فعالان این بازار اعم از کشاورز، تولیدکننده و صادرکننده منتفع می شوند و بورس به هیچ عنوان رقیب فعالان این بازار نیست.
