چگونه مانند حرفه‌ای‌ها تصاویر پرتره بگیریم؟

همه ما با عکس‌هایی بی‌نظیر و زیبا به نام پرتره برخورد کرده ایم و محو تماشای آن‌ها شده‌ایم اما برای گرفتن یک عکس پرتره خوب و دیدنی که حسی خوب را به بیننده القاء کند چه راهکارهایی وجود دارد؟! پرتره از آغاز اختراع عکاسی تاکنون شاهد تغییرات فراوانی بوده است. در اوایل دوران عکاسی پرتره تنها از طریق تابش نور ملایم و به کمک عدسی‌ها صورت می‌گرفت و از پس زمینه‌ای ساده برای تمام تصاویر استفاده می‌شد که با پیشرفت تکنیک‌های عکاسی، امکان تصاویری با کیفیت بیشتر و زمان نوردهی کوتاه‌تر به وجود آمد و این تغییر موجب گرایش عکاسان به سوژه‌های دیگر از جمله عکس‌های خبری و جنگی شد.

باید بدانید که برای گرفتن یک پرتره خوب باید یک سری از اصول و موارد را در نظر گرفته و رعایت کنید، از جمله؛

• صورت و خصوصیات صورت مدل را تجزیه و تحلیل کرده و بهترین حالت صورت را برای عکاسی درنظر بگیرید. برای این کار مدل را بررسی کنید، اول با او صحبت کرده تا بتوانید بهترین حالتی که معایب او به نظر نرسد را انتخاب کنید. به عنوان مثال اگر کسی دارای چانه چاق می‌باشد نباید سر خود را به پایین بیاورد.
•  یکی از مهمترین وسایلی که برای عکسبرداری پرتره مورد نیاز است استفاده از عدسی‌های خاص پرتره می‌باشد که ویژگی نرم کردن تصویر را دارا می‌باشند. این ویژگی را نباید با واضح نبودن عکس به دلیل نامیزان بودن عدسی اشتباه گرفت. این عدسی‌ها خطوط چهره مثل چین و چروک را محو می‌کنند. البته لازم به توضیح است که گاهی اوقات عکاس پرتره بخواهد به عمد، چین و چروک پوست را بیشتر هم نشان دهد.

چطور یک عکاس پرتره حرفه‌ای شوید؟

نکات عکاسی پرتره،  شامل محدوده‌ای کامل از ترفند‌های ساده گرفته تا تنظیمات دوربین و کار به ظاهر غیرممکن همچون، وادار کردن بچه‌ها به بی حرکت ماندن را در بر می‌گیرند. اگرچه بسیاری از عکاسان دوربین خود را به یک DSLR مناسب ارتقاء می‌دهند تا وقتی پرتره‌های خانوادگی یا عکس‌های دوستانه می‌گیرند، کنترل بیشتری به آن‌ها دهد، اما گرفتن عکس‌های خوب از افراد همیشه یک چالش است.

تفاوت بین پرتره‌های آماتور و حرفه‌ای می‌تواند گسترده باشد.

چه موقع از جبران نوردهی استفاده کنیم؟

یکی از مشکلات رایج عکاسی در هنگام عکاسی پرتره از تن رنگ‌های پوست روشن، پرتره‌های با نوردهی ناکافی (underexposed) است. هنگام عکاسی تصاویر تمام رخ یا وقتی مقدار زیادی رنگ سفید در صحنه وجود دارد، بیشتر متوجه این مسئله خواهید شد، عروس‌ها در مراسم عروسی یک نمونه بارز آن هستند. برای روشن کردن سوژه‌ها در هنگام استفاده از مد اولویت دیافراگم، شما می‌توانید استفاده از گزینه جبران نوردهی را امتحان کنید. برای روشن شدن چهره افراد، بالا بردن تنظیم جبران نوردهی را تا +۱ پله امتحان کنید.

توصیه‌ای در مورد دیافراگم

هنگام عکاسی پرتره، برای ثبت یک عمق میدان کم، بهتر است که یک دیافراگم باز تنظیم کنید (حدود f/۲.۸-f/۵.۶)، در این صورت پس زمینه پشت سوژه شما به خوبی تار می‌شود، و باعث می‌شود سوژه برجسته‌تر به نظر برسد.

برای کنترل عمق میدان، در مد اولویت دیافراگم عکس بگیرید؛ در این مد SLR شما به طور مفید سرعت شاتر را برای نوردهی صحیح تنظیم می‌کند. لنز‌های مخصوص پرتره به منظور تار کردن بیشتر پس زمینه، معمولا دیافراگم بیشینه حتی باز تری دارند (به شما امکان تنظیم ضریب اف کوچکتر یا دیافراگم باز تری را می‌دهند).

تنظیمات سرعت شاتر

هنگام تنظیم سرعت شاتر، فاصله کانونی لنز خود را در نظر بگیرید، در غیر این صورت لرزش دوربین (و نتایج تار شده) مشکل ساز خواهد شد. به عنوان یک قاعده کلی، مطمئن شوید که سرعت شاتر شما بالاتر از فاصله کانونی موثر شماست. به عنوان مثال، در فاصله کانونی ۲۰۰ میلیمتر، از یک سرعت شاتر ۱/۲۵۰ ثانیه یا سریعتر استفاده کنید.

این همچنین به این معنی است که هنگام استفاده از یک لنز واید، شما می‌توانید با سرعت شاتر‌های آهسته‌تر عکس بگیرید، مانند ۱/۲۰ ثانیه با یک فاصله کانونی ۱۸ میلیمتر.

ایزو را افزایش دهید

افراد در زمانی که قرار است از آن‌ها عکس گرفته شود زیاد به این طرف و آن طرف حرکت می‌کنند، چشمک می‌زنند و دائما حالات چهره خود را تغییر می‌دهند  و هیچ چیز بدتر از عکسی که در آن یک نفر نیمه چشمک زده است یا به جای لبخند زدن یک حالت چهره عجیب و غریب (مضحک) دارد، نیست! برای جلوگیری از بروز این مشکلات، و برای جلوگیری از به وجود آمدن تاری حرکت، شما باید از یک سرعت شاتر سریع استفاده کنید.

این کار همچنین به شما کمک می‌کند تا از به دست آوردن عکس‌های واضح و شارپ و جلوگیری از لرزش دوربین مطمئن شوید، چون شما اغلب اوقات عکس‌های پرتره خود را دوربین به دست می‌گیرید. در صورتی که در مد اولویت دیافراگم بوده و یک دیافراگم باز را حفظ کنید، افزایش سرعت شاتر ایزو را افزایش می‌دهد (از ایزو ۱۰۰ تا ایزو ۴۰۰). در نور کم (در داخل و خارج از خانه)، ممکن است لازم باشد آن را به ایزو ۸۰۰، ۱۶۰۰ یا حتی ۳۲۰۰ افزایش دهید. کمی نویز بهتر از یک عکس تار بی فایده است.

انتخاب لنز

انتخاب لنز شما تاثیر زیادی بر عکس‌های پرتره شما دارد. یک لنز واید (حدود ۱۸ میلیمتر) زاویه دید عریض‌تری را ثبت می‌کند، بنابراین محیط اطراف سوژه شما بیشتر در عکس خواهد بود. یک لنز تله فوتو (بیش از ۷۰ میلیمتر) زاویه دید باریک‌تری را ثبت می‌کند، و محیط اطراف سوژه شما کمتر در کادر ظاهر خواهد شد. فاصله کانونی همچنین بر عمق میدان (DoF) تاثیر می‌گذارد.

یک لنز واید عمق میدان بیشتری را در مقایسه با یک لنز تله فوتو ثبت می‌کند. به همین دلیل است که لنز‌های تله فوتو بیشتر از لنز‌های واید برای عکاسی پرتره طرفدار دارند، چون آن‌ها بیشتر پس زمینه را از فوکوس خارج می‌کنند (مات می‌کنند) تا افراد را در صحنه برجسته‌تر کنند.

ترکیب بندی‌های خلاقانه

در مورد ترکیب بندی‌های خود تنبل نباشید! اغلب عکاسان عقب می‌ایستند و فکر می‌کنند بهتر است که تمام، یا حداقل بالا تنه سوژه خود را در عکس بگنجانند. برای به دست آوردن یک ترکیب بندی عکس الهام بخش تر، زوم کنید و کادر را با سوژه پُر کنید. قرار دادن سوژه در یک طرف کادر، با «فضایی برای نگاه کردن به آن»، نیز تکنیک خوبی است، همچنین امتحان کردن دیافراگم‌های باز برای ثبت یک عمق میدان بسیار کم.

اما به یاد داشته باشید که مطمئن شوید فوکوس شما تا حد ممکن دقیق است ،در عکس نمونه ما که در f/۲.۸ گرفته شد، ما بر روی چشم چپ مدل فوکوس کردیم، که چشم راست او را به خوبی از فوکوس خارج کرده است.

استفاده از یک رفلکتور

یک راه سریع و مقرون به صرفه برای روشن کردن پرتره‌های شما و دادن یک ظاهر حرفه‌ای به آنها، استفاده از یک رفلکتور است. از رفلکتور‌ها در داخل خانه (نزدیک پنجره) یا خارج از منزل استفاده کنید تا نور را بر روی سوژه‌های شما بازتاب دهند و سایه‌های ناخواسته را حذف کنند. بسیاری از رفلکتور‌ها دوطرفه یا با درپوش قابل جدا شدن عرضه می‌شوند، بنابراین شما یک انتخاب از میان سطوح بازتابنده سفید، نقره‌ای و طلایی دارید.

سطوح سفید رفلکتور‌ها همچنین می‌توانند مانند دیفیوزر‌ها دو برابر شوند تا نور آفتاب مستقیم و قوی را نرم کنند. اگر شما واقعا برای پول آن در مضیقه هستید، می‌توانید به سادگی با استفاده از یک ورقه بزرگ مقوای سفید یک رفلکتور بسازی که برای به دست آوردن یک اثر نقره‌ای نیز می‌توانید آن را با فویل آلومینیومی نازک بپوشانید و با این وجود باید خیلی خوب جواب دهد!

فوکوس دوربین شما

هنگام استفاده از دیافراگم‌های باز (به خصوص f/۲.۸ یا سریعتر)، عمق میدان شما به طور چشمگیری کاهش پیدا می‌کند، بنابراین بسیار مهم است که فوکوس شما دقیقا درست باشد، در غیر این صورت ممکن است در نهایت با برخی از ویژگی‌های چهره خارج از فوکوس (تار) مواجه شوید؛ ممکن است بینی فرد واضح و شارپ ثبت شود، اما چشم‌ها نرم و تار. لازم است بدانید، به کار بردن «سریع تر» برای دیافراگم لنز، یک اصطلاح است. دیافراگم‌های باز‌تر سریع‌تر هستند، چراکه امکان تنظیم سرعت شاتر‌های سریع تری را به شما می‌دهند.

در عکس‌هایی که به طور بسته ترکیب بندی شده اند، بر روی چشم‌ها فوکوس کنید؛ در ترکیب بندی‌های بازتر، بر روی سر فوکوس کنید. برای کمک به فوکوس دقیق، به صورت دستی یک نقطه فوکوس خودکار (AF) تکی را انتخاب کنید. یک روش خوب، تنظیم نقطه AF مرکزی است، دکمه شاتر را تا نیمه فشار دهید تا بر روی چشم ها/ سر فوکوس کنید، سپس دوباره ترکیب بندی کنید تا سوژه خود را در یک طرف قرار دهید، قبل از این که دکمه را به طور کامل فشار دهید، این کار اغلب راه بسیار سریع تری برای عکاسی است تا بازی کردن با نقاط AF.

روش دیگر این است که برای گرفتن عکس خود، نقاط AF را در گوشه بالا تنظیم کرده و آن‌ها را بر روی چشمان سوژه خود قرار دهید. هر دو گزینه به شما کمک خواهند کرد تا برای رسیدن به یک ترکیب بندی متعادل تر، سوژه خود را خارج از مرکز قرار دهید.

ژست در عکس‌های پرتره

این که سوژه‌های شما چگونه می‌ایستند، ژست می‌گیرند و به نظر می‌رسند، تاثیر بسیار زیادی بر نتایج شما خواهد داشت. یک تغییر جزئی در حالت چهره ، مانند این که آن‌ها لبخند می‌زنند یا نه ، می‌تواند کل احساس عکس را به طور اساسی تغییر دهد. هنگام عکاسی، سعی کنید طیف وسیعی از حالات را ثبت کنید تا بتوانید هنگام بازگشت به خانه و ویرایش آن‌ها بر روی کامپیوتر، هر کدام را که ترجیح می‌دهید انتخاب کنید.

همچنین تنظیم عکس‌های پرتره‌ای که در آن سوژه شما به جایی دور از دوربین، بالا یا پایین، یا به یک طرف دوربین نگاه می‌کند را نیز در نظر بگیرید. حالات مختلف را امتحان کنید و ببینید کدام یک از آن‌ها بهتر جواب می‌دهد.

تصاویر هنری با نور فلاش

شما در صورتی که به یک فلاش، ریموت تریگر (فعالساز فلاش از راه دور) و یک دیفیوزر با اندازه خوب مجهز باشید، امکان داشتن طیف وسیعی از تنظیمات نورپردازی هوشمندانه و جالب را در اختیار دارید. سوژه‌های خود را از پهلو نورپردازی کنید تا به پرتره‌های خود تاثیر ببخشید، و با کم نوردهی کردن آسمان یا پس زمینه خلاقیت به خرج دهید، و جبران نوردهی را بر روی -۲ پله تنظیم کنید تا یک پس زمینه گرم و پر احساس را در پشت سوژه خود ثبت کنید.

تریگر‌های فلاش با سیم و بی سیم

اگرچه فلاش پاپ آپ (بالا جهنده) دوربین دیجیتال شما می‌تواند دم دست و مفید باشد، اما دلایل زیادی برای سرمایه گذاری بر روی یک فلاش اکسترنال متصل شونده به کفشک دوربین وجود دارد. یکی از نکات عکاسی پرتره مورد علاقه ما، استفاده از فلاش جدا از دوربین یا همان اکسترنال است.

یک فلاش اکسترنال بسیار قدرتمندتر است، که به معنی یک نور روشن‌تر می‌باشد، که شما را قادر می‌سازد تا دیافراگم‌های کوچک تری را برای ثبت عمق میدان بیشتر، یا روشن کردن عده‌ای از افراد، تنظیم کنید. شما همچنین کنترل بیشتری بر روی تنظیمات آن دارید، و می‌توانید زاویه آن را به طرف بالا یا طرفین تغییر دهید تا نور را بر روی سقف و دیوار‌ها بتابانید (عدم نورپردازی مستقیم سوژه، و استفاده از بازتاب نور برای یک نورپردازی پخش و نرم تر).

سرمایه گذاری بر روی یک پایه فلاش، مانند پایه Manfrotto ۵۰۰۱B Nano (۴۵ یورو)، به علاوه یک هد (سَری) Manfrotto ۰۲۶ Lite Title Swivel Umbrella Adapter (۲۹ یورو) را در نظر داشته باشید. یک پایه نه تنها به عنوان یک جفت دست ثانویه عمل می‌کند، بلکه شما را نیز قادر می‌سازد تا فلاش خود را بسیار بالا یا بسیار پایین، و مستقیما به طرف سر، جایی که دقیقا می‌خواهید نور به آن بتابد، قرار دهید.

استفاده از فلاش پُر کننده (fill flash) در روز‌های آفتابی

اگرچه ممکن است استفاده از فلاش زمانی که خورشید در آسمان است عجیب به نظر برسد، اما این دقیقا وقتی است که شما باید از آن استفاده کنید! خورشید می‌تواند سبب ایجاد انواع مشکلات برای عکاسان پرتره شود:

• سایه‌های شدید در میان چهره
• نوردهی‌های نامتعادل 
• هایلایت‌های سوخته

کمی استفاده از «فلاش پر کننده یا تکمیلی» پرتره‌های شما را فورا بهبود خواهد بخشید؛ دوربین شما نوردهی بسیار متعادل تری ثبت خواهد کرد، چون فلاش شما سوژه را روشن خواهد کرد، درحالیکه دوربین نوردهی را برای پس زمینه انجام می‌دهد.

مزایای فلاش اکسترنال

یک فلاش اکسترنال قابل جدا شدن است و می‌تواند از طریق یک کابل، یا به صورت بی سیم با استفاده از یک کنترل ریموت متصل به کفشک دوربین شما کار کند (برخی از آخرین دوربین‌های SLR حتی می‌توانند از راه دور، و بدون نیاز به یک تریگر اضافی فلاش را شلیک کنند).

شما همچنین می‌توانید برای داشتن تنظیمات نورپردازی پیچیده تر، از دو فلاش با هم استفاده کنید. استفاده از یک ریموت تریگر شما را قادر خواهد ساخت تا یک فلاش را فایر کنید، تا در حالت “master” عمل کنید، که به نوبه خود واحد فلاش “slave” دوم را در همان زمان فایر خواهد کرد. برای به دست آوردن یک پخش نور بزرگتر، زیباتر و نرم تر، سافت باکس‌ها را متصل کنید.

چطور یک فلاش را ارتقا دهیم؟!

• یک (یا دو) فلاش اکسترنال. Nissin Di۸۶۶ را بررسی کنید.
• دیفیوزر فلاش. Sto-Fen Omni_Bounce کاربردی و گزینه خوبی است.
• سافت باکس فلاش. اتصالات فلاش LumiQuest Softbox در اندازه‌های مختلف عرضه می‌شوند.
• یک کابل فلاش ریموت، مانند Canon OC-E۳ Off-Camera Shoe Cord یا Nikon TTL Remote Cord SC ۲۸.
• تریگر‌های فلاش بی سیم، مانند Hähnel’s Combi TF Remote Control و Flash Trigger