یک جراح زنان و زایمان ضمن ارائه توضیحاتی پیرامون تاثیر چاقی و اضافه وزن بر باروری زنان، در عین حال نسبت به مصرف مکملهای لاغری و هورمونی هشدار داد و گفت: این مکملها حاوی ترکیبهای «استروئیدی» است که میتوانند به ناباروری افراد منجر شود؛ به همین دلیل مصرف این نوع داروها برای کاهش و افزایش وزن، بدون نظر متخصص مربوطه اشتباه است.
دکتر آتوسا کریمی، با اشاره به نقش اضافه وزن در باروری زنان، گفت: چاقی و به دنبال آن افزایش چربی خون، فشارخون، قندخون و ... میتواند منجر به بر هم خوردن توازن هورمونهای جنسی مانند «FSH» و «LH» شده و به دنبال آن نظم عادتهای ماهانه مختل شود که این امر منجر به عدم تخمک گذاری و کاهش شانس باروری در فرد میشود.
وی با بیان اینکه اگر با وجود روند یاد شده بارداری اتفاق افتد، عوارض زیادی در دوران بارداری برای مادر و جنین به همراه خواهد داشت، یادآور شد: سقط جنین، زایمان زودرس، مسمومیت حاملگی، افزایش فشار خون و... همگی از عوارضی است که در دوره بارداری در شرایطی که شاخص توده بدنی بالا باشد، اتفاق میافتد.
این جراح زنان و زایمان ادامه داد: به طور کلی نه تنها اضافه وزن و چاقی در باروری تاثیر دارد بلکه کاهش وزن شدید و یا وزن خیلی کم نیز میتواند تهدیدی برای باروری فرد باشد؛ چراکه وزن پایین نیز میتواند سبب برهم خوردن چرخه قاعدگی، توازن هورمونهای جنسی و عدم تخمکگذاری شود. متاسفانه اتفاقی که در حال حاضر در جامعه مشاهده میکنیم، رعایت رژیمهای غذایی سخت و خودخواسته به همراه ورزشهای سنگین از سوی برخی بانوان است که تاثیر مستقیم بر باروری آنها خواهد داشت.
وی با بیان اینکه شاخص توده بدنی (BMI) یک شاخص برای نمایش تناسب اندام است، تصریح کرد: عدد ایدهآل برای شاخص توده بدنی بین ۱۸ تا ۲۴ است؛ درصورتی که این عدد کمتر از ۱۸ و بیشتر از ۲۵ باشد میتواند با عوارضی برای فرد همراه باشد. همچنین شاخص توده بدنی ۲۵ تا ۳۰ نشاندهنده افزایش وزن و بیشتر از ۳۵ نیز با نازایی همراه خواهد بود.
عضو تیم تخصصی مرکز فوق تخصصی درمان ناباروری و سقط مکرر ابن سینا، اظهار کرد: نکته قابل توجه آن است که پیش از اقدام به بارداری نیز خانمها باید به وزن مناسب خود برسند؛ به همین دلیل توصیه میکنیم برای کاهش وزن خود به هیچ عنوان عجلهای نداشته باشند و سعی کنند طی مدت زمان طولانیتری ورزشهای روزانه را با ۳۰ تا ۴۰ دقیقه ورزش ملایم آغاز کنند تا تغییر وزن به مرور اتفاق افتد. کاهش وزن سریع در مدت زمان کم میتواند تاثیر منفی در باروری آنها داشته باشد.
وی با اشاره به عوارض داروهای مکمل و هورمونهایی که در برخی باشگاههای ورزشی برای لاغری یا چاقی به افراد توصیه میشود، گفت: این مکملها حاوی ترکیبهای «استروئیدی» است که میتوانند به ناباروری افراد منجر شود؛ به همین دلیل مصرف این نوع داروها برای کاهش و افزایش وزن بدون نظر متخصص مربوطه اشتباه است.
وی در ادامه با تاکید بر اینکه استراحت مطلق در بارداری وجود ندارد، افزود: علیرغم تصور برخی مادارن باردار مبنی بر استراحت مطلق تاجایی که عدهای حتی کارهای شخصی خود را نیز انجام نمیدهند، موضوعی این چنینی وجود ندارد و تنها ممکن است محدودیتهایی در فعالیت مادر باردار به وجود آید که آنهم باید با نظر پزشک متخصص اعمال شود. از آنجایی که در شرایط بارداری هورمونهای بدن به گونهای تغییر میکنند که احتمال لخته شدن خون در بخشهایی از بدن مانند اندامها، قلب، ریه و... بالا میرود، فعالیت بدنی برای مادر باردار ضروری است اما بسته به شرایط، سن مادر و وجود سابقه سقط در او میزان این فعالیت متفاوت است.
کریمی با بیان اینکه یکی از بهترین ورزشها برای مادران باردار پیادهروی است، گفت: ۳۰ دقیقه پیادهروی ملایم و آرام در طول روز برای مادر باردار مفید است، اما به شرط تشخیص پزشک معالج؛ چراکه خانمهای با سن بالاتر و سابقه سقط جنین شاید دیگر نتوانند ۳۰ دقیقه فعالیت داشته باشند و به آنها توصیه شود در خانه به فعالیتهای روزمره خود بپردازند.
این فلوشیپ ناباروری در خصوص میزان مجاز اضافه وزن در دوره بارداری، تصریح کرد: میزان اضافه وزن در دوره بارداری باید متناسب با وزن فرد پیش از آغاز بارداری باشد؛ به طور کلی افزایش وزن از حداقل پنج کیلوگرم تاحداکثر ۱۸ کیلوگرم به شرط تناسب با وزن پیش از بارداری میتواند مجاز باشد. همچنین کاهش وزن در دروره بارداری به دلایل خودخواسته و به دنبال رژیم غذایی میتواند سبب به وجود آمدن برخی مواد سمی در گردش خون مادر شود که این مواد به رشد جنین آسیب خواهد رساند.