به گزارش
تجارت آنلاين، مشاور وزیر صنعت،معدن و تجارت مهمترین عامل در کاهش قیمت نفت را از دست دادن جایگاه این ماده در اقتصاد دنیا و جایگزینی انرژیهای نو و غیر فسیلی دانست و تصریح کرد که دولت یازدهم میتواند با استفاده از این فرصت تاریخی، آرزوی دیرینه دولتهای گذشته را که همیشه علاقهمند به اداره کشور بدون نفت بودند، محقق کند.
محمود دودانگه - عضو اتاق بازرگانی ایران - در گفتوگو با ایسنا، درباره دلایل کاهش قیمت نفت اظهار کرد: کاهش قیمت نفت متاثر از پدیدههای سیاسی و اقتصادی است و طی این مدت صاحب نظران و موسسات پژوهشی مختلف دلایلی را در این زمینه عنوان کردهاند.
وی با برشمردن برخی دلایل اقتصادی و سیاسی که در کاهش قیمت نفت اثرگذار بوده است، گفت: دسترسی به نفت شیل از جمله مهمترین دلایل اقتصادی برای کاهش قیمت نفت است. از طرف دیگر عربستان علاقهمند است با نگاهی بلندمدت بازار نفت را در اختیار داشته باشد.
مشاور وزیر صنعت، معدن و تجارت با اشاره به دلایل سیاسی که باعث نوسان قیمت نفت شده است، ادامه داد: در کنار این عوامل، برخی دیدگاههای سیاسی در این اتفاق قابل مشاهده است. عربستان و کشورهای غربی بیعلاقه نیستند که ایران، روسیه و ونزوئلا که در چارچوبهای سیاستهای آنها نمیگنجند تحت فشار قرار گیرند و این یک اقدام هماهنگ از سوی آمریکا و برخی کشورهای نفتی حاشیه خلیج فارس است.
این عضو اتاق بازرگانی ایران ادامه داد: در شرایط فعلی نمیتوان انتظار داشت که نفت به عنوان ماده استراتژیک در آینده مورد توجه قرار بگیرد. یکی از دلایل مهمی که این روزها باعث کاهش نفت شده این است که این ماده جایگاه خود را در اقتصاد دنیا از دست داده است و با توجه به جایگزینهایی که به غیر از نفت وجود دارد عملا انرژیهای نو و غیر فسیلی مورد توجه بیشتر قرار گرفته است؛ از این جهت نباید انتظار داشت که نفت به عنوان یک کالای استراتژیک مانند گذشته مورد توجه قرار بگیرد.
دودانگه با بیان اینکه به طور طبیعی در این شرایط تقاضا برای نفت کاهش مییابد، ادامه داد: زمانی که تقاضای نفت کاهش پیدا می کند عملا قیمت آن متاثر می شود و این موضوعی است که باید در افق بلند مدت به آن توجه شود.
این کارشناس اقتصادی درباره پیشینه وابستگی اقتصاد ایران به نفت تصریح کرد: اقتصاد ایران از دههها و سالهای دور وابسته به نفت شده است. اگرچه در 100 سال گذشته استخراج نفت در ایران آغاز شد و به عنوان محل درآمد ارزی مورد توجه قرار گرفت اما قرار بر این نبود که بودجه کشور از طریق منابع نفتی جبران شود اما به مرور زمان مسیری دنبال شد که نفت در بودجه جاری نقش بیشتری پیدا کرد و وابستگی دولت و بودجه کشور به نفت بسیار زیاد شد.
وی معتقد است: باید با یک برنامه و راهبرد مشخص قطع وابستگی بودجه کشور از نفت دنبال شود.
عضو اتاق بازرگانی ایران با بیان اینکه در حال حاضر درآمدهای ارزی که از محل نفت به دست میآمده کاهش یافته است، گفت: خوشبختانه یا متاسفانه به دلیل شرایط ناشی از تحریم درآمدهای نفتی کشور پیش از این و در مقطعی دیگر به نصف کاهش پیدا کرده بود و کاهش درآمدهای ارزی که امروز با آن مواجه هستیم متاثر از کاهش قیمت نفت است که نمیتواند آثار قابل توجهی در اقتصاد و بودجه ما بگذارد.
دودانگه عنوان کرد: با توجه به این که در سال های گذشته این کاهش متاثر از کاهش حجم فروش نفت اتفاق افتاده است دولت توانسته با یک نگاه مقاومتی بخشی از آثار کاهش قیمت نفت را در بودجه سال آینده مدیریت کند و تمهیدات لازم را بیندیشد تا بتواند با درآمدهای نفتی کمتر اداره اقتصاد کشور را دنبال کند.
وی با بیان اینکه اقتصاد کشور ظرفیت جبران کاهش درآمدهای نفتی را دارد، گفت: دولت میتواند از کاهش قیمت نفت فرصتی نوین ایجاد کند. با توجه به رشد صادرات غیر نفتی و با توجه به ظرفیتهای صنعتی و اقتصادی کشور میتوانیم کاهش درآمدهای نفتی را جبران کنیم.
این عضو اتاق بازرگانی ایران ادامه داد: اگر مسیر نفت را به گونهای مدیریت کنیم که در آینده بودجه دولت از نفت به طور کامل قطع شود، میتوانیم به سمت سرمایهگذاریهای مولد و زاینده برویم و نقشه راهبردی برای توسعه صادرات غیر نفتی ایجاد کنیم و می توانیم نه تنها این تهدید را مدیریت کنیم بلکه از آن فرصت جدیدی بسازیم.
مشاور وزیر صنعت، معدن و تجارت ادامه داد: اگر رویکرد استقلال ارزی یا رویکردی را به عنوان اقتصاد بدون نفت را دنبال کنیم می تواند عزم و اراده جدی دولت را در این فرصت تاریخی به دنبال داشته باشد تا آرزوی دیرینه دولتهای مختلف را که همیشه علاقه مند بودند اقتصاد کشور را بدون نفت اداره کنند، محقق شود و بتوانیم دستاورد بزرگی را از این زمینه بدست آوریم.
دودانگه با بیان اینکه در حال حاضر کاهش قیمت نفت باعث شده که اثر درآمدهای نفتی روی بودجه بسیار محدود باشد، گفت: دولت در این شرایط می تواند رویکردهایی را دنبال کند که این اثر را به طور کامل از بین ببرد.
به اعتقاد وی باید تلاش کنیم منابع غیر نفتی از جمله مالیاتها و درآمدهای ارزی که از طریق صادرات غیر نفتی حاصل می شوند را به حداکثر برسانیم. از طرفی نیز باید دنبال مدیریت واردات باشیم و تقاضاهایی که امکان تامین آن از طریق تولید داخل وجود دارد را از طریق واردات تامین نکنیم.