با سپری شدن پنج روز از آغاز ثبت نام برای فاز دوم طرح هدفمندی یارانه ها، یک سوال بیش از هر زمان دیگری ذهن مردم و مسئولان را به خود مشغول کرده است : چند درصد مردم از دریافت یارانه انصراف می دهند؟
به گزارش تجارت آنلاین، طرح هدفمندی یارانه ها که در دولت دهم و در زمان ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد آغاز شد، در مدت زمان کوتاهی با اشکالات فراوانی در اجرا مواجه شد؛ بطوریکه برخی از کارشناسان و صاحبنظران، این ابهام را در مورد این طرح مطرح ساختند که هدفمندی یارانه ها، کم کم به پرداخت نقدی یارانه ها به مردم تبدیل شده که به معنای هدفمند شدن یارانه ها نیست. این موضوع موجب شد اندک اندک تلاشهایی برای اصلاح این طرح بویژه از سوی مجلس شورای اسلامی آغاز شود اما دولت وقت، با این موضوع مخالف بود؛ بطوریکه محمود احمدی نژاد به صراحت وعده پنج برابر کردن یارانه های نقدی را سر داد و حتی اعلام کرد بر خلاف نظر مجلس که شیب هدفمندی یارانه ها را تند می داند، اعتقاد دارد هدفمندی یارانه ها باید یکباره اجرا شود و پنج برابر شدن یارانه ها می تواند فشار حاصله بر زندگی مردم را جبران کند. این درحالیست که منتقدان احمدی نژاد اعتقاد داشتند اولا منابع مالی کشور، پاسخگوی پرداخت نقدی یارانه ها نیست و ثانیا افزایش میزان یارانه های نقدی پرداختی به مردم، به معنای سیل تازه ای از تورم است که می تواند سونامی تورم را در کشور ایجاد کند؛ کمااینکه دور اول هدفمندی، این تورم را ایجاد کرد و موجب شد ارزش واقعی 45 هزار تومان یارانه نقدی، ظرف سه سال به نصف کاهش یابد. اما دولت تغییر کرد و اعتدال گرایان که اغلب مخالف شیوه اجرای طرح هدفمندی یارانه ها بودند روی کار آمدند. دولت حسن روحانی طی ماههای اخیر علیرغم مواجه شدن با خزانه خالی، مبالغ موردنیاز برای هدفمندی یارانه ها را پرداخت کرد اما سرانجام از ابتدای سال جاری، اصلاح این روند آغاز شد تا با انصراف برخی از مردم از دریافت یارانه ها، شاهد برداشته شدن گام دیگری از طرح هدفمندی یارانه ها باشیم.
بر اساس آمار موجود تقریبا به اندازه جمعیت کشور، یارانه به افراد پرداخت می شود و حتی افرادی که خارج از کشور هستند نیز بعضا یارانه دریافت کرده اند و همین امر، خزانه کشور را با دشواریهای فراوانی مواجه ساخته است. این درحالیست که برخی از اقشار مردم نیازی به دریافت یارانه 45 هزار تومانی ندارند و اساسا این مبلغ هیچگونه تاثیری در زندگی آنها ندارد. به همین دلیل در صورت انصراف این افراد از دریافت یارانه، دولت می تواند مبالغ صرفه جویی حاصل از آن را برای تحقق اهدافی هزینه کند که نیاز به تامین منابع مالی فراوان دارد. یکی از این اهداف، رفع مشکلات بهداشتی و درمانی مردم و بهبود نظام سلامت و بیمه ای است تا هزینه های درمان مردم کاهش یابد، همه از دفترچه بیمه برخوردار شوند و هزینه های درمان همه مردم به صورت 70 به 30 بین دولت و مردم تقسیم شود تا مردم مجبور نباشند بخش اعظم هزینه های درمان را خود پرداخت کنند. عزم دولت برای بهبود نظام سلامت، با ابلاغ سیاستهای کلی حوزه سلامت از سوی مقام معظم رهبری همراه شد تا نشاندهنده عزم جدی نظام برای رفع مشکلات ریشه دار مردم در نظام بهداشت و درمان باشد. بنابراین هر چه تعداد بیشتری از دریافت یارانه انصراف دهند، دست دولت برای بهبود نظام سلامت کشور قدرت مانور بیشتری خواهد داشت. اما اکنون سوال اینجاست که چه تعداد از مردم از دریافت یارانه انصراف می دهند و دولت، چه مبلغی برای تحقق اهداف خود در حوزه سلامت پس از انصراف افراد از دریافت یارانه کسب خواهد کرد؟
پاسخ به این پرسش به راحتی امکانپذیر نیست. علیرغم آنکه طی هفته های اخیر، کمپین هایی برای "نه" گفتن به یارانه ایجاد شده و برخی مسئولان نیز از دریافت یارانه انصراف داده اند، اما به نظر می رسد قاطبه مردم همچنان خواهان گرفتن یارانه هستند. دلیل این امر را باید در بدبینی مردم نسبت به تحقق اهداف دولت دانست که نه تنها در کشور ما و در مورد کلیه دولتها ریشه تاریخی دارد، بلکه به دلیل عملکرد دولت قبلی در مورد اجرای طرح هدفمندی یارانه ها که فشار فراوانی بر مردم وارد ساخت، بیش از پیش احساس می شود. اغلب مردم که فشار حاصل از تورم سنگین پس از اجرای فاز اول هدفمندی یارانه ها را با گرانی کالاهای اساسی همچون نان به یاد دارند، حاضر نیستند ریسک کرده و به یارانه ها "نه" بگویند. هرچند کاهش پرداخت یارانه نقدی به مردم موجب می شود در حوزه های کلان اجتماعی و اقتصادی، شاهد بروز تحولات جدی در زندگی مردم باشیم، اما قبولاندن این موضوع به مردمی که طی سالهای اخیر فشارهای فراوانی را در زندگی خود تجربه کرده اند بسیار دشوار است. به همین دلیل با وجود تبلیغات گسترده رسانه ها برای ترغیب مردم به انصراف از دریافت یارانه، بعید به نظر می رسد که بیش از 10 درصد از افرادی که هم اکنون یارانه دریافت می کنند از دریافت یارانه انصراف دهند و اگر بیشاز این میزان از دریافت یارانه انصراف دهند، باید گفت که دولت به موفقیت بزرگی دست یافت است.