از چند ماه پیش که بازار خرید و فروش خانه در رکود به سر میبرد، بازار اجاره به تدریج تحریک شد و تحقیقات میدانی از افزایش ۲۰ تا ۵۰ درصدی قیمتها حکایت دارد. گزارش بانک مرکزی نیز نشان میدهد در تهران اجاره بها ۳۱ درصد بالا رفته است.
اما در شمال شهر تهران داستانهایی عجیب از خانههای لوکس اجارهای شنیده میشود که نشان میدهد برخی ترجیح میدهند به جای سرمایهگذاری روی ملک و خانه، سرمایه خود را وارد بازار کنند و در خانههای اجارهای بمانند.
تیرماه امسال از اجاره ماهیانه ۸۰ میلیون تومان با ودیعه ۸۰۰ میلیون تومانی یک خانه در تهران گزارش دادیم. البته طبق بررسیها تعداد زیادی خانه در تهران وجود دارد که پول ودیعه آنها بالاتر از یک میلیارد تومان است و ماهیانه نیز تا ۷۰ میلیون تومان باید برای اجاره آنها هزینه پرداخت شود.
بر اساس این گزارش، در یک آگهی خانهای ۴۵۰ متری در زعفرانیه آگهی شده که ودیعه آن ۳ میلیارد و پانصد میلیون تومان و ماهیانه نیز اجاره آن ۲۰ میلیون تومان اعلام شده است. خانهای که بر اساس اطلاعات موجود دارای مشاعات مجلل بوده و البته جزییاتی بیشتری درباره ویژگیهای خاص آن منتشر نشده است.
یک آگهی دیگر نشان میدهد در شهرک غرب یک ویلای سه طبقه با استخر آبگرم و آب سرد و همه آپشنهای فول با ودیعه ۲۰ میلیاردی و اجاره ۵۰ میلیون تومانی متقاضیان زیادی داشته و ظرف یک هفته اجاره رفته است.
در زعفرانیه برای یک خانه ۴۵۰ متری با چهار خواب، چهار مستر، لوکیشن تاپ، متریال برند، سازه بنام، مشاعات فول فعال، طبقات بالا، ویو، تراس، نقشه تفکیک شده، لابی و لابی من ۲۴ ساعته و ... مبلغ ۲ میلیارد تومان ودیعه و ماهیانه ۷۰ میلیون اجاره تعیین شده است.
در الهیه یک آپارتمان ۳۵۰ متری سه خوابه، سوئیت مجزا، چهار مستر پلان تفکیک شده، آشپزخانه تمام فرنیش، متریال روز اروپا، پارکینگ سندی، لابی مجلل، به همراه لابی من و خدمه ۲۴ ساعته مبلغ ۲ میلیارد تومان ودیعه و ۷۰ میلیون تومان اجاره ماهیانه، آگهی شده است
در بسیاری از آگهیها، وقتی با مشاور املاکی که آگهی کرده تماس می گیریم، ارائه اطلاعات را منوط به حضور و یا ارسال اسکرین شات از موجودی حساب اعلام می کنند. در روزهایی که به نظر می رسد بازار اجاره خانه در بخش بدنه و اصلی فروکش کرده اما زعفرانیه و شهرک غرب و کامرانیه میزبان اجاره نشینهای لوکس تهرانی است.
اجاره بها در مسیر رشد
با ایجاد ثبات نسبی قیمت در بخش فروش، تورم بازار ملک به بخش اجاره منتقل شده است. آمار رسمی که توسط بانک مرکزی در آبان ماه ۱۳۹۸ ارایه شده از افزایش ۳۱ درصدی نرخ سالیانه اجاره در تهران و ۳۲ درصدی در کل کشور حکایت دارد. با این وجود، بررسیهای میدانی نشان میدهد در مناطق پرتقاضای شهر تهران نرخ اجاره حدود ۵۰ درصد افزایش یافته و در بعضی موارد به بیش از این رقم میرسد. هرچند با توجه به اتمام فصل جابهجایی، نرخ اجاره نسبت به شهریورماه حدود ۲۰ درصد کاهش یافته است.
به دنبال جهشهای ادواری قیمت ملک، بازار اجاره معمولا پس از یک دوره ثبات، نهایتا با یک حرکت بطئی، خود را با تورم بخش خرید و فروش هماهنگ میکند. آمار نشان میدهد که قیمت مسکن شهر تهران از مردادماه امسال به ثبات رسیده، در حالی که منحنی نرخ رشد اجاره به آرامی رو به بالا حرکت میکند.
ایران، بهشت مالکان خانههای خالی
در حالی، مهمترین دلیل رشد قیمتها در بازار اجاره، فشار تقاضا عنوان میشود که در تهران ۵۰۰ هزار و در کل کشور دو میلیون و ۵۰۰ هزار واحد مسکونی خالی وجود دارد. طی سالهای گذشته همواره از سوی دولت عنوان میشد که برای شناسایی خانههای خالی، برنامه وجود دارد اما هیچگاه رنگ تحقق به خود نگرفت. با این حال وزارت راه و شهرسازی مجددا اعلام کرده برای ورود واحدهای خالی از سکنه به بازار مصرف، برنامههای خود را عملیاتی میکند. «ایجاد سامانه املاک و اسکان» برای شناسایی خانههای خالی و «اجارهداری حرفهای» از جمله برنامههایی است که محمد اسلامی دنبال میکند.
محمود محمودزاده معاون مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی، برنامههای کوتاهمدت و میانمدت وزارتخانه را برای کنترل اجارهبهای مسکن را به ویژه در کلانشهرها، تشریح کرد و با اشاره به اینکه تولید و استفاده از مسکن پروسهای میانمدت است، گفت: به منظور کنترل و ساماندهی بازار اجارهبها، برنامههای وزارت راه و شهرسازی شامل اخذ مالیات از خانههای خالی، تکمیل واحدهای مسکونی مهر، تولید و عرضه مسکن با اجرای طرح اقدام ملی و در نهایت راهاندازی نظام اجارهداری حرفهای است.
معاون مسکن و ساختمان با اعلام اینکه سامانه املاک و اسکان به منظور اخذ مالیات از خانههای خالی در حال تهیه است از راه اندازی آن تا پایان امسال خبر داد و افزود: در سال آتی سامانه جهت استفاده در اختیار سازمان امور مالیاتی کشور قرار می گیرد.
محمودزاده ادامه داد: با راه اندازی سامانه املاک و اسکان، شاهد تاثیر ویژه در بخش مسکن هستیم. زیرا این بیش از دو میلیون و ۶۰۰ واحد میتواند وارد بازار عرضه مسکن شود که خودبه خود با عرضه بیشتر، شاهد تاثیر آن بر بازار اجاره بها خواهیم بود.