گروه اقتصاد کلان: بیکاری یکی از مهمترین چالش‌های دولت‌هاست. بر این اساس دولت همواره در سال‌های گذشته در فرآیند رسیدگی به بودجه سالیانه ۱۳۹۶ تا ۱۳۹۹ در قالب تبصره ۱۸ به امر اشتغال و تامین منابع و تجهیز آن توجه لازم را داشته است.
به گزارش تجارت به نقل از ایرنا، در مجموع در لایحه بودجه ۱۳۹۹، ۲۵۴ هزار و ۸۵۴ میلیارد ریال اعتبار در نظر گرفته شده است. پیشنهاد شده از محل منابع داخلی بانکی ۱۱۷ هزار و ۵۶۹ میلیارد ریال، صندوق توسعه ملی ۸۷ هزار و ۲۸۵ میلیارد ریال و بودجه عمومی ۵۰ هزار میلیارد ریال اختصاص یابد.
در لایحه بودجه سال آینده پیش‌بینی شده که با توجه به پیشرفت عملکرد برنامه‌های در دست اجرا، به طور متوسط ۳۰ درصد این برنامه‌ها تا پایان سال آینده عملیاتی شوند. بنابراین با احتساب عملیاتی شدن برنامه‌های در دست اجرا و ایجاد فرصت‌های شغلی ناشی از اجرای برنامه‌های سال ۱۳۹۹ در مجموع ۹۵۵ هزار فرصت شغلی سال آینده محقق خواهد شد.
اما به نظر می رسد دولت دوازدهم در سال پایانی نیزهمچون سال های گذشته نتواند به گونه ای محسوس در این خصوص توفیقی داشته باشد که این امر به دلیل سیاست گذاری های نامناسبی است که تا به حال ادامه داشته است.
مهارت آموزی جایگزین مدرک گرایی شود
یکی از مشکلاتی که به بیکاری دامن می زند بحث مدرک گرایی است که باعث می شود فارغ التحصیلان آموزشگاه ها و دانشگاه ها بدون کسب مهارت در حوزه تحصیلی شان وارد اجتماع شوند و بر لشگر بیکاران بیفزایند. در این مورد یک کارشناس روابط کارمی گوید: باید برای جوانان ظرفیت سازی کنیم،نیاز است محدودیت ها را در بازار کار برداریم و مشکل اشتغالزایی را حل کنیم. تقصیر اصلی موانع و مشکلات در بازار کار از دانشگاه ها نیست.
حمید حاج اسماعیلی در گفت وگو با تسنیم، درباره گسترش مدرک گرایی در کشور گفت:نمی توانیم همه تقصیرها را به گردن آموزش کشور بگذاریم اما آموزش ها هم مشکلاتی دارد ولی مشکلات جدید نیست. مهارت آموزی مهم تر از مدرک گرایی است و ضرورت دارد که مهارت آموزی جایگزین مدرک گرایی شود.
وی ادامه داد:نباید همه تقصیرها را بر گردن آموزش عالی بگذاریم،با وجود اینکه کارآفرینی در دانشگاه ها را به طور جدی شروع کردیم، ولی معتقدم که این کار تأثیر چندانی در بازار کار نداشته است، بنابر این اینکه همه تقصیرها را روی آموزش عالی بگذاریم راهگشا نیست.
حاج اسماعیلی با اشاره به اصلاح نظام آموزش عالی و گزینش رشته های دانشگاهی بیان کرد:اصلاح نظام آموزش عالی و رشته های دانشگاهی به شکل کارشناسی شده باید انجام شود. اکثر کسانی که به دنبال تسهیلات دانشگاهی در سطح بالا می روند،به دنبال این هستند که یک شغل خوب و با پرستیژ داشته باشند، در حالت کلی نیز یکی از دلایل پیگیری برای مدرک اهمیت پرستیژ آن است.
تاکید بر لزوم مقابله با بیکاری
نمایندگان مجلس شورای اسلامی در اظهارات جداگانه‌ای از وضعیت اشتغال در کشور انتقاد کرده و خواستار برخورد با مسببان این امر شده و بر لزوم ایجاد اشتغال و مقابله با بیکاری تاکید کرد.
به گزارش ایسنا، عبدالله رضیان در جلسه علنی سه شنبه ششم آذر ماه مجلس شورای اسلامی و در جریان بررسی گزارش کمیسیون ویژه تولید ملی و نظارت بر اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی درباره آسیب شناسی وضعیت شاغلان و بیکاران با رویکرد حمایتی، خاطرنشان کرد: اشتغال یکی از چالش‌های جدی کشور و دغدغه تمامی خانواده ها و جوانان است که به عنوان بحران اصل انقلاب را تهدید می‌کند. شرایط طی سال‌های اخیر از بعد بیکاری نامناسب تر شده است که این نگرانی هایی را برای خانواده ها ایجاد کرده است. لذا باید با اقداماتی همچون توجه به کسب و کار جدید، جلوگیری از قاچاق و توجه به بخش خصوصی شرایط را کنترل کرد.
رضیان در ادامه با اشاره به این که برنامه‌ریزی مناسبی برای اشتغال جوانان تحصیلکرده وجود ندارد، گفت: در چنین شرایطی حتی آمار صحیح از بیکاران هم دیده نمی‌شود از طرف دیگر وضعیت اشتغال زنان مناسب نیست که نبود مدیریت صحیح هم رانتی برای افراد ذی نفوذ ایجاد کرده است.
افزایش نرخ بیکاری تحصیلکردگان دانشگاهی
به گزارش ایسنا، سید ناصر موسوی لارگانی، عضو کمیسیون اقتصادی نیز در توضیحاتی، گفت: متاسفانه در چهار دهه گذشته سرمایه‌گذاری در کشور کم بوده که باید افزایش پیدا کند. همچنین با افزایش نرخ بیکاری تحصیلکردگان دانشگاهی مواجه هستیم که باید سرمایه‌گذاری های لازم در این باره صورت گیرد.
وی جلوگیری از قاچاق را به عنوان یکی از راهکارهای برون رفت از بیکاری عنوان کرد و یادآور شد: رفع موانع از سر بنگاه‌های کوچک هم باید پیگیری شود. علاوه بر این اکنون شاهد هستیم که بسیاری از بازنشستگان به خاطر کافی نبودن حقوقشان بعد از بازنشستگی دوباره وارد بازار کار شده‌اند. این باعث از بین رفتن فرصت‌های شغلی جوانان شده است.
حمیده زرآبادی، نماینده تهران در سخنانی، اظهار کرد: دولت مکلف است برای همه شغل ایجاد کند و وضعیت بیمه را فراهم نماید، اما هم چنان برخی از فرصت‌های شغلی بی بهره هستند و حتی پوشش تامین اجتماعی ندارند.
به گفته وی مهمترین دلایل دستمزد پایین و وضعیت نامطلوب نبود سیاست ها و قوانین جامع برای حمایت از بیکاران و نبود متولی مشخص برای حمایت از شاغلان است. در سال‌های گذشته سیاست ها و حمایت ها بر روی طرح وام خود اشتغالی و بنگاه های پر بازده بوده که سیکل ناقص موجود در این طرح ها و نبود نظارت کافی مشکلاتی را به وجود آورده است.
احمد مرادی، نماینده بندرعباس نیز در سخنانی، گفت: شرایط فعلی باعث شده که بیشتر کارگاه‌های کوچک، متوسط و حتی بزرگ رو به تعطیلی بروند و واگذاری های غیر اصولی هم مشکلات را تشدید کرده است. بیکاری در کشور آسیب اجتماعی و امنیتی ایجاد می‌کند و تحصیلکردگان را با سرخوردگی مواجه می‌کند جای تاسف دارد ایران در حوزه اشتغال با کشورهایی همچون سوریه، عراق و افغانستان مقایسه می‌شود.
