بازار مسکن در ایران حالا وارد فازی تازه شده است که تداوم آن میتواند بار دیگر بازگشت واسطهها و دلالان به این بازار را در پی داشته باشد.
فعالان بازار وقتی با این سئوال روبرو می شوند که وضعیت بازار مسکن چگونه است سری تکان میدهند و میگویند شرایط مثل همیشه نیست.
این واژه مثل همیشه اما به چه معناست ؟غالبا مسکن ، سرمایهای ترین کالای خانوار ایرانی نه شب عید که در ماههای پیش از این، خریداری می شود. فصل داغ خرید و فروش مسکن اتفاقا خرداد ماه اغاز می شود و دی ماه به پایان می رسد اما امروز شرایط تغییر کرده است. خرق عادت اما از کجا آغاز شد ؟ بررسیها نشان می دهد پس از سهمیه بندی بنزین بود که برخی سفته بازان و نوسان گیران شرایط را برای بازگشت به بازار مسکن مناسب دیدند. این چنین بود که قیمتها روندی افزایشی را در پیش گرفتند، این افزایش در حالی اتفاقا افتاد که قیمتها در بازار از اردیبهشت ماه رو به کاهش بود و وضعیت بازار نیز نشان می داد تقاضایی برای خرید مسکن وجود ندارد. در برخی مناطق حتی کاهش قیمت تا 5 میلیون تومان در هر متر مربع گزارش شد و ریزش قیمتها بسته به منطقه کمتر از این میزان نیز اعلام شد.
پول لازمها مهمترین فروشندگان بازار و مصرفکنندگان واقعی نیز مهمترین نقش آفرینان در قالب خریدار بودند اما سهمیهبندی بنزین شرایط را دگرگونه کرد. شائبه افزایش نرخ تورم در ماههای آتی نه فقط بازار مسکن، که بازار ارز و خودرو و سکه را نیز تحت تاثیر قرار داد و قیمتها در همه بازارهای مهم کشور روندی افزایشی را طی کردند اما خانههای ایرانی وضعیتی متفاوت را دارا هستند .
وقتی خریدار نیست
در شرایطی که خریداران واقعی قدرت تبدیل تقاضای بالقوه خود را به تقاضای بالافعل ندارند، بررسیها نشان میدهد سرمایهگذارانی که هنوز نقدینگی در دستانشان باقی مانده و به دنبال تبدیل پول به کالا هستند، فضا را برای حضور دوباره در بازار مسکن مساعد دیدهاند .
افزایش محسوس خرید و فروش و البته رشد قابل توجه قیمتها در آذر دال بر این مدعاست. هر چند ترمز رشد قیمتها در دی ماه کشیده شد اما در این ماه نیز وضعیت به حالت عادی بازنگشت و حالا فعالان بازار مسکن از افزایش مراجعه به مشاوران املاک برای یافتن واحد مسکونی، ان هم جهت سرمایه گذاری می گویند . دی ماه امسال، ۹ هزار و ۶۶۴ فقره معامله خرید مسکن در شهر تهران به ثبت رسید که این میزان در مقایسه با ماه قبل-آذر ۹۸-با رشد ۱۳ درصدی و در مقایسه با دیماه سال گذشته-مدت مشابه سال قبل-با رشد ۶۷ درصدی مواجه شده است. آذرماه امسال در حالی حجم معاملات خرید مسکن بعد از چند ماه پیاپی ابررکود معاملاتی در بازار مسکن به سطح ۸ هزار و ۵۳۵ فقره معامله رسید که در آبانماه تنها حدود ۳ هزار و ۵۰۰ فقره معامله خرید مسکن انجام شده بود.
پیشبینیها حکایت از این دارد خرق عادت در بازار مسکن در ماههای پیش رو یعنی ماه جاری و اسفند نیز ادامه یابد و 98 همان طور که متفاوت آغاز شد، متفاوت از سالهای دیگر نیز به پایان خود نزدیک شود .
بازار مسکن ایران مدتهاست درگیر کافی نبودن میزان عرضه در قیاس با تقاضاست و همین امر سبب شده است این بازار مهم و استراتژیک به بازاری برای سودجویی و سرمایهگذاری بدل شود.عواقب این اتفاقا نیز در کاهش سطح رفاه خود را نشان می دهد چرا که هزینه مسکن از استانداردها فاصله ای قابل توجه می گیرد.
رصد مسکن در سال 99
برخی فعالان بازار میگویند تحلیه حباب از همین حالا اغاز می شود، چرا که حتی بازار اجاره نیز با رکود روبروست . از سوی دیگر با توجه به نبود کشش قیمتی و اغاز طرح مسکن ملی در سال آینده احتمال افزایش قیمتها ضعیف تر از حالاست و در نتیجه سرمایهگذاران این بازار باید با سودهای بالا و باداورده خداحافظی کنند. در قالب طرح مسکن ملی قرار است 400 هزار واحد مسکونی برای خریداران واجدالشرایط احداث شود.