تامین نقدینگی و کمبود قطعات چالش پیش روی صنعت خودرو

بازرس کل امور صنعت، معدن و تجارت سازمان بازرسی کل کشور با بیان اینکه خودوسازان درخصوص جمع آوری خودرو‌های کف پارکینگ اعلام آمادگی کردند، گفت: این وعده هنوز عمل نشده است. اشکان میرمحمدی با بیان اینکه مشکل عمده خودروسازان، وارد کردن قطعات الکترونیکی بوده است، افزود: خودروسازان علت انباشت خودرو‌ها و کسری قطعات خودرو را مشکل تأمین نقدینگی و قطعه سازان هم قیمت گذاری دستوری را مطرح کردند. بازرس کل امور صنعت، معدن و تجارت سازمان بازرسی کل کشور در ادامه با بیان اینکه خودوسازان درخصوص جمع آوری خودرو‌های کف پارکینگ اعلام آمادگی کردند، گفت: مدیرعامل ایران خودرو اعلام کرد ببش از 90 هزار خودروی کف پارکینگ خود را تا نیمه آبان به 60 هزار دستگاه خودرو برساند و مدیرعامل سایپا نیز وعده داد 53 هزار دستگاه این شرکت را تا پایان آذر به 10 هزار دستگاه کاهش دهند، اما شواهد امر نشان می دهد که هیچ کدام از دو شرکت خودروساز نتوانستند مبادرت به کاهش خودور‌های دپو شده خود کنند. میرمحمدی بیان کرد: خودروسازان با توجه به مشکلاتی که دارند، به دنبال اعمال افزایش قیمت هستند و قرار است با افزایش تولید، موجبات کاهش قیمت فراهم شود.

۴ هزار معدن غیرفعال در کشور وجود دارد

رییس خانه معدن ایران اظهار داشت: ما در کشور ۴۴۰۰ معدن فعال داریم، اما علاوه بر این حدود ۴۰۰۰ معدن غیر فعال وجود دارند که می‌خواهیم آنها را فعال کنیم. به نظر می‌رسد که تا پایان سال بخش دیگری از معادن غیرفعال از طریق مزایده‌ها فعالیت خود را آغاز کنند. محمدرضا بهرامن در گفتگو با ایلنا در مورد وضعیت معادن کشور و علل اخراج کارگران از برخی معادن اظهار کرد: یکی از مسائل و مشکلات ما در حوزه معادن کمبود منابع انسانی است. ما در شرایطی قرار داریم که امروز یک نیروی انسانی برای ما ثروت است. وی اضافه کرد: کار معادن کار سخت و زیان‌آور است و حمایت قانون از آنها مورد تایید همه کارفرمایان است و بحثی در این مورد ندارند. نگاه کارفرمایان امروز کارگران را شریک عملیاتی خود می‌دانند، نگاهی که شاید 20 سال پیش به طور سنتی وجود داشت الان اصلا در بخش معدن حاکم نیست. نگاه‌ها هر روز استانداردتر و مطلوب‌تر می‌شود. بهرامن گفت:‌ ما در کشور 4400 معدن فعال داریم، اما علاوه بر این حدود 4000 معدن غیر فعال وجود دارند که می خواهیم آنها را فعال کنیم. به نظر می‌رسد که تا پایان سال بخش دیگری از معادن غیرفعال از طریق مزایده‌ها فعالیت خود را آغاز کنند.

قیمت خودرو خارجی
در ایران 10 برابر نرخ جهانی
رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران خودرو تهران گفت: قیمت خودروهای خارجی در ایران 10 برابر قیمت‌ جهانی است. سعید موتمنی در گفتگو با فارس، گفت: بازار خودرو نسبت به 20 روز پیش آرام‌تر و قیمت‌ها کاهشی شده است تقاضای کاذبی در بازار خودرو وجود ندارد. رئیس اتحادیه نمایشگاه داران خودرو تهران با اشاره به عوامل کاهش قیمت خودرو در بازار، افزود: با توجه به مصوبه کمیته خودرو مبنی بر امکان فک رهن محصولات ایران‌خودرو و سایپا و مطرح شدن مباحثی مبنی بر احتمال آزادسازی واردات خودرو قیمت خودرو در بازار تقریبا تعدیل شده است. وی با تاکید بر اینکه قیمت خودرو در بازار واقعی نیست، اظهار داشت: قیمت خودرو‌های خارجی در بازار 10 برابر قیمت‌های روز جهانی است، بنابراین اگر واردات خودرو آزاد شود، تعادل سازی قیمت‌ها در بازار خوروها اتفاق می‌افتد. موتمنی با تاکید بر اینکه برای متعادل سازی قیمت خودرو باید تولید و عرضه افزایش یابد، گفت: در مصوبه مجلس در رابطه با واردات خودرو قید شده که واردکنندگان به ازای صادرات خودرو می‌توانند واردات خودرو انجام دهند، در حالی فعلا ما از توان تامین نیاز داخلی برخوردار نیستیم. رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران خودرو، گفت: در سال‌های اخیر تولید و عرضه خودرو کم شده است، بنابراین فاصله عجیبی بین قیمت‌های مصوب‌ شرکت‌ها و بازار به وجود آمده است.

کمبود برق و گاز، ۱۵ درصد تولیدات کشور را کاهش داد
عضو شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی گفت: کمبود برق و گاز در کشور باعث شده، ۱۵ درصد تولید و بهره وری اکثر شرکت‌ها را کاهش پیدا کند. مرتضی سلطانی، عضو شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی، در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان، گفت:کاهش ۱۵ درصدی تولید و بهره وری در کشور به دلایلی نظیر تحریم، عدم انتقال پول، ممانعت ورود ماشین آلات به کشور و همچنین کمبودهای برق و گاز حادث شده است. او ادامه داد: با وجود مشکلات فوق صادرات کشور رشد داشته و کیفیت نیز با شرایط مطلوب تری همراه است. هفته گذشته تعدادی از سفرای کشورهای خارجی از چندین واحد صنعتی ایران بازدید کردند آن ها تصور می کردند ایران با ضرر و زیان هنگفتی در تولید رو به روست ولی چنین نبود. سلطانی توضیح داد: واردات ماشین آلات دست دوم، به صرفه نیست چراکه با تکنولوژی های آنها قدیمی است و منجر به ارتقاء تولیدات ایرانی نخواهد شد. تا جایی که ممکن است از ساخت و ساز داخلی و بومی باید استفاده شود.

زیان انباشته دو خودروساز
کشور ۷ برابر شده است
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس گفت: زیان انباشته دو خودروساز کشور در ۳ سال و نیم حدود ۷ برابر شده است. محسن دهنوی افزود: از آذر ۹۶ تا آذر ۹۹ قیمت تیبای صندوق دار ۵ برابر شده، در حالی که تورم ۲ برابر شده است. این نماینده مجلس همچنین بیان کرد: حمایت بی چون و چرا از خودروساز و قطعه سازانی که تبدیل به بخشی از مافیای خودرو شده اند، باعث تحویل خودروی بی کیفیت به مردم و زیان انباشته خودروسازان شده است. عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس گفت: در چند هفته گذشته که اوج نوسان بازار خودرو بوده، خبری از وزیر صمت نبوده است. دهنوی خاطرنشان کرد: سال گذشته نزدیک ۸۰ هزار میلیارد تومان رانت، بابت تفاوت قیمت با بازار توزیع شد.

گاز برخی کارخانه‌های سیمان قطع شد
رئیس انجمن صنعت سیمان با اعلام اینکه گاز برخی کارخانه‌های سیمان قطع شد، گفت: فعلا همه کارخانه های سیمان فعال هستند و قطعی تولید نداریم. به گزارش تسنیم، سید حامد عسگری با بیان اینکه از پانزدهم آبان، تعدادی از کارخانجات سیمان، محدودیت بسیار شدیدی برای دریافت سهمیه گاز داشتند, افزود: البته صنعت سیمان تدابیری برای استفاده از سوخت های جایگزین داشت اما مخازن ذخیره صنایع سیمان برای استفاده از مازوت، معمولاً بیشتر از 15 روز نیست و سهمیه برخی از کارخانه ها به انتها رسیده است. او ادامه داد: احتمال اینکه در آینده نزدیک دچار توقف تولید شویم زیاد است و احتمالاً از چند روز آینده این توقف تولید در برخی از کارخانه ها اتفاق بیفتد. وی گفت: اکنون در 17 کارخانه از 77 کارخانه، قطعی گاز داریم یا سهمیه را به شدت کاهش دادند. عسگری افزود: در شرایط بحرانی، مشکل حمل و نقل مازوت را داریم و ناوگان حمل و نقل، پاسخگوی نیاز کارخانه ها نیست. رئیس انجمن صنعت سیمان اضافه کرد: زمانی که تولید سیمان به علت قطع گاز، کاهش یابد قیمت آن افزایش می یابد.

مطالبات قطعه سازان به 70 هزار میلیارد تومان رسید
مهدی مطلب‌زاده، نایب رئیس انجمن تخصصی صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه‌سازان خودرو در گفتگو با خبرخودرو میزان مطالبات قطعه‌سازان از خودروسازان را 70 هزار میلیارد تومان اعلام کرد و اظهار داشت: 25 هزار میلیارد تومان از مجموع مطالبات از طریق چک‌‌های خرید دین، قراردادهای سه جانبه با بانک‌ها و اوراق گام تعیین تکلیف شده و از 45 هزار میلیارد تومان باقی مانده نیز حدود 15 هزار میلیارد تومان مطالبات معوق سررسید شده است. وی درخصوص وضعیت تامین فولاد از طریق بازار بورس گفت: فولاد کماکان می‌بایست از بورس به صورت نقدی خریداری شود و در تلاش هستیم تا پرداخت‌ها به شکل کوتاه‌مدت انجام شود. اما به هر حال، پرداخت مدت‌دار همچنان برای قطعه‌سازان خرید نقدی محسوب می‌شود، چرا که قادر نیستیم مطالبات خود را در سررسید از خودروسازان دریافت نماییم.

گروه صنعت و تجارت: انجمن جهانی فولاد اعلام‌ کردکه جمهوری اسلامی ایران با تولید ۲۲ میلیون و ۴۰۰ هزار تن فولاد خام در ۱۰ ماهه سال ۲۰۲۱ همچنان در جایگاه دهم برترین تولیدکنندگان این محصول در جهان قرار دارد. به گزارش سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو)، براساس اعلام انجمن جهانی فولاد، فولادسازان جهان از ابتدای ژانویه (۱۲ دی‌ماه ۹۹) تا پایان اکتبر ۲۰۲۱ میلادی (۹ آبان‌ماه ۱۴۰۰)، یک میلیارد و ۶۰۷ میلیون و ۱۰۰ هزار تن فولاد خام تولید کرد که حاکی از رشد ۵.۹ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته است. همچنین ۶۴ کشور فولادساز جهان در ماه اکتبر ۲۰۲۱ میلادی (۹ مهرماه تا ۹ آبان‌ماه ۱۴۰۰)، ۱۴۵ میلیون و ۷۰۰ هزار تن فولاد خام تولید کردند که نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش ۱۰.۶ درصدی را نشان می‌دهد. در مدت یاد شده، ایران در مجموع ۲۲ میلیون و ۴۰۰ هزار تن فولاد خام تولید کرد که نسبت به مدت مشابه سال گذشته میلادی ۵.۷ درصد کاهش یافته است.
تولید فولاد خام ایران در اکتبر سال جاری میلادی نیز با ۱۵.۳ درصد افت نسبت به اکتبر ۲۰۲۰ میلادی به ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار تن رسید. از ابتدای ژانویه تا پایان اکتبر ۲۰۲۱ میلادی، چین با تولید ۸۷۷ میلیون و ۱۰۰ هزار تن (افت هفت دهم درصدی نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۲۰ میلادی) بیشترین میزان تولید فولاد خام جهان را به خود اختصاص داد. پس از آن، هند با تولید ۹۶ میلیون و ۹۰۰ هزار تن فولاد خام، ژاپن با ۸۰ میلیون و ۴۰۰ هزار تن، آمریکا با ۷۱ میلیون و ۷۰۰ هزار تن و روسیه با ۶۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تن، بیشترین میزان تولید این محصول را در ۱۰ ماهه سال ۲۰۲۱ میلادی داشتند و به ترتیب در رتبه‌های دوم تا پنجم ایستادند. همچنین کره‌جنوبی با تولید ۵۸ میلیون و ۷۰۰ هزار تن فولاد خام، آلمان با تولید ۳۳ میلیون و ۶۰۰ هزار تن، ترکیه با تولید ۳۳ میلیون و ۳۰۰ هزار تن، برزیل با تولید ۳۰ میلیون و ۳۰۰ هزار تن و ایران با تولید ۲۲ میلیون و ۴۰۰ هزار تن در رتبه‌های ششم تا دهم جهان جای گرفتند.
کارشناسان معتقدند با رشدی که در صنعت فولاد طی 10 سال گذشته اتفاق افتاده، ایران به رتبه دهم تولید فولاد در دنیا رسیده است و ایران جزء بزرگان تولید فولاد دنیا شده است و جهت‌گیری نیز آن است که در افق سال 1404 در رتبه هفتم تولید فولاد در دنیا با ظرفیت 55 میلیون تن قرار بگیریم. ظرف 10 تا 15 سال گذشته با وجود رشد تولید در کشور، برخی از بخش‌ها از جمله معادن با این رشد همگام نبوده‌اند و متاسفانه معادن فعلی شاید کمتر از 15 سال بعد از افق 1404 قابلیت استفاده دارد و از آن طرف هم کشور پتانسیل بالایی در این حوزه دارد، اما در بخش اکتشاف مشکلات جدی وجود دارد که می‌توان به مساله مجوزها اشاره کرد و سازمان‌ها و ارگان‌های مختلف بخش‌های مختلف کشور را بلوکه کرده‌اند و چندین درصد از مساحت کشور در سازمان‌های مختلف بلوک شده است، در صورتی که سازمان‌های تخصصی 2 درصد در اختیار دارند، سازمان‌های غیرتخصصی بعضا 10 درصد از معادن کشور بلوک شده این سازمان‌ها هستند که حتی اجازه اکتشاف هم نمی‌دهند. بنابراین این مسائل باعث شده است که معادن به شکل غیرقابولی در مسیر رقابت شرکت‌ها قرار بگیرند و شاهد هستیم که در مزایده‌ها به چه شکل رفتار می‌شود.
در حال حاضر برای رسیدن به افق 1404 در صنعت فولاد به کمتر از 5 میلیارد یورو برای سرمایه‌گذاری نیاز است، در حالی که در حوزه زیرساخت‌های آن شاید به بیش از 10 میلیارد دلار نیاز به سرمایه‌گذار است. در حوزه برق و گاز نیز اخیرا مشکلاتی وجود دارد و صنایع معدنی وارد شده‌اند تا بتوانند ظرفیت بزرگی برای کشور ایجاد کنند، البته در این بخش نیز نگرانی برای مساله گاز وجود دارد. صنعت فولاد کمتر از 2 دهم درصد مصرف آب کشور را دارد، این روزها به نقل محافل تبدیل شده که این صنعت مصرف زیادی دارد، لذا لازم است به کانون‌های مصرف آب بیشتر دقت شود تا مشکلی برای صنعت فولاد ایجاد نشود. در ظرف 10 تا 15 سال گذشته رشد صنایع مختلف همپا با صنعت فولاد نبوده است، لذا نگرانی این است که با این دغدغه‌ها به دغدغه‌های آتی کمتر توجه شود و هنوز آمادگی پیدا نشده است که وارد بحث‌های مختلف مثل مالیات کربن و فولاد سبز شویم. با توجه به فرآیندی که در صنعت فولاد ایجاد شده به عبارتی از ساختار متمرکز خارج شد و تبدیل شد به بخش‌های مختلف که بعضا این بخش‌ها از حالت تخصصی خارج شده‌اند و نه خصوصی شده و نه در ساختار دولتی باقی مانده است.

خلاء نقشه راهبردی در صنعت فولاد کشور
در همین حال رئیس اندیشکده سیاستگذاری و مطالعات صنعت و معدن گفت: در صنعت فولاد با خلاء نقشه راهبردی و کاربردی مواجه هستیم. احسان نمازی‌زاده گفت: در باب تحلیل‌ها و فرصت‌های صنعت فولاد در این سال‌ها بسیار صحبت شده است و مسائل مختلفی از کمبود مواد اولیه، انرژی و آب و موضوعات مرتبط با آلایندگی و بحث‌های زیست محیطی و قیمت‌گذاری بیان شده است و همه این‌ها چالش‌ها جدی است، اما چند نکته خارج از این مسائل نیز قابل بیان است و نکته اول خلاء نقشه راهبردی صنعت فولاد است که در این زمینه یک نقشه کاربردی که نقش بازیگران اصلی فولاد در آن مشخص شود وجود ندارد تا براساس آن ماموریت‌ها داده شود.
رئیس اندیشکده سیاست‌گذاری و مطالعات صنعت و معدن در مورد شرکت‌های خصولتی اظهار داشت: دولت هنوز مدیریت این شرکت‌ها را برعهده دارد، لذا در مورد این شرکت‌ها نقشی که به بخش خصوصی داده می‌شود را نمی‌توان به این شرکت‌ها داد، لذا شناخت این ساختارها بسیار مهم است تا براساس شناخت به آن‌ها نقش و ماموریت داده شود و اگر این اتفاقات صورت گیرد، آن‌گاه نمی‌گویم که مثلا فولادی‌ها به دنبال معدن می‌روند و یا معدنی‌ها به دنبال فولاد می‌روند.

معاون وزیر صمت از نظام مند شدن نظارت بر زنجیره تامین و توزیع کالا با ثبت اطلاعات صحیح انبارداران در سامانه جامع انبارها، خبر داد.
عباس تابش در گفتگو با مهر ضمن ارائه گزارش نظارت‌های انجام شده بر انبارهای نگهداری کالا در هفت ماهه اول سال جاری اظهار کرد: با توجه به اینکه تأمین به موقع کالاهای مورد نیاز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است لذا در سامانه جامع تجارت با توجه به تکالیف ناشی از ضوابط اختصاصی موضوع تبصره ۴ ماده ۱۸ بانک اطلاعاتی برای اقلام کالاهای اساسی و دارای اولویت به تفکیک فعالین زنجیره تأمین کالاها تشکیل شده است. رئیس سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان افزود: در این راستا و با توجه به تکالیف ناشی از ضوابط اختصاصی نهاده‌ها و کالاهای اساسی موضوع تبصره ۴ الحاقی ماده ۱۸ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز و در راستای ایجاد اطلاعات و هوشمندسازی رصد کالا از مبدأ تا انتهای زنجیره تجاری پروژه رصد کالا در بخش تجارت داخلی، سازمان حمایت پیگیری‌های لازم را در دستور کار داشته و به منظور شفاف سازی نظام تولید، توزیع و همچنین کنترل قیمت‌ها در ۳ ماه گذشته جلسات متعددی برای رفع مشکلات مربوط به ثبت اطلاعات در سامانه جامع تجارت و سامانه جامع انبارها تشکیل داده است.
وی یادآور شد: بررسی هفتگی نوسانات و رصد روزانه روند تغییرات قیمت ۱۰۰ قلم کالای منتخب و اتخاذ تصمیمات مقطعی مناسب و هماهنگی با دیگر دستگاه‌های ذینفع به منظور پیشبرد اهداف مقابله با احتکار، اختفا، گران فروشی و قاچاق از دیگر اقدامات سازمان حمایت بوده است.

دبیر انجمن خودروسازان ایران طرح مجلس مبنی بر واردات خودرو به ازای صادرات قطعه و خودرو و خدمات خودرویی را خالی از ایراد نمی‌داند اما به این نکته نیز اشاره کرد که این طرح می‌تواند به رونق صنعت قطعه‌سازی بیانجامد.
احمد نعمت‌ بخش در گفتگو با خبرخودرو درخصوص اصلاحات وارد بر ماده 4 مصوبه ساماندهی صنعت خودرو مبنی بر واردات خودرو به ازای صادرات خودرو و قطعه و خدمات خودرویی اظهار داشت: متاسفانه صنعت خودروی کشور در زمینه صادرات کالای خودرو به دلیل تحریم‌ها و محدودیت‌های نقل و انتقال پول رشد چندانی نداشته و هر چند خودرو به کشورهایی همچون عراق، آذربایجان و سوریه انجام می‌شود، اما میزان آن رقم قابل توجهی نیست. وی طرح مجلس مبنی بر واردات خودرو به ازای صادرات قطعه و خودرو و خدمات خودرویی را خالی از ایراد نمی‌داند اما به این نکته نیز اشاره کرد که این طرح می‌تواند به رونق صنعت قطعه‌سازی بیانجامد و در ادامه افزود: این طرح به منزله مشوقی برای افزایش صادرات خودرو و قطعه محسوب می‌شود، اما با توجه به سودآوری بالای واردات خودرو می‌تواند روزنه‌ای برای بروز فساد نیز باشد. دبیر انجمن خودروسازان ایران صادرات صوری قطعه با هدف واردات خودرو و در مقابل واردات قطعات صادراتی تولید داخل را بر اساس این مصوبه محتمل دانست و گفت: وزارت صمت و گمرک می‌بایست با تدابیری مانع از ورود سودجویان و دلالان به حوزه صادرات و واردات خودرو و قطعات خودرویی شوند که حک عبارت ساخت ایران بر روی قطعات صادراتی می‌تواند از واردات قطعات صادراتی به کشور جلوگیری نماید.

رئیس کل سازمان توسعه تجارت ضمن تشریح سیاست های مهم دولت در حمایت از تجار و بازرگانان، گفت: سازوکارهای تدوین شده برای رفع تعهد ارزی، فرایند بازگشت ارز صادراتی را تسهیل کرده است. علیرضا پیمان پاک در گفتگو با مهر اظهار کرد: یکی از بحث‌های اصلی در مورد صادرکنندگان وضعیت رفع تعهد ارزی است؛ بسیاری از فعالان اقتصادی به این شیوه اعتراض داشتند اما ما سازوکارهایی چیده‌ایم تا نحوه رفع تعهد ارزی کاملاً متنوع شود. در حال حاضر ۹ روش برای بازگشت ارز صادراتی داریم که از جمله آنها می‌توان به فروش ارز در سامانه نیما، واردات در مقابل صادرات خرد، واگذاری ارز پروانه صادراتی، فروش ارز در سنا، تهاتر ارزی، صادرات ریالی تائید شده (برای سال ۹۷)، پرداخت بدهی ارزی و … اشاره کرد. در حال حاضر صادرکنندگان (غیر از صادرات ریالی که برای سال‌های قبل بوده است) به هر روشی که بخواهند بدون سقف می‌توانند ایفای تعهد کنند. رئیس کل سازمان توسعه تجارت ایران افزود: همچنین مصوبه دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی را برای بحث تهاتر گرفته‌ایم تا از این طریق سازمان توسعه تجارت بحث تهاتر را تسهیل کند. بنابراین صادرکننده با این شرایط باید ارز را بیاورد. وی ادامه داد: موضوع دیگر مدنظر رئیس جمهوری اصلاح فرایند صدور کارت بازرگانی است. کسانی باید کارت بازرگانی بگیرند که اعتبارسنجی شده باشند و خود بخش خصوصی آنهایی که صادرکننده واقعی نیستند، از مجموعه خود خارج کند. پیمان پاک گفت: کارت های بازرگانی و صادرکنندگان اعتبارسنحی می‌شوند و همان ملاکی برای تمدید کارت می‌شود. معاون وزیر صمت افزود: بحث دیگر تجدید نظر در صدور کارت بازرگانی است که با کمک اتاق بازرگانی در حال انجام است تا کسانی که صادرکننده و بازرگان واقعی هستند و انگیزه‌های دیگری ندارند، کارت بازرگانی بگیرند.