گروه سیاسی: تحلیلگر اندیشکده «شورای آتلانتیک» بر این باور است که سیاست های «بنیامین نتانیاهو» در قبال ایران بار دیگر شکست می خورد زیرا نه تنها وی قادر به اجماع جهانی علیه تهران نیست بلکه دانش هسته ای ایران هم نابودشدنی نیست.
«بنیامین نتانیاهو» به محض تشکیل دولت و پس از ورود به نخست وزیری که برای ششمین بار در تاریخ رخ داد، اعلام کرد که وی و کابینه اش بر جنبه های گوناگون تهدید از سوی ایران تمرکز می کنند که برنامه هسته ای آن در راس فهرستش قرار دارد.
«دنی سیترینوویچ» کارشناس اندیشکده آمریکایی «شورای آتلانتیک» که ۲۵ سال در یگان های مختلف فرماندهی اطلاعات دفاعی اسرائیل کار و به عنوان رئیس دایره ایران در بخش تحقیق و تحلیل در سازمان فوق خدمت کرد، تاکید دارد: از اظهارات و اقدامات نتانیاهو همچون فرستادن «ران درمر» وزیر امور استراتژیک به واشنگتن مشخص است که نخست وزیر رویه های خود را در مورد پرونده ایران تغییر نداده است. وی همچنان قصد دارد به مخالفت با هرگونه توافق هسته ای با تهران ادامه دهد، ضمن آنکه هنوز تاکید دارد که اسرائیل در خنثی کردن فعالیت های هسته ای ایران تردید نمی کند.
این تحلیلگر تاکید دارد:به نظر می رسد نتانیاهو به طور خاص برتقویت روابط با ایالات متحده متمرکز شده وبرای کسب نتیجه سعی دارد قدرت های جهانی و منطقه ای را برای افزایش فشار سیاسی و اقتصادی بر تهران بسیج کند. این هدفی است که تا چند سال پیش برای نتانیاهو سخت بود، اما چنین خواسته ای در فضای بینالمللی کنونی به دلایل گوناگون در حال تبدیل شدن به یک کار تقریبا غیرممکن است.
در این راستا، بزرگترین مشکلی که امروزه نتانیاهو دارد این است که کار سختی را برای هم نظر کردن دولت جو بایدن با خود خواهد داشت. اگر چه دو طرف آشکارا به تهدید ایران اذعان دارند و بایدن قبلاً عنوان کرده که اقدام علیه ایران را به عنوان آخرین راه حل در نظر دارد، اما در عمل، شکاف عمیقی بین اسرائیل و ایالات متحده در این موضوع وجود دارد. ایران در مرکز توجهات دولت آمریکا قرار ندارد، کارزار جنگی در اوکراین و افزایش چشمگیر تهدید از سوی چین، نسبت به موضوع ایران چالش های به مراتب جدی تری برای دولت بایدن محسوب می شوند.
علاوه بر این، از رفتار دولت بایدن چنین بر می آید که با وجود اعتراض ها در ایران و روابط ایران با روسیه و جنگ اوکراین، فشار بیشتر ممکن است موازنه ایجاد شده با تهران را از بین ببرد و مانع از هرگونه راه حل سیاسی در آینده شود. این امور، کار را برای نتانیاهو و تیم وی سخت می کند تا مقام ها در واشنگتن را متقاعد کنند.
علاوه بر این، اگرچه مقامات ارشد دولت آمریکا اعتقاد دارند که شانس احیای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) کم است، اما به نظر می رسد آنها دریافته اند که هیچ جایگزینی برای این چارچوب سیاسی وجود ندارد که از سرعت بخشیدن به برنامه هسته ای ایران جلوگیری کند.
چنین اعتقادی در تضاد کامل با سیاست نتانیاهو قرار دارد که با هرگونه مذاکره با تهران مخالف است. حتی اگر دولت بایدن تصمیم بگیرد فشار بر ایران را افزایش دهد، این کار را با هدف بازگشت به توافق انجام خواهد داد، نه اینکه شانس مذاکره را از بین ببرد.
به نظر کارشناس این اتاق فکر آمریکایی، شکافها در خط مشی، نگرانی های دولت بایدن در مورد سیاست نتانیاهو در قبال ایران و تجربه تلخ از عدم تمایل وی برای هماهنگی اقدامات با واشنگتن را تشدید می کند. علاوه براین توانایی نخست وزیر برای بسیج و جلب حمایت یهودیان آمریکا در کارزار علیه ایران در صورت تصویب قوانینی که به وضعیت آنها در اسرائیل لطمه می زند، ممکن است از بین برود.
در چنین شرایطی برای متحدان اسرائیل در کنگره آمریکا نیز کار کردن در راستای سیاست های نتانیاهو دشوار خواهد بود. البته این بدان مفهوم نیست که دولت آمریکا و اسرائیل نمی توانند در مورد طیف وسیعی از موضوعات در مورد ایران همچون نگرانی مشترک در مورد تقویت روابط بین تهران و مسکو، همکاری کنند. با این حال، اختلافات دو طرف در موضوع هستهای همچنان به قوت خود باقی است.
در بخش دیگری از این تحلیل آمده است: حتی اگر دولت نتانیاهو، چالش هسته ای ایران را که در سال های اخیر تشدید شده است، به طور کامل در اولویت قرار دهد، بازهم مشخص نیست که آیا می تواند به نحو چشمگیری مانع پیشرفت دشمن خود یعنی ایران شود.
از زمان خروج آمریکا از برجام در سال ۲۰۱۸ که با تشویق دولت نتانیاهو صورت گرفت، ایران پیشرفت های قابل توجهی را در فرایند غنیسازی داشته، بر هر مانع تکنولوژیکی که در گذشته داشت غلبه کرده و به دستیابی به مواد شکافتپذیر کافی نزدیک شده است. این موضوع هر طرح عملیاتی را به چالش می کشد و این تردید را مطرح می کند که حتی اگر همین فردا تاسیسات در نطنز و فردو از صحنه جهان محو شوند، آیا می توان دانش کسب شده در ایران را هم پاک کرد؟
طبق این تحلیل، از سوی دیگر تقویت روابط بین روسیه و ایران نیز ممکن است از نظر سیاسی و امنیتی کار اسرائیل در زمینه افزایش عملیات مخفیانه در تهران را دچار مشکل کند. ایرانی که نتانیاهو می شناخت و به ندرت به اقدامات خرابکارانه و حملات سایبری واکنش نشان می داد، اکنون فرق کرده و همان ایران قبل نیست.
افغانستان باید به حقابه هیرمند متعهد باشد
معاون اول رییس جمهور صبح دیروز (سه شنبه) و پس از ورود به استان سیستان و بلوچستان بصورت میدانی از ذخائر آبی و چاه نیمه های استان بازدید کرد. محمد مخبر در این بازدید که با حضور وزیر نیرو، نفت، معاون علمی و فناوری رییس جمهور، نمایندگان استان سیستان و بلوچستان در مجلس شورای اسلامی و مدیران استانی انجام شد، با توضیحات مسئولان مربوطه در جریان وضعیت ذخایر آبی استان و همچنین انتقال آب از چاه نیمه ها برای جلوگیری از تبخیر آب و تصفیه خانه های این مرکز برای تامین آب آشامیدنی سالم و بهداشتی مردم منطقه قرار گرفت. وی در این بازدید با تاکید بر اینکه دولت متعهد به تامین آب شرب برای مردم سیستان و بلوچستان است، تصریح کرد: دولت سیزدهم با جدیت طرح انتقال آب از دریا و استخراج آب های زیرزمینی به استان سیستان و بلوچستان را پیگیری می کند تا مشکلات کم آبی و خشکسالی مردم این منطقه بطور ریشه ای حل شود. مخبر همچنین با اشاره به پیگیری های دستگاه دیپلماسی برای احیای حقابه هیرمند تاکید کرد: افغانستان باید به حقابه هیرمند متعهد باشد و دولت جمهوری اسلامی ایران این موضوع را از مجاری بین المللی پیگیری می کند.
اکثر شاخصهای اقتصادی رو به بهبود است
علی بهادری جهرمی با حضور در برنامه زنده «صف اول» شبکه خبر در مورد بودجه سال ۱۴۰۲ گفت: ما در بودجه سال آینده پیشرفت هر استان را بر اساس سند آمایش سرزمینی و ویژگیها و مزیتها و اولویتهای مردم آن منطقه دیدهایم و در این مورد از همکاری و نظرات مردم و کارشناسان همان منطقه استفاده کردیم. وی در مورد مالیات در بودجه سال آینده اظهار کرد: دولت علیرغم اینکه سعی کرده با شناسایی مودیان جدید مالیاتی درآمدهای مالیاتی را افزایش دهد، در عین حال مبنای افزایش مالیات را کاهش داده است.
سخنگوی دولت ادامه داد: دولت در بودجه سال آینده مالیات تولیدکنندگان را ۷ درصد کاهش داده ولی سعی کرده کسانی که عدم شفافیت دارند و در جاهای غیرمولد کار میکنند و فرار مالیاتی دارند را شناسایی کند و از آنها مالیات اخذ کنند. بهادری جهرمی در بخش دیگری از سخنانش گفت: اکثر شاخصهای اقتصادی ما رو به بهبود است اما بهبودی که در سر سفره مردم احساس شود، طبیعتاً زمان میبرد و اوضاع مانند بیمار درحال درمان است. سخنگوی دولت همچنین در مورد مهمترین دستاوردهای دولت در سه ماه اخیر گفت: کارهای بزرگ و زیادی در این مدت انجام شده که به دلیل برخی اتفاقات اخیر کمتر دیده شده است.
گروه اقتصاد کلان - بنیامین نجفی: سیاست ارزی دولت سیزدهم در هفتههای گذشته دچار تغییر شد. بعد از تغییر رییس کل بانک مرکزی استارت سیاست تثبیت نرخ ارز کلید خورد. به گزارش «تجارت»، تقریبا بلافاصله بعد از روی کار آمدن محمدرضا فرزین در بانک مرکزی او در یک گفت و گوی تلویزیونی از برنامه جدید بانک مرکزی در حوزه سیاست ارزی و چگونگی تامین کالاهای اساسی رونمایی کرد. رییس کل بانک مرکزی اعلام کرد که در حال حاضر در سامانه نیما نرخ میانگین ارز ۲۹ هزار تومان است و از روز شنبه ارز نیمایی ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی را عرض می کنیم. وی گفته بود: ارز نیمایی حاصل از صادرات نفت، پتروشیمی ها و بنگاه ها است، پیش از این روزانه ۱۵۰ تا ۲۰۰ میلیون دلار در سامانه نیما مبادله شده است. به گفته فرزین اشکالی در سامانه نیما وجود دارد و آن این است که وقتی در نیما عرضه عرضه می شود در نقشه تجاری و نقشه ارزی هماهنگی نداریم و این مشکلاتی در سامانه ایجاد کرده است. رئیس کل بانک مرکزی ادامه داد: ارز ۲۸۵۰۰ تومانی سامانه نیما را به تعادل می رساند بخش زیادی از این ارز ارز نفتی است که دولت عرضه میکند. از سوی دیگر در بازار مبادلات ارزی هم همه ارزهای غیرتجاری مبادله میشود ۴۰ نوع نیاز ارزی داریم.این سامانه به زودی راه اندازی می شود.
رمزگشایی از اظهارات فرزین
این اظهارات نشان میدهد که بانک مرکزی تصور میکند که میتواند نیازهای اساسی مردم را از این طریق با قیمت پایین تر وارد و در بازار عرضه کند. اما سووال این است که آیا با تثبیت نرخ ارز میتوان نیازهای اساسی را با قیمت ارز به دست مردم رساند؟ یا اینکه در نهایت قیمت کالاها چه اساسی و چه غیر اساسی با نرخ بازار آزاد تعیین و به دست مصرف کننده میرسد؟ ارز 28 هزار و 500 تومان اما قرار است به چند قلم کالای محدود تخصیص داده شود. نهادهای دام و طیور،روغن و کالاهایی از این دست به علاوه ملزومات خطوط تولید و مواد اولیه قرار است در دایره ارز ارزان قیمت قرار خواهند گرفت. اما نکته مهم این است که در حال حاضر نرخ ارز دولتی در سامانه نیما با ارز آزاد حدود 18 هزار تومان فاصله گرفته است که این خود یک رانت بزرگ برای واسطه گران و دلالان است. همین شکاف قیمتی و ارز دو نرخی که به کررات در اقتصاد ایران تکرار شده عواقبی دارد که سیاستگذار پولی نمیتواند جلوی آن را بگیرد.
بررسی قیمتهای کالاهای مختلف هم نشان میدهد که امروز این کالاها عمدتا از ارز 45 هزار تومانی بازار آزاد تاثیر گرفته اند و نه ارزی که رییس کل بانک مرکزی اعلام کرده است، ضمن اینکه تثبیت نرخ ارز در سامانه نیما چیزی شبیه به تثبیت نرخ ارز در فرودین ماه 1397 است. ضمن آنکه در آن زمان فاصله ارز دولتی با ارز بازار آزاد بسیار کمتر از امروز بود اما در حال حاضر شکاف ارزی و احتمال رانت ایجاد شده ناشی از آن میتواند تبعات منفی را برای اقتصاد و تجارت خارجی کشور به دنبال داشته باشد.
کالاها از ارز بازا آزاد تاثیر میگیرند
این روزها قیمت کالاهای سرمایهای مثل مسکن و خودرو هم نشان میدهد که اینها مستقیما از ارز بازار آزاد تاثیر گرفته است. تابستان سال 1400 که قیمت دلار در محدوده 25 هزار تومان قرار داشت قیمت هر متر مسکن در تهران بین 25 تا 30 میلیون تومان بود اما زمستان امسال این قیمت از مرز 40 میلیون تومان هم به طور متوسط عبور کرده است. در مورد کالایی مثل خودرو هم همین وضعیت وجود دارد. طبیعتا در شرایطی که نرخ تورم سالیانه بالای 45 درصد است و نرخ تورم ماهیانه دی ماه از 4 درصد عبور کرده همچنان انتظارات تورمی رو به افزایش است و فعالان اقتصادی، تجار و عموم مردم در ماههای آینده نیز انتظار بالا رفتن دوباره قیمت ارز را دارند.
حالا بانک مرکزی به عنوان مهمترین عرضه کننده ارز در بازار در دو راهی قرار دارد که یا باید اشتباهات گذشته را تکرار کند و رانت بزرگی را نصیب عدهای واسطهگر و سوداگر کنند یا اینکه بر اساس واقعیتهای بازار تصمیم بگیرد و سیاستهای دستوری را کنار بگذارد. از نگاه کارشناسان در شرایطی که نرخ ارز تحت تاثیر نرخ بالای تورم است میخکوب کردن نرخ ارز نمیتواند سیاست راهگشایی باشد. هم باعث هدر رفت منابع ارزی میشود و هم اینکه کالاها در نهایت گران به دست مردم میرسد و ارز 28 هزار و 500 تومانی نمیتواند تاثیری در پایین آوردن تورم کالاهای اساسی داشته باشد.
اگر بانک مرکزی قصد دارد نقش بازارساز را ایفا کند باید از نقش انفعالی فعلی خود خارج شود و به سمت سیاستهای مشخصی برود که میانگین نظرات کارشناسان اقتصادی باشد. ضمن آنکه این نهاد باید در دوره جدید اگر به دنبال بهبود وضعیت اقتصادی و کنترل تورم است استقلال خود را حفظ کند و از دستگاههای دولتی دستور نپذیرد.
ضمن آنکه نگاهی به گذشته نزدیک و سیاستهای اشتباه ارزی مثل تعیین دستوری ارز 4200 تومانی میتواند راهنمایی خوبی برای مسیولان فعلی دولت و بانک مرکزی باشد.
کامران ندری
اقتصاددان
مشکلات اقتصادی کشور ریشه سیاسی دارند، نمیدانم از کجا این انحراف ایجاد شده است و این را باید از متخصصان علوم سیاسی پرسید. ما از یک جایی به بعد تصور کردیم اقتصاد اسلامی یا جامعه اسلامی یعنی جامعهای که با دنیا در تقابل است. از منظر اقتصاد اسلامی هم به قضیه نگاه کنیم این دیدگاه یک تقابل با آموزههای اسلامی دارد. اگر به روش پیامبر (ص) و جامعه بعد از آن نگاه کنید، مبتنی بر تجارت و استفاده از منابع ارزانی است که در نقاط دیگری، خارج از جغرافیای یک کشور یا ملت بوده است. بنابراین این شیوه که با آموزههای اقتصادی امروز در تضاد کامل است به کنار، حتی نمیتوانیم بگوییم مبتنی بر تعالیم اسلامی است. یکی از اصول اولیه توسعه اقتصادی، توسعه روابط با دنیاست؛ برای اینکه بتوانید منابع را از جاهایی که ارزانتر و مناسبتر است وارد کشورتان کنید و تولیداتتان را با هزینه کمتری انجام دهید تا هم شهروندان از مزایای آن بهرهمند شوند و هم قدرت رقابتی افزایش پیدا کند و بتوانید محصولاتتان را به کشورهای دیگر صادر کنید. از طرفی راه کنترل بازار ارز از مسیر حل مسئله تحریمها است که در راس مشکلاتی است که ما در بازار ارز داریم. این تحریمها غیر از اینکه درآمد نفتی ما را کاهش داده، به روابط بانکی، مالی و معاملات تجاری ما با دنیا ضربه زده است. هزینههای هر آنچه از کشورهای دیگر قبلا وارد میکردیم را چندین برابر افزایش داده است. به همین دلیل برای واردات همان مقدار کالا و خدمات به ارز بیشتری نیاز داریم. از طرفی هم تحریمها جلوی برگشت ارز حاصل از صادرات غیرنفتیمان را گرفته است. این مهم تنها مربوط به تجارت کالا یا به عبارت دیگر به تراز تجاریمان مربوط میشود. ما به دلیل مشکلاتی که در اقتصادمان با آن مواجه هستیم و نوع نگرش نادرست دولت به جامعه، بحث خروج سرمایه را داریم. تنشهای سیاسی و اجتماعی بیمورد و بیجهتی که در کشور ماست عدهای را به فکر سرمایه گذاری در خارج از ایران؛ یا در قالب مهاجرت یا در قالب سرمایهگذار انداخته است. با توجه به تورم بالا هم یک عده را به این صرافت انداخته که از ارز به عنوان ذخیره ارزش استفاده کنند. همه اینها باعث کاهش شدید تقاضا برای ریال در کشور شده و در مقابل تقاضا برای پولهای خارجی که پولهای جهان شمول هستند، به شدت افزایش پیدا کرده است. مشکلات ساختاری دیگری هم هستند که ریشه داخلی دارد، به عنوان مثال ما بانک مرکزی مستقلی نداریم. همه نگاهها به بانک مرکزی است تا بلکه بتواند بازار ارز را مدیریت کند غافل از اینکه اختیارات وسیع و گستردهای ندارد و حتی در حوزه ارزی هم نمیتواند به صورت مستقل تصمیمگیری کند. بازار ارز ما توسعه نیافته و ما ابزارهایی همچون اوراق آتی، قراردادهای پیش خرید ارز، اوراق حق اختیار معامله و... که میتواند به مدیریت بازار ارز کمک کند را در اقتصادمان نداریم. بخش عمده مسائل و مصائبی که در زمینه کنترل نرخ ارز داریم، ساختاری است، تورم بالایی که در اقتصادمان داریم خود یک عاملی است که متناسب با نرخ تورم، نرخ ارزمان افزایش پیدا کند. یعنی وقتی حدود 50 درصد تورم در اقتصاد دارید برای اینکه قدرت رقابتپذیریتان حفظ شود، اگر نرخ ارز سال قبل حدود 30 هزار تومان بوده الان فقط تحت تاثیر تورم باید 45 هزار تومان شود، حال سایر عوامل تحریمی که هر روز بر میزان و شدتش افزوده میشود به کنار. با این تفاصیل، تا مشکلات ساختاری حل نشود مسئله ارز هم در کشور ما ثبات پیدا نمیکند.
محمدعلی خطیبی
نماینده اسبق ایران در اوپک
به دلیل سوء مدیریتهایی که در دولتهای پیشین در رابطه با نحوه افزایش قیمت بنزین رخ داده مردم نسبت به این موضوع حساس شدهاند و تا حدودی نیز حق دارند. این در حالی است که اگر به صورت سالانه و منطبق با تورم، نرخ حاملهای انرژی افزایش پیدا میکرد چنین تفکری شکل نمیگرفت و نگرانی وجود نداشت؛ کما اینکه این اتفاق در دیگر ... کالاها نیز رخ میدهد. در علم اقتصاد نباید بین کالاها فاصله قیمتی وجود داشته باشد؛ به عنوان مثال یک بطری نیم لیتری آب حدود پنج هزار تومان فروخته میشود در حالی که یک لیتر بنزین قیمت پایینتری دارد. این فاصله قیمتی منطقی نیست و میتواند باعث پدیدههایی مانند قاچاق شود. با وجود اینکه نرخ بنزین در چند سال اخیر افزایش پیدا نکرده، اما مشکل تورم در اقتصاد ایران حل نشده است، بنابراین با ثابت نگه داشتن قیمت یک کالا در کاهش قیمت کالاهای دیگر معجزهای اتفاق رخ نمیدهد. واگذاری صنایع پایین دست نفت به بخش خصوصی یک راهکار خوب است. در بسیاری از کشورهای دنیا بخش خصوصی صنایع پالایشی و توزیعی را مدیریت میکند، به همین خاطر بخش خصوصی براساس هزینهها و سود منطقی قیمت گذاری انجام میدهد، هر چند در خصوص ایران به دلایل خاصی ممکن است در حال حاضر شرایط برای انجام این واگذاری وجود نداشته باشد. دولت سیزدهم نباید گرفتار معادلات غلط شده و مسیر دولتهای قبل را پیش بگیرد. افزایش تدریجی و با اطلاع رسانی درست مسلما هم به نفع مردم خواهد بود و هم میتواند کشور را از یک شوک اقتصادی دیگر مانند آنچه در سالهای گذشته رخ داد و پیامدهای بدی نیز داشت نجات دهد. اگر دولت هر سال نرخ بنزین را متناسب با تورم افزایش دهد در واقع تورم در همان سال اعمال شده و فاصله قیمتی بالایی بین بنزین و سایر کالاها ایجاد نمیشود در حالی که عدم افزایش تدریجی نرخ بنزین به این معناست که به یک باره قیمت بسیار بالایی تعیین شود که ممکن است منجر به شوکی در مردم شود به همین خاطر انتظار میرود نرخ بنزین به طور متناوب افزایش یابد. بر این اساس، بررسی روند تولید و مصرف بنزین نشان میدهد که دولت طی سالهای آتی با یک چالش جدید رو به رو خواهد شد. پس از فروکش کردن کرونا، مصرف بنزین و گازوئیل در کشور به سرعت در حال افزایش است. به گفته مسئولان زمستان امسال مصرف بنزین کاهش نیافته است؛ به طوری که متوسط مصرف بنزین در سال جاری از ابتدای سال ۱۰۳.۵ میلیون لیتر در روز بوده است. امسال تنها سالی است که برخلاف روند سالهای گذشته، مصرف در زمستان کاهش نیافته است. ظرفیت تولید پالایشگاهی بنزین کشور در ۲۰ سال گذشته از ۴۵.۸ میلیون لیتر در روز در سال ۱۳۸۰ به حدود ۱۱۲ میلیون لیتر در روز در سال ۱۴۰۰ افزایش پیدا کرده است. با افتتاح پروژه پالایشگاه ستاره خلیج فارس در سال ۱۳۹۷، برای اولین بار میزان تولید بر مصرف بنزین در داخل کشور پیشی گرفت و ایران به فهرست کشورهای صادرکننده بنزین پیوست.این در حالی است که مقدار میانگین مصرف بنزین در سال ۱۴۰۰، ۸۲ میلیون لیتر در روز بوده و در ۱۰ ماهه سال ۱۴۰۱ این عدد به ۱۰۳.۵ میلیون لیتر در روز رسیده است.
گروه انرژی: از ماههای گذشته زمزمه افزایش تعرفه مشترکان پرمصرف گاز در دولت آغاز و در نهایت قبوض جدید با رقمهای شوکه کننده برای مشترکان بدمصرف صادر شد و همانطور که وزیر نفت نیز اخطار داده بود، پرمصرفها نقرهداغ شدند. البته قبوض جدید برای خوش مصرفها نیز لبخند رضایت را به همراه داشت. به گزارش «تجارت»، ایران با در اختیار داشتن حدود ۳۳ تریلیون مترمکعب ذخایر گاز، در کنار کشور روسیه بزرگترین دارنده گاز طبیعی در جهان است. بهلحاظ تولید نیز ایران سومین تولیدکننده بزرگ گاز در جهان بوده، با این حال طی سالهای اخیر کشورمان از نظر مصرف گاز در فصل سرد در وضعیت هشدار قرار گرفته است. این وضعیت موجبشده دولت بالاخره به سمت افزایش تعرفه مشترکان پرمصرف و تشویق خوش مصرفها برود و با سیاست تنبیه و تشویق مشترکان، برای واقعیتر شدن مصرف گاز در کشور و نزدیکشدن به استانداردهای جهانی تلاش کند.
مصوبهای در همین راستا در دولت تصویب شد که از آذرماه نیز در مرحله اجرا قرار گرفت، از همان زمان مسوولان اخطارهایی را نسبت به ارقام بالای قبوض به مشترکان پرمصرف دادند، موضوعی که چندان جدی گرفته نشد و اکنون موجب شگفتی برخی از آنها شده است، مسلم رحمانی مدیر هماهنگی امور گازرسانی شرکت ملی گاز ایران اخیرا اعلام کرد که وضع برای مشترکان پرمصرف و بسیار پرمصرف بههیچوجه خوشایند نخواهد بود و با توجه به اعمال تعرفههای جدید برای پلکانهای ۴ تا ۱۲، این مشترکان پرمصرف هستند که باید بهصورت جدی نگران گازبهای صادره در قبضهای جدید باشند، از این رو ضرورت دارد که درباره اصلاح الگوی مصرف گاز طبیعی و حرکت در مسیر مصرف بهینه گاز، دقت بیشتری داشته باشند.
پرمصرفها از دولت گلهمند نشوند
پیش از این نیز جواد اوجی وزیر نفت، صراحتا اعلام کرد: امسال هوا سردتر از سال قبل خواهد بود و کاهش شدید دما را داریم، بنابراین تدابیر خوبی از سوی صنعت نفت و گاز انجام شده و در حال مدیریت مصرف هستیم.
تعرفه گاز مشترکینی که خارج از الگو، مصرف می کنند افزایش یافته است. ۱۲ پله برای مصرف گاز تعیین شده که پله اول تا سوم افزایش قیمت نداشته است که این سه پله حدود ۶۰ تا۷۰ درصد مصرف کنندگان را شامل می شوند، اما از پله چهار افزایش قیمت را داریم.
تعرفه کسانی که خیلی بیشتر از الگو مصرف می کنند، افزایش می یابد و این مشترکین نقره داغ می شوند و آنها از دولت گله مند نشوند چون عدالت نیست کسانی الگوی
مصرف را رعایت میکنند، بهای کسانی را بدهند که در منزل سونا دارند.
وزیر نفت با تاکید بر اینکه روی صحبت ما با کسانی است که مصرف آنها بیشتر از الگوی مصرف است
و در پلکان های آخری هستند که تعرفه آنها همان قیمتی است که گاز تهیه می شود، اظهار کرد: تمامی خانوادههای تحت پوشش کمیته امداد و سازمان بهزیستی
اگر الگوی مصرف را رعایت کنند، تعرفه گاز آنها رایگان میشود.
پاداش و جریمه چگونه اعمال میشود؟
برمبنای آییننامه اجرایی بند «ک» تبصره ۱۵ بودجه ۱۴۰۱ درباره افزایش تعرفه گازبها، مشترکان خانگی پرمصرف و بسیار پرمصرف در قبضهای جدید شاهد افزایش تعرفه بودند. طبق این آییننامه تعرفه مشترکان با مصرف متعارف که در سه پله نخست قرار دارند، نسبت به پارسال افزایشی نداشته و صورتحساب آنها مشابه سالهای گذشته است. آن دسته از مشترکان خانگی که مصرف گاز آنها در ماههای سرد سال نسبت به دوره مشابه سال پیش کمتر شود، به ازای هر یک درصد کاهش، مشمول تخفیف پاداش صرفهجویی معادل سه درصد در گازبهای صورتحساب همان دوره نیز شدند که این تخفیف تا سقف ۴۵ درصد گازبها در صورتحساب آنها قابل اعمال است.
قبض رایگان به چه کسانی رسید؟
همچنین گازبهای مشترکانی که در ماههای بسیار سرد سال، مصرفشان حداکثر ۷۰ درصد الگوی متعارف (سقف پله ۳ جدول پلکانی) باشد، مشمول ۱۰۰ درصد تخفیف و مصرف آن دوره برای مشترک بدون هزینه (رایگان) خواهد بود. در مقابل، تعرفه مشترکان پرمصرف بخش خانگی، یعنی از پلکان ۴ به بعد افزایش یافته است.
بر اساس بند (ک) تبصره ۱۵ بودجه سال ۱۴۰۱، گازبهای مشترکانی که زیر پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی قرار دارند و مصرف آنها در حد متعارف است نیز، رایگان خواهد بود. براین اساس، ۴ میلیون نفر از جمعیت زیر پوشش کمیته امداد و سازمان بهزیستی، در قالب یک میلیون و ۲۵۹ هزار اشتراک (خانوار) میتوانند با رعایت الگوی مصرف، از امتیاز رایگان شدن گازبهای خود برخوردار شوند.
گروه راه و مسکن: طبق بررسیهای علمی، ساختمانهای بلندمرتبه باعث تضعیف جریان باد میشوند و این مسئله در کلانشهر تهران نمود عینی پیدا کرده است.
به گزارش تجارت به نقل از مهر، از وقتیکه آلودگی هوا و ذرات آلاینده پا در کلانشهرها گذاشتند، همیشه پدیده باد به عنوان یک پدیده مهم و در برخی موارد معجزه ایجاد هوای پاک در فصل زمستان مطرح بوده است. امروزه تراکم جمعیت در شهرهای بزرگ و به تبع آن فعالیت بیشتر صنایع و وسایل حملونقل به عامل بروز و ظهور انواع آلایندهها در هوا این شهرها تبدیل شدهاند. در صورتی که جو هوا ساکن و بدون هیچ گونه وزش باد باشد خسارتهای ناشی از انباشت آلایندهها به میزان قابلتوجهی افزایش یافته و گریبان کشورها را خواهد گرفت. آلودگی هوا سالانه چند میلیون نفر را در جهان و دهها هزار نفر را در ایران به کام مرگ میکشاند. طبق پژوهشی که در سال ۲۰۱۹ انجام شده است در این سال ۹ میلیون نفر در سراسر جهان بر اثر آلودگی هوا جان دادهاند که این میزان از هر ۶ نفر یک نفر را شامل میشود. همچنین سال گذشته در ایران ۲۰ هزار و ۸۰۰ نفر بر اثر آلودگی جان خود را از دست دادند.
در کنار این خسارت بزرگ، خسارتهای اقتصادی زیادی نیز در نتیجه آلودگی هوا به کشورها وارد میشود که در ایران این میزان سال گذشته ۸.۲ میلیارد تومان بوده است.
تهران در اولین ماه زمستان امسال، بدون هوای پاک بود
امسال نیز با شروع فصل سرما و تشدید آلودگی در کلانشهرهای کشور، وضعیت شاخص آلایندگی هوا در روزهای متمادی در وضعیت ناسالم قرار گرفت؛ بهطوریکه تعطیلی مدارس و ادارات شهرهای آلوده را اجتنابناپذیر کرد.
در کلانشهر تهران طی یک ماه اول فصل زمستان، شاخص آلایندگی هوا در بیشتر روزها حجم زیاد آلایندهها در هوا را نشان میداد بهطوریکه در این مدت شاخص آلایندگی برای ۱۲ روز در وضعیت قرمز و ناسالم، ۷ روز وضعیت نارنجی و ناسالم برای گروههای حساس و ۱۱ روز در وضعیت زرد و قابلقبول قرار داشته است. همانطور که مشخص است در مدت این یک ماه، پایتخت حتی یک روز پاک و سالم را تجربه نکرد و مردم اولین ماه زمستان را با آلودگی و دود و دم سر کردند که البته این اولین بار نیست و به نظر میرسد آخرین بار هم نباشد.
عوامل متعددی در تولید این حجم از آلودگی نقش دارند که بارها و بارها مطرح شدهاند اما آنچه در ادامه این گزارش بررسی خواهد شد نه عوامل تولیدکننده که عوامل انباشت این آلایندهها و پایداری آنها در جو خواهد بود.
بررسیهای علمی در جهان درباره تأثیر بلندمرتبه سازی بر جریان باد
طبق بررسیهای علمی انجام شده در جهان و ایران، یکی از عواملی که باعث ساکن شدن هوا و درنتیجه انباشت ذرات آلاینده در جو کلانشهرها میشود، پدیده بلندمرتبه سازی است. بر اساس تحقیقی که مؤسسه بینالمللی اکولوژی و علوم زیستمحیطی در خصوص آثار و عوارض بلندمرتبهسازی در شهرهای متراکم دنیا انجام داده است، ساختمانهای بلند به دلیل تغییر در باد و جهت وزش آن موجب افزایش آلودگی هوا در مناطق شهری بزرگ میشوند. این مؤسسه در نتایج بررسیهای خود به تبعات منفی بلندمرتبه سازی اشاره کرده و مینویسد: «برجهای ساختمانی بر تشدید آلودگی زیست محیطی، کاهش دسترسی شهروندان به هوای تازه و نور خورشید و همچنین تراکم جمعیت، تأثیر میگذارد بنابراین، برجسازها برای کنترل این عوارض، لازم است عواملی همچون موقعیت جغرافیایی منطقه ساختوساز، میزان فضای سبز مورد نیاز، جهت وزش باد و از همه مهمتر، فاصله بین برجها در پروژههای انبوه را مدنظر قرار دهند و رعایت کنند.»
تأثیر برجسازی در منطقه ۲۲ بر کریدور ورودی هوا
در ایران نیز پژوهشهایی در این خصوص انجام شده است که نمونهای از آنها، پژوهشی در دانشگاه تهران با عنوان «ارزیابی اثر بلندمرتبه سازی بر عملکرد جریان باد شهری، پژوهش موردی: منطقه ۲۲ کلانشهر تهران» است. در نتایج این پژوهش عنوان شده است که به دلیل مکانیابی نادرست و غیراصولی ساختمانهای بلند در این منطقه الگوی طبیعی وزش باد تغییر یافته و در نتیجه موجب بروز اثرات ثانویه ناشی از رکود یا تشدید جریان باد شده و کریدور ورودی هوا به شهر تهران را با مشکل جدی مواجه ساخته است. همچنین پژوهشی دیگر در دانشگاه تربیت مدرس انجام شده که به رابطه بین ساختمانهای بلندمرتبه و جریان باد پرداخته و در آن این مسئله مطرح شده است که سرعت باد در سطح شهر و خیابان، تحت تأثیر عناصر طراحی شهری از جمله ارتفاع و تراکم ساختمانها و همچنین پراکندگی ساختمانهای مرتفع، دچار تغییر قابلتوجهی میشود بهطوریکه سرعت باد در برخورد با سطح ناهموار که در اثر ساختوساز در شهر ایجاد شده است دچار افت و کاهش میشود. ضمن آنکه بین «میزان وزش و جریان باد» با «تمرکز یا دفع آلودگی هوا»، رابطه مستقیم وجود دارد.
از بررسیهای علمی اصرار از مسئولان شهرداری انکار!
جهت وزش باد در شهر تهران در طول کلیه فصول سال شمالغربی، غرب و جنوب غربی و وزش باد غالب در آن غربی است. منطقه ۲۲ شهرداری تهران واقع در غرب در مسیر جریان باد غالب شهر است به همین دلیل انتقاداتی در سالهای گذشته به برجسازی در این منطقه وارد شده بود که البته مسئولان شهرداری در آن زمان نمیپذیرفتند.
به عنوان مثال وحید حسینی، مدیر وقت شرکت کنترل کیفیت هوای تهران در سال ۹۴ طی اظهاراتی عنوان کرد: «هوای شهری یک مسئله کوچک نیست که با چهار ساختمان یا بلندمرتبه سازی بشود جلوش را گرفت. میدان باد در شهر بسیار قویتر است. نسیم بسیار ملایم ۲ متر بر ثانیه در ارتفاع ۱۰۰۰ متری در وسعت ۷۶۰ کیلومتری تهران انرژی بسیار بزرگی است و چیزی نمیتواند جلوی آن را بگیرد. عوارض زمینی میتوانند جلوی باد را بگیرند ولی عوارضی در وسعت کوههای البرز نه ساختمانهای ۵۰ یا ۱۰۰ متری.» اما مسئولان دولتی با اشاره به پژوهشهای انجام شده در شورای عالی شهرسازی و معماری ادعاهای مسئولان شهرداری را رد میکردند؛ چنانکه آخوندی وزیر راه و شهرسازی دولت دوازدهم بر طبق همین پژوهشها گفته بود که آمارهای مربوط به ۵۰ سال اخیر نشان میدهد که جریان هوا در بخش شمال تهران در ده سال اخیر به دلیل کثرت ساختمانهای بلند تحت تأثیر قرار گرفته است.
گروه اقتصاد کلان: در بیش از یک دهه گذشته بازار عراق یک بازار استراتژیک برای ایران بوده و تجار ایرانی سرمایهگذاریهای نسبتا خوبی در این کشور داشتهاند. به گزارش «تجارت»، تراز تجاری ایران و عراق در مجموع 12 میلیارد دلار است. جهانبخش سنجابی شیرازی دبیر اتاق ایران و عراق بیان اینکه برای مبادلات اقتصادی و تجاری میان ایران و کشور عراق تا پنج سال آینده معادل 20 میلیارد دلار هدفگذاری شده است، افزود: این هدفگذاری و چشم انداز در جریان ملاقات مقام های ارشد دو کشور و سفر اخیر نخست وزیر عراق به ایران ترسیم شده است. بازارعراق درسالهای اخیر بهعنوان بازاری مهم و استراتژیک برای بخشخصوصی و بخش دولتی ایران مطرح بوده است و تجار ایرانی حساب ویژهای روی این بازار منطقهای باز کردهاند و آشکارا میتوان گفت که عراق جزو ۵ مقصد اول صادراتی ایران در کشورهای منطقه است. صادرات ایران به عراق در سال گذشته بیش از ۶ میلیارد دلار بوده است.
فعالان اقتصادی ابراز خوشبینی کردهاند که حجم مبادلات تجاری دو کشوراین ظرفیت را دارد که در آینده نزدیک به بیش از ۱۰ میلیارد دلار هم برسد. همچنین براساس برنامه پنجساله تعیین شده صادرات ایران به عراق باید سالانه ۵ درصد رشد داشته باشد. محصولات صادراتی ایران به عراق طیف وسیعی را در برمیگیرد. محصولات کشاورزی، محصولات لبنی، مواد پلاستیکی، پوست و چرم، منسوجات، محصولات شیمیایی و پتروشیمی، محصولات معدنی و خدمات فنی و مهندسی بخشی از کالاهای صادراتی ایران به عراق است. عضو هیات رئیسه اتاق ایران میگوید: عراق در حال تبدیل شدن به کشورهای حاشیه خلیجفارس است که فضای رقابتی شدیدی در بازار این کشور ایجاد کرده و بدون شناخت تحولات تجارت با این کشور دچار تنگنا خواهد شد. کیوان کاشفی در نشست فعالان اقتصادی استان کرمانشاه با سرکنسول ایران در اربیل عراق، گفت: عراق بهواسطه تحولات سریع و قابلتوجه، در حال تبدیل شدن به یکی از ثروتمندترین کشورهای منطقه است و این کشور در حال شبیه شدن به کشورهای حوزه خلیجفارس بوده و فضای رقابتی باز و شدیدی در این کشور وجود دارد. به گفته او، این فضای رقابتی فقط محدود به بخش صنعت نیست و همه حوزههای توریسم، توریسم درمانی، کشاورزی و ... را تحت تأثیر قرار داده است. رئیس اتاق کرمانشاه ادامه داد: به جهت آنکه اقبال عراق به کشورهای عربی زیاد است، شرایط کار برای فعالین اقتصادی ما سختتر خواهد بود. کاشفی حضور در تعاملات تجاری عراق با این شرایط را نیازمند برنامهریزی و داشتن استراتژی مدون دانست و خاطرنشان کرد: این برنامه باید در دو بعد داخلی و خارجی تدوین شود. او اضافه کرد: در بعد مسائل داخلی نیازمند تسهیل شرایط برای تجار و بازرگانان هستیم که طی سه، چهار سال اخیر به دلیل سیاستهای مرتبط با رفع تعهدات ارزی دچار تنگناهای فراوانی شدند. در بعد خارجی هم باید با کسب اطلاعات دقیق از بازار عراق و تحولات آن و دادن اطلاعات صحیح و بهروز به فعالان اقتصادی، حضور خود را در عراق با برنامهریزی بیشتری پیش ببریم.
کاشفی بر لزوم تدوین یک استراتژی بلندمدت برای حضور در بازار عراق تأکید کرد و افزود: این استراتژی باید با همراهی چهار قطب اصلی شامل وزارت امور خارجه، اتاق بازرگانی، سازمان توسعه تجارت (وزارت صمت) و ستاد روابط اقتصادی ایران و عراق باشد و نقش و وظیفه هر بخش نیز مشخص شود. عضو هیات رئیسه اتاق ایران از اهمیت و تأثیر حضور در نمایشگاههای عراق برای فعالین اقتصادی ایران یاد کرد که متأسفانه در این زمینه ضعیف عمل شده است. او نبود حمایتها و یارانه برای حضور در نمایشگاهها آنهم با این شرایط نرخ ارز را از دلایل ضعف برای حضور در نمایشگاهها دانست و گفت: اتاق بازرگانی همواره تلاش کرده زمینه و حمایت لازم برای حضور فعالان اقتصادی در نمایشگاههای برجسته عراق را فراهم کند که نمونه اخیر آن در نظر گرفتن پاویون اختصاصی برای کرمانشاه در نمایشگاه صنعت ساختمان عراق بود که دستاوردهای مناسبی داشت.
معافیت محصولات کشاورزی از بازگشت ارز
عضو هیات رئیسه اتاق ایران در ادامه از پیگیری برای معاف شدن صادرات محصولات کشاورزی از بازگشت ارز خبر داد و عنوان کرد: پیشنهاد این موضوع از سوی کمیسیون کشاورزی و صادرات اتاق ایران مطرح شد و به مجلس و درنهایت دفتر معاون رئیسجمهور رفت و اکنون در دست بررسی است. کاشفی از دلایلی که برای معاف شدن محصولات کشاورزی از بازگشت ارز وجود دارد هم یاد کرد و افزود: مجموع صادرات محصولات کشاورزی از سوی بخش خصوصی کشور حدود سه تا چهار میلیارد دلار است که مشکلی برای ارز کشور ایجاد نخواهد کرد. او اضافه کرد: از سوی دیگر چنانچه این روند تسهیل شود میتوان امیدوار بود این معافیت برای برخی گروههای دیگر کالاهای صادراتی نیز در نظر گرفته شود. رئیس اتاق کرمانشاه به موضوع برقراری حمل یکسره کالا به عراق بهعنوان خواسته چندین ساله فعالان اقتصادی کرمانشاه هم اشاره کرد که در سفر رئیسجمهور نیز مطرح و مکاتبات زیادی در این زمینه صورت گرفت، اما تاکنون به نتیجه نرسیده است. کاشفی برقراری حمل یکسره را نیازمند در نظر گرفتن واقعیتها و توجه به منافع طرف عراقی هم دانست و اظهار کرد: نباید فراموش کنیم ۹۰ درصد تعاملات تجاری ما با عراق، صادراتی است و اگر موضوع حملونقل حل شود، مزایای آن برای ما بیشتر خواهد بود. او خواستار اعتماد به بخش خصوصی و فاصله گرفتن از دیدگاه حاکمیتی برای برقراری حمل یکسره شد و افزود: پنج سال قبل موضوع راهاندازی شرکتهای مشترک حملونقل را پیگیری کردیم و قرار شد 100 کامیون در مرحله اول در این بخش پایکار بیایند، اما اجرایی نشد.
حملونقل، مانع اصلی رونق توریسم
موضوع دیگری که رئیس اتاق کرمانشاه به آن اشاره کرد ظرفیتهای تجاری جدید کرمانشاه در زمینه تعامل با عراق و خصوصاً توریسم درمانی بود و گفت: در گذشته اکثر بیمارستانهای کرمانشاه دولتی بود، اما اکنون با مراکز خصوصی خوبی که در استان راهاندازی شده، مزیت فراوانی برای توریسم سلامت داریم. کاشفی مانع اصلی رونق توریسم درمانی را نبود پرواز مستقیم دانست و اعلام کرد: در چنین شرایطی بهتر است زمینه تردد بیماران عراقی با خودروهای شخصی آنها را تسهیل کنیم. او یکی دیگر از مزایای صادراتی کرمانشاه را اسب کرد اعلام کرد و با اشاره به وجود حدود شش هزار رأس اسب کرد در کرمانشاه و استانهای همجوار، خواستار تسهیل صادرات اسب کرد شد.
نویسنده : دکتر مسعود اسفندیار : صنعت قیر یکی از منابع درآمدزای ارزی کشور در شرایط تحریم و در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی، تولید دانشبنیان و اشتغالآفرین است که رشد و شکوفایی آن میتواند به پیشرفت اقتصادی کشور کمک شایانی کند. مجموع ظرفیت تولید سالانه وکیوم باتوم ایران ۱۲ میلیون تن است که حدود ۶ میلیون تن به تولید نفت کوره و بیش از ۶ میلیون دیگر هم به تولید قیر اختصاص دارد که در این میان، ۴ میلیون تن برای تولید قیر صادراتی و ۲ میلیون تن هم جهت مصرف داخلی است.
به عبارتی، از ۱۰۰ درصد قیر تولیدی کشور، ۷۰ درصد به صادرات اختصاص دارد و ۳۰ درصد هم به تامین تقاضای داخلی می رسد. جمهوری اسلامی ایران از نظر تولید و صادرات قیر، به ترتیب، رتبه هفتم و چهارم جهانی را در دست داشته و سهم هشت درصدی از بازار جهانی قیر را در اختیار دارد که این رقم بنا به مزیت نسبی ایران در فرآیند تولید، امکان ۲ برابر شدن را دارد. بر اساس اعلام دفتر صنایع غیر فلزی وزارت صنعت، معدن و تجارت، ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تن قیر طی هفت ماه سالجاری از کشور به نقاط مختلف دنیا صادر شده است. یکی از چالشهای مهم صنعت قیر کشور بحث کثرت مجوزهای اعطایی میباشد که این امر در فرآیند و عرضه و تقاضای بازار نیز تاثیراتی داشته است. در واقع کیفیت، به عنوان مشخصه اصلی قیر کشور در مقایسه با رقبای منطقهای، برگ برنده کارآفرینان و فعالان صنعت قیر ایران در بازارهای داخلی و خارجی محسوب می شود.
افزایش قارچ گونه تولیدکنندگان قیر با فروشندگان بیشمار، باعث بالا رفتن قدرت چانهزنی در قیمت فروش شده و در نتیجه بازار نیز دستخوش نوسانات پی در پی شده که این امر لزوم نظارت بیشتر بر تولیدکنندگان را دو چندان می کند. نگاهی گذرا به تاریخچه صنایع قیر ایران نشان میدهد که کنترل کیفی، همواره مولفه اصلی رقابتپذیری در بازار بوده اما افزایش شمار واحدهای تولید کننده آن هم در مقیاس کوچک، بیشک در فرآیند کیفی تولید، تاثیراتی به همراه داشته است. به نظر میرسد سازمانهای متولی ناظر بر تولید قیر، از جمله سازمان ملی استاندارد میتوانند ادعای برخی تولیدکنندگان قیر را در تولید محصول مرغوب مورد راستیآزمایی قرار دهند که آیا بستر تولید قیر باکیفیت را دارند یا خیر. آنچه این روزها از سوی کارآفرینان و فعالان عرصه تولید قیر مطرح می شود این است که صدور پروانههای تولید و بهره برداری باید متناسب با نیاز بازار باشد. برکسی پوشیده نیست که تولید و صادرات قیر بیکیفیت، قدرت رقابت صادراتی را از تولیدکنندگان واقعی سلب خواهد کرد و اگر برنامههای راهبردی کوتاهمدت و بلند مدت افزایش کیفیت در واحدهای تولیدی دچار خدشه شود، به برند قیر ایران در بازارهای خارجی نیز آسیب میرسد. از آنجا که تولید قیر در بیرون از محیط پالایشگاهی هزینهبر بوده و صرفه و توجیه اقتصادی ندارد، باعث شده برخی تولیدکنندگان کوچک، حداقل کیفیت را لحاظ نمایند. شمار واحدهای تولیدکننده دارای استاندارد قیر در کشور مشخص است و سازمان ملی استاندارد با تدوین شاخصهای کیفی و الزامات لازم برای تولیدکنندگان به ویژه واحدهای صادراتی می تواند در ورود قیر با کیفیت ایران در سبد بازارهای جهانی نقش اساسی ایفا کند. موضوع قابل توجه دیگر در حوزه بازار قیر، رقابت شرکتهای دارای مقیاس کوچک برای خرید وکیومباتوم در بورس کالاست که باعث افزایش بهای مواد اولیه تولید قیر شده است.
از طرفی، بهای پایین قیرهای بیکیفیت از جمله قیر عراق، باعث شده برخی از مشتریان سراغ قیر سایر کشورها بروند و یا اینکه مشتریان خارجی، این قیرها را زیر قیمت بخرند و با سود بالاتر بفروشند. پیشنهاد میشود کمیتهای توسط شرکتهای ذیصلاح و عمده تولیدکننده قیر با عضویت نمایندگان بورس کالا، وزارت صمت، وزارت راه و شهرسازی (خصوصا مرکز تحقیقات این وزارتخانه)، شرکت پالایش و پخش و سازمان ملی استاندارد برای سر و سامان دادن به واحدهای تولید کننده و صادرکننده قیر تشکیل شود تا با کنترل و نظارت لازم واحدهای تولید کننده قیر بیکیفیت را شناسایی نمایند. البته بایستی به این کمیته قدرت و اختیار لازم داده شود تا تصمیماتش از ضمانت اجرایی برخوردار باشد. همچنین، ایجاد مکانیزمی برای اعطای درجه کنترل کیفیت و شناسنامهدار کردن قیر تولیدی میتواند در درجه اول در دستور کار این کمیته قرار بگیرد.
* مدرس دانشگاه و تحلیلگر مسائل اقتصادی
شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس با کسب رتبه اول در سه شاخص «میزان فروش»، «صادرات» و «بالاترین ارزش بازار»، برترین شرکت در بین 500 شرکت پیشرو کشور شد. به گزارش روابط عمومی شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس، امروز در همایش شرکتهای برتر ایران که در سالن همایشهای بین المللی صدا و سیما برگزار شد، هلدینگ خلیج فارس همچنین عنوان «رتبه اول شاخص فروش در گروه پتروشیمی» و «رتبه دوم از نظر شاخص ارزش افزوده» را به خود اختصاص داد. بنا بر این گزارش، میزان فروش شـرکت صنـایع پتـروشیمی خلیـج فـارس، بيش از 270 هزار میلیارد تومان بوده است و توانست عنوان با ارزشترین شرکت ایران در بازار سرمایه را از آن خود کند. این گروه که هفته گذشته ارزش آن در بازار سرمایه از مرز هزارهزار میلیارد تومان گذشت، بزرگترین هلدینگ پتروشیمی ایران، دومین شرکت پتروشیمیایی خاورمیانه و بیست و سومین شرکت پتروشیمی دنیا (در بین 100 شرکت برتر) است. همایش امسال، بیست و پنجمین دوره انتخاب شرکتهای برتر و پیشرو ایران موسوم به IMI-100 است که هرسال با شاخصهای مختلف کارشناسی، اقدام به انتخاب شرکتهای برتر ایران در زمینههای مختلف میکند. هدف از برگزاری همایش IMI-100، شفاف سازی فضای کسب و کار و ایجاد فضای رقابتی بین شرکتهای برتر ایران است. مبنای اولیه این رقابت میزان فروش شرکتهاست؛ این شاخص، از منطق اقتصادی بالایی برخوردار بوده و بیانگر خروجی شرکتها و اثر گذاریشان بر اقتصاد ملی است.
گروه سلامت: معاون فنی مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت ضمن تشریح وضعیت کرونا در کشور، گفت: در حال حاضر شیب روند صعودی کرونا در کشور بسیار آرام است، اما نباید فکر کنیم که شرایط عادی است.
به گزارش خبرنگار تجارت دکتر بابک عشرتی در گفتوگو با ایسنا، درباره روند موج هشتم کرونا در کشور، گفت: پیش از این اعلام کرده بودیم که روند افزایش موارد کرونا را در کشور خواهیم داشت که اتفاق افتاد. همچنین اعلام کرده بودیم که نمیتوان از شدت بیماری در این موج برآوردی داشت؛ چراکه اطلاعاتمان در آن زمان زیاد نبود. در عین حال اکنون به نظر میرسد که افزایشمان مانند موجهای قبلی که در مرداد یا بهمن گذشته تجربه کردیم، نخواهد بود. البته هنوز هم ممکن است که تعداد بالا رود، اما شدت سال گذشته را نخواهد داشت.
وی با بیان اینکه در حال حاضر شیب روند صعودی کرونا در کشور، بسیار آرام است، گفت: بنابراین روند افزایشیمان آرامتر است و در نتیجه در این شرایط انتظار نداریم که تعداد موارد خیلی بالا رود و موج یا پیک بسیار سنگینی را تجربه کنیم.
شرایط هنوز عادی نیست
عشرتی با اشاره به سویههای در گردش فعلی کرونا، افزود: طبق گزارشهایی که از دو هفته قبل داریم، سویههای در گردش کرونا در کشور ترکیبی از سویههای قدیم و جدید کروناست؛ به طوری که سویههای قدیمی مانند BA۵ را داریم و در عین حال سویههای جدیدی مانند XBB۱، BQ۱.۱، BN۱.۵ و... هم در کشور شناسایی شده و وجود دارد. حال از آنجایی که سویههای جدید کرونا، سرایتپذیری زیادی دارند، نباید فکر کنیم که شرایط عادی است. علیرغم اینکه تعداد موارد ابتلایمان هم بالا نیست، هنوز نباید شرایط را عادی پنداشت. یکی از دلایلی که موارد ابتلای رسمیمان بالا نیست، این است که انواع جدید کرونا، بیماری خفیف ایجاد میکنند و بنابراین به گزارشدهی نمیرسد و مردم خودشان با درمان علامتی بهبود مییابند.
سرایتپذیری بسیار بالای سویههای جدید کرونا
وی با بیان اینکه سرایتپذیری سویههای جدید از جمله XBB بسیار بالاست، گفت: البته هنوز درباره شدت بیماریزایی این سویهها و مرگومیر ناشی از آنها اطلاعاتمان کامل نیست، اما سرایتپذیریشان نسبت به سویههای ووهان، دلتا و ... بسیار بالاتر است. وی تاکید کرد: بنابراین مردم همچنان باید مراقب باشند پروتکلهای بهداشتی را رعایت کنند و هنوز نمیتوان جامعه را به حالت عادی رها کرد و باید رعایتهای بهداشتی مانند استفاده از ماسک را انجام دهیم. در عین حال طبق توصیهها افراد مبتلا به کرونا یا افرادی که علائم کرونا را دارند، ۱۰ روز از شروع علائم و پنج روز از پایان علائم باید در منزل بمانند.
عشرتی با بیان اینکه همچنان شیب مراجعات ناشی از کرونا افزایشی است، اما شیب آن بسیار ملایم است، گفت: به عنوان مثال در حوزه بیماران سرپایی مراجعه روزانه به طور متوسط ۷۰ تا ۸۰ نفر است و بستریمان هم هنوز کم است.
احتمال روند افزایشی کرونا تا اسفند
عشرتی درباره زمان رسیدن به قله موج هشتم نیز گفت: البته هنوز برای صحبت قطعی درباره رسیدن به قله موج و ... زود است، اما به نظر میرسد که تا اسفند ماه روند افزایشی را خواهیم داشت. در عین حال شاید به دلیل افزایش سفرها در عید نوروز هم بعد از تعطیلات عید، مجددا افزایش موارد را داشته باشیم.
وی درباره وضعیت مراجعات برای تزریق دزهای یادآور واکسن کرونا، گفت: زمانیکه بحث سویههای جدید مطرح بود، مراجعه برای واکسیناسیون مقداری افزایش داشت، اما نه به آن صورتی که بگوییم استقبال بسیار زیاد بوده است. البته سیستم بهداشتی برای پاسخگویی برای انجام واکسیناسیون آماده بود، اما تعداد مراجعات خیلی افزایش نیافت.
البته شاید به این دلیل بود که طبق دستورالعمل وزارت بهداشت افراد در معرض خطر و مشمولان دز چهارم برای تزریق واکسن مراجعه کنند که این تعداد زیاد نبود و به همین دلیل هم افزایش مراجعه زیادی
نداشتیم. در هر حال وزارت بهداشت آمادگی دارد که هم در دانشگاههای علوم پزشکی و هم در مراکز
بهداشتی پاسخگوی مراجعات برای تزریق واکسن کرونا باشد.
عشرتی درباره وضعیت ایمنی جامعه ایرانی در برابر کرونا نیز گفت: در این زمینه نمیتوان به صورت قطعی نظر داد و باید مطالعه و بررسی در این باره انجام شود. البته از آنجایی که تعداد موارد ابتلای ما در موج جدید هنوز خیلی بالا نرفته، شاید به دلیل ایمنی جامعه در برابر کرونا بوده است.
گروه شهری: حدود یک قرن از عمر برخی ساختمانهای غول پیکر تهران میگذرد و هر روز این اماکن تجمعی ناایمن تر میشوند و دریغ از یک اقدام جدی مدیران برای مقاوم و نوسازی این ساختمانها، به راستی باید چه اتفاقی بیفتد تا این کلانشهر از این غول پیکران ناایمن خلاص شود. به گزارش خبرنگار تجارت به نقل از ایرنا ، حوادث ناگوار پلاسکو و کلینیک سینا اطهر شاید در نگاه اول حداقل برای مسئولان می تواند عبرت آمیز باشد اما با گذر زمان این حوادث عبرت آمیز از پرونده کاری مدیران شهری خارج و به محل تبلیغ سازمان و شخص خاصی تبدیل شد. اینکه لیست اسامی ساختمان های پرخطر تهران اعلام شود یا نشود علاج این درد پر رنج پایتخت نیست مهم این است که مدیران شهری با یکدیگر در یک مسیر قرار بگیرند و به دور از نگاه های سیاسی و شخصی اقدام جدی در زمینه مقاوم سازی ساختمان های پر خطر شهر انجام دهند.
لیستی در کار نیست
رییس شورای اسلامی شهر تهران با بیان اینکه هنوز لیست نهایی ساختمان های ناایمن آماده نیست، گفت: اظهارنظر برای اعلام این لیست از سوی برخی اعضای شورای شهر غلط است. مهدی چمران در گفت و گو با ایرنا افزود: جلساتی در خصوص آماده سازی لیست نهایی ساختمان های نا ایمن برگزار شده اما هنوز این لیست نهایی نشده و اگر هم نهایی شود از سوی شهرداری نباید اعلام گردد.
وی در خصوص اعلام زمان لیست ساختمان های نا ایمن از سوی برخی مدیران شهری و اعضای شورای شهر نیز گفت: این اظهارنظر کاملا غلط است و شورای شهر و شهرداری وظیفه اعلام لیست ساختمان های نا ایمن را ندارد.
این در حالی است که ناصر امانی عضو کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر اعلام کرده بود که اسامی ۱۲۹ ساختمان پرخطر شهر تهران روز شنبه اول بهمن ماه اعلام می شود که البته در این روز چنین اقدامی صورت نگرفت.
این عضو شورای شهر تهران نیز تاکید کرد: اکنون از زمان آخرین مهلتی که سازمان آتش نشانی اعلام کرده مدت ها گذشته و ما باید سریع به مردم اطلاع رسانی کنیم و با نصب تابلویی اعلام کنیم این مجموعه اصول ایمنی را رعایت نکرده تا مردم با اطلاع وارد این ساختمان ها شوند، این کار باید انجام شود تا ما شاهد از دست دادن عزیزان آتش نشانی نباشیم.
انتقاد قاضی القضات
از قطع اینترنت در کشور
رئیس قوه قضاییه گفت: یکی از مشکلاتی که به واسطه تعطیلی متکثر مدارس در سال تحصیلی جاری رخ داد، مقوله دریافت وجوه از اولیاء دانشآموزان برای هزینههای مربوط به سرویس ایاب و ذهاب و تغذیه محصلان بود حجتالاسلام والمسلمین محسنی اژهای در حاشیه نشستی در قوه قضائیه با اشاره به میزان تعطیلی مدارس طی سال تحصیلی جاری و مشکلاتی که از این ناحیه متوجه والدین و دانشآموزان شده است، گفت: به استثنای موضوعات مرتبط با مضامین آموزشی و تربیتی که در محل خود قابل بررسی است، یکی از مشکلاتی که به واسطه تعطیلی متکثر مدارس در سال تحصیلی جاری رخ داد، مقوله دریافت وجوه از اولیاء دانشآموزان برای هزینههای مربوط به سرویس ایاب و ذهاب و تغذیه محصلان بود؛ بعضا اولیاء دانشآموزان گلایه دارند که با توجه به تعطیلی زیاد مدارس در این سال تحصیلی، پول دریافتشده از آنها برای سرویس رفت و آمد و همچنین تغذیه دانشآموزان، به آنها مسترد نمیشود و حتی در مواردی مدارس برای وصول این چکهای دریافتی از والدین دانشآموزان اقدام میکنند. بر همین مبنا مطلوب است دادستان کل کشور ضمن شنیدن اظهارات مسئولان مربوطه در آموزش و پرورش و همچنین اولیا، تدابیر لازم را پیرامون رفع این مشکل اتخاذ کند.
وی همچنین طی تذکر دیگری با اشاره به موضوع قطع اینترنت در برخی از مناطق همزمان با روزهای برگزاری کنکور اظهار داشت: اینکه جهت حفظ حقوق شرکت کنندگان در کنکور و جلوگیری از تقلب تمهیداتی اندیشیده شود حتما امری ضروری و لازم است اما قطع اینترنت در ساعات برگزاری کنکور برای مردم و امور روزمره و اداری آنها به صورت قابل توجهی مشکل ایجاد کرد.
وی افزود: بر همین مبنا ضروری است رئیس سازمان بازرسی بررسیهای ناظر بر این موضوع را از این حیث که چه راههای دیگر جایگزینی وجود دارد و در سایر کشورهای دنیا چه تدابیری به منظور جلوگیری از وقوع تقلب در آزمونها بدون قطع اینترنت صورت میگیرد، انجام دهد.
رئیس دستگاه قضا در همین راستا با بیان اینکه «قطع اینترنت، راه منطقی قابل قبولی برای جلوگیری از تقلب در کنکور نیست»، گفت: علیایّحال باید برای کنکورهای آتی تدبیری در این زمینه صورت گیرد.
هلند نیروهای نظامی
خود را از عراق خارج نمیکند
وزیر امور خارجه هلند گفت که نیروهای نظامی کشورش امسال در عراق باقی خواهند ماند و به آموزش نیروهای پیشمرگه و عراقی ادامه خواهند داد. «ووپکه هوکسترا» دیروز سه شنبه در گفت و گو با پایگاه خبری «کردستان ۲۴» اظهار داشت: نیروهای نظامی هلند امسال (۲۰۲۳) در عراق باقی خواهند ماند تا نیروهای پیشمرگه و عراقی را آموزش دهند.
وی این مطلب را پس از نشست نخست وزیر اقلیم کردستان عراق با «مارک روته» نخست وزیر هلند که در حاشیه مجمع جهانی اقتصاد در داووس برگزار شد، بیان کرد. هوکسترا در این باره گفت: دو طرف درباره چندین موضوع مهم در زمینه امنیت، اقتصاد و پناهندگان گفت و گو کردند.
به نوشته کردستان ۲۴، «مسرور بارزانی» نخست وزیر اقلیم کردستان عراق در چارچوب سلسله دیدارهایی که هفته گذشته در حاشیه مجمع جهانی اقتصاد در داووس سوئیس با سران و پادشاهان کشورها داشت با «مارک روته» نخست وزیر هلند دیدار کرد.
هلند حدود یک هزار و ۴۰۰ نیروی نظامی در عراق دارد که به طور عمده تحت فرماندهی نظامیان انگلیسی در جنوب این کشور فعالیت میکنند.
پیشتر «هنک کمپ» وزیر پیشین دفاع و «بن کناپن» وزیر پیشین امور خارجه هلند در آبان سال گذشته در نامهای به قانونگذاران هلندی تاکید کردند که هلند ماموریت نظامی خود در عراق را تا ۳۱ دسامبر ۲۰۲۲ (۱۰ دی ۱۴۰۱) تمدید خواهد کرد.
به نوشته وبگاه شبکه خبری «کردستان-۲۴» از جمله ماموریت نیروهای هلندی در منطقه کردستان عراق حفاظت از فرودگاه بینالمللی اربیل است. حدود ۱۵۰ نظامی هلندی از این فرودگاه بینالمللی در پایتخت کردستان عراق محافظت میکنند. وزارت دفاع هلند پیشتر اعلام کرده بود که با قرار دادن یک مشاور نظامی در وزارت امور پیشمرگه، به حمایت از برنامه اصلاحات پیشمرگه ادامه خواهد داد.
تاکید روسیه بر بهکارگیری
شبکههای بانکی مشترک با ایران
رییس دومای دولتی روسیه امروز در اظهاراتی با اشاره به رشد روابط تجاری و اقتصادی تهران و مسکو، بر به کارگیری ارز رایج ملی دو کشور و سامانههای بانکی مشترک جهت کاهش فشار تحریمها بر دو کشور تاکید کرد. به گزارش شبکه راشا تودی، ویاچسلاو والودین، رییس دومای دولتی روسیه گفت که تجارت روسیه و ایران سال گذشته با افزایشی ۱۵ درصدی، به ۴.۶ میلیارد دلار رسید. به گفته والودین، دو کشور، به طور فعال اقداماتی به منظور ارتقای تجارت دوجانبه انجام میدهند که «به دلیل وجود فشار ناشی از تحریمها، به شدت اهمیت دارد.»
او همچنین از تفاهمنامه همکاری میان ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا که هفته پیش امضا شد، تمجید کرده و گفت که این توافق منجر به توسعه بیشتر روابط تجاری ایران و روسیه خواهد شد. والودین اظهار داشت، دو کشور باید روی ارتقای کارآمدی همکاری دوجانبه در بخشهای مالی و بانکی، به ویژه از طریق بهکارگیری ارز رایج دو کشور در شبکه بانکی «شتاب» در ایران و «میر» در روسیه تمرکز کنند.