رئیس صندوق توسعه ملی از آخرین بررسی ها در مورد کاندیداتوری در انتخابات ریاست جمهوری خبر داد و گفت: در این صورت به عنوان نامزد مستقل در انتخابات شرکت می کنم.
رئیس صندوق توسعه ملی از آخرین بررسی ها در مورد کاندیداتوری در انتخابات ریاست جمهوری خبر داد و گفت: در این صورت به عنوان نامزد مستقل در انتخابات شرکت می کنم.
مهدی غضنفری رئیس صندوق توسعه ملی در گفت و گو با تجارت آنلاین از ورود به صحنه انتخابات دوره چهارهم ریاست جمهوری خبر داد و گفت: با توجه به پیشنهاد برخی از فعالان سیاسی، دوستان و همکاران سابق من در حال بررسی شرایط و رصد وضعیت هستم. وزیر سابق صنعت، معدن و تجارت در پاسخ به علت این تصمیم و اعلام نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری گفت: تغییرات اساسی در شیوه ها و روش‌های حکمرانی به منظور رونق اقتصادی، بهبود رفاه عمومی، ارتقای عزت ملی و پیروزی در رقابت‌های اقتصادی منطقه ای و ملی از مهمترین علت های حضورم به عنوان نامزد انتخابات ریاست جمهوری است. مهدی غضنفری تاکید کرد: با احترام به همه سلیقه ها و گرایش های سیاسی به عنوان نامزد مستقل در انتخابات شرکت می کنم و معتقدم اگر کسی بخواهد در این حوزه وارد شود بی شک باید با استفاده از روش‌های و شیوه های نوین حکمرانی و بهره گیری از ایده های مقبول و کارشناسی شده و نظرات متخصصان داخلی و خارجی به منظور سامان دهی کارها و حل مشکلات و تراز رساندن ناترازی ها فعالیت کند. رئیس صندوق توسعه ملی با بیان اینکه برای تصمیم گیری قطعی و ثبت نام در انتخابات طی روزهای پیش رو نیازمند بررسی همه جانبه و رصد شرایط هستم، اظهار داشت: من هم مانند همه مردم ایران در سوگ شهادت رئیس جمهور عزیز و محبوب آیت الله رئیسی هستم؛ اگر بخواهیم راه ایشان را به پایان برسانیم باید همه وارد صحنه شویم و ایرانی قدرتمند و مردمی ثروتمند و در رفاه بسازیم. مهدی غضنفری با تاکید بر با ایده حکمرانی متعالی و نگاه توسعه ای و تجربه می توانیم شرایط بهتری برای اقتصاد کشور رقم بزنیم تصریح کرد: با شعار "دولت خردمند، مردم ثروتمند و ایران قدرتمند" وارد رقابت های انتخاباتی خواهم شد. رئیس صندوق توسعه ملی افزود: باید از تکرار مکررات که مشکلات را بیشتر می‌کند اجتناب کرد و با یک نظریه و مدل وارد این مسیر شویم تا آن مدل ما را برای حل مسائل و مشکلات کمک کند. من به عنوان کسی که تئوری حکمرانی متعالی را برای اولین بار مطرح کردم فکر می‌کنم باید اصلاحات را در تئوری‌ها انجام دهیم و بدون این کار و تفاوت قائل شدن بین موضوعات ممکن است در مسیر سعی و خطا و مسیر‌های متعدد بیفتیم؛ ممکن است به جای حل مشکلات، چاله‌ها را بیشتر کنیم.

 

در نامه‌ رهبر معظم انقلاب به دانشجویان حامی مردم فلسطین در دانشگاه‌های آمریکا تاکید شد:

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر انقلاب اسلامی، در نامه‌ای خطاب به دانشجویان باوجدان حامی مردم فلسطین در دانشگاه‌های آمریکا، ضمن ابراز همدلی و همبستگی با اعتراضات ضدصهیونیستی این دانشجویان، آنان را بخشی از جبهه مقاومت دانستند و با اشاره به تغییر وضعیت و سرنوشت منطقه حساس غرب آسیا، بر ورق خوردن تاریخ جهان تأکید کردند. متن نامه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به این شرح است:
این نامه را به جوانانی می‌نویسم که وجدان بیدارشان آنها را به دفاع از کودکان و زنان مظلوم غزّه برانگیخته است. جوانان عزیز دانشجو در ایالات متّحده‌ی آمریکا! این، پیام همدلی و همبستگی ما با شما است. شما اکنون در طرف درست تاریخ ــ که در حال ورق خوردن است ــ ایستاده‌اید. شما اکنون بخشی از جبهه‌ی مقاومت را تشکیل داده‌اید، و در زیر فشارِ بی‌رحمانه‌ی دولتتان ــ که آشکارا از رژیم غاصب و بی‌رحم صهیونیست دفاع می‌کند ــ مبارزه‌ای شرافتمندانه را آغاز کرده‌اید. جبهه‌ی بزرگ مقاومت در نقطه‌ای دور، با همین ادراک و احساسات امروز شما، سالها است مبارزه می‌کند. هدف این مبارزه، توقّفِ ظلمِ آشکاری است که یک شبکه‌ی تروریست و بی‌رحم به نام «صهیونیست‌ها»، از سال‌ها پیش بر ملّت فلسطین وارد ساخته و پس از تصرّف کشورشان، آنها را زیر سخت‌ترین فشارها و شکنجه‌ها گذاشته است. نسل‌کشیِ امروز رژیم آپارتاید صهیونیست، ادامه‌ی رفتار به‌شدّت ظالمانه در ده‌ها سال گذشته است. فلسطین یک سرزمین مستقل است با ملّتی متشکّل از مسلمان و مسیحی و یهودی، و با سابقه‌ی تاریخی طولانی. سرمایه‌داران شبکه‌ی صهیونیستی پس از جنگ جهانی، با کمک دولت انگلیس، چند هزار تروریست را به‌تدریج وارد این سرزمین کردند؛ به شهرها و روستاهای آن هجوم بردند؛ ده‌ها هزار نفر را کشتند یا به کشورهای همسایه راندند؛ خانه‌ها و بازارها و مزرعه‌ها را از دست آنان بیرون کشیدند، و در سرزمین غصب‌شده‌ی فلسطین، دولتی به نام اسرائیل تشکیل دادند.
بزرگ‌ترین حامی این رژیم غاصب، پس از نخستین کمک‌های انگلیسی، دولت ایالات متّحده‌ی آمریکا است که پشتیبانی‌های سیاسی و اقتصادی و تسلیحاتی از آن رژیم را یک‌سره ادامه داده و حتّی با بی‌احتیاطی غیر قابل‌بخشش، راه برای تولید سلاح هسته‌ای را به روی او گشوده و به او در این راه کمک کرده است. رژیم صهیونیست از روز اوّل، سیاست «مشت آهنین» را در برابر مردم بی‌دفاع فلسطین به کار گرفت و بی‌اعتنا به همه‌ی ارزش‌های وجدانی، انسانی و دینی، روزبه‌روز بر بی‌رحمی، ترور و سرکوبگری افزود. دولت آمریکا و شرکایش، حتّی از یک اخم در برابر این تروریسم دولتی و ظلم مستمر، دریغ کردند. امروز هم برخی اظهارات دولت ایالات متّحده در قبال جنایت هولناک غزّه بیش از آنچه واقعی باشد، ریاکارانه است.
«جبهه‌ی مقاومت» از دل این فضای تاریک و یأس‌آلود سر برآورد و تشکیل دولت «جمهوری اسلامی» در ایران، آن را گسترش و توانایی داد. سردمداران صهیونیسم بین‌المللی که بیشترین بنگاه‌های رسانه‌ای در آمریکا و اروپا متعلّق به آنها یا زیر نفوذ پول و رشوه‌ی آنها است، این مقاومتِ انسانی و شجاعانه را تروریسم معرّفی کردند! آیا ملّتی که در سرزمین متعلّق به خود در برابر جنایت‌های اشغالگران صهیونیست از خود دفاع می‌کند، تروریست است؟ و آیا کمک انسانی به این ملّت و تقویت بازوان او کمک به تروریسم به شمار می‌رود؟ سردمداران سلطه‌ی قهرآمیز جهانی، حتّی به مفاهیم بشری هم رحم نمی‌کنند. رژیم تروریست و بی‌رحم اسرائیل را دفاع‌کننده از خود وانمود می‌کنند، و مقاومت فلسطین را که از آزادی و امنیّت و حقّ تعیین سرنوشت خود دفاع می‌کند، «تروریست» می‌نامند! من می‌خواهم به شما اطمینان دهم که امروز وضعیّت در حال تغییر است. سرنوشت دیگری در انتظار منطقه‌ی حسّاس غرب آسیا است. بسیاری از وجدان‌ها در مقیاس جهانی بیدار شده و حقیقت در حال آشکار شدن است. جبهه‌ی مقاومت هم نیرومند شده و نیرومندتر خواهد شد. تاریخ هم در حال ورق خوردن است. بجز شما دانشجویانِ ده‌ها دانشگاه در ایالات متّحده، در کشورهای دیگر هم دانشگاه‌ها و مردم به پا خاسته‌اند. همراهی و پشتیبانی استادان دانشگاه از شما دانشجویان، حادثه‌ی مهم و اثرگذاری است. این می‌تواند در قبال شدّت عمل پلیسیِ دولت و فشارهایی که بر شما وارد می‌کنند، تا اندازه‌ای آرامش‌بخش باشد. من نیز با شما جوانان احساس همدردی می‌کنم و ایستادگی شما را ارج می‌نهم. درس قرآن به ما مسلمانان و به همه‌ی مردم جهان، ایستادگی در راه حق است: فَاستَقِم کَما اُمِرت؛(۱) و درس قرآن درباره‌ی ارتباطات بشری این است: نه ستم کنید و نه زیر بار ستم بروید: لا تَظلِمونَ وَ لا تُظلَمون.(۲) جبهه‌ی مقاومت با فراگیری و عمل به این دستورها و صدها نظائر آن به پیش می‌رود و به پیروزی خواهد رسید؛ باذن الله. توصیه می‌کنم با قرآن آشنا شوید.
سیّدعلی خامنه‌ای
5/03/1403

گزارش «تجارت» از به میدان آمدن نامزدهای مطرح برای انتخابات ریاست جمهوری:

گروه سیاسی: علی لاریجانی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام دیروز –جمعه- در دومین روز ثبت نام نامزدهای ریاست جمهوری با حضور در وزارت کشور رسما ثبت نام کرد و بر اساس گزارش‌ها محمود احمدی‌نژاد نیز ثبت نام می‌کند، تا تنور انتخابات بیش از هر زمان دیگری داغ شود. آمدن این دو شخصیت چهره در شرایطی است که سعید جلیلی نیز از قبل ثبت نام کرده بود تا در صورت تایید شدن این چهره‌ها یک انتخابات رقابتی را شاهد باشیم.
به گزارش «تجارت»، در روز آغازین ثبت نام در روز پنج‌شنبه (10 خرداد) نامزدهای ریاست جمهوری در وزارت کشور، آقایان سعید جلیلی، مصطفی کواکبیان، محسن صباغیان، نماینده بافق، عباس مقتدایی، نماینده اصفهان و قدرت‌علی حشمتیان، رئیس خانه احزاب ایران، در ستاد انتخابات کشور حاضر شده و برای نامزدی ریاست جمهوری ثبت‌نام کردند. شایان ذکر است، چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری از ۸ صبح روز - پنجشنبه ۱۰ خرداد - آغاز شد. کاندیداها به مدت پنج روز (تا ۱۴ خرداد) فرصت دارند با حضور در ستاد انتخابات کشور در این انتخابات ثبت‌نام کنند. براساس اصل ۱۳۱ قانون اساسی چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری که پیش از این مقرر بود در خردادماه سال ۱۴۰۴ برگزار شود، پس از شهادت رئیس‌جمهوری و همراهانش در سانحه سقوط بالگرد در استان آذربایجان شرقی، بصورت زودهنگام و هشتم تیرماه امسال برگزار خواهد شد.
در سطحی دیگر، دیروز جمعه، محمدتقی شاهچراغی رئیس ستاد انتخابات کشور در جریان دومین روز نام‌نویسی داوطلبان کاندیداتوری انتخابات چهاردهمین دوره ریاست جمهوری در جمع خبرنگاران مستقر در ستاد انتخابات وزارت کشور گفت: امروز روز دوم ثبت نام است و بنابر قانون برای ثبت‌نام ۵ روز پیش‌بینی شده است و آخرین روز ۱۴ خرداد همزمان با سالروز ارتحال امام است. مهلت نام‌نویسی ساعت ۱۸ روز دوشنبه به پایان می‌رسد و قابل تمدید هم نخواهد بود. وی همچنین با اشاره به تعداد مراجعه کنندکان به وزارت کشور جهت نام‌نویسی داوطلبی انتخابات عنوان کرد: در طول دو روز ۳۷ نفر مراجعه کننده به وزارت کشور داشتیم که از این تعداد ۷ نفر واجد شرایط بودند. رئیس ستاد انتخابات کشور در پایان اظهار کرد: درخواست ما از داوطلبان این است که به واسطه اینکه بخشی از فرآیند ثبت‌نام زمان بر است، ثبت‌نام را به روز آخر موکول نکنند.

تاکید جلیلی بر اتخاذ تصمیمات نقطه‌زن برای پیشرفت‌ و عدالت
یکی از مهم‌ترین چهره‌هایی که تا کنون برای ریاست‌جمهوری چهاردهم ثبت نام کرده، سعید جلیل است. سعید جلیلی پس از ثبت‌نام در انتخابات ریاست جمهوری با در جمع خبرنگاران حاضر در ستاد انتخابات کشور، اظهار کرد: مردم در سوگ رئیس‌جمهور شهید و محبوب خودشان، نشان دادند به‌خوبی قدردان «خدمت و صداقت» هستند. خلق حماسه از دل حادثه هنر مردم ایران است. وی افزود: ملت خوب و فهیم ما سهم خود را انجام داده‌اند و اکنون آماده‌اند تا نقش‌های بزرگ‌تری برای پیشرفت کشور ایفا کنند. باور دارم مردم ما آنچه در امکان و توان آن‌ها بوده است به صحنه آورده‌اند و می‌آورند و این بزرگ‌ترین سرمایۀ کشور است. داوطلب کاندیداتوری انتخابات ریاست جمهوری تاکید کرد: اکنون، نوبت عدالت برای نقش‌آفرینی تک‌تک مردم ایران جهت مشارکت در پیشرفت کشورشان است و اکنون، زمان تدبیر برای یک تصمیم بزرگ و فرصت جهاد بزرگ برای جهش ایران است. جلیلی یادآور شد: رئیس‌جمهور شهید این سرمایۀ مردمی را می‌شناخت و قدر آن را می‌دانست. کسی که پا به عرصۀ انتخابات ریاست جمهوری می‌گذارد، باید هم‌چون رئیس جمهور شهید این سرمایۀ مردمی را بشناسد و قدر بداند. امروز به دولتی نیاز داریم که با همۀ وجود، عزم و اراده و برنامه داشته باشد تا این سرمایه را ارتقا دهد. داوطلب کاندیداتوری انتخابات ریاست جمهوری تاکید کرد: ما در ده سال گذشته در «دولت سایه» به این اندیشیده‌ایم و با شبکه‌ای گسترده از نخبگان و استادان حوزه‌های مختلف درباره آن بررسی‌های کارشناسی انجام داده‌ایم. در تمام این ۱۰ سال، فارغ از اینکه دولت مستقر، خود را رقیب ما می‌دانسته یا رفیق ما، نتایج بررسی و حل مسائل را برای تایید، تصحیح یا تکمیل به دولتمردان ارایه کردیم. وی با بیان این‌که «رئیس‌جمهوری باید بداند چه فرصت‌هایی وجود دارد و چگونه از این فرصت‌ها به نفع ملت ایران استفاده حداکثری کند»، اظهار کرد: رئیس‌جمهوری آینده باید به حداقل‌ها و ادارۀ روزمرۀ کشور راضی نشود و به قله‌ها نگاه کند. پیشرفت‌های مردم ما و روندهای جهانی به ما نشان می‌دهد، ما امروز در یک فرصت تاریخی هستیم. هر ملتی که از فرصت‌های تاریخی غفلت کرد، از مسیر پیشرفت عقب ماند. جلیلی یادآور شد: پیشرفت به دست نمی‌آید مگر با عدالت. عدالتی که در جهت جهش کشور، برای مشارکت‌دادن ظرفیت تک‌تک مردم ایران حق قائل باشد و آن را به میدان بیاورد. این حق همه مردم ایران است که برای جهش این کشور دوست داشتنی نقشی ایفا کنند و این وظیفۀ دولت است که برای آن برنامه داشته باشد. داوطلب کاندیداتوری انتخابات ریاست جمهوری ادامه داد: تبعیض نمی‌گذارد همه حرکت کنند.‌ بدون مناسبات عادلانه، سرمایه‌ها به ضرر همه تلف می‌شود و به سود عده‌ای معدود به کار گرفته می‌شود. در مناسبات عادلانه است که همۀ ظرفیت‌ها به کار گرفته، حصارها و انحصارها شکسته، خطکشی‌های نادرست برداشته و پیشرفت محقق می‌شود.

دولت فربه و مداخله‌گر در تمام امور ره به جایی نمی‌برد
علی لاریجانی دیگر چهره مشهور و مهمی بود که در روز دوم انتخابات نامزدی‌اش را رسما اعلام کرد. علی لاریجانی صبح جمعه ۱۱ خرداد ۱۴۰۳ پس از ثبت نام به عنوان داوطلب کاندیداتوری انتخابات چهاردهمین دوره ریاست جمهوری در جمع خبرنگاران مستقر در ستاد انتخابات کشور اظهار کرد: در ابتدا به ساحت نورانی امام بزرگوار ادای احترام می‌کنم و یاد شهدای گرانقدر اخیر و رئیس جمهور سخت‌کوش و متواضع و همراهان ایشان را گرامی می‌دارم و ضمن هم‌دردی با مردم مظلوم و مقاوم غزه و رفح به سردار عزیز مقاومت شهید سلیمانی ادای احترام می‌کنم. وی در ادامه خطاب به مردم ایران گفت: امروز شرایط معیشتی سخت است و مردم انتظار دارند حکومت راه حل درستی برای مشکلات بیابد؛ آیا این مشکلات حل شدنی است؟ آری! برخی کشورها وضعی به مراتب پیچیده‌تر از ما داشتند ولی توانستند آن را حل کنند؛ باید با تکیه بر توان داخلی از تجارب بین‌المللی نیز بهره بگیریم. این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام افزود: هدف اساسی این تغییرات عدالت اجتماعی و پیشرفت ملی در همه بخش‌های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، علمی و سیاست خارجی است؛ عدالت به این معناست که هر کس به حق خود برسد و پایه این حق، حقوق فطری انسان‌ها است و دولت باید زمینه رشد آن را فراهم کند؛ در این مسیر ما به ملت قوی و دولت زمینه‌ساز نیاز داریم. لاریجانی تاکید کرد: در این الگو، دولت جایگزین ملت نمی‌شود ولی بستر متوازن برای مشارکت و رقابت مردم در همه حوزه‌ها را فراهم می‌کند و آزادی‌های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی برای این امر ضرورت دارد و زمانی برای از دست دادن نداریم. وی با تاکید بر اینکه برای عبور از موانع باید از روش‌های منسوخ ارتفاع بگیریم، گفت: یکی از الزامات تحقق این امر وحدت ملی بر مبنای شعارهای اصلی انقلاب است؛ جامعه‌ی ما به اندازه‌ی زیادی از اختلافات آسیب دیده است. در دولت مد نظر من، هر کاربلد و توانایی با هر سلیقه سیاسی به کار گرفته می‌شود و دولت باشگاه یک حزب و یک جناح نیست. به جای نگاه تمرکزگرا و از بالا به پایین، زمام امور مناطق ایران عزیز در اختیار نخبگان استانی قرار می‌گیرد. داوطلب نامزدی انتخابات چهاردهمین دوره ریاست جمهوری دومین ابزار عبور از موانع را قرار گرفتن پیشرفت به عنوان مسأله اصلی در تعاملات دیپلماسی عنوان و اظهار کرد: دیپلماسی کشور باید پیشرفت ایران را مسئله‌ی اصلی تعاملات خود قرار دهد؛ راهبرد ایران به عنوان قدرت مهم منطقه این است که کل منطقه امن و قدرتمند باشد. امروز ایران عزیز با تمدن کهن، نقش آفرین صحنه‌ی بین‌المللی است و همکاری خود را با قطب‌های جهانی صرفاً بر اساس منافع ملی و امنیت ملی تعریف می‌کند؛ در این میان حل مسئله‌ی تحریم‌ها برای گشایش اقتصادی جزو اولویت های دیپلماسی خواهد بود. لاریجانی ادامه داد: مبنای تعاملات چه در سطح منطقه و چه بین‌المللی به نحو غالب با تکیه بر مزیت‌های رقابتی بر محور توسعه‌ی اقتصادی خواهد بود و البته بنیه‌ی دفاعی قوی برای نیروهای مسلح با توجه به شرایط ایران نیز مد نظر است. وی با تاکید بر اینکه تنها با روش علمی می‌توان مشکلات را حل کرد نه با شعار و نظرات غیر تخصصی، اظهار کرد: پیامبر ما فرمودند که «ای پسر مسعود! هرگاه به کاری پرداختی آن را با دانش و خرد انجام ده»، این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام مبارزه با فساد و شفافیت را چهارمین ابزار عبور از موانع مطرح کرد و گفت: در مقوله اقتصاد علاوه بر محوریت تولید و اشتغال، مبارزه با علل فساد مهم‌تر از برخورد با معلول‌ها است؛ اگر دولت جایگزین ملت شود، شفافیت بیشتر شود و مقررات زائد تقلیل یابد زمینه‌ی فساد از بین‌ می‌رود. با دولت فربه و مداخله‌گر در همه‌ی امور مردم، حتماً ره به جایی نمی‌بریم.

«یک بام و دو هوا»؛ راهبرد جبهه اصلاحات برای مشارکت
در حالیکه به یکباره تنور انتخابات زودهنگام ریاست جمهوری گرم شده و ثبت نام از داوطلبان این انتخابات آغاز شده است، جبهه اصلاحات باری دیگر برای حضور در انتخابات شرط گذاشته است. در بین اصلاح طلبان، افرادی از جمله مجید انصاری، محمد صدر، محمدرضا عارف، اسحاق جهانگیری، محمد هاشمی، محمد شریعتمداری و مسعود پزشکیان به صورت جدی مطرح هستند هرچند که هنوز کسی از این چهره ها تصمیم نهایی و رسمی خود را برای حضور در انتخابات اعلام نکرده است؛ البته در روز اول ثبت نام از داوطلبان، مصطفی کواکبیان دبیرکل حزب مردم سالاری در وزارت کشور حضور یافت و به عنوان اولین اصلاح طلب در انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کرد. در این بین احزابی مثل ندای ایرانیان، کارگزاران و اعتماد ملی زودتر از سایر تشکل های اصلاح طلب فعالیت خود را آغاز کرده و در حال بررسی گزینه های مدنظر خود هستند.

رشد اقتصادی کشور ۳ سال متوالی بالای ۵ درصد شد

منظور در تشریح عملکرد اقتصادی دولت سیزدهم گفت: گفت: رشد اقتصادی در سال ۱۴۰۰، ۵/۵ درصد بوده است و در سال ۱۴۰۱، ۵ درصد رشد داشتیم و در سال ۱۴۰۲، ۵/۷ درصد رشد داشته، یعنی سه سال متوالی رشد بالای ۵ درصد را شاهد بوده و تجربه کردیم. به گزارش ایسنا، داود منظور، رئیس سازمان برنامه و بودجه در برنامه صف اول به موضوع بررسی عملکرد اقتصادی دولت سیزدهم پرداخت و گفت: رشد اقتصادی در سال ۱۴۰۰، ۵/۵ درصد بوده است و در سال ۱۴۰۱، ۵ درصد رشد داشتیم و در سال ۱۴۰۲، ۵/۷ درصد رشد داشته، یعنی سه سال متوالی رشد بالای ۵ درصد را شاهد بوده و تجربه کردیم. منظور با اعلام اینکه عمده حساب دستگاه های دولتی به حساب واحد خزانه نزد بانک مرکزی انتقال پیدا کرده است، گفت: در گذشته هر دستگاهی برای دریافت‌ها و پرداخت‌های خودش حساب‌های متعددی داشت، فقط با تشخیص ذیحساب می‌توانست نزد هر بانکی حساب باز بکند. از زمانی که حساب واحد ایجاد شد گفتند که تمام دستگاه‌ها باید تمام دریافت و پرداخت هایشان از طریق یک حساب نزد بانک مرکزی انجام بگیرد که مشخص باشد که دقیقا ورودی هایشان چقدر است؟

 

افزایش ۶درصدی پذیرش اظهارنامه از طریق سامانه مودیان

رئیس مرکز تنظیم مقررات سازمان امور مالیاتی کشور گفت: از طریق سامانه مودیان، بیش از ۳۹۶ هزار اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده زمستان ۱۴۰۲ دریافت شده است. به گزارش خبرگزاری تسنیم، مهدی موحدی بک نظر رئیس مرکز تنظیم مقررات نظام پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان سازمان امور مالیاتی کشور اظهار داشت: برای نخستین بار در کشور اظهارنامه پیش فرض مالیات بر ارزش افزوده زمستان 1402 از طریق سامانه مودیان تولید شد که علی رغم جدید بودن موضوع، بیش از 396 هزار اظهارنامه از سوی مودیان اصلاح و عودت شد که به لحاظ تعداد، نسبت به دوره مشابه سال قبل 6 درصد رشد داشته است. وی میزان مالیات اظهارنامه‌های ابرازی را بیش از 8 هزار میلیارد تومان برآورد کرد و گفت: بیش از 40 درصد کل فروش ابرازی مؤدیان در اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده دوره زمستان 1402 به صورتحساب الکترونیکی نوع 1 و 2 مستند شده که ارزش ریالی آن بیش از 5.5 هزار میلیارد تومان است.. موحدی بکنظر افزود: بیش از 33 درصد کل خرید ابرازی مؤدیان در اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده دوره زمستان 1402 به صورتحساب الکترونیکی نوع 1 و 2 مستند شده که ارزش ریالی آن بالغ بر 2.7 هزار میلیارد تومان است.

رئیس کل بانک مرکزی:متغیرهای پولی اثرگذار بر تورم کاهشی شد

گروه اقتصاد کلان: رئیس‌کل بانک مرکزی با تاکید بر اینکه در دولت مردمی سیزدهم تمام متغیرهای پولی تاثیرگذار بر تورم بعد از سال‌ها کاهشی شدند گفت: با برنامه‌ریزی و هدف‌گذاری‌های انجام شده در بانک مرکزی، بهبود شاخص‌های اقتصادی ادامه دارد. به گزارش ایسنا، محمدرضا فرزین با بیان اینکه در دولت مردمی، متغیرهای پولی اثرگذار در تورم هم‌اکنون نزولی شده و آثار آن در شاخص‌های اقتصادی نمایان شده است تصریح کرد: نرخ رشد نقدینگی که در ۲۵ سال گذشته به طور متوسط ۲۸.۲ و در ۶۲ سال اخیر ۲۵.۷ بود، رو به کاهش گذاشته که اقدامی با اثرات مثبت بلندمدت بر اقتصاد و نرخ تورم است. رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه مهار و کنترل شاخص های پولی اثرگذار بر تورم با برنامه ریزی های به عمل آمده ادامه خواهد یافت گفت: نظام بانکی در تحقق این شرایط که از دستاوردهای بزرگ دولت سیزدهم به حساب می آید، سهم بسیار بالایی دارد. هر چند در این مسیر دشواری هایی نیز برای نظام بانکی رخ داده است اما ما باید از این چرخه معیوب و افزایشی تورم و نقدینگی که از سال ها پیش، کشور را درگیر خود کرده بود خارج می شدیم که الحمدالله این اتفاق مثبت هم اکنون رخ داده است. رئیس کل بانک مرکزی با ارائه گزارشی در جلسه دولت با اشاره به دستاوردهای بدست آمده در زمینه کنترل متغیرهای پولی تصریح کرد: در بین متغیرهای سیاستی، کنترل رشد نقدینگی مهمترین الزام برای کنترل تورم و ثبات اقتصاد کلان محسوب می شود. بر این اساس، بانک مرکزی با پیگیری جدی سیاست کنترل مقداری رشد ترازنامه (کنترل قدرت خلق پول بانک ها) و جریمه بانک‌های متخلف، در نهایت توانست نرخ رشد نقدینگی را از ۳۱.۱ درصد در پایان سال ۱۴۰۱ به ۲۴.۳ درصد در پایان سال ۱۴۰۲ کاهش دهد و رشد ۲۵ درصدی نقدینگی هدفگذاری شده برای سال ۱۴۰۲ را بطور کامل محقق نماید. به گفته فرزین، نرخ رشد پایه پولی نیز که در پایان سال ۱۴۰۱ متاثر از سیاست افزایش نرخ سپرده قانونی بانک مرکزی به رقم ۴۲.۳ درصد رسیده بود، در پایان سال ۱۴۰۲به رقم ۲۸.۱ درصد کاهش یافت. رئیس‌کل بانک مرکزی با اشاره به برگزاری موفق همایش پولی و بانکی در هفته جاری و حضور تقریبا همه کارشناسان و صاحب‌نظران عرصه پولی و بانکی کشور در این همایش اظهار کرد: نوسانات نرخ ارز و نرخ بهره در کوتاه مدت و رشد نقدینگی در بلندمدت بر نرخ تورم تاثیرگذار هستند؛ در دولت مردمی تمام متغیرهای پولی تاثیرگذار بر تورم بعد از سال‌ها کاهشی شدند. فرزین با تاکید بر عملیاتی شدن برنامه مهار تورم در بانک مرکزی تصریح کرد: تورم نقطه به نقطه شاخص بهای مصرف کننده با ۱۸.۴ واحد درصد کاهش از ۴۹.۴ درصد در بهمن ماه ۱۴۰۱ به ۳۱ درصد در اردیبهشت ۱۴۰۳ رسیده است. رئیس‌کل بانک مرکزی همچنین گفت: تورم سالیانه مصرف کننده نیز با ۷.۱ واحد درصد کاهش از ۴۴.۱ درصد در بهمن ماه ۱۴۰۱ به ۳۷ دردصد در اردیبهشت ۱۴۰۳ کاهش یافته است. بنا بر اعلام بانک مرکزی، فرزین با اشاره به نرخ تورم تولیدکننده ۱۰۷ درصدی در آغاز به کار دولت سیزدهم تاکید کرد: تورم نقطه به نقطه تولیدکننده به عنوان یک شاخص پیش‌نگر از ۳۷.۹ درصد در بهمن ماه ۱۴۰۱ به ۲۳.۳ در اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ کاهش یافته است. تورم دوازده‌ماهه شاخص بهای تولیدکننده نیز که اسفند ۱۴۰۰ در رقم ۶۰.۹ درصد بود در اسفند ۱۴۰۱ به ۳۶.۹ درصد و در اسفند ۱۴۰۲ نیز به رقم ۳۲.۶ درصد کاهش یافت. رئیس‌کل بانک مرکزی در ادامه، رشد پول را نشانگر رشد انتظارات تورمی برشمرد و گفت: کنترل رشد بخش سیال نقدینگی یا همان پول که نمادی از انتظارات تورمی در جامعه است از برنامه های بانک مرکزی بود. این نرخ در بین تمام کل های پولی همبستگی بسیار بالایی با تورم در کوتاه مدت دارد و با مجموعه اقدامات در قالب سیاست تثبیت و کنترل نوسانات بازار ارز در بانک مرکزی، شاخص رشد پول از ۶۵.۲ درصد در پایان سال ۱۴۰۱ به ۱۷.۵ درصد در پایان سال ۱۴۰۲ و ۱۵.۷ درصد در پایان فروردین ماه ۱۴۰۳ رسیده است. فرزین همچنین خبر داد: البته نرخ رشد پول در ۱۳ اردیبهشت به ۱۲.۸ درصد کاهش یافته که نشان دهنده کاهش قابل توجه انتظارات تورمی فعالین اقتصادی است. بنابراین با کنترل شاخص های پولی اثرگذار بر تورم انتظار می‌رود شاخص نرخ تورم نیز در ماه‌های آتی ارقام پایین‌تری را ثبت کند.

«تجارت» بررسی می‌کند؛ چرا سهامداران از سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه دلزده شده‌اند؟

گروه اقتصاد کلان: عمده پیش بینی اقتصاددان ها برای سال 1403 تداوم و تعمیق شرایط رکودی بوده است. سیاست های کنترل تورم و مهار نرخ ارز از سال گذشته در دستور کار سیاستگذار پولی قرار گرفت و در سال جاری شدت بیشتری هم به خود گرفت. به گزارش «تجارت»، معمولا در اقتصاد ایران رونق بورس تا حدود زیادی به واقعی سازی نرخ ارز مرتبط بوده و از آنجایی که دولت ها معمولا تمایل به سرکوب نرخ ارز دارند، وضعیت بازار سرمایه هم در مقاطع مختلف دچار وضعیت رکودی و نزولی می شود. سرکوب ارزی در شرایط فعلی با سیاست های انقباضی از طرف بانک مرکزی همراه شده و در عین حال افزایش سود سپرده های بانکی و تعیین نرخ سود 30 درصدی زمینه را برای ورود سرمایه های حقیقی به سیستم بانکی و خروج از برخی بازارها مانند بورس فراهم کرده است. بررسی ها هم نشان می دهد که روند خروج سرمایه از بورس در سال جاری شدت زیادی گرفته است. در واقع همان سناریویی که در اردیبهشت سال 1402 برای بازار سرمایه رخ داد در بهار 1403 هم به شکل دیگر برای بورس تکرار شد. از این منظر به نظر می رسد که بازار سرمایه دچار یکسری آسیب هایی تکراری شده است. اینکه سیاستگذار نتوانسته به شکل واقعی و با ابزارهای صحیح نرخ تورم را کنترل کند و در نتیجه ثابت نگه داشتن نرخ ارز به شکل غیر واقعی سبب خروج پول از بورس به سمت بازارهای موازی شده است. این در شرایطی است که مبادلات تجاری ایران در وضعیت عادی نیست و سال گذشته یکی از بزرگ ترین شکاف های تجاری با ثبت تراز منفی 18 میلیارد دلاری به ثبت رسید. اتفاقی که حاکی از ادامه سایه تحریم ها بر اقتصاد ایران دارد و از این رو اقتصاد کلان و فضای فعالیت شرکت ها و کسب و کارها تحت تاثیر محدودیت های مالی - تجاری بوده است. البته این احتمال وجود دارد که در دولت چهاردهم به دلیل شرایط ویژه بازار سرمایه، سیاست متفاوتی برای بازار سرمایه اتخاذ شود تا یک شوک مثبت به بازار وارد شود. هر چند اینکه چه کسی پیروز این انتخابات باشد در این اتفاق بسیار موثر است.
ارزیابی کارشناسی از شرایط رکودی بورس
‌در این باره هادی حق‌شناس اقتصاددان و نماینده پیشین مجلس گفته است: فضای بازار سرمایه متاثر از چند نکته است؛ نکته اول این است که بازار موازی مثل بازار پول به ویژه اینکه اسناد خزانه که با نرخ حدود ۳۰‌درصد به فروش رفت، اثرگذار بود. طبیعی است که مردم به دنبال افزایش بازدهی پول‌شان هستند و برایشان فرقی نمی‌کند که در کدام بازار باشد. در حال حاضر بازار موازی وضعیت مطلوبی پیدا کرده است. نکته دیگر این است که صادرات غیرنفتی و شکاف تجاری که ایجاد شده اتفاق کم‌سابقه‌ای بود؛ اینکه سال گذشته حدود ۱۸‌میلیارد دلار شکاف تجاری رقم خورد و تجارت با کشورهای همسایه کاهش پیدا کرد. نکته سوم عدم وجود چشم‌انداز روشن در مورد بازرگانی خارجی و ادامه تنش‌های خارجی است. بخش از تنش‌های خارجی به جنگ رژیم صهیونیستی و فلسطین اشغالی برمی‌گردد. بخش دیگر این است که افق‌گشایی جدیدی در بخش تجارت خارجی رخ نداد. او ادامه داد: بودجه‌ای را می‌بینیم که بعد از دو ماه از شروع سال جدید از مجلس بیرون آمد. این مجموعه شرایط که تداعی‌گر نااطمینانی و بی‌ثباتی است باعث شد که بر بازار سرمایه هم اثر بگذارد، چراکه بازار سرمایه دماسنج اقتصاد است. طبیعی است که بازار سرمایه با توجه به سوابق نه‌چندان خوب قبلی دچار این وضعیت شده است. حق‌شناس اضافه کرد: وقتی هم که انتخابات مجلس تمام شد شاخص‌ها منفی شدند یعنی آثار مثبتی بر شاخص‌های اقتصادی نداشت. بنابراین بازار به راهبرد کلی نگاه می‌کند. انتخابات دوره چهاردهم ریاست‌جمهوری هم به همین صورت است. خود نفس انتخابات مهم نیست بلکه خروجی انتخابات مهم است. خروجی انتخابات می‌تواند بازار را امیدوار یا ناامید کند.

چقدر پول از بورس خارج شد؟
در هفته اخیر و همزمان با تداوم ریزش شاخص کل بورس تهران، روند خروج سرمایه از بورس تهران نیز ادامه داشت. در هفته‌ اخیر روند خروج سرمایه در بورس تهران ادامه داشت. در اولین روز هفته 610 میلیارد تومان پول حقیقی از بورس خارج شد. روز یکشنبه این رقم به 655 میلیارد تومان رسید. روز دوشنبه نیز 362 میلیارد تومان پول حقیقی خارج شد. روز سه‌شنبه 65 میلیارد تومان خارج شد. در آخرین روز معاملاتی هفته پول حقیقی وارد شد و ارزش تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار 74 میلیارد تومان بود. در مجموع کل هفته هزار و 619 میلیارد تومان پول حقیقی از بورس خارج شد و میانگین روزانه خروج پول حقیقی 324 میلیارد تومان بود که نسبت به هفته پیشین 74 درصد افزایش داشته است. روز شنبه نماد شستا بیشترین خروج سرمایه داشت و خودرو، شبندر، فملی و وبملت در رتبه‌های بعدی بودند. در مقابل نمادهای ثفارس، زفکا، وتوکا، تایرا و وآتوس بیشترین ورود پول حقیقی داشتند. روز یکشنبه بیشترین خروج سرمایه به نماد فملی تعلق داشت و وبملت، فولاد، شستا و شگستر در رتبه‌های بعدی بودند. در سوی دیگر، نمادهای شکلر، وآتوس، خگستر، شدوص و کخاک بیشترین ورود را داشتند. در روز دوشنبه نیز بیشترین خروج به بوعلی، فولاد، وسالت، بورس و وامید اختصاص داشت و نمادهای غبهار، وخارزم، خساپا، پارسیان و وبملت بیشترین ورود پول را داشتند. روز سه‌شنبه بیشترین خروج سرمایه به نماد بوعلی تعلق داشت و نمادهای خفولا، تاصیکو، شیراز و مادیرا در رده‌های بعدی بودند. بیشترین ورود پول نیز به شپنا، وخارزم، نوری، وبملت و شبندر اختصاص داشت. در آخرین روز هفته بیشترین خروج پول متعلق به نماد خفناور بود. نمادهای دارو، شستا، شهر و کرومیت در رتبه‌های بعدی بودند و در سوی دیگر نوری، وخارزم، تاپیکو، دکوثر و ثامان بیشترین تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی را داشتند.

سرمقاله

میرقاسم مومنی
کارشناس اقتصاد بین‌الملل

بندر چابهار با توجه به موقـــعیتی که دارد می‌تواند مسیری برای تجارت کالا و انرژی به بسیاری از کشورهای جهان باشد، خیلی از کشورها مایلند از مسیر بندر چابهار ترانزیت داشته باشند و کالاهای خود را از این مسیر به خط ریلی شمال-جنوب وصل کنند درواقع این مسیر همان مسیر راه ابریشم است. ما شاهد هستیم که چین، هند و پاکستان از این مسیر استقبال می‌کنند اما مسائل تحریم مانعی برای سرمایه‌گذاری در این منطقه است، هندی‌ها با هدف وصل شدن به کانال ریلی شمال-جنوب و امکان حضور در قفقاز و اوراسیا از طریق بندر چابهار سرمایه‌گذاری زیادی در این حوزه کرده و قراردادهایی را با ایران منعقد کرده‌اند اما هنوز به اتمام نرسیده و به میزان کافی به تعهدات خود عمل نکرده‌اند. درگیری‌هایی که در قفقاز و جنگی که بین آذربایجان و ارمنستان رخ داد باعث شد هندی‌ها تاحدی در این پروژه تعلل کنند، چراکه پاکستان در جنگ از آذربایجان حمایت کرد به خاطر اینکه در قفقاز راه هند را مسدود کند و از این سو هندی‌ها هم از ارمنستان حمایت کردند که این کشور را برای خود داشته باشد و ارتباط خود را با قفقاز شمالی حفظ کنند.
در هر حال به نظر می‌رسد هر خط لوله و ترانزیت انرژی که از کشور ما عبور کند بسیار به نفع ما است، هم می‌توانیم حق ترانزیت دریافت کنیم و هم اینکه می‌توانیم از آن برای صادرات محصولات خودمان استفاده کنیم. ما در این اوضاع می‌توانیم از بندر چابهار بعنوان یک مرکز صادرات کالا مانند جبل‌ علی امارات که منطقه‌ای وسیع برای ترانزیت و دپوی کالا و نقل و انتقال کشتی‌ها است، استفاده کنیم. ضمن اینکه پتانسیل چابهار بیشتر از جبل‌علی و دیگر بنادر امارات و عمان است اما متاسفانه بدرستی سرمایه‌گذاری و سیاست‌گذاری نشده است و از ظرفیت‌های کامل آن استفاده نمی‌شود، به طوری که در حال حاضر تنها از ۵ درصد ظرفیت این بندر استفاده می‌کنیم و تا صد درصد راه درازی داریم، برای تحقق این امر باید بخش خصوصی و سرمایه‌گذار خارجی را جذب کنیم. مشخص است که هند بخشی از نیازهای انرژی خود را علاوه بر امارات و قطر؛ از ایران تامین می‌کند چون مصرف بالا و نیاز به منابع متعددی دارد و با توجه موقعیت جغرافیایی ایران کشور ما نقش مهمی در تامین نیازهای این کشور از جمله انرژی دارد و می‌تواند پلی برای هند جهت رسیدن به اوراسیا باشد و این فرصت خوبی برای ایران هم است که بتواند از هند سرمایه جذب و استفاده کند.
اینکه ما چقدر توانسته‌ایم از این فرصت یعنی نیاز هند به مسیر ایران استفاده کنیم یک مسئله سیاسی-اقتصادی-امنیتی است، ما بیش از ۵ درصد از ظرفیت چابهار استفاده نکرده‌ایم حال آنکه این بندر بیش از این ظرفیت دارد و برای چین و پاکستان هم خیلی جذاب است و می‌توان از این مسیر استفاده کنند اما چون ما مسائل سیاسی و تحریمی داریم بسیاری کشورها سرمایه‌گذاری نمی‌کنند.
در کل از مکران و چابهار به حد نیاز استفاده نشده حال آنکه ما می‌توانیم برای گردشگری، نقل و انتقال و ترانزیت کالا از آن استفاده کنیم، همچنین این منطقه می‌تواند هاب اقتصادی و صادراتی برای کشورهای منطقه باشد به شرطی که سرمایه‌گذاری داخلی و خاری و حمایت دولت را داشته باشیم.

یادداشت

مهدی شکیبایی
کارشناس مسائل غرب آسیا

این نامه‌نگاری‌هایی که رهبر معظم انقلاب اسلامی با بخشی از جامعه غرب دارند به دلیل شناخت ایشان از تحولی است که در سطح دنیا به خصوص در دنیای غرب در حال شکل‌گیری است. اگر اشتباه نکرده باشم در سال ۱۳۹۳ از این دست نامه‌ها را خطاب به جوانان غربی نوشته بودند. رهبری . در آن نامه‌ها علاوه بر تبیین فضایی که در سطح دنیا در حال شکل‌گیری است، برای شناساندن هرچه بیشتر جمهوری اسلامی ایران و اساس دنیای اسلام، جوانان غربی را به آشنایی بیشتر با قرآن دعوت کردند.کارشناس مسائل غرب آسیا ادامه داد: مخاطبان رهبر معظم انقلاب اسلامی در آن نامه‌ها هم جوانان غربی بودند. زیرا در آن زمان اتفاقات ریز و درشتی در منطقه خاورمیانه در حال وقوع بود که از جمله آنها می‌توان به بیداری اسلامی اشاره کرد که در غرب رخ داده بود. ضمن اینکه در آن زمان اتفاقاتی هم در مصر، سوریه، بحرین، یمن و لیبی افتاده بود. اساسا مشخص بود که دنیای غرب یک هجمه‌ای را با ادعای مبارزه با تروریسم، اما دقیقا در حمایت از خلق تروریسم در منطقه خاورمیانه شروع کرده بود. اما با توجه به اینکه رسانه‌ها هم در کشور‌های غربی اذهان و افکار را به سمتی برده بودند که همیشه با سیاستمداران غربی بود، رهبری در آنجا لازم دانستند که مستقیما جامعه جوان غربی را خطاب قرار بدهند و به صورت مستقیم با آنها گفت‌وگو کنند. این نامه‌نگاری هم موجب اتفاقات بسیار خوبی در جامعه غربی شد و تا حدودی توانست نگاه‌ها را نسبت به اصل اتفاقاتی که در خاورمیانه و رویداد‌هایی که اطراف کشور ما می‌گذشت متوجه کند. البته به نظر من بعد از گذشت یک دهه از این نامه‌نگاری و با توجه به اتفاقاتی که حالا امروز در آمریکا روی می‌دهد، مجددا شاهد هستیم که رهبری مجددا اقدام به ارسال نامه و خطاب قرار دادن جامعه جوان آمریکایی کردند. انصافا اتفاقاتی که در آمریکا در حال رقم خوردن است سابقه نداشته و کم‌نظیر بوده است و رهبری هم زمان بسیار مناسبی را برای آغاز مجدد آن نامه‌نگاری با جوانان به خصوص جوانان آمریکایی انتخاب کردند؛ آن هم جوانان آمریکایی که علاوه بر اینکه آنها را مجددا به قرآن و ارزش‌های اسلامی دعوت می‌کند، آنها را متوجه کار بزرگی که می‌کنند و نظم جدیدی را شکل می‌دهند، می‌کند. این جنبش قبل از اینکه در میان دانشجویان آمریکایی شکل بگیرد در بین اساتید و خواص آمریکایی شکل گرفته است. زیرا نزدیک به یک دهه است که نخبگان آمریکایی نسبت به همکاری آمریکا با رژیم صهیونیستی در همه حوزه‌ها و آسیب‌هایی که می‌توان به آمریکا برساند هشدار می‌دادند. البته این نخبگان مورد سرزنش دولت‌مردان آمریکایی هم قرار گرفتند و البته نخبگان و اساتید دانشگاهی دیگری که بعضا به ایران هم سفر کردند که در میان آنها اساتید دانشگاه و نخبگان رسانه‌ای هستند که دائما در یک دهه اخیر نسبت به جنایاتی که رژیم صهیونیستی مرتکب می‌شود و حمایت بی‌چون و چرای دولت‌مردان آمریکایی هشدار می‌دادند و اتفاقا این هشدار‌ها هم اثرگذار بوده است.

«تجارت»گزارش می‌دهد؛

سال 1400 بود که رئیس جمهور شهید، در بازدید سرزده از شرکت گروه خودروسازی ایران خودرو، فرمان هشت ماده‌ای به وزیر صنعت، معدن و تجارت برای «بهبود وضعیت صنعت خودروسازی کشور» ابلاغ کرد. یکی از فرامین صادر شده افزایش دست کم ۵۰ درصدی تولید خودرو در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰ بود و از سوی دیگر دستور داده شد تا سازوکارهای لازم به منظور تولید و عرضه حداقل یک «خودروی اقتصادی» با ساختار بروز، فراهم شود و از طرفی دیگر بایستی موانع قانونی و اجرایی واردات خودرو در سال ۱۴۰۱، حداکثر ظرف سه ماه آینده رفع شود و با افزایش صادرات خودرو و قطعات، نسبت صادرات به واردات در صنعت خودرو افزایش یابد. همچنین تاکید شد که در سال 1401، حداقل تولید سه خودروی قدیمی متوقف و تولید سه خودرو جدید و باکیفیت مطلوب تولید و عرضه شود. در این فرامین 8گانه موضوع بسترسازی برای ورود خودروهای برقی به کشور بسیار موردتاکید قرار گرفت که در راستای آن بایستی سرمایه‌گذاری و بسترسازی برای ورود دانش و فناوری موجود در صنایع دفاعی و فضایی و ظرفیت شرکت‌های دانش بنیان برای ایجاد تحول در صنعت خودروسازی «در مقیاس اقتصادی» فراهم شود. تامین قطعات موردنیاز و ترخیص و عرضه فوری خودروهای دپوشده در انبارهای شرکت‌های خودروساز به بازار و همچنین افزایش رقابت‌پذیری و رفع شائبه انحصار، متناسب‌سازی قیمت خودرو و جبران کمبود تولید به میزان موردنیاز بازار از جمله دستور 8گانه رئیس جمهور شهید به وزیر صمت بود.

هدف افزایش تولید خودرو محقق شد؟
اما چه میزان از فرمان 8گانه ابلاغ شده توسط رئیس‌جمهور شهید به صنعت خودروسازی محقق شد؟ یکی از موضوعات مطرح شده در این فرامین 8گانه، افزایش 50 درصدی تولید خودرو بود که نگاهی به آمار و ارقام نشان می‌دهد که خودروسازان موفق نشدند به برنامه وزارت صمت جامع عمل بپوشانند؛ وزارت صمت در ابتدای سال 1402 هدف‌ تولید یک میلیون و 600 دستگاه خودرو تا پایان سال را برای خودروسازان تعیین کرده بود این در حالی است که تمامی تولید خودروسازان کشور در سال 1402، تنها به یک میلیون 338 هزار خودرو رسید. همچنین بررسی صورت‌های مالی ۳ خودروساز بزرگ کشور در سال جاری نیز بیانگر افت ۲۴ درصدی تولید خودرو نسبت به فروردین 1402 است.

واردات پر پیچ‌وخم
یکی دیگر از فرامین 8گانه به صنعت خودروسازی رفع موانع واردات خودرو به جهت تنظیم بازار و متعادل‌سازی قیمت خودرو داخلی بود اتفاقی که پس از کش‌وقوس‌های فراوان در آذرماه سال گذشته در مجلس تصویب و به تائید شورای نگهبان رسید. البته از همان ابتدای امر مشخص بود که دولت اعتقاد زیادی به واردات خودروهای کارکرده ندارد و بیشتر به دنبال نگه داشتن فاطمی‌امین در کابینه دولت سیزدهم بود، اما در نهایت با جایگزینی علی‌آبادی مشخص شد وزیر فعلی نیز خود یکی از مخالفان واردات خودروهای کارکرده است. جمله معروف عباس علی‌آبادی که گفته بود «از شنیدن واردات خودروهای دست دوم کهیز می‌زنم» می‌توان به این موضوع صحه گذاشت. او در این باره معتقد است که باید آن‌قدر شرایط را باز گذاشت که مردم خود در بازار خودرو تصمیم بگیرند و انتخاب کنند. این در حالی است که مردم در شرایط فعلی حق انتخاب برای خرید خودرو ندارند و از طرف دیگر فشار دولت به خودروسازان برای افزایش تولید که البته آن نیز محقق نشده، منجر به کاهش کیفیت شده، این در حالی است که کارشناسان و تحلیلگران صنعت خودروسازی معتقدند، تامین بخشی از نیاز مردم از طریق واردات، می‌‌‌تواند فشارهای کنونی برای افزایش تیراژ این خودروسازان که با خطر احتمالی کاهش کیفیت همراه است را به‌شدت کاهش دهد. کاهش فشار برای تولید بیشتر می‌‌‌تواند دست خودروسازان را برای افزایش کیفیت خودروهای تولیدی باز بگذارد و در نتیجه رضایت بیشتر مشتریان را به دنبال داشته باشد. با وجود گذشته دو سال از صدور فرمان آزادسازی واردات خودرو، که قرار بود در راستای آن 100 هزار دستگاه خودرو وارداتی تا پایان سال گذشته و 100 هزار دستگاه در بهار 1403، (در مجموع 200 هزار خودرو) وارد شود تا شاهد شکسته شدن قیمت در بازار داخلی و تنظیم بازار خودرو باشیم، نه تنها محقق نشد که بلکه شاهد کاهش تولید خودرو داخلی نیز بودیم.

مقایسه ارزبری مونتاژان نسبت به تخصیص ارز به واردات خودرو
از سوی دیگر سد تامین ارز برای واردات قطره‌چکانی خودرو را نمی‌توان نادیده گرفت. به تازگی مهدی ضیغمی، معاون وزیر صمت از پیش‌بینی تامین 2 میلیارد دلاری برای واردات خودرو خبر داده است این در حالی است که در سال گذشته بیش از میلیارد دلار خودروسازان برای واردات اجزاء و قطعات ارز استفاده کرده‌اند. بررسی آمار گمرک نشان می‌دهد، یکی از خودروسازان مونتاژی که البته بیشترین تیراژ تولید خودروهای مونتاژی چینی را هم دارد، رقمی بالغ بر یک میلیارد دلار ارز در سال گذشته دریافت کرده است. این درحالیست که این شرکت طی چند نوبت طی یکسال اخیر، قیمت محصولات خود را به‌روز کرده است. آمار نشان می‌دهد که در سال ۱۴۰۲ به اندازه ۸ میلیارد و ۳۸۰ میلیون‌ دلار اجزا و قطعات خودرو و موتورسیکلت از گمرکات ترخیص و وارد کشور شده است که به لحاظ ارزشی ۳۲.۶۹ درصد نسبت به‌ سال ۱۴۰۱ رشد داشته است. گمرک همچنین برای نخستین‌بار، نام شرکت‌های خودروسازی اصلی گیرنده ارز را نیز منتشر کرد که بر اساس آن، صنایع خودروسازی مدیران‌ خودرو با سهم ۱۳ درصدی، در رتبه نخست دریافت ارز قرار دارد و پس از این شرکت، کرمان‌ موتور با سهم ۹.۶۵ درصدی رتبه دوم را در اختیار گرفته است. وزارت صنعت، معدن و تجارت در شرایطی برنامه رشد ۱۵درصدی تولید خودرو را برای سال جاری در نظر گرفته که در حال حاضر تامین مواد اولیه و قطعات موردنیاز قطعه‌سازان و خودروسازان کشور به دلیل چالش تامین ارز و البته تداوم فریز قیمت به مشکل خورده است. طبق برنامه‌ریزی «صمت»، قرار است تولید خودرو در سال جاری به بالای یک‌میلیون و ۵۰۰هزار دستگاه برسد، هدفی که تحقق آن نیازمند تامین ارز و همچنین نقدینگی لازم و کافی است. این در حالی است که ظاهرا تولید خودرو در دو ماه ابتدایی امسال شرایط مناسبی ندارد و هم قطعه‌سازان و هم خودروسازان با چالش تامین ارز و نقدینگی مواجه هستند.

زیان 30 هزار میلیاردی خودروسازان
هفته‌های پایانی سال ۱۴۰۲، اعداد و ارقام مختلفی از زیان روزانه ۵۰۰ میلیارد تومانی تا میانگین دستمزد ۶۰ میلیون تومانی کارکنان این دو شرکت (ایران خودرو سایپا) در رسانه‌ها منتشر شد! بنا بر این گزارش، صورت‌های مالی ۹ ماهه ابتدایی سال ۱۴۰۲ ایران خودرو نشان داد که این خودروساز در این دوره بیش از ۱۷۹ هزار میلیارد تومان درآمد داشته است. اما با کسر بهای تمام شده و هزینه‌های دیگر، مشخص می‌شود که این شرکت ۳۰ هزار میلیارد تومان زیان کرده؛ بنابراین می‌توان گفت ایران‌ خودرو روزانه ۱۱۲ میلیارد تومان زیان ایجاد می‌کند. گفتنی است، اکنون با افزایش روزافزون زیان خودرو و خساپا به ۱۵۰ همت که نزدیک به دو برابر ارزش این شرکت‌ها در بورس تهران است؛ این دو در آستانه اخراج از بورس هم قرار گرفته‌اند.

سناریو واردات خودروهای دست دوم
به نظر می‌رسد تعلل وزارت صمت در ابلاغ آیین‌نامه واردات خودرو‌های کارکرده، بهانه‌ای است که اجرای این قانون به تعویق بیفتد. برای واردات خودروهای دست دوم به کشور دو پیش‌بینی وجود دارد؛ اینکه دولت مجلس را برای منتفی کردن واردات خودروهای دست دوم مجاب کرده و یا اینکه با آغاز به کار مجلس دوازدهم، در لایحه ارسالی خود به مجلس تجدیدنظر کند.